Morgunblaðið - 19.09.1993, Blaðsíða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR SUNNUDAGUR 19. SEPTEMBER 1993
Poul Otto Bern-
burg - Minning
Fæddur 8. október 1913
Dáinn 11. september 1993
Hinn 11. september sl. lést hér
í Reykjavík Poul Otto Bernburg
hljómlistarmaður og hljóðfæra-
kaupmaður. Mér er ljúft að rita
nokkur minningarorð um kæran vin
og samstarfsmann.
Faðir hans hét Poul Otto Bern-
burg og var því Polli, eins og hann
var kallaður, alnafni föður síns.
Móðir hans hét Anna Biering, dótt-
ir Bierings kaupmanns sem verslaði
hér á Laugaveginum.
Bemburg eldri kom hingað til
lands frá Danmörku í byrjun aldar-
innar og varð brátt vel kunnur hér
í bæ fyrir sinn fagra fíðluleik. Get-
ið er fyrst um konsert sem hann
hélt hér árið 1904.
Börn Önnu og Bernburg voru sjö
að tölu, þ.e. Pétur (látinn), starfsm.
rafveitunnar, Júlíus, bifreiðaeftir-
litsm. ríkisins, Luice (látin), Poul
Otto, hljómlistarmaður, Hendrik,
gleriðnaðarmaður, og Kristín,
húsfrú. Það má geta nærri að ekki
var auðvelt að ala önn fyrir þessum
stóra barnahóp, sem sleit barns-
skónum í Þingholtunum. En sam-
heldni, virðing og ást munu hafa
sigrað flestar þrengingar og erfíð-
leika, ef að steðjuðu og hópurinn
komst á legg. Fiðluleikur Bernburgs
var rómaður í bænum. Sama var
hvort um gleði- eða sorgarathafnir
var að ræða, fiðlan hans Bernburgs
þurfti að hljóma þar. Þannig varð
hann helsti fíðlarinn í bænum á
þessu tímabili eða allt framundir
þarið 1910. Eftir það koma fleiri
hljóðfæraleikarar í bæinn. Þórarinn
Guðmundsson fíðluleikari er þá að-
eins 14 ára og er í þann mund að
halda til Hafnar og læra þar fíðlu-
leik. Bernburg hefur haft mikil áhrif
á hann því að hann segir frá hrifn-
ingu sinni á fiðluleik Bemburgs í
æviminningum sínum. T.d. hve
meðfæddan og fallegan fíðlutón
hann hafí haft og einnig að vafa-
laust hefði hann getað orðið snill-
ingur, hefðu aðstæður og tækifæri
verið honum hliðholl.
Bernburg hafði löngum hljóm-
sveitir starfandi, eða þegar tilefni
gáfust. Synina æfði hann þá til að
vera með slagverkið. Fyrstu Pétur
og síðar Polla. Polli var því ekki
hár í loftinu þegar hann var farinn
að spila á konsertum með pabba
sínum í Bárunni, Góðtemplarahús-
inu eða Hótel íslandi. Árin liðu og
þar kom að Polli var því eftirsóttur
í hljómsveitir með innlendum og
erlendum hljóðfæraleikuram, því að
þeir urðu æ fleiri sem ráðnir voru
til hljóðfæraleiks hér í Reykjavík.
Þannig lék hann á Hótel Skjald-
breið og „White Star“ Restorante
með útlendingum.
Það var svo ekki fyrr en um
1935 sem hann byijaði að leika
með alíslenskri hljómsveit. Það var
hljómsveit Aage Lorange, fyrst í
Iðnó og síðar Oddfellowhúsinu.
Á þessum áram varð vakning
mikil meðal íslenskra hljóðfæraleik-
ara, en félagið okkar FÍH var þá
aðeins þriggja ára og varla félag
nema aðeins að nafninu til. Það var
svo fyrir elju formannsins okkar,
Bjarna Böðvarssonar, sem hjólin
fora að snúast og við fengum al-
vöra áhuga fyrir félaginu okkar.
Það varð síðar til þess að Polli tók
að sér áríðandi störf fyrir félagið.
Hann var settur sem fjármálaritari
FÍH og starfaði ötullega að fjáröfl-
un fyrir félagið i mörg ár. Einnig
annaðist hann innkaupasamband
félagsins sem var mjög vinsæll og
þarflegur þáttur. Polli hafði undir-
stöðu í verslunarmennsku frá því
að hann var innanbúðarmaður í
matvöruversiun Guðmundar Gunn-
laugssonar við Barónsstíg. Hann
var einkarlega lipur og glaður við
þau störf. Honum var svo eðlilegt
að þjóna náunganum, hver svo sem
hann var. Síðar á ævinni, þegar
hann hætti að spila, snéri hann sér
algjörlega að verslun með hljóð-
færi. Hann stofnaði nú „Hljóðfæra-
verslun Pouls Bernburgs“ í félagi
við Pál H. Pálsson. Áttu þeir nú
langt og gott samstarf, fyrst með
verslun á Vitastíg og síðar verslun
við Rauðarárstíg, þar til Polli dró
sig í hlé. Verslunin nýtur enn hins
landsþekkta nafns „Hljóðfæraversl-
un Pouls Bernburgs“ og er hún
rekin af öðrum eigendum í dag.
Mesta lán Polla á lífsleiðinni var
þegar hann eignaðist sína góðu
konu árið 1938. Hún heitir Ingunn
Karlsdóttir, fædd norður í Húna-
vatnssýslu og er úr sjö systkina
hópi, dóttir hjónanna Karls Frið-
rikssonar vegaverkstjóra og konu
hans Guðrúnar Sigurðardóttur.
Polli og Inga eignuðust tvo syni,
þá Gunnar, sem giftur er íris
Bragadóttur, og Kristján, sem bú-
settur er í Belgíu, en kona hans er
Thérése De Cauwer. Barnabörnin
eru orðin sex að tölu og eitt langafa-
barn.
Inga hefur verið manni sínum
regluleg heilladís. Þeirra hamingju-
sól hefur skinið skært allt frá því
Polli kom með hana Ingu sína út
frá séra Árna í Garðastræti nýgift-
ur. Ég átti því láni að fagna að
vera með þeim ungu hjónunum í
íbúð norður á Siglufírði fyrsta sum-
arið þeirra saman, Inga í síld og
við að spila.
En það hlaut að koma einhvern
tíma að kveldi og nú er sólin sest
að sinni.
„En vita máttu maður að sólin
rís að nýju,“ því að það er lögmálið.
Kæra Inga, við Jóhanna vottum
fjölskyldunni innilegustu samúð
okkar og biðjum ykkur Guðs bless-
unar.
Þorvaldur Steingrímsson.
Þegar daginn fer að lengja og
haustið fer að skarta sínum fögra
litum, kveðjum við elskulegan
„frænda" okkar, hann Polla.
Poul Otto Bernburg var fæddur
í Reykjavík 8. október 1913, sonur
hjónanna Önnu og Pouls Bern-
burgs.
Polli, eins og hann var kallaður
af vinum sínum, kvæntist móður-
systur okkar Ingunni Karlsdóttur
1938. Eignuðust þau tvo syni,
Gunnar Bernburg, kvæntan Irisi
Bragadóttur og eiga þau eina dótt-
ur, Gunnar var áður kvæntur Berg-
ljótu Bergsdóttur og áttu þau tvo
syni; og Kristján Bernburg, kvænt-
ur Thérése De Cauwer, eiga þau
þijár ungar dætur og búa í Belgíu.
í minningu okkar alla tíð frá
frumbernsku á Polli sinn fasta sess.
Hann var aðal „sprelligosinn" í fjöl-
skyldunni, vissi alltaf hvernig hann
átti að fá litlar hnátur til að hlæja.
Við höfðum það alltaf á tilfinning-
unni að hann liti á okkur sem jafn-
ingja.
Polli frændi lék í hljómsveit þeg-
ar við voram litlar, það þótti ekkert
slor að eiga frænda í hljómsveit.
í mörg ár rak Polli Hljóðfæra-
verslun Pouls Bemburgs, fyrst á
Vitastíg og síðan á Rauðarárstíg.
Alltaf var okkur tekið opnum örm-
um þar og fengum við fyrsta flokks
leiðbeiningar og þjónustu.
Við munum eftir bolludögunum
fyrir u.þ.b. 30 árum, þegar við höfð-
um samið við Ingu frænku að fá
að rassskella Polla með vendi. Eld-
snemma (fannst okkur) skunduðum
við úr Mávahlíðinni upp í Stigahlíð.
Inga frænka opnaði, við læddumst
inn í svefnherbergið, lömdum ofaná
sængina bolla bolla og töldum
höggin til að hafa á hreinu hve
margar bollur við fengjum hjá Ingu
frænku á eftir. Polli hoppaði í rúm-
inu og skrækti við mikinn fögnuð
okkar. Það var ekki fyrr en mörgum
áram síðar, að við fréttum að hinn
árrisuli Polli hefði skriðið upp í rúm
aftur, aðeins til að vera laminn af
okkur.
Við munum eftir öllum fallegu
bílunum R-855, sem Polli átti, þeir
voru alltaf skínandi hreinir og vel
pússaðir. Jólahúsið sem Polli bjó til
og tekið er upp á hveijum jólum
við mikla athöfn, og þá var alltaf
hugsað til Polla með hlýjum hug.
Polli frændi var mjög heilsu-
hraustur. Þremur árum fyrir and-
látið leitaði hann læknis vegna
slappleika, fékk upp frá því að vita
að hann var með krabbamein. Þeg-
ar við heimsóttum hann eftir það,
hittum við fyrir gamla góða Polla
sem var sáttur við sitt og tilbúinn
að taka örlögum sínum. Inga
frænka og fjölskylda hjúkraði Polla
síðustu mánuðina með dyggri að-
stoð Heimahlynningar Krabba-
meinsfélags Islands.
Þetta era örfá minningarbrot af
mörgum um elsku Polla okkar, sem
okkur þótti svo undurvænt um. Við
eigum eftir að sakna Polla frænda
sárt, enda þótt við vitum að hann
er í góðum höndum og heldur áfram
að „sprella", því að sál okkar teyg-
ir sig inn á svið sem hvorki er bund-
ið tíma né rúmi og í þessari mynd
tilverunnar er fæðing okkar dauði
og dauði fæðing.
Elsku Inga frænka, Kiddi, Gunn-
ar og fjölskyldur, við vottum ykkur
okkar dýpstu samúð.
Katrín ög Kristín.
Mánudaginn 20. september verð-
ur til moldar borin elskuleg vinkona
mín, Guðný H. Jónsdóttir, ætíð köll-
uð Gígja. Gígja fæddist í Reykjavík,
dóttir hjónanna Jóns B. Helgasonar
kaupmanns og konu hans Ólafar
B. Guðjónsdóttur.
Hún var einkabarn foreldra sinna
og augasteinn. í Vesturbænum ólst
hún upp, en fiuttist á unglingsaldri
í Hlíðarnar í Reykjavík.
Gígja átti fimm hálfsystkini, þijá
bræður og tvær systur, sem öll lifa
hana.
Mikið samband hafði hún ætíð
við systur sína, Pjólu, sem reyndist
henni kær systir og stoð og stytta
einkum síðustu árin.
Gígja giftist aldrei, en eignaðist
þtjú mannvænleg börn, Jón Bjarna,
Ástríði og Björgvin Þór. Bjó hún
með börnin sín alla tíð hjá foreldram
sínum, þar til þau létust. Síðan
stofnaði hún heimili sitt í Unufelli
13 hér í bæ.
Leiðir okkar lágu saman þegar
við vorum 15 ára gamlar og geng-
um saman í Verslunarskóla Islands.
Hefur sú vinátta staðið óslitið síðan.
Gígja vann ætíð utan heimilis
meðan heilsa entist og alltaf við
skrifstofustörf, lengst af hjá Aðal-
verktökum og Branabótafélagi ís-
lands.
Gígja gekk ekki alltaf hinn gullna
Á lífsleiðinni hittir maður menn
sem hafá þau áhrif á mann að
maður verður að þakka þeim sam-
fylgdina þegar þeir fara yfír móð-
una miklu inn í eilíft líf.
Polli var einn af þessum mönn-
um, hann lifði gífurlegar breytingar
í þjóðlífínu og hafði frá svo mörgu
skemmtilegu að segja úr menning-
ar- og skemmtanalifinu, þegar
gamla Sjálfstæðishúsið við Austur-
völl var þungamiðja alls samkomu-
halds, enda var hann einn af þeim
gleiðgjöfum sem þar störfuðu,
ásamt Haraldi Á. Sigurðssyni, Al-
freð Andréssyni og fleiri úrvals
skemmtikröftum og leikurum, og
þar fór enginn venjulegur hópur. I
dag væri þetta kallað landsliðið í
skemmtanabransanum.
Ég sóttist eftir að heyra sögur
frá þessum tíma og Polli lét ekki
sitt eftir liggja að segja mér frá
revíunum og spaugilegu atvikunum.
Allir sem starfað hafa í tónlist
eða í skemmtanaiðnaðinum þekktu
Poul Otto Bernburg, enda var hann
aðalmaðurinn í hljóðfæraverslun
sinni meðan hann starfaði þar, og
var enginn svikinn af að eiga við-
skipti við Polla, enda vildi hann allt
fyrir alla gera og var lipurðin og
þjónustulundin svo mikil að leitun
var á öðru eins.
Þegar maður lítur til baka og
kveður þennan öðling og rifjar upp
í huganum allar þær gleðistundir
sem hann veitti manni, væri hægt
að skrifa um það heila bók. Afmæl-
in, jólaböllin og þá lífsgleði, húmor
og manngæsku sem hann miðlaði
meðalveg og háði sína baráttu í líf-
inu, en góð greind og skap hjálpuðu
henni oft þó á brattann væri að
sækja.
Hún hafði létta' lund, var lífsglöð
og félagslynd og margar fijóar
hugmyndir komu frá henni.
Fyrir u.þ.b. 15 áram greindist
hún með krabbamein og var um
tíma haldið að það hefði læknast
að fullu. En aftur syrti að og fyrir
fimm áram gekkst hún undir mikla
aðgerð, sem gerði hana að öryrkja
það sem eftir var ævinnar.
Ætíð hélt Gígjá samt sínu góða
skapi og lífsmóði. Hún einbeitti sér
að því að ala upp yngri soninn,
Björgvin Þór, sem nú er 14 ára
gamall.
Gígja var í raun mjög sérstakur
persónuleiki, þótt fæstir þekktu
hana gjörla.
Hún var ákaflega bamgóð og
mátti ekkert aumt sjá eða vita, vildi
ætíð rétta hjálparhönd, ef hún hafði
tök á.
Hún elskaði dýr og hafði ætíð
gæludýr á heimiii sínu, sér til
ánægju, einkum eftir að hún varð
óvinnufær.
Hún las mikið og var fróð um
allt milli himins og jarðar. Einnig
hlustaði hún mikið á tónlist og var
vel að sér í þeim efnum.
Ekki sjaldan sendi hún mér lög
bæði börnum og fullorðnum verður
seint hægt að þakka.
Ég votta öllum aðstandendum
Pouls Ottos Bemburgs samúða
mína og ég veit að þessi góði dreng-
ur fær hlýjar viðtökur þar sem hann
er núna.
Magnús Ólafsson.
Það var í ársbyijun árið 1969,
eða fyrir tæpum tuttugu og fímm
árum, að við Poul O. Bernburg
hófum samstarf um rekstur Hjóð-
færaverslunar Pauls Bernburgs.
Þegar frá upphafí tókst með okkur
mjög góð og ánægjuleg samvinna,
bæði við verslunarreksturinn og svo
í fjölmörgum verslunarferðum okk-
ar á eriendar kaupstefnur. í upp-
hafí beindust þessar ferðir til Aust-
ur-Þýskalands og þá til stórborgar-
innar Leipzig, en íslensk stjórnvöld
beindu þá sem mestum viðskiptum
íslendinga til austantjaldslandanna.
Þegar vestrið opnaðist lá leiðin
til hins frjálsa heims og þá á mikla
heimssýningu í Frankfurt. Þar
stofnuðum við til viðskiptasam-
banda við ýmsa aðila í mörgum
löndum sem efldust og treystust
þegar árin liðu. Auk þessa heimsótt-
um við ýmis fyrirtæki, þó aðallega
í Englandi. Og svo barst okkur boð
um að heimsækja Japan, sem var
ógleymanlegt ævintýri.
Þá var það ósjaldan að við feng-
um heimsóknir erlendra viðskipta-
aðila og voru Japanir þar fjölmenn-
astir. Við tókum strax upp þann
sið að bjóða þessum vinum okkar
heim til okkar í íslenska lamba-
kjöts- og fískrétti. Slík heimboð
telja útlendingar sérstakan vináttu-
vott og meta mikil gæði íslenskrar
matreiðslu.
Mér er minnisstætt hversu þessir
útlendu vinir okkar nutu þess strax
að koma á hið fallega og snyrtilega
heimili frú Ingu og Pouls. Og þá
var snilldarmatreiðsla frú Ingu slík,
að vinir okkar vitnuðu til þess lengi
á eftir.
Á þessari stundu, þegar góður
vinur og starfsfélagi er skyndilega
hrifinn burt og leiðir skilja, kýs ég
að kalla frám allar björtustu minn-
ingar frá okkar löngu samveru-
stundum. Ég vil þakka honum sér-
staka lipurð og ánægjulega sam-
vinnu á þessum langa tíma. Eigin-
konu hans, frú Ingu, sendi ég og
fjölskylda mín okkar innilegustu
samúðarkveðjur. Við sjáum öll á
bak góðum vini, sem var umfram
allt drengur góður.
Páll H. Pálsson.
á öldum ljósvakans til að gleðja
mig og oft kvaddi hún mig með
þessum orðum: „Guð geymi þig,
Abba mín.“ Hún vildi svo sannar-
lega sýna mér þakklæti sitt fyrir
það éitt að eiga mig að.
Gígja var trúuð og trúði staðfast-
lega á annað líf.
Börnin og barnabörnin voru
henni eitt og allt og stóð hún sem
klettur þeim til aðstoðar og hjálp-
ar, þar til yfir lauk.
Minningu um góða vinkonu mun
ég geyma í hjarta mínu.
Hvíli í friði, elsku Gígja mín.
Bömum hennar, barnabörnum
og systkinum votta ég mína dýpstu
samúð:
+
Elskulegur brófiir okkar og mágur,
HARALDUR HINRIKSSOIM,
Sæviðarsundi 33,
Reykjavík,
lést af slysförum 11. september 1993. Jarðarförin hefur farið fram
í kyrrþey. Þökkum auðsýnda samúð.
Ásta H. Hampton,
Hjörfrfð og Carmon Pritchett,
Guðný Hinriksdóttir, Lúðvik Andreasson.
Guðný K. Jóns-
dóttir - Minning
Hrafnhildur.