Morgunblaðið - 13.01.1995, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR 1995 35
ÞÓRARINN
ÓLAFSSON
+ Þórarinn Ólafs-
son kennari
fæddist 23. maí
1912 á Nauteyri við
ísafjarðardjúp.
Hann Lést á Akra-
nesi 8. janúar síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Sigríður
Guðrún Samúels-
dóttir, fædd 12.
nóvember 1893 í
Skjaldarbjarnar-
vík, og Ólafur Pét-
ursson frá Hraund-
al, fæddur 5. janúar
1875 á Dröngum.
Eftirlifandi eiginkona Þórarins
er Rannveig Hálfdánardóttir,
fædd 9. janúar 1917, en börn
þeirra eru Ólafur Hálfdán,
Þórgunna, Kristín Sigrxður og
Þórunn Rannveig. Þórarinn var
við nám í Héraðsskóla Reykja-
ness 1935-37, íþróttaskóla
Jóns Þorsteinssonar 1937-38
og Statens Gymnastik Institut
í Kaupmannahöfn
1939-40. Einnig
sótti hann dómara-
námskeið í dýfing-
um í Kaupmanna-
höfn árið 1940 og
var við nám í Hand-
íðaskóla íslands
árið 1941. Árið 1942
var Þórarinn á
íþróttanámskeiði á
Laugarvatni og
kenndi hjá knatt-
spyrnufélögum
Vals og Víkings í
Reykjavík. Hann
var íþróttakennari
við Miðbæjarskólann í Reykja-
vík 1942-43 og kennari á Eiðum
1943-45. Hann kenndi við Iðn-
skólann á Akranesi frá 1946-
1963, gagnfræðaskólann frá
1946-1977 og fjölbrautaskól-
ann frá 1977-79. Loks starfaði
hann á bókasafni fjölbrautaskól-
ans til 1991. Útför Þórarins fer
fram frá Akraneskirkju í dag.
NÚ HEFUR elskulegur bróðir og
mágur lagt upp í ferðalagið mikla,
eins og við gerum öll að lokum.
Þórarinn lést heima hjá sér að
morgni 8. janúar. Hann kvaddi
þessa veröld með ljúfum hætti, nán-
ast eins og sofnaði og friður og ró
bjó í svip hans.
Þórarinn hafði minnst á það við
okkur að umskiptin væru ákjósan-
leg einmitt með þeim hætti sem
varð hjá honum.
Margt af hans nánasta fólki hef-
ur lokið sinni lífsgöngu á þann veg
að hjartað sló sín lokaslög með
snöggum hætti.
Þórarinn fæddist 23. maí 1912 á
Nauteyri við Djúp. Foreldrar hans
voru hjónin Sigríður G. Samúels-
dóttir, Nauteyri, síðast á Vonar-
landi og Ólafur Pétursson frá Hafn-
ardal. Þórarinn átti fjórar systur:
Ingibjörgu, Kristjönu, Jóhönnu og
Hallfríði. Þórarinn missti föður sinn
árið 1929, þá 17 ára gamall. Var
það mikið áfall fyrir móður hans
og systkinin öll, Hallfríður var
yngst aðeins tveggja ára.
Sigríður móðir Þórarins var alveg
einstök að dugnaði og mannkostum
og átti ég eftir að kynnast því svo
að um munaði þegar ég varð
tengdasonur hennar. Þórarinn varð
stoð og stytta móður sinnar og eldri
systurnar stóðu með í því að hjálpa
til og öll að lokum. Samhjálp þessar-
ar fjölskyldu var einstök. Með ótrú-
legum dugnaði og samstöðu tókst
að koma börnunum gegnum barna-
skóla, flest þeirra luku námi í Hér-
aðsskólanum í Reykjanesi, sem þá
var nýlega tekinn til starfa og
reyndist mjög góður skóli.
í Reykjanesi lauk Þórarinn námi
á heimaslóðum. Síðan lá leið hans
í Kennaraskólann við Laufásveg og
samtímis stundaði hann nám í
Iþróttaskóla Jóns Þorsteinssonar
við Lindargötu. Þórarinn fór síðan
til Kaupmannahafnar og lauk þar
prófi í íþróttum með glæsilegum
árangri í Statens Gymnastikinstit-
ut.
Þórarinn gerði kennslu að sínu
ævistarfi og sú ákvörðun hans hef-
ur reynst mjög vel og þeir sem ég
tek mark á hafa tjáð mér að hann
hafí verið sérdeilis vinsæll og góður
kennari.
Þórarinn kvæntist Rannveigu
Hálfdánardóttur 18. sept. 1943.
Foreldrar hennar voru hjónin Krist-
ín Rannveig Sigurðardóttir og Hálf-
dán Hallgrímsson, bóndi á Græn-
hóli í Glæsibæjarhreppi, Eyjafirði.
Börn þeirra, talin I aldursröð:
Ólafur Hálfdán, byggingameistari.
Eiginkona Sigríður Borghildur Ás-
geirsdóttir. Þau eiga 5 börn og 1
bamabarn.
Þórgunna, sjúkraliði og nudd-
kona. Eiginmaður hennar Declan
Hammond frá Dublin, írlandi. Þau
eiga tvíbura. Kristín Sigríður,
hjúkrunarfræðingur. Eiginmaður
hennar Unnþór Halldórsson, út-
gerðarmaður. Þau eiga 2 syni.
Þórunn Rannveig. Eiginmaður
hennar Kristján Kristjánsson, tón-
listarmaður. Þau eiga 2 börn.
Ekki verður annað sagt en Þórar-
inn og Rannveig eigi góðu barna-
láni að fagna. Okkar skoðun er sú
að þeim hafi farnast vel í einu og
öllu. Það hefur alltaf verið gaman
að heimsækja þau. Þeirra með-
fædda gestrisni og hlýja í öllu hefur
ávallt yljað okkur. Þegar við nú lít-
um yfir liðna tíð er margs að minn-
ast og margt að þakka, því að Þór-
arinn var búinn miklum mannkost-
um. Hann var ávallt glaður og hress
í öllu viðmóti, ræðinn og skemmti-
legur og prýðilega vel greindur og
góður maður. Það er alltaf mikil
eftirsjá í slíkum mönnum sem Þór-
arni Ólafssyni.
Við erum þakklát fyrir margar
ferðir sem við fórum saman og í
þeim öllum var alltaf gaman.
Við hjónin munum hugsa hlýtt
til Rannveigar og fjölskyldu hennar.
Hanna og Gísli.
Elsku pabbi.
Þau verða þung og erfið sporin
að stíga þegar þú ert farinn frá
okkur. Minningamar um þig hrann-
ast upp.
Þú komst brosandi og léttur á
fæti á móti okkur í hvert skipti, sem
við komum heim í Háholt og um-
vafðir okkur ylhlýjum armi. Þú
varst í senn yndislegur faðir, félagi
og vinur. Við börnin þín litum upp
til þín. Þú varst gæddur svo miklum
þroska og göfugri lífssýn.
Þú varst alls staðar. Kleifst kletta
og fjöll, yfir jökla og ófærur. Ekk-
ert var þér óyfirstíganlegt. Allt í
náttúrunni skipti þig máli: Gróður-
inn, dýralífið og mannfólkið.
Þú undir þér við bækur og skáld-
skap. Þú bjóst yfír miklum frásagn-
arhæfíleikum. Sagðir á lifandi hátt
sögur frá liðnum tíma af fólki og
atburðum.
Þú sast við rúmstokkinn okkar
þegar við vorum lítil og sagðir okk-
ur sögur af huldufólki, álfum og
dvergum. Sumar skrýtnar og aðrar
sem höfðu góðan endi. Öllu þessu
miðlaðir þú til okkar á þinn sér-
staka hátt og það er okkur ómetan-
legur fjársjóður í lífinu.
Góðvinur þinn og nágranni orti
til þín brag er þú varðst áttræður
og kemur þar inn á viðhorf þín til
annars lífs og hvað þar muni við
taka, þar segir m.a:
Yfir landið - austur vestur -
áður gekk - af æsku hresstur.
Ferðaþránni fær hann svalað -
við fjallatinda íslands hjalað.
Og nú er andi þinn frjáls.
Pabbi minn, ástarþakkir fyrir
MINNINGAR
allt. Við eigum eftir yndislega
mömmu. Með henni njótum við
minninganna um þig.
Kveðja frá börnum þínum fjórum.
Ólafur, Þórgunna,
Kristin og Þórunn.
Elsku afí, við þökkum þér fyrir
allt sem þú hefur gert fyrir okkur
og allar þær stundir sem við höfum
átt með þér.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðstá blund.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Elsku amma, missir þinn er mik-
ill. Við biðjum Guð að veita þér
styrk í sorg þinni. Nú kveðjum við
þig, elsku afí, með söknuði og eins
og þú kvaddir okkur alltaf kveðjum
við þig.
Far þú í Guðs friði.
Þín barnabörn,
Ásgeir, Rannveig Anna,
Þórarinn, Ólafur Halldór
og Salome María.
Jæja, frændi, þá ertu farinn, og
ég sem hélt að þú yrðir 112.
En þannig varstu alla tíð, kvikur
á fæti og léttur í lund og lítið mál
að klífa þverhníptan hamarinn.
Það er fáum gefíð að vera kenn-
ari af Guðs náð, en umhverfis þig
öðlaðist allt líf. Hvort sem það voru
fornsögurnar eða formæður og feð-
ur. Steinar fengu mál og blómið
og þangið nafn.
Og tréð öðlaðist nýtt líf í högum
höndum þínum og festi rætur i
nýjum heimkynnum frá íslandi til
Nicaragua.
í hvert sinn, sem ég tek mér
fallegan stein í hönd, læri nafnið á
nýju blómi, og reyni að öðlast dýpri
skilning á samhengi náttúrunnar
og heillast af fegurð hennar, mun
ég minnast þín.
Farðu fagnandi á feðranna fund.
Ég bið að heilsa Helga Péturs.
Björk í Skógum.
Þórarinn Ólafsson, fyrrv. kennari
á Akranesi, var Vestfirðingur í
ættir fram. Má rekja þær úr Isa-
íjarðardjúpi og af Ströndum. Hann
var stoltur af uppruna sínum og
hinni vestfirsku menningararfleifð,
sem mótaði hann. Þórarinn var
ungur að árum er faðir hans féll
frá á besta aldri. Hann var eini
sonurinn en systurnar voru fjórar.
Það kom því í hlut hans strax í
æsku að taka þátt í búskapnum á
Vonarlandi - litlu býli skammt frá
Melgraseyri. Slík urðu örlög margra
ungra manna á þeim tíma. Um frek-
ari menntun að loknu barnaskóla-
námi var ekki að ræða, þrátt fyrir
góða námshæfileika.
Eftir að Aðalsteinn Eiríksson hóf
skólastarf í Reykjanesi við ísafjarð-
ardjúp 1935 hóf Þórarinn þar nám
þótt kominn væri nokkuð við aldur.
Tók hann mikla tryggð við þann
skóla og taldi sig eiga honum mik-
ið að þakka. Áhugi hans beindist
fljótlega að íþróttanámi og kennslu
í handavinnu. Þar fann hann hæfi-
leikum sínum best borgið, enda
mikill hagleiksmaður að upplagi.
Eftir tveggja vetra nám í Reylqa-
nesi liggur leið hans í íþróttaskóla
Jóns Þorsteinssonar í Reykjavík og
þaðan sumarið 1939 í Statens
Gymnastik Institut í Kaupmanna-
höfn. Haustið 1940 kemst hann
heim um Petsamó, ásamt mörgum
öðrum íslendingum, sem flýðu
styrjöldina. Var það mikil glæfra-
för, sem mörgum er enn í fersku
minni. Eftir heimkomuna snýr hann
sér að námi í Handíða- og mynd-
listaskólanum í Reykjavík og lýkur
þar kennaraprófi 1941. Á þessum
árum kenndi Þórarinn fimleika hjá
hinum ýmsu íþróttafélögum í
Reykjavík. Haustið 1943 - þá ný-
kvæntur - fer hann austur að Eið-
um og er þar kennari næstu 2 árin.
Sumarið 1945 er svo ævistarfíð
ráðið er hann fær kennarastöðu við
Gagnfræðaskóla Akraness og síðan
Fjölbrautarskóla Vesturlands. Þar
starfar hann óslitið fram að sjö-
tugu. Á Akranesi hefur heimili hans
staðið í tæp 50 ár.
Þórarinn var vel metinn kennari.
Nemendur hans fundu strax ein-
lægni hans og þann staðfasta ásetn-
ing að vilja auka þroska þeirra og
þekkingu. Hann var vinur nemenda
sinna og félagi, sem þeim þótti
vænt um. Þá bjó Þórarinn yfír mik-
illi þekkingu út fyrir námsefnið,
sem hann miðlaði nemendum sínum
óspart. Hag nemenda sinna bar
hann mjög fyrir bijósti og fylgdist
með þeim, svo sem siður er góðra
kennara. Það er því stór hópur fólks
á Akranesi sem á góðar minningar
um eftirminnilegan og umhyggju-
saman læriföður. Af samkennurum
sínum var hann vel metinn og minn-
ist ég þess sérstaklega hversu sam-
kennarar hans á Eiðum bundust
honum sterkum vináttuböndum.
Hvar sem Þórarinn kom nærri
félagsmálum lét hann hlut sinn
ekki eftir liggja. Hann var endur-
skoðandi Norræna félagsins á
Akranesi í rúm 30 ár og góður liðs-
maður í Framsóknarfélagi Akra-
ness og sat í ýmsum nefndum fyrir
félagið í bæjarstjórninni, t.d. stjórn
Byggðasafnsins í Görðum, og var
í hópi bestu stuðningsmanna sr.
Jóns M. Guðjónssonar við uppbygg-
ingu safnsins á frumbýlisárum þess.
Þórarinn var harðduglegur að
hveiju sem hann gekk. Kjarkaður
og óræðinn. Hann virtist ekki ótt-
ast neitt. Afglapi var hann þó ekki.
Eitt sinn vorum við að klifra í
klettasyllum sunnan í Akrafjalli.
Ég var orðinn hræddur og langt á
eftir honum. Þá kallar hann til mín:
„Uss, þetta er ekki neitt. Þú ættir
að sjá bersyllurnar í Hornbjargi,
sem þeir hlaupa eftir.“ Ferðir um
óbyggðir landsins voru sælustundir
í lífí Þórarins, enda mikið náttúru-
barn. Hann lét sig ekki muna um
það í ágúst 1944 að ganga frá Brú
í Jökuldal við annan mann og banka
að dyrum á Kalmannstungu í Hvít-
ársíðu eftir 14 daga. Það var ekk-
ert mál fyrir Þórarinn að vaða árn-
ar eða synda yfír þær ef með þurfti.
Þórarinn var skemmtilegur fé-
lagi. Kunni ógrynni af þjóðsögum,
kvæðum og lausavísum. Islendinga-
sögurnar voru honum jafnan sem
opin bók. Persónur þeirra ræddi
hann um sem kunningja sína og
gerði þær Ijóslifandi í frásögnum
sínum. Hann var frásagnarglaður
og mikill fróðleiksmaður. Vandur
að virðingu sinni og hallmælti aldr-
ei nokkrum manni. Hann hafði
ákveðnar skoðanir á því hvað við
tæki eftir dauðann og ræddi það
opinskátt. Æskustöðvarnar við
Djúpið voru honum hugstætt um-
ræðuefni, enda unni hann þeim og
fólkinu sem þar býr hugástum.
Tfyggð hans og ræktarsemi Var
einstök. Melgraseyri við Djúp var
honum helgur staður. Þar skein sól
jafnan í hádegisstað. Slíkar voru
endurminningar hans eftir vinnu á
unglingsárunum hjá Jóni Fjalldal.
Ég efast um að nokkur dagur hafi
liðið svo að hann hugsaði ekki til
æskustöðvanna fyrir vestan. Oft
leiddi hann hugann að því að gam-
an væri að eiga býli í Nauteyrar-
hreppi og silfurtæra veiðiá. Þórar-
inn var vel hagmæltur, þótt hann
flíkaði því lítt. Sá ég nokkra bragi
hjá honum er hann sendi vinum
sínum á ýmsum tímamótum í lífí
þeirra. Þeir voru blandaðir glettni,
góðum óskum og fölskvalausri vin-
áttu. Hagleiksmaður .var hann mik-
ill, vann mörg sumur í byggingar-
vinnu sem fullgildur trésmiður og
eftirsóttur vegna dugnaðar. Þá
stundaði hann útskurð á mörgum
gripum sem voru eftirsóttir.
Kona Þórarins, Rannveig Hálf-
dánardóttir frá Grænhól í Krækl-
ingahlíð við Akureyri, var mikill
gæfuvaldur í lífí hans. Hún var
mikilhæf húsmóðir, sem búið hefur
Þórarni og börnum þeirra fjórum
fallegt og aðlaðandi heimili, sem
margir hafa notið ánægjulegra
stunda á. Börn þeirra hafa öll stofn-
að heimili, eignast böm og reynst
hinir bestu þegnar. Þórarinn var
ákaflega umhyggjusamur heimilis-
faðir og lét sér mjög annt um upp-
eldi barna sinna. Samheldni þeirra
hjóna og tillitsemi var einstök og
mér finnst hún hefði ekki getað
verið betri fyrir 50 árum er ferð
þeirra hófst á lífsbrautinni.
Af miklum dugnaði en litlum efn-
um hóf Þórarinn byggingu á glæsi-
legu íbúðarhúsi við Háholt 3 nokkru
eftir að hann flutti til Akraness
1945. Þangað flutti hann 1952, óg
var hann fyrsti íbúinn við þá götu.
Nokkrum árum síðar tók gatan að
byggjast. Þessu kunni hann vel.
Einlæg vinátta og náin kynni tók-
ust með nágrönnunum og Þórarni
og fjölskyldu hans. Þótt ein fjöl-
skyldan hafi eftir árabil flutt í ann-
an bæjarhluta hélt vináttan áfram,
þar til kom að leiðarlokum. Hjá
öðrum hefur vináttan staðið í tæp
40 ár. í samfélagi þessu gegndi
Þórarinn mikilvægu hlutverki með
glaðværð sinni, frásagnargleði, vel-
vild og hjálpsemi og þjónustuíund,
hvenær sem til hans var leitað. I
hugum okkar nágrannanna voru
engin ellimörk sjáanleg á Þórarni
né að dauðinn stæði skammt und-
an. Þvert á móti, hann var í Þjóð-
leikhúsinu kvöldið áður og naut þar
góðrar skemmtunar með börnum
sínum og tengdabörnum, eins og
fjölskyldan hafí gert svo lengi um
þetta leyti árs. Fallegur og góður
siður. Helfregnin sem barst svo á
sunnudagsmorguninn kom því öll-
um á óvart. Þetta var ekki vondur
draumur, heldur blákaldur veruleik-
inn. Vináttusamfélagið við Háholt
verður hér eftir að láta sér nægja
minningarnar um einstakan vin og
samferðamann.
Það þakkar Þórarni ógleymanleg
kynni og vináttu í 40 ár og sendir
þeim sem mest hafa misst, Rann-
veigu og fjölskyldunni, einlæga
samúðarkveðju.
Daníel Ágústsson.
Fleiri minningargreinar um
Þórarin Ólafsson bíða birt-
ingar ogmunu birtast hér í
blaðinu næstu daga.
t
Innilegt þakklæti til allra þeirra sem
auðsýndu okkur samúð, vinarhug og
hjálp við andlát og útför
ÓLAFS JÓHANNESSONAR,
Álfaskeiði 80,
Hafnarfirði.
Sérstakar þakkir viljum við færa eigend-
um veitingastaðarins Carusó í /Banka-
stræti og starfsfólki Hótel Esju, sem
heiðruðu hann á ógleymanlegan hátt.
Bergþóra Þorvaldsdóttir,
Þór Sigurjón Ólafsson, Guðrún Johansen,
Jóhannes Ólafsson, Þuríður Sigurðardóttir,
Gunnar Ólafsson, Erla B. Guðjónsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Guð blessi ykkur öll.