Morgunblaðið - 24.02.1996, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ
MINIMINGAR
LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 1996 41
ÞORUNNJONA
ÞÓRÐARDÓTTIR
+ Þórunn Jóna
Þórðardóttir
fæddist í Reykjavík
13. júní 1911. Hún
lést á Borgarspítal-
anura 8. janúar síð-
astliðinn og fór út-
för hennar fram frá
Neskirkju 15. jan-
„HANN vissi bæði það
sem var og það sem
verða mundi og það
sem áður hafði verið.“
Þessi orð Hómers koma
upp í hugann þegar við minnumst
elskulegrar frænku okkar. Hún
kunni skil á svo mörgu, var víðlesin
og stálminnug. Hún hafði sínar
skoðanir á hlutunum og hafði víð-
sýni yfir það sem gengið var og
fylgdist vel með því sem fram fór
hveiju sinni. Hún sá oft inn í hið
ókomna og gat þá farið á flug og
varð oft torskilin þeim sem jarð-
bundnir voru. Hún gekk í Kvenna-
skólann í Reykjavík og það sem hún
lærði þar nýttist henni vel. Þar
kynntist hún útsaumi sem varð síð-
an hennar listgrein. Hún fór til
Kaupmannahafnar og gekk þar í
hússtjórnarskóla, kynnti sér söfn
og naut þeirrar fegurðar sem borg-
in bauð og átti þar ánægjulegar
stundir. Jóna var falleg kona. Það
er haft eftir Lullu frænku hvað það
hefði verið gaman að ganga með
Jónu um götur Kaupmannahafnar,
hún vakti svo mikla athygli Hún
tók þátt í fyrstu fegurðarsamkeppn-
inni á íslandi. Myndir af fallegustu
stúlkum í Reykjavík á þeim tíma
fylgdu vindlingapökkum frá Teóf-
aní. Ekki var það að Jóna reykti,
hún var stök bindindiskona. Þegar
hún var orðin slæm af astma sagði
læknirinn að hún skyldi hætta að
reykja. „Þá verð ég víst að byija
að reykja til þess að geta hætt,“
sagði Jóna hógværlega.
Hún tók þátt í ýmsum félags-
störfum, var í stúkunni Verðandi
nr. 8 Guðspekifélag-
inu, kvenfélagi Laug-
arneskirkju og í Sam-
frímúrarareglunni og
viljum við þakka reglu-
bræðrum og -systrum
hve vel þeir reyndust
Jónu fram til hinstu
stundar. Jóna stundaði
lengst af verslunar-
störf hjá afa í verslun
Jóns Þórðarsonar og
fórst það starf henni
vel úr hendi. Hún gift-
ist 1951 Sigurmundi
Guðnasyni og var
einkasonur þeirra,
Guðni Þórður, hennar líf og yndi.
Hún umvafði hann þeirri ást og
hlýju sem mest mátti verða. Hún
þakkaði forsjóninni fýrir ástkæra
tengdadóttur og yndisleg barna-
börn.
Heimili þeirra Sigurmundar var
lengi í Hrísateig 5 og síðar við
Skipasund.
Þeir sem skilja allt, sætta sig við
allt og Jóna varð að sætta sig við
margt sem henni var óljúft. Fáar
sögur bárust. Þögn hvíldi yfir vötn-
um. Margt skipast á mannsævi. Svo
fór að hún gerðist vistmaður á Elli-
og hjúkrunarheimilinu Grund og
átti þar góða daga, var öllum hnút-
um kunnug, hafði unnið þar um
tíma. Hún átti góða að, frændkona
hennar Helga Björnsdóttir og dætur
hennar voru henni mjög hjálpsam-
ar, og viljum við senda þeim og
öllu starfsfólki kærar þakkir fyrir
góða umönnun og hlýju sem hún
naut þar. Þarna gat hún unnið við
sína list, útsauminn, sem lék í hönd-
um hennar.
Hún fann máttinn þverra og
heimförina nálgast og minntist
Sókratesar: „Nú er mál komið að
vér göngum héðan, ég til þess að
deyja en þér til þess að lifa. Hvorir
okkar fari betri för er öllum hulin
nema guðinum einum.“ Góða ferð,
elskuleg frænka, og bestu þakkir
fyrir samfylgdina.
Systkinabörnin.
ANNA KRISTIN
JÓNSDÓTTIR
+ Anna Kristín
Jónsdóttir
fæddist á Mannsk-
aðahóli í Hofs-
hreppi í Skagafirði
23. febrúar 1911.
Hún lést á Landspít-
alanum 7. febrúar
siðastliðinn og fór
útför hennar fram
frá Fossvogskirkju
23. febrúar.
VIÐ andlát ömmu
verður mér hugsað til
baka til alls þess sem
ég gerði með ömmu
og jiess sem hún gerði fyrir mig.
Eg var mikið hjá ömmu minni
frá unga aldri og þar til ég byijaði
í menntaskóla sl. haust. Alltaf tók
hún vel á móti mér og var tilbúin
með eitthvað gott að borða. Hún
átti alltaf eitthvað gott með kaffinu
og þegar eitt barnabarnið frétti
af andláti hennar sagði það: „En
hún sem bakaði svo góðar klein-
ur.“ Það kom enginn til ömmu án
þess að vera boðið upp á eitthvert
góðgæti og lagði amma mikið upp
úr matnum. Jólaboðin hjá henni
voru engu lík, súpan góða, svínas-
teikin með pörunni og frómasinn.
Það kom fyrir að ömmu langaði til
að breyta til og hafa eitthvað ann-
að, en bamabömin tóku það ekki
í mál, þau vildu gamla góða matinn
hennar ömmu sinnar á jólunum.
Amma var alltaf í góðu skapi
og hafði frá mörgu að segja, t.d.
fylgdist hún vel með
því sem var að gerast
í þjóðfélaginu og hafði
sínar skoðanir á því.
Amma hugsaði allt-
af meira um aðra en
sjáífa sig, og hún
reyndi síðustu árin að
búa mig undir andlát
sitt og hafa samtöl
okkar um dauðann
hjálpað mér mikið í
sorginni. Það var ósk
ömmu að deyja í fullu
fjöri eins og hún var
vön að orða það. Þess
vegna er ég þakklát
fyrir að veikindi hennar voru ekki
löng. Daginn áður en hún dó hafði
hún farið í sund, að spila og flest-
ir afkomendur hennar höfðu litið
inn í kaffi þennan dag.
Amma var í öllu, hún spilaði,
dansaði og fór í leikfimi, handa-
vinnu og sund. Það er því erfitt
að skilja að hún skuli fara frá
okkur svona snögglega.
Amma bjó í einbýlishúsi sem hún
og afi byggðu fyrir 44 árum í
Heiðargerði 96. Hún hugsaði um
garðinn og var hann alltaf mjög
fallegur hjá henni. Á veturna var
hann alltaf fullur af fuglum, það
leið varla sá dagur að hún gæfi
þeim ekki eitthvað og voru þeir
farnir að laðast að henni.
Eg kveð nú ömmu mína og vona
að hún og afi hafi það gott saman
þar sem þau eru núna.
Anna María.
GUÐMUNDUR
GUNNLA UGSSON
+ Guðmundur Gunnlaugsson
fæddist í Súðavík 8. júní
1917. Hann lést í Borgarspítal-
anum 23. janúar síðastliðinn og
fór útförin fram frá Bústaða-
kirkju 2. febrúar.
GUÐMUNDUR Gunnlaugsson
fæddist í Súðavík 8. júní 1917.
Hann lést á Borgarspítalanum 23.
janúar síðastliðinn.
Fyrstu minhingu mína af
Gumma frænda og Astu konu hans
á ég frá því ég var 5 eða 6 ára
gömul. Ég hafði ekki séð þau oft,
en þau höfðu verið í sunnudags-
kaffi hjá foreldrum mínum og ætl-
uðu að fara að tygja sig til brottfar-
ar. Þá beindi Gummi orðum sínum
að mér og sagði: „Megum við Ásta
eiga þig.“ „Já,“ svaraði ég að
bragði og stóð á fætur: „Ég ætla
bara að taka nýju kápuna mína
með mér,“ sem mamma hafði ný-
lokið við að sauma á mig. Þau
höfðu þá ekki átt neitt barn saman
og mér fannst sjálfsagt pð verða
við þessari bón hans. Ekki tók ég
það heldur nærri mér að hann
fylgdi þessari bón sinni ekki eftir
heldur rak upp ískrandi dillandi
hlátur yfir viðbrögðum mínum eins
og honum var einum lagið. í minn-
ingunni hafði Gummi ljúft, létt og
hlýtt yfirbragð og það var ekkert
auðveldara en að verða við ósk
svona manns. Þó að þeir væru tví-
burar faðir minn og Guðmundur
var ekki mikill samgangur á milli
fjölskyldnanna, en þeir höfðu alltaf
samband sín á milli. Hins vegar
fór ég að umgangast þau hjónin
meira hin seinni ár eftir að þau
voru orðin ein í kotinu, Guðmundur
hættur að vinna og dæturnar allar
fluttar að heiman.
Ég kynntist nýrri hlið á Ástu
veturinn 1989-90, þegar við sótt-
um saman heilsvetrar námskeið,
sem átti að svala sameiginlegri
þörf okkar að fræðast um andleg
málefni. Þar skar Ásta sig úr hópn-
um. Hún hafði einstaka þörf fyrir
að hafa hlutina á hreinu og spurði
oft í þaula ef henni fannst eitthvað
óljóst. Hún var víðlesin og hafði
gaman af að ræða um ýmis mál,
hvort sem þau snertu hana sjálfa
eða aðra.
Á þessum tíma heimsótti ég þau
hjónin nokkrum sinnum. Þau voru
gestrisin og höfðu skapað sér hlý-
legt heimili í Brekkugerði. Það kom
mér skemmtilega á óvart hve Ásta
var lagin í höndunum, hún var
ekki einungis mikil hannyrðakona,
heldur smíðaði líka og málaði og
sá um ýmislegt viðhald á húsinu,
auk þess að elda og baka eins og
aðrar húsmæður. Það má segja að
ég sæi hana í nýju ljósi. Hún fór
ekki alltaf troðnar slóðir sú kona.
Ég man ekki eftir því að hafa
séð föður minn taka upp skrúfjárn
á heimili sínu svo að ég átti ekk-
ert bágt með að ímynda mér að
Gummi væri sáttur við það að
Ásta tæki að sér karlmannsverkin
á heimilinu. Hann var þó sami
vinnuþjarkurinn og pabbi og hafði
lagt á sig mikla vinnu við að byggja
upp eigið fyrirtæki. Þó að vinnuvik-
an væri óhóflega löng var hann
mikill fjölskyldumaður og eftir að
þau hjónin höfðu eignast saman
tvær dætur tók hann sér alltaf tíma
til þess að sinna þeim og vera með
þeim. Ekki gerðu allir feður sér
far um það í þá daga. Það var
alla tíð sterkt samband milli Guð-
mundar og eldri dóttur hans
Hrafnhildar. Hins vegar var yngri
dóttir þeirra hjóna, Sigrún, tengd-
ari móður sinni og var alla tíð
mjög náið trúnaðarsamband á milli
þeirra.
Um langt árabil bjó, Sigrún í
Frakklandi, gift Rodolphe . Giess
(Rúdda), en Hrafnhildur bjó í
Reykjavík ásamt tveimur börnum
sínum, Gumma litla og Ástu. Þeim
hjónum var ákaflega hlýtt til dætra
sinna og fjölskyldan var þungam-
iðjan í lífi þeirra. Gummi litli og
Ásta voru sólageislarnir í Brekku-
gerði. Bæði hjónin höfðu gaman
af því að ferðast og höfðu tæki-
færi tilþess. Heimsóknir til Sigrún-
ar í Frakklandi og'sólarlandaferðir
voru fastir liðir í lífi þeirra.
Það óvænta gerðist svo fyrir
þremur árum að Ásta lést eftir
stutt veikindi, á undan Gumma.
Það var honum og dætrunum mik-
ið áfall. Guðmundur hafði aldrei
gert ráð fyrir því að lifa Ástu, sem
var burðarásinn á heimilinu. Hann
lét þó ekki deigan síga og hélt
áfram að lifa lífinu. Á þessum tíma
fórum við nokkrum sinnum saman
í leikhús. Gummi var sjéntilmaður
í sér og hafði gaman af að blanda
geði við fólk og við nutum bæði
þessarra stunda. Það var honum
mikið gleðiefni rúmu ári eftir að
Ásta dó að Sigrún og Rúddi ákváðu
að flytja til Islands með nýfædda
dóttur sína. Þau ætluðu að láta
reyna á það hvort þau gætu komið
hérna undir sig fótunum og fóru
að vinna að þeim draumi sínum
að setja á fót eigið fyrirtæki. Þetta
var mikil vinna ekki síst fyrir Sigr-
únu, þar sem þau voru með unga-
barn og mikið af framkvæmdunum
mæddu á henni af því Rúddi talaði
ekki íslensku.
Skömmu eftir að Sigrún kom
heim veiktist Gummi. Hann fékk
kransæðastíflu. Þegar hann veikt-
ist datt hann inni. á baðherbergi
og hlaut alvarlegan höfuðáverka.
Eftir þetta átti hann mjög erfitt
með að tjá sig, hann fann ekki
orðin sem hann ætlaði að nota.
Með þannig skaða var ekki hægt
að meta hver andleg geta hans
var. Heilsu hans fór hrakandi. í
veikindum hans kristallaðist sú
kreppa sem margar fjölskyldur
lenda í í dag. Gummi hafði aldrei
getað hugsað sér, að lifa við skert
ástand og geta ekki séð um sig
sjálfur. Gummi lést á öldrunardeild
Sjúkrahúss Reykjavíkur 23. janúar
síðastliðinn. Ég vil þakka þeim
hjónum fyrir samverustundirnar
sem ég átti með þeim. Hlýleiki
þeirra og mannkærleikur var
mannbætandi og gaf af sér til
umhverfisins.
Eitt af því sem Ásta vildi fá
skýr svör við var hvort það væri
líf eftir þetta líf. Það er ég þó viss
um og einnig það að Ásta hefur
tekið vel á móti Gumma sínum og
hjálpað honum yfir móðuna miklu
þegar hans tími kom. Afkomend-
um þeirra hjóna óska ég alls hins
besta. Megi minningin um þau hjón
lifa sem lengst.
Gerður Jónsdóttir.
Kæri Guðmundur.
Nú þegar ég kveð þig að sinni
koma fram margar minningar og
allar bregða þær birtu á huga
minn. Ekki er laust við að bros
færist yfir andlitið því það var jú
þitt aðalsmerki, brosið og hjarta-
hlýjan. í huganum gerist ég barn
á ný og rifja upp margar góðar
stundir þar sem þú komst við sögu.
Það var t.d. árið sem hún amma
mín (og mamma þín) dó. Það er
ekki laust við að mér, 5 ára stelp-
unni, fyndist ég missa mikið. Það
var nefniiega þannig að amma var
á sjúkrahúsi og því fór ég á sunnu-
dögum með pabba mínum (tvíbura-
bróður þínum Jóni Hjaltalín) að
heimsækja hana. Þá átti ég svo
marga frændur og frænkur sem
ég hitti hjá ömmu minni sálugu.
Já, þær gegna mikilvægu hlut-
verki, ömmurnar, í að halda saman
fjölskyldunni. Því þegar hún amma
mín dó var bara eins og ég ætti
ekki allt þetta frændfólk lengur
því ég sá það svo sjaldan, nema
þig Guðmundur frændi. Það leið
aldrei langur tími milli þess sem
ég heyrði af þér eða sá. T.d. sumar-
ið sem Gísli bróðir var svo brúnn
á bakinu en maginn var alveg snjó-
hvítur. Ég þurfti að fá skýringu á
þessu. Jú, ég gat vel skilið það að
ekki væri mikill tími til að sóla á
sér magann þegar menn væru í
vinnu hjá Gumma frænda sem var
að byggja risastórt hús í Síðumúl-
anum fyrir þvottahúsið sem hann
rak og aðra starfsemi. Hann var
athafnamaður og stórhuga hann
Gummi, það leyndi sér ekki.
Gummi frændi var líka öðruvísi
pabbi. Hann hafði svo mikinn tíma
fyrir stelpurnar sínar. Ég fór í
Bláfjöll og þar var Gummi að keyra
stelpurnar á skíði. Ég fór í hesthús-
ið að moka skít og þar var Gummi
því stelpan hans vildi svo gjaman
fara á hestbak. Ég fór í laugarnar
og þar var Gummi í pottinum. Allt-
af naut ég þess að hitta þig fyrir.
Þú hafðir alveg sérstaklega hlýja
nærveru. Eitt handtak frá þér
sagði meira en nokkuð annað. Þú
lést þér aldrei nægja venjulegt
handtak heldur lagðir jafnan
vinstri höndina að auki yfir hand-
arbakið. Svo hélstu vel og lengi
og augun geisluðu af hjartahlýju
er þú sagðir: „Nei, komdu nú sæl
og blessuð frænka.“ Litlu barns-
hjarta þótti gott að eiga svona
góðan frænda. Og það þótti mér
líka á fullorðinsárum.
Guðmundur og Ásta kona hans
áttu yndislegt heimili sem gott var
að heimsækja. Samheldni og vin-
átta þeirra hjóna var mikil og birt-
ist í öllum þeirra samskiptum. M.a.
þar sem þau unnu saman í þvotta-
húsinu. Ég naut einnig kynna við
Ástu um árabil er hún sótti til mín
námskeið á vegum Ljósheima,
Guðspekisamtakanna í Reykjavík.
Opin einlægni og hrekkleysi var
þeim hjónunum sameiginleg og
birtist svo veH athugasemdum og
spurningum Ástu meðan á nám-
skeiðinu stóð. Voru þær oft upp-
spretta skemmtilegra umræðna.
Já, dætur ykkar hafa misst mikið
en það er huggun harmi gegn að
vita til þess að Ásta, þín ástkæra
eiginkona, og þú eruð nú saman á
ný. Systrunum Elínborgu, Sonju,
Hrafnhildi og Sigrúnu, einnig Ru-
dolf manni Sigrúnar, votta ég sam-
úð mína svo og börnum þeirra.
Ennfremur eftirlifandi systkinum
Guðmundar, þeim Magnúsi og
Salóme. Pálmi frændi á einnig
samúð mína alla. Megi Drottinn
Guð færa þér: „fyrirgefningu þar
sem móðgun er, einingu þar sem
sundrung er,“ - og ykkur öllum:
„von þar sem örvænting er, ljós
þar sem skuggi er, gleði þar sem
harmur er,“ eins og segir í bæn
heilags Frans frá Assisi.
Eldey Huld Jónsdóttir.
t
Móðir okkar,
RÓSA BÁRDAL,
hjúkrunarheimilinu
Seljahlíð,
andaðist 14. febrúar.
Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey
að ósk hinnar látnu.
Erla Kristinsdóttir,
Einar Sverrisson.