Morgunblaðið - 28.04.1995, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 1995 33
við saman á gulu bjöllunni hans
afa. Þegar ég var sjö ára þurfti ég
að fara í skólann eftir hádegi en
mamma og pabbi unnu fyrir há-
degi. Þá var ég hjá honum afa og
langaafa Kristjáni á morgnana. Afi
eldaði þá hafragraut fyrir mig og
lét mig fá strætómiða sem ég not-
aði svo til að komast í skólann. Afi
var nýtinn maður og nýtti alla hluti
eins vel og hann gat. Ef eitthvað
bilaði var hann ekki á þeim buxun-
um að henda því, heldur lagaði
hann það bara. Ef varahlut vantaði
fór hann út í bílskúr, sem er fuilur
af allskonar nytsamlegum hlutum
og fann eitthvað sem nýttist sem
varahlutur. Þegar gula Ladan
þeirra ömmu og afa söng sitt síð-
asta tók hann flesta gagnlega hluti
úr henni (ljós, púströr ög þess hátt-
ar) áður en hún var send í bræðslu.
Nú á seinni árum fór ég oft í heim-
sókn til afa þegar amma var í vinn-
unni og spjölluðum við þá gjarnan
saman. Spurði hann mig alltaf hvað
væri að frétta af mér og mínum
og hvemig mér gengi í skólanum.
Stundum steikti ég fyrir okkur
hamborgara og oft bara fyrir mig
því hann vildi helst bara borða skyr.
Síðan borðuðum við og horfðum
gjarnan á myndbandsspólu í leið-
inni. Afi var mér alltaf góður. Ég
lærði margt af honum og mun
minnast hans svo lengi sem ég lifi.
Sigurmundur Guðjónsson.
í dag kveðjum við Munda, pabba
hennar Önnu vinkonu okkar. Öll
okkar unglingsár áttum við því láni
að fagna að vera nær daglegir
heimaganga hjá fjölskyldunni í
Hvassaleiti 97.
Þar var oft þétt setinn bekkurinn
í eldhúsinu og var kaffið teygað í
ómældu magni og lífsgátan ráðin.
Við minnumst Munda, þegar hann
á sinn hægláta og rólynda hátt heils-
aði upp á okkur. Skellti hann þá
gjarnan fram stöku, skjallaði okkur,
yngismeyjarnar eins og hann gjarn-
an kallaði okkur, hældi okkur á hvert
reipi eða spjallaði um lífið og tilver-
una. Hann sá gjarnan spaugilegar
hliðar á hversdagsleikanum, var
glettinn á sinn rólynda hátt, en allt-
af tók hann okkur alvarlega.
stoð. Þarna urðu þáttaskil í lífi
ömmu því bróðir húsbóndans varð
hennar lífsförunautur. Hann hét
Karl Vilberg Karlsson frá Nesi í
Norðfirði, sonur hjónanna Karls
Guðmundssonar bónda og útgerð-
armanns og Steinunnar Björnsdótt-
ur. Amma og afi hófu síðan búskap
á Skálum næsta vor.
Um haustið héldu þau til Norð-
fjarðar og bjuggu þar allan sinn
búskap að undanskildum sumrun-
um 1933 og 1934, en þá var farið
að Skálum og dvalið þar sumar-
langt. Afi varð síðar kaupmaður í
Neskaupstað og gegndi því starfí
til dauðadags, en hann lést 1961
^ eftir löng og erfið veikindn
Ömmu og afa varð tveggja barna
auðið. Frumburðurinn Jón ísfeld
var skírður í höfuðið á bróður afa
sem hafði drukknað á Skálum
haustið 1933. Þá eignuðust amma
og afi dóttur sem skírð var Stein-
unn í höfuðið á föðurömmu sinni
og er hún móðir mín.
í veikindum sínum gerði afi það
sér til dægrastyttingar að skrásetja
æviminningar sínar. Þar eru m.a.
margar lýsingar á ömmu og á einum
stað segir hann orðrétt um konu
sína: „Innanhúss hefur hún ráðið
öllu sjálf og hefí ég ekki þurft yfir
að klaga. Bömin hafa líka hænst
meira að henni heldur en mér og
get ég sagt eins og Matthías: Ég
sá um mitt. En hún var húss míns
hjarta og húss míns yndi, hvílík
móðir. Og þó að margir svannar séu
góðir, með sæmri kostum færri
munu skarta. Hún gerði marga
mæðudaga bjarta, af mæðrum slík-
um eflast lönd og þjóðir.“
Amma var hlédræg kona og
heimakær. Hún var ákaflega hrifin
af móðurhlutverkinu og vakti yfir
velferð barna sinna. Hin löngu veik-
indi afa voru henni erfið, fyrst
Á þessum árum fundum við hlýju
og væntumþykju streyma frá Munda
rétt eins og við værum dætur hans.
Við fundum að hann bar hag okkar
fyrir bijósti rétt eins og eigin barna.
Og fyrir það erum við þakklátar.
Og nú er við setjumst niður og
horfum um öxl langar okkur að
þakka Munda fyrir þann velvilja sem
hann sýndi okkur alla tíð. Við minn-
umst þessa tíma með þakklæti í
huga.
Sá einn sem reynir skynja best og skilur,
hve skin frá vinarhug er gott að fínna.
í hjarta þér bjó fegurð, ást og ylur,
sem innstu lífsins rætur saman tvinna
en kærleikurinn er það ljós á leið
sem lýsir skærast mannsins ævi skeið.
(Ág. Böðvarsson)
Við sendum Eddu, börnum henn-
ar, tengdabörnum og bamabörnum
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Anna Vigdís og María.
Mig langar að minnast tengda-
föður míns með nokkrum orðum.
Ég kynntist Munda fyrst er ég kom
í „Hvassó“ fyrir rúmum fjórtán
árum. Hann tók þessari fyrstu
tengdadóttur sinni strax mjög vel.
Mér er sérstaklega minnisstætt
fyrsta sumarið mitt í Hvassó þar
sem við hjónaefnin ungu drukkum
kaffí með Eddu og Munda á fallegu
sumarkvöldi úti í garðinum. Mundi
var þá orðinn sjötugur, en hann var
mjög ungur í anda og manni fannst
ekki þá, né heldur síðar, nokkur
leið að hugsa um hann sem gamlan
mann.
Þegar ég fór að venja komur
mínar í Hvassó má segja að Mundi
hafi verið farinn að draga úr vinnu
miðað við það sem áður var, þó að
hann hafí unnið ríflega fullan vinnu-
dag. Hann vann nánast allan sinn
starfsferil hjá Jarðborunum ríkisins,
fyrst á höggborum við annan mann,
og síðar á stærri borum. Þannig
þurfti hann að dvelja langdvölum
að heiman, en á móti kom að hann
ferðaðist um landið og gat verið í
tengslum við náttúruna, sem ég tel
að hafi verið honum mikilvægt.
Enda átti hann sér unaðsreit rétt
utan við bæinn, þar sem hann hafði
sinn kartöflugarð ogjarðhús. Þang-
að fór hann á gulu bjöllunni sinni
og var óspar á að hvetja börn sín
og barnabörn að koma með sér og
yrkja jörðina. Þetta var einmitt það
sem mér fannst svo ríkt í fari
tengdaföður míns, að hvetja okkur
til að rækta garðinn okkar, vekja
okkur til umhugsunar um lífíð og
tilveruna.
Mundi las mjög mikið, helst bæk-
ur um dulræn efni og hafði gaman
af því að ræða slík mál við sam-
ferðafólk sitt. Aðrir þættir sem ein-
kenndu Munda voru hversu mikið
ljúfmenni hann var, en samt fastur
fyrir, jafnvel þrjóskur. Hann var
bjartsýnn, þrautseigur og nýtinn
og lýstu þeir eiginleikar sér best í
því þrekvirki að köma upp þessu
stóra og góða raðhúsi fyrir sig og
fjölskyldu sína.
Heimilið í Hvassaleiti var mann-
margt, sex systkini og auk þess bjó
tengdafaðir Munda alla tíð á heim-
ili þeirra hjóna. En síðan þá hefur
fjölskyldan stækkað enn meira með
tengdabömum og barnabömum.
Fyrir barnabömin voru Mundi og
afí Kristján ætíð fastur punktur.
Afí Kristján lést fyrir tæpum þrem-
ur árum og núna þegar afí Mundi
er ekki heldur til staðar verður tóm-
legra fyrir litlu krílin að koma í
Hvassó.
Mundi hafði mikið dálæti á bama-
bömum sínum, sagði þeim sögur og
ævintýri á meðan hann hafði heilsu
til. Er hann veiktist fyrir rúmum
fímm ámm þurfti hann að dveljast
á sjúkrahúsi og síðar á Reykjalundi,
þar sem hann náði aðdáunarverðum
árangri. Mundi var alla tíð mjög
heimakær og okkur var öllum ljóst
hversu mikilvægt það var honum
að vera heima hjá sér. Sá árangur
sem hann náði í endurhæfingunni
gerði honum það kleift, svo og hinn
mikli stuðningur sem hann fékk frá
Eddu og bömum. Að öllum ólöstuð-
um var dugnaður og ósérhlífni
tengdamóður minnar gagnvart öllu
sem snerti velferð Munda einstök og
aðdáunarverð.
Elsku Mundi, ég veit að þú ert
nú kominn þangað sem þér líður
vel og eins og þú hefðir líklega sjálf-
ur orðað það, á æðra tilverustig.
Ég vil þakka fyrir þann tíma sem
ég fékk að þekkja þig. Guð veri
með þér.
Anna Elísabet Ólafsdóttir.
berklarnir, síðan krabbamein. Hún
annaðist hann af stakri ástúð og
eftir að hann dó bar hún aldrei sitt
barr. Börnin voru þá uppkomin og
fannst henni líf sitt hafa lítinn til-
gang. Fannst börnum hennar og
öðrum sem til þekktu að lífslöngun
hennar hafi slokknað að mestu
þegar hún missti manninn sinn.
Eftir lát afa fluttist amma til
Reykjavíkur og bjó þar allar götur
síðan. Lengst af í eigin íbúð, en
síðasta eitt og hálfa árið dvaldi hún
að Droplaugarstöðum þar sem vel
var hugsað um hana.
Síðasta áratuginn glímdi amma
við erfiðan sjúkdóm, þunglyndi, sem
lýsti sér í stöðugum kvíða og von-
leysi. Hún var þó svo lánsöm að fá
hægt andlát í svefni og hlaut því
þann dauðdaga sem flestir óska sér
og þar með lausn frá þrautunum.
Eftir að hafa rakið í stuttu máli
lífshlaup ömmu minnar langar mig
til að minnast þeirra stunda- sérstak-
lega sem ég átti með henni, ekki
síst af því að hún var mér miklu
meira en venjuleg amma.
Amma var nýorðin fímmtug árið
sem ég fæddist. Mínar fyrstu minn-
ingar um hana eru um fíngerða,
fallega og hægláta konu, sem hafði
hlýjan og ástríkan faðm. Hún hafði
óþijótandi þolinmæði og biðlund og
umhyggja hennar fyrir mér var tak-
markalaus. Vegna aðstæðna minna
í æsku flutti ég til ömmu sex ára
gömul og bjó hjá henni í nokkur
ár. Á þessum árum bundumst við
sterkum tryggðaböndum sem héld-
ust alla tíð. Erfitt var að horfa upp
á veikindi hennar síðasta áratuginn
sem hún lifði og sárt að sjá hana
þjást og geta ekkert við því gert.
Þjáningum hennar er nú loksins lok-
ið og hún hefur fengið frið. Hafí
hún innilega þökk fyrir allt.
Svala Ólafsdóttir.
Klara Ólafsdóttir var orðin roskin
kona með langa lífsreynslu að baki
þegar ég kynntist henni fyrst árið
1984. Var þá farið að bera á sjúk-
dómi þeim sem henni fylgdi eftir
það. Náið samband hennar og
Svölu, dótturdóttur hennar og eig-
inkonu minnar, gerði það að verkum
að hún varð upp frá því einnig snar
þáttur í lífi mínu og sona okkar
hjóna. Á heimilinu var hún sjaldan
kölluð annað en langamma Klara.
Og nú er langamma Klara dáin.
Því verður ekki breytt.
Klara var ung að árum þegar
hún hóf búskap með manni sínum.
Líf hennar var þaðan í frá helgað
manni og börnum. Það hlutverk
leysti hún vel af hendi. En Klara
varð ekkja árið 1961 aðeins 47 ára
gömul. Mig grunar að þá hafi kom-
ið brestur í lífsklukku þessarar hlé-
drægu og góðu konu og hljómurinn
hafi ekki að fullu orðið samur aftur.
Skoruvík á Langanesi, þar sem
Klara fæddist og sleit barnsskón-
um, er með nyrstu byggðum á ís-
landi. „Okkur skorti ekki neitt þar
...“, sagði hún við mig þegar ég
hitti hana síðast er ég heimsótti
hana á Droplaugarstaði, „... við
höfðum nóg að bíta og brenna; egg
og fugl í bjargi og rekavið á fjör-
um.“ En við vitum líka að á þessum
nyrstu byggðum verða myrkur löng
á vetrum, en á sumrum nætur al-
bjartar sem dagur. Sem ung stúlka
fær Klara því þegar að reyna and-
stæður ljóss og myrkurs eins og
þær verða skarpastar á íslandi.
Þannig var líka barátta hennar við
sjúkdóm sinn þann tíma sem ég
þekkti hana. Þar háðu glímu ljósið
og myrkrið. Nú er þeirri glímu lok-
ið og ég sé fyrir mér langömmu
Klöru baðaða skæru ljósi. Þannig
verður mynd hennar í huga mér.
Davíð Þór Björgvinsson.
HAUKUR
VIGFÚSSON
+ Haukur Vigfús-
son frá Gimli,
Hellissandi, fæddist
26. desember 1913.
Hann lést á Hrafn-
istu í Reykjavík 20.
apríl sl. Kona hans
er Steinunn Jó-
hannsdóttir, f. 19.2.
1917, kennari frá
Löngumýri í Skaga-
firði. Þau eignuðust
fjögur börn: 1) Jó-
hann, d. 1986,
kvæntur Önnu Ara-
dóttur og eiga þau
þrjár dætur og fjög-
ur barnabörn. 2) Kistinn,
kvæntur Helgu Friðriksdóttur
og eiga þau þijú börn og eitt
barnabarn. 3) Sigurlaug, gift
Sigurjóni Kristóferssyni og
eiga þau tvær dætur. 4) Vigfús,
kvæntur Helgu
V aldimar sdóttur
og eiga þau fjögur
börn.
Haukur stund-
aði sjómennsku
meiri hluta ævinn-
ar. Haukur og
Steinunn bjuggu
fyrst á Hellissandi
en stofnuðu svo
nýbýlið Lauftún út
úr Löngumýri. Þau
fluttu svo aftur til
Hellissands uppúr
1960 og bjuggu þar
þangað til fyrir
fimm árum að þau fluttu að
Hrafnistu í Reykjavík.
Haukur verður jarðsunginn
frá Áskirkju í dag, 28. apríl,
og hefst athöfnin kl. 13.30.
í DAG kveðjum við elskulegan afa
okkar.
Það er sárt að hugsa til þess
að þú sért farinn frá okkur. Við
munum alltaf minnast þess þegar
við komum í heimsókn á Hellissand
og þið amma stóðuð úti á palli og
tókuð svo vel á móti okkur. Til-
hlökkunin að fara með þér út í
Krossavík var svo mikil, það var
skemmtilegur tími sem við áttum
með þér og munum aldrei gleyma.
Eftir að þið amma fluttuð á Hrafn-
istu í Reykjavík urðu samveru-
stundirnar fleiri og alltaf varðstu
glaður og ánægður að sjá okkur,
þegar við komum í heimsókn. Við
tengdumst sterkari böndum í verk-
falli sjúkraliða, þegar þú dvaldist
hjá okkur á daginn. Og glaður
varðstu þegar bakaðar voru pönnu-
kökur með kaffinu.
Elsku afi, við munum varðveita
minninguna um þig og hafðu þökk
fyrir allt og allt.
Elsku amma, megi Guð styrkja
þig í sorg þinni.
Steinunn og Friðrik.
Mig langar með fáum orðum að
kveðja góðan vin, Hauk Vigfússon
frá Gimli á Hellissandi. Margt er
það sem flýgur í gegnum hugann
á kveðjustund sem þessari, því
margs er að minnast og margt er
að þakka. Ég hef talið það gæfu
mína hvað ég hef kynnst mörgu
góðu fólki á vegferð minni í gegn-
um lífið og er Haukur í þeim hópi.
Kynni mín af þeim hjónum, Hauki
og Steinunni, hófust fyrir tæpum
26 árum er við hjónin festum kaup
á húsi þeirra og æskuheimili
Hauks, Gimli. Tel ég þau hjón síð-
an til minna bestu vina og skipti
aldursmunur þar engu máli og tel
ég hann til tekna fyrir mig. Hauk-
ur og Steinunn voru þá að flytja
í glæsilegt hús við Naustabúð 8
sem þau voru búin að byggja sér.
í kringum það hús var stór og
mikil garður og var hann mjög
fallegur og þar kenndi „margra
góðra grasa“. Þær voru ómældar
stundimar sem þau hjón eyddu í
garðinum við að fegra hann og
prýða. Við urðum svo seinna ná-
grannar því við byggðum svo
nokkrum árum seinna hús á ská á
móti þeim. Var ekki hægt að hugsa
sér betri nágranna. Það leið varla
sá dagur þau 16 ár sem ég bjó á
Hellissandi að Haukur liti ekki inn
svona eins og til að athuga hvort
ekki væri allt í lagi og hvernig við
hefðum það. Hann stoppaði venju-
lega ekki lengi. Þetta var svo nota-
legt og fylgdi þessu svo mikil
umhyggja. Haukur taldi sig mikinn
gæfumann í lífinu, hann átti góða
og mæta konu sem hann virti mjög
og mannvænleg börn sem þau voru
stolt af og var það ekki að ósekju.
Mér fannst það aðdáunarvert hvað
umhyggjan, væntumþykjan og
samheldnin var mikil í fjölskyld-
unni og fannst mér ekki gerður
greinarmunur á bömum og
tengdabörnum, sama sagan var
með barnabömin og virtist mér
þetta vera á báða bóga. Fyrir
nokkrum árum urðu þau fyrir
þeirri stóra sorg að sjá á bak elsta
syni sínum, fjölskyldumanni, í
blóma lífsins.
Margar minningar tengdar
Hauki fljúga í gegnum hugann og
erfitt að koma þeim í orð. Margar
ferðir áttum við upp að Ingjalds-
hóli til messu því við sungum bæði
í kirkjukórnum, fyrst undir stjóm
systur hans Jóhönnu, sem var org-
anisti þar í yfir 50 ár og síðar
undir stórn Kay Wiggs. Við voram
jafnan þijú samferða í kirkjuna,
við Haukur og Alla sem enn býr
í Naustabúðinni. Ég er þakklát
fyrir að hafa haft Hauk að sam-
ferðarmanni og tel það hafa auðg-
að líf mitt og þakka ég það af al-
hug. Steinunn mín, ég og bömin
mín sendum þér og bömum ykkar
og öllum afkomendum ykkar okkar
innilegustu samúðarkveðjur, eftir
lifir minningin um góðan og mætan
mann, blessuð sé minning hans.
Mér fínnst vel viðeigandi að kveðja
með þessum fallegu erindum úr
sálmabókinni okkar en þau segja
allt sem segja þarf.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Ingibjörg Óskarsdóttir.
RÝMINGARSALA vegna flutnings
Góður afsláttur -nýjar vörur
\<#HW5IÐ
LAUGAVEGUR 21 SÍMl25580