Morgunblaðið - 27.05.1995, Blaðsíða 28

28 LAUGARDAGUR 27. MAÍ 1995
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
ANNA JÓNSDÓTTIR
+ Anna Jóns-
dóttir var
fædd á Seljavöll-
um í Austur-Eyja-
fjallahreppi 16.
október 1907. Hún
lést á Borgar-
spítalanum í
Reykjavík 15. maí
síðastliðinn. Anna
ólst upp hjá for-
eldrum sínum Sig-
ríði Magnúsdóttur
og Jóni Jónssyni á
Seljavöllum í hópi
fimm hálfsystkina
og sex alsystkina,
en foreldrar hennar höfðu bæði
misst fyrri maka sína. Einn
eftirlifandi þeirra systkina er
Þorstein Jónsson á Eystri-Sól-
heimum í Mýrdal. Eiginmaður
Önnu var Sveinn Óskar Ás-
björnsson, f. 11. september
1902 á Stokkseyri og ólst upp
á Hrútafelli í A-Eyjafjalla-
hreppi. Hann lést 7. maí 1967.
Anna og Óskar hófu búskap
sinn í Berjanesi undir Eyja-
fjöllum árið 1928 og bjuggu
þar til ársins 1937 er þau fluttu
Hver minning dýrmæt perla að liðnum lífsins
degi
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka hér.
Mnn kærleikur í verki var gjöf, sem
gleymist eigi
og gæfa var það öllum, er fengu að
kynnast þér.
(Ingibj. Sig.)
KOMIÐ er nú að kveðjustund,
Anna mín, og með nokkrum fátæk-
legpum orðum langar mig að þakka
þér hinar fjölmörgu samverustund-
ir á liðnum árum. Þótt við munum
ekki oftar sitja að spjalli i eldhús-
inu á Seljavöllum eða í sumarbú-
staðnum, geymi ég vandlega minn-
ingamar um allar okkar dýrmætu
stundir. Lífsgleði þín og umburðar-
lyndi var heillandi. Vorið og sumar-
ið voru árstíðir þínar eins og trén
og blómin í garðinum þínum báru
gleggst vitni um.
Mér er minnisstætt þegar ég
kom fyrst til ykkar Óskars að
Seljavöllum fyrir tæpum 30 árum.
Þú stóðst í eldhúsinu þínu þar sem
þú tókst ríkan þátt í glaðværum
samræðum og þeirri lífsgleði sem
ævinlega einkenndi heimilishald
ykkar hjónanna. Mitt í önnum
dagsins áttir þú ævinlega stund til
þess að spjalla út fyrir hversdags-
leikann og upplýsa mig um sveitina
þína, ættingja og vini og kynna
fyrir mér fólkið sem ég hafði þá
að Seljavöllum og
tóku þar við búi Sig-
ríðar móður Önnu,
sem þá hafði misst
mann sinn. Á Selja-
völlum bjuggu þau
óslitið til ársins 1967
er Óskar lést og
Anna síðan til ársins
1971 er yngsti sonur
hennar og tengda-
dóttir tóku við búinu.
Hjá þeim á Seljavöll-
um var heimili Önnu
til dauðadags. Anna
og Óskar eignuðust
fimm syni. Þeir eru
Rútur, kvæntur Sigríði Karls-
dóttur, búa í Hafnarfirði; Jón,
kvæntur Áslaugu Jónasdóttur,
búa á Hellu; Sigurður, kvæntur
Eygló Guðmundsdóttur, búa í
Reykjavík; Ásbjörn, kvæntur
Guðrúnu Ingu Sveinsdóttur,
búa í Fosstúni, A-Eyjafjalla-
hreppi; og Grétar, kvæntur
Vigdísi Jónsdóttur, búa á Selja-
völlum.
Anna verður jarðsungin frá
Eyvindarhólakirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.00.
bundist fjölskylduböndum.
Elsku Anna mín, ég þakka þér
kynnin og allar samverustundirn-
ar. Minningamar munu lifa þótt
við hittumst ekki um sinn í Eyja-
fjallasveitinni þinni, þar sem þú
fæddist, áttir þín æskuár, lifðir í
hamingjusömu hjónabandi og ólst
upp fimm syni þína.
Þakka þér fyrir allt og allt og
Guð blessi minningu þína.
Þín tengdadóttir,
Eygló.
Það hefur verið svo mikið í huga
mínum að setja örfá orð á blað í
minningu tengdamóður minnar
Önnu Jónsdóttur. Ég man þegar
ég kom fyrst á heimili þeirra hjóna
Óskars, sem dó langt um aldur
fram, öllum harmdauði, og Önnu
konu hans að Seljavöllum í Eyja-
fjallasveit. Þá 17 ára unglingur
feiminn og óframfærinn. Ég fékk
góðar móttökur.
Síðan eru liðin 44 ár og á þau
kynni hefur aldrei fallið skuggi.
Hún Anna var aldrei að mikla fyr-
ir sér hlutina. Vol og víl þekktist
ekki í hennar orðabók.
Hún var einstaklega hrein og
bein í öllu og kom ávallt til dyr-
anna eins og hún var klædd. Eitt
af því sem ég dáðist svo oft að var
hve vel hún var heima í svo mörg-
ALMA
SIG URÐARDÓTTIR
+ AIma Sigurðardóttir fædd-
ist 15. desember 1929 á
Norðfirði. Hún lést 10. maí sl.
í Sjúkrahúsi Suðurnesja og var
útför hennar gerð frá Keflavík-
urkirkju 18. maí.
Ég hef lesið um Ijómandi höllu
ofar lágreistum mannanna sölum,
fold með iðgrænum blómskrýddum bölum;
brátt ég fæ, brátt ég fæ vera þar.
Scrfræðingar
í blómuskrcytiiigum
viö öil (ækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 19090
Hallelúja, Guðs herskarar syngja,
Hallelúja á jörðunni ómar.
Vilji sporin mín vegraunir þyngja
veit ég senn, veit ég senn er ég þar.
(Þýð. Jónas Jak.)
MEÐ örfáum orðum vil ég minn-
ast hennar Ölmu, sem var mér góð
og skilningsrík. Kynni okkar stóðu
ekki lengi, en aldrei man ég eftir
henni reiðri eða með æðruorð á
vörum. Það var gott að tala við
hana.
Með söknuði og þakklæti fyrir
samfylgdina.
E. Dóris Eiríksdóttir.
Legsteinar Krossar Skildir
Malmsteypan kaplahraunis TTpr T Á tyl 220 HAFNARFJÖRDUR JT1CiLsLmJ± XU. SlMI 565 1022 FAX 565 1587
^ 'M
't ...blabib - kjarni máhins!
um málum og áhuginn lifandi fyr-
ir öllu sem var að gerast. Hún elsk-
aði fegurðina í náttúrunni og garð-
inn sinn sem hún hlúði vel að
meðan hún gat.
Þau voru samhent með það eins
og fleira, hjónin, meðan hans naut
við. Hún hafði líka yndi af að ferð-
ast um landið sitt meðan heilsan
leyfði og þó ekki væri nema fara
bara í smá bíltúr í góðu veðri. Þó
hygg ég að hún hafi nú unnað
mest sveitinni sinni og stórbrotinni
fegurð Eyjafjallanna.
Þó hún væri tíma og tíma hér
í Hafnarfirði á veturna hin seinni
ár lifnaði alltaf yfir henni þegar
fór að vora og þá vildi hún fara
að komast heim.
Þetta eru aðeins fá og fátækleg
orð, fátt eitt af því sem segja
mætti um Önnu en ég held að hún
hefði ekki kært sig um neina
mælgi.
Ég er svo þakklát fyrir að hafa
fengið að þekkja hana og hafa
hana hjá mér, oft nokkra mánuði
á ári hin síðari árin, og kannski
hlynna ofurlítið að henni. Það eru
dýrmætar minningar.
Kannski lýsir það stillingu henn-
ar og rósemi best þegar hún fékk
að vita að ekkert væri hægt að
gera og engar batahorfur, þá sagði
hún aðeins: „Jæja, þá er bara að
bíða.“ Nú er biðin á enda, nú verð-
ur hún lögð til hvíldar við hlið síns
elskulega eiginmanns á þessum
vorbjörtu dögum.
Lífíð heldur áfram, en tómlegra
verður að koma austur þegar hún
er ekki lengur til að fagna okkur.
Það er skarð fyrir skildi.
Það eru ein af þessum kafla-
skiftum í lífinu, eitthvað sem
manni fannst nánast óumbreytan-
legt er allt í einu horfið. Flett hef-
ur verið blaði.
En Drottin Jesús Kristur
á dauða sigur vann.
Hans dauði og líf er okkar sigurvonin.
Er ógnir dauðans hrella
þá horfum beint á Hann
því hver á eilíft líf sem hefur soninn.
I.S.
Ég blessa minningu þeirra hjóna
beggja.
Sigríður Karlsdóttir.
Mér finnst skrítið til þess að
hugsa að um leið og náttúran klæð-
ist sumarskrúða sínum, þá skuli
amma kveðja okkur, en vorið var
einmitt hennar uppáhaldsárstíð
enda bjó hún í sveit alla sína tíð,
nánar tiltekið að Seljavöllum í
Austur-Eyjafjallahreppi, og var því
vön að eiga allt sitt undir tíðarfar-
inu komið.
Fyrstu ár ævi minnar ólst ég
upp í sveit, en þó víðsíjarri Selja-
völlum og því langt á milli og ferð-
irnar þess vegna ekki margar
fyrstu árin, en þeim mun eftir-
minnilegri, það var ekkert sérlega
þægilegt að hossast í brúna
Landróvernum í svona 12 klukku-
stundir, en hvað var það, við vorum
á leið til ömmu og afa.
Amma var ekki vön að gera
mál úr hlutunum, þar var gaman
að koma og þegar sest var að borð-
um var hellt kaffi í bollana hjá
gestunum og mjólkurglös okkar
bræðranna voru líka fyllt af kaffí
okkur krökkunum til mikillar
ánægju, ekki er ég viss um að
mamma hafi hrifist eins.
Nokkrum dögum fyrir hver jól
kom ávallt sending frá Seljavöllum
en það voru einmitt jólapakkamir,
þeir reyndust yfírleitt vera mjúkir
við fyrstu rannsókn okkar bræðra
en við opnun kom alltaf einhver
spennandi hlutur í ljós sem gladdi
bamssálina, amma vildi hafa það
bæði til gagns og gamans.
En svo kom að nánari kynnum
okkar ömmu.
Þegar ég var 14 ára var ákveð-
ið að ég færi í sveit til ömmu, að
vísu hafði hún brugðið búi eftir
fráfall afa og yngsti sonur hennar
tekið við, en amma átti sinn sess
á heimilinu og vann ýmis verk
þar, stóð gjarnan í eldhúsinu og
var áhugi hennar fyrir gangi mála
ósvikinn og gilti þá einu hvort um
inni eða útiverk væri að ræða. Það
var ekki laust við að ég væri kvíð-
inn, að vera heilt sumar hjá ömmu,
hvernig skyldi það nú ganga, skyldi
hún ekki skipta sér af og ráðskast
í mér. En sá ótti var óþarfur,
amma var einfaldlega ekki þannig,
það var alltaf létt yfir henni og
hún gerði sér ekki rellu útaf smá-
munum.
Við amma urðum miklir mátar
og um margt var hægt að spjalla
við hana. Víðlesin var hún með
eindæmum, svo ekki sé minnst á
áhuga hennar á þjóðlífi og þjóðmál-
um þar hafði hún alltaf eitthvað
að segja. Eftir þessa fyrstu sumar-
dvöl mína fyrir austan fór ég
ánægður heim, ánægður með létt-
leikann sem þarna ríkti þó að oft
hafi verið mikið að gera, og helgi
hvíldardagsins ekki alltaf virt.
Sumrin mín á Seljavöllum áttu
eftir að verða fleiri, og ekki minnk-
aði sambandið þó að ég giftist og
eignaðist mína eigin fjölskyldu.
Margar ferðimar höfum við farið
austur, auk þess dvaldi amma oft
hjá pabba og mömmu yfír dimm-
ustu vetrarmánuðina nú síðustu
árin og því hæg heimatökin að
kíkja í heimsókn til hennar, að ég
tali nú ekki um stelpurnar okkar
sem gátu nánast óhindrað skotist
yfír til langömmu.
Nú er erfítt fyrir litlu barnssál-
imar að trúa því að guð hafi tekið
hana langömmu til sín, en nú líður
henni vel og laus við líkamlegar
þjáningar sem eflaust hafa oft
plagað hana þó að aldrei hefði hún
hátt um slíkt.
En hafi hún þökk fyrir allt og
allt, blessuð sé minning hennar.
Sumarliði J. Rútsson
og fjölskylda.
Á Seljavöllum undir Eyjaíjölluni
hefur verið búið vel á aðra öld,
allt frá því að annar af tveim bæj-
um sem stóðu undir Lambafelli var
fluttur inn í dalinn. Þar hafa
lengstum búið afkomendur Jóns
Jónssonar og Guðnýjar Vigfúsdótt-
ur sem bjuggu á Lambafelli upp
úr miðri síðustu öld. Um þau segir
í III. bindi Eyfellskra sagna, Þórð-
ar Tómassonar frá Vallnatúni, þau
ynutu ætíð frábærrar mannhylli“.
I sömu umfjöllun er að fínna lýs-
ingu sveitunga Jóns á honum í
vísu:
Jón minn steypa kopar kann,
kveikir, skrifar, rennir,
les og syngur listamann,
líkna gestum nennir.
Þessi lýsing fínnst mér geta átt
við alla þá afkomendur Jóns og
Guðnýjar. Kosti þessa erfði Anna
Jónsdóttir á Seljavöllum í ríkum
mæli.
Anna giftist sveitunga sínum
Óskari Ásbjörnssyni sem uppalinn
var á Hrútafelli. Hann var einstak-
lega ljúfur, vandaður og skemmti-
legur maður. Anna og Oskar hófu
búskap í Berjanesi þar sem þau
bjuggu í nokkur ár áður en þau
tóku við búi á Seljavöllum þar sem
þau bjuggu allan sinn búskap. Með
dugnaði og samheldni byggðu þau
ný hús, virkjuðu bæjarlækinn og
færðu búskap sinn að nýjum hátt-
um þegar tæknibylting varð í land-
búnaði. Þau voru einstaklega sam-
rýnd og samhent í öllu sem þau
tóku sér fyrir hendur hvort heldur
var til verka í búskap eða í hlut-
verki gestgjafa. Gestagangur var
alltaf mikill hjá þeim. Félagsskap-
ur við þau hjón var eftirsóknar-
verður. Bæði voru þau vel gefín
og sérstaklega víðsýn. Fordóma-
leysi og jákvæð viðhorf þeirra
gerðu samræður sem þau tóku
þátt í hollar og innihaldsríkar.
Anna varð að sjá á bak Óskari
árið 1967 en hann lést langt um
aldur fram. Þar missti hún einnig
sinn besta vin. Hún stóð áfram að
búi með aðstoð sona sinna í nokk-
ur ár þar til yngsti sonurinn tók
við búinu.
Foreldrar mínir fluttust langt
frá heimahögum sínum að Skógum
undir Eyjafjöllum þegar faðir minn
varð kennari við Skógaskóla haust-
ið 1950. Hann kenndi m.a. sund í
Seljavallalaug. Hann kynntist þá
fljótlega fjölskyldunni á Seljavöll-
um og bundust foreldrar mínir
þeim sterkum vináttuböndum. Frá
barnæsku hefur fjölskyldan á
Seljavöllum verið hluti af minni
fjölskyldu. Allt frá því ég man eft-
ir sóttist ég eftir að vera á Selja-
völlum og fá að taka þátt í leik
og starfi. Á Seljavöllum var alltaf
mikill fjöldi barna og unglinga í
sveit á sumrin. Foreldrar sóttust
eftir að koma börnum sínum þang-
að. Óskari og Önnu var það létt
verk að hafa allan hópinn ánægð-
an. Skipti þar engu hvort um var
að ræða barn eða ungling. Þeim
var það einkar lagið að gera vinnu
að leik. Það var aðdáunarvert
hvemig þau gættu þess að allir
fengju að njóta sinna eiginleika og
gátu með lítilli fyrirhöfn komið
málum þannig fyrir að enginn yrði
settur til hliðar eins og oft vill
verða í stórum hópi.
Þegar foreldrar mínir fóru í sitt
fyrsta eiginlega sumarfrí, sem var
6 vikna ferðalag til útlanda, þurftu
þau að koma fjórum börnum í fóst-
ur. Systkinum mínum þremur
reyndist auðveltað koma fyrir og
fengu færri en vildu. Hins vegar
voru fáir sem treystu sér til að
bera ábyrgð á mér svo langan tíma.
Var komið að máli við hjónin á
Seljavöllum enda úr vöndu að ráða.
Anna sagði mér síðar að þeim hjón-
um hafí verið vel kunnugt um mitt
óstýrilæti og strákapör og settu
það ekki fyrir sig. Hins vegar hefðu
þau haft af því áhyggjur að ég
myndi engum hlýða. Hinu gerðu
þau sér ekki grein fyrir sem kom
á daginn að ég var reiðubúinn að
fórna miklu og jafnvel að sýna
mínar sparihliðar fyrir 6 vikur á
Seljavöllum. Frá þeim tíma var ég
sumur á Seljavöllum og yfirleitt
alltaf þegar því var við komið. Það
þurfti að sjálfsögðu oft að vanda
um við mig. Háttur þeirra hjóna
að vanda um við börn eða unglinga
var oftar en ekki að gera það með
glettni sem bar tilætlaðan árang-
ur. Mér er minnisstætt að ein-
hveiju sinni, sem oftar, sýndi ég
af mér glannaskap við akstur
dráttarvélar. Anna spurði mig þeg-
ar ég kom heim hvort tilteknar
stelpurnar á næstu bæjum hefðu
átt leið hjá. Ég skyldi að sjálfsögðu
ábendinguna. Reyndi að fara var-
lega næst.
Eftir að Anna hætti sjálf að
standa fyrir búskap naut hún þess
að ferðast og dvelja hjá sonum
sínum og íjölskyldum. A vorin og
sumrin vildi hún vera heima á
Seljavöllum og taka þátt í þeim
önnum sem þeim árstímum
fylgdu. Síðustu misseri átti hún
við illvígan sjúkdóm að stríða.
Líkaminn var orðinn lúinn af striti
fyrri ára. Hún var til hins síðasta
með skýra hugsun, hafði engu
tapað. Því sem ekki varð umflúið
tók hún af æðruleysi og eðlis-
lægri skynsemi, sátt við allt og
alla. Hennar er saknað. Það er lán
að hafa fengið að kynnast henni
og njóta samvista við hana.
Jón H. Snorrason.
Nú þegar við kveðjum Önnu
Jónsdóttur á Seljavöllum er efst í
huga þakklæti. Við kynntumst
þeim hjónum á Seljavöllum, Önnu
og Óskari Ásbjörnssyni, fljótlega
eftir að við fluttum að Skógum
undir Eyjaíjöllum fyrir 45 árum.
Þau hjón voru sérstaklega vel
gerðar manneskjur, samhent og
samrýmd. Það var gæfa okkar að
eignast þau fyrir vini. Að Seljavöll-
um var alltaf gott að koma. Þar
ríkti mannkærleikur. Þau létu sér
annt um alla, stóra sem smáa. í
samskiptum við þau fengu allir
notið sín. Af vinafundi á Seljavöll-
um fóru allir ríkari og ánægðari.
Blessuð sé minning þeirra Önnu
og Óskars.
Olga og Snorri.