Morgunblaðið - 12.10.1996, Blaðsíða 37

Morgunblaðið - 12.10.1996, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ MIIMNIIMGAR LAUGARDAGUR 12. OKTÓBER 1996 37 + Jón Ásgeir Jónsson fædd- ist á ísafirði 9. júlí 1911. Hann lést 1. október síðastlið- inn. Jón Ásgeir var sonur hjónanna Jóns Jónssonar vélstjóra og Ástríðar Guð- bjartsdóttur. Kornungur fluttist hann með foreldr- um sínum til Bol- ungarvíkur. Jón var 12 ára þegar faðir hans drukkn- aði og eftir það ólst hann upp þjá móður sinni og sambýlis- manni hennar, Steini Svein- björnssyni. Jón Ásgeir átti tvo albræður, Matthías Ellert, sem er látinn, og Jón Sandholt. Hálfbróðir hans var Ólafur, sem drukknaði ungur. Frá fermingaraldri stundaði hann sjómennsku í Bolungarvík alla í dag kveðjum við Jón Ásgeir Jónsson, 85 gamlan sjómann af þeirri kynslóð sem þekkti ekki ann- að en þrældóm eða örbirgð og þó oft hvort með öðru, á fyrri helm- ingi aldarinnar. Frá fermingaraldri varð hann að skila fullu dagsverki við erfiðar aðstæður í viðureign við óblíð nátt- úruöfl, en þó var miklu verra at- vinnuleysið sem oft varð að búa við, þegar orðið atvinnuleysisbætur var ekki einu sinni til í íslensku máli. Sumarið 1932 andaðist faðir okkar. Móðir okkar, Lína Dalrós, var 27 ára og við sex systkinin frá eins til tíu ára. Um það bil þremur árum seinna flutti Jón Ásgeir inn á heimilið. Haustið 1940 þegar ég flutti að heiman 12 ára, voru hálfsystkini okkar orðin fjögur og mamma hafði átt við langv&randi heilsu- leysi að stríða. Minningar mínar um Jón Ásgeir frá þeim tíma bund- ust eingöngu vetrinum, því á sumr- in þurfti maður að vinna fyrir sér í sveitinni. Ennþá fer hrollur um mig er ég minnist dimmra kaldra vetrar- nótta, þegar bönkuð voru þijú högg í húsvegginn og Jón spratt upp og bankaði á móti. - Þeir voru að fara á sjóinn. - Kveikt var á litlum olíulampa, klæðst í hálf- rökkrinu, tekinn lítill trékassi und- ir höndina með nokkrum rúg- brauðssneiðum með kæfu og flösku með kaffi í og sokk utanyf- ir. Svo var farið á litlu bátunum út á kolsvart ólgandi hafið. Þetta var lífíð og máttj þakka fyrir að hafa skiprúm. - Ég hlakkaði ekki til að verða fullorðinn. Oft fiskaðist það iítið að sölu- verð afians dugði ekki fyrir olíunni og beitu. Þá þurfti að borga með sér þann daginn. Móðir mín minn- ist þess að eitt sinn á kreppuárun- um var útborgaður hlutur Jóns frá jólum til páska ein króna og fímm- tíu aurar eða sem svaraði tveggja til þriggja tíma launum. Oft heyrði ég sjómenn hafa orð á því hvað Jón væri fískinn á skaki eða handfærum. Oftast var hann hæstur á bátnum þótt margir væru í áhöfn og stæðu hlið við hlið með samskonar veiðarfæri. Mörg sumur stundaði hann handfæraveiðar einsamall á bát sínum, Dímon. Ég minnist þess eitt sinn er ég var í heimsókn í Bolungarvík, að allir trillukarlamir voru farnir eldsnemma út á haf. Jón var ekkert að eltast við þá, fór út á vík um 10 leytið, kom fyrstur í land, með mesta aflann. Jón Ásgeir var ekki málgefinn maður, en lét ekki snúa á sig ef í það fór. Eftirlitsmaður um öryggis- mál vildi að settur yrði björgunar- tíð á meðan heilsan leyfði. Jón Ásgeir kvæntist Línu Dal- rós Gísladóttur, sem misst hafði mann sinn frá sex ungum börnum. Börn þeirra eru: Alda, fædd 1935, gift Ingibergi Jen- sen og eiga þau fjögur börn. Her- bert, fæddur 1936, lést 1985, kvæntist Steinunni Felix- dóttur og eignuð- ust þau tvö böm. Sigurvin, fæddur 1937, kvænt- ist Halldóru Guðbjörnsdóttur og eignuðust þau fimm böm, sem upp komust. Sveinn Við- ar, fæddur 1939, kvæntur Auði Vésteinsdóttur og eignuðust þau 4 böm. Utför Jóns Ásgeirs fer fram frá Hólskirkju í Bolungarvík í dag og hefst athöfnin kl. 14. hringur í Dímon og taldi að Jón ætti að vita nauðsyn þess, ef ein- hver dytti í sjóinn. Jón vildi ekkert aukadrasl í bátnum. „Ég er alltaf einn á bátnum og kann ekki að synda, og ef ég dett í sjóinn er ég viss um að ég gleymi að henda hringnum út á undan." Þó gerði hann það fyrir manninn að hafa hringinn með. Sambúð Jóns Ásgeirs og móður minnar varði í tæp 60 ár. Fljótt sá hann að best fór á að láta hana um allar ákvarðanir varðandi heimilishaldið, enda er hún engin venjuleg kona, þótt ekki sé hún há í loftinu. Óþarft er að taka fram að ekki var alltaf sól og blíða og síst þau árin sem börnin voru að vaxa úr grasi og heilsuleysi hennar var sem mest. Tvennt var það í fari Jóns sem hélt honum ungum í anda. Hann hafði mikið gaman af að dansa og hann hafði aldrei áhyggjur af morgundeginum. Það verða mikil viðbrigði fyrir móður okkar að njóta ekki félagsskapar Jóns leng- ur eftir öll þessi ár, fyrst í litla húsinu á sjávarkambinum og síðan við Skólastíginn, þar sem mikið starf var unnið við fegrun lóðarinn- ar og gamli Dímon fylgdi húsbónda sínum heim á hlað, þegar báðir höfðu lokið löngu dagsverki. Það var notalegt að koma í vinalega húsið, þar sem þau undu ánægð við sitt og hún sá um heimilishald- ið fram yfir nírætt. Frá áramótum 1994-95, þegar þau veiktust mikið bæði, hafa þau haft herbergi í Sjúkrahúsi Bolung- arvíkur. Mikið erum við öll systkin- in þakklát lækninum, konu hans og öllu starfsfólki fyrir einstaka umönnum og vináttu sem þau hafa notið hjá þeim. Það hefur verið okkur, sem búum í fjarlægð, mik- ill léttir í hörðum vetrarveðrum að þurfa ekki að hafa áhyggjur af líð- an þeirra og vitað að þau voru í góðum höndum. Móðir okkar, sem nú er 92 ára og alltaf sér björtu hliðarnar, þakkar forsjóninni fyrir að Jón naut samvista hennar alla tíð, en þurfti ekki að ljúka ævi- kvöldinu í einveru því hún viss að það yrði honum erfitt. Þótt móðir okkar haldi til á sjúkrahúsinu, er allt til reiðu í litla húsinu og hingað til hefur henni þótt sjálfsagt að fara með gesti sína heim, gefa kaffí eða súkkul- aði og fylgjast með gróðrinum í garðinum. Það er einlæg von okkar að heilsa hennar leyfí að hún geti sem lengst glatt aðra með nærveru sinni, bjartsýni og góðvild, því það veitir henni sjálfri mesta gleði. Mamma mín, ég treysti á að sá sem öllu ræður mildi tómleikann sem brotthvarf Jóns Ásgeirs skilur eftir í lífí þínu. Með þessum kveðjuorðum mín- um til Jóns Ásgeirs Jónssonar fylgja einlægar óskir frá okkur öllum systkinunum, um velfamað á þeirri vegferð sem hann nú hefur lagt út á. Óskar Jóhannsson. Það er komið að kveðjustund. Afi í Boló, eins og hann var jafn- an kallaður af okkur systkinunum var mikill öðlingsmaður. í huga okkar var hann alltaf kátur og hlýr og þó við höfum ekki notið samveru hans eins mikið og við hefðum viljað, sökum fjarlægðar, þá mætti hann okkur alltaf með ástríki og gleði og traustum faðmi. Andlit hans bar stritinu vott. Hann var sjómaður af Guðs náð og hafíð var hans líf. Segja má að táknrænt hafi verið fyrir hann þegar trillan hans hafnaði inn í garði hjá þeim ömmu, svona eins- konar minnismerki um liðna tíð. Hann vann hörðum höndum fyrir stóru heimili en hann gekk sex börnum ömmu í föðurstað en sam- an bættu þau fjórum við. Afí var heljarmenni að kröftum, hendur hans stórar og sterklegar en vinnulúnar voru þær orðnar. Hann var líka fótafímur með af- brigðum og naut hann sín vel á dansgólfinu og var eftirsóttur dansherra. Það var alltaf gott að koma til ömmu og afa í Bolungarvíkina, í litla húsið þeirra, sem frekar líkist dúkkuhúsi með fallega garðinum. Síðasta heimsókn okkar var sumarið 1994 þegar stórt ættar- mót var haldið, hátt á annað hundrað niðjar mættu og var mik- ið um gleði og lá afi þar ekki á liði sínu. Afí var orðinn lúinn undir það síðasta og víst er að hann er nú hvíldinni feginn. Með þessum línum viljum við kveðja góðan mann og biðjum Guð að blessa hann og styrkja ömmu Línu. Elín, Hrönn og Auður Ýr Sveinsdætur. Elskulegur afi minn, Jón Ásgeir Jónsson, hefur nú kvatt í síðasta sinn og er farinn á sjóinn, eins og hann sagðist mundi gera þegar hann færi. Ég á miklar og góðar minningar með afa frá því ég var ungur strák- ur í Bolungarvík á sumrin. Þegar ég var 9 ára gamall tók afi mig fyrst með í róður á trillunni sinni Dímon ÍS, sem var tveggja tonna trilla sem hann var nýbúinn að láta endurbyggja. Man ég hve stoltur hann var þegar hann kom siglandi að bryggju hvort sem fiskaðist eða ekki, lagði að bryggju og bölvaðist við kallana á höfninni yfír þessum neta- og trollbátum sem allt voru búnir að þurrka upp. Ekki get ég hugsað mér betri vin og félaga en afa þau fímm sumur sem ég var hjá ömmu og afa. Ég man eftir honum fyrst og fremst sem glaðværum, rólegum manni sem var mikið með sjálfum sér og lét ekki aðra angra sig en sagði sínar skoðanir ef honum þótti þurfa. Síðar, eftir að ég eignaðist fjöl- skyldu sjálfur, endurlifði ég hversu barngóður afi var og hvað börnum leið vel í návist hans. AUtaf var hann fyrsti maður til að gleðjast með manni ef vel gekk og bjóða hjálp ef illa gekk. Hafí ég lært eitthvað um ævina sem gott má teljast held ég að þau afi og amma eigi mikinn þátt í því. Ég held að afí hafí kvatt mig fyrir nokkru síðan sáttur við sitt og tilbúinn enda hefur hann glatt marga i gegnum ævina með því að vera hann sjálfur. A.m.k. eigum við hjónin og okkar börn aðeins góðar minningar um afa. Elsku afí, ég veit að þér líður vel á þeim stað sem þú ert kominn á og ég vona að vel fískist. Sivi Heiðar. Ásgerður Björgvinsdóttir var fædd að Borg- um í Þistilfirði 18. október 1916. Hún lést í Landspítalan- um 30. september siðastliðinn. For- eldrar hennar voru Vilborg Guð- mundsdóttir, f. 4. september 1874, d. árið 1939, og Björgvin Kristjáns- son, bóndi í Borg- um, f. 11. mars 1886, d. árið 1916. Bræður Ásgerðar voru Þór- oddur, Ketill, Þórir og Geir. Eru þeir allir látnir nema Þór- ir sem býr á Þórshöfn. Ásgerður giftist árið 1943 Leifi Guðjónssyni frá Sævar- landi í Þistilfirði, f. 13. janúar 1915, d. 22. apríl 1975, fluttist hún þá í Sævarland og bjó þar til ársins 1975 er Leifur andað- ist, að hún fluttist til Reykja- víkur. Bjó hún lengst af á Grandavegi 39, en síðast bjó hún í Lönguhlíð 3. Börn Ás- Nú er enn ein hvunndagshetjan gengin á vit feðra sinna södd líf- daga. Hvunndagshetja sem hefði átt skilið fálkaorðuna fyrir framlag sitt til samfélagsins, en fékk enga því hún vann verk sín í hljóði, lítið gefin fyrir að auglýsa þau eða láta ræða um þau og hefði eflaust ekki kært sig um neinar orður. „Ég veit að hún á sorgir,/ en segir aldrei neitt,/ þótt sé hún dauðaþreytt./ Hún fer að engu óð,/ er öllum mönnum góð/ og vinnur verk sín hljóð.“ Þessar línur úr ljóði Davíðs Stefánssonar um konuna sem kyndir ofninn minn, fínnst mér best lýsa Ásgerði. Þar fór kona sem umfram allt sýndi náungakærleik og var góð við bæði menn og málleysingja og var ekki margmál um afrek sín. Þess- um hliðum hennar fékk ég að kynnast fyrir tuttugu og tveimur árum þegar ég varð tengdadóttir hennar og þótt endir yrði á hjóna- bandinu tíu árum síðar, bar aldrei skugga á okkar vináttu. Ásgerður kynntist snemma andstreymi lífs- ins, faðir hennar dó er hún var rétt ófædd og má geta nærri að erfítt hafí verið fyrir móður hennar að sjá fímm ungum bömum far- borða. Lifíð varð því strax síður en svo dans á rósum fyrir Ás- gerði, elsta dóttir hennar dó daginn fyrir ferminguna sína og manninn sinn missti hún aðeins fímmtíu og átta ára gömul og er þó fátt eitt talið, en ekki lét hún bugast, síður en svo. Ásgerður var með afbrigð- um gjafmild, alltaf var hún að gauka einhveiju að sínum nánustu og reyndar mörgu öðru fólki. Hún þurfti alltaf að hafa eitthvað fyrir stafni, oftast var það að pijóna og nutu bömin mín góðs af meðal annarra, því hún pijónaði heimsins bestu ullarsokka, sem hún þæfði í höndunum, þannig urðu þeir svo góðir, að ég hef ekki kynnst þeim betri. Einnig passaði hún vel upp á það að enginn færi öðmvísi en pakksaddur frá henni og ef hún vissi að von var á okkur í bæinn var hún alltaf búin að elda fulla potta af mat, ásamt því að baka pönnukökur. Pönnukökur vom eig- inlega hennar sérgrein og ég gleymi því ekki hvað ég varð undr- andi þegar ég sá hana gefa meira að segja hundunum pönnukökur, í sveitinni þar sem hún bjó lengst af, enda vom þeir sólgnir í pönnu- kökurnar. Ásgerður gerði ekki upp á milli manna og málleysingja enda löðuð- ust dýrin að henni ekki síður en mannfólkið. Ásgerður var heppin að fá inni í íbúðum aldraðra í Lönguhlíð 3 í Reykjavík í mars á gerðar og Leifs eru: 1) Sigríður, f. 3. janúar 1945, d. 10. júní 1959. 2) Bjarki, f. 7. febrúar 1948, búsettur í Keflavík, var gift- ur Ástríði Helgu Sigurðardóttur, f. 3. júlí 1953, þau skildu, börn þeirra eru Ásgerður Bjarklind, f. 22. janúar 1977, og Einar Birgir, f. 17. maí 1979. 3) Guð- björg, f. 12. ágúst 1952, búsett á Vopnafirði, maki Þorgeir Hauksson, f. 19. nóvember 1952, börn þeirra eru Þorsteinn Leifur, f. 19. september 1974, og Einar Már, f. 10. febrúar 1980. 4) Erla, f. 2. september 1958, búsett á Sólheimum í Grímsnesi. Minningarathöfn um Ás- gerði fór fram frá Fossvogs- kirkju mánudaginn 7. október sl. Utförin fer fram frá Sval- barðskirkju í Þistilfirði í dag og hefst athöfnin klukkan 14. síðata ári þar sem hún naut um- hyggju starfsfólksins og sérstak- lega forstöðukonunnar, en starfs- fólkið lagðist allt á eitt með að reyna að gera henni lífið bærilegra í veikindum hennar síðastliðna mánuði. Færi ég þeim bestu þakk- ir fyrir, en veit þó að þeim verður aldrei fullþakkað. Þó leiðir okkar Ásgerðar skilji nú, þá Iifir minning- in um góða og hugrakka konu. Margs er að minnast, margt er hér að þakka. Guði sé lof fyrir liðna tíð. Margs er að minnast, margs er að sakna. Guð þerri tregatánn stríð. (V. Briem.) Guð blessi minningu Ásgerðar Björgvinsdóttur. Ástríður H. Sigurðardóttir. Núna ertu farin, elsku amma mín! Það er sárt að sjá á eftir þér en ég veit að góður Gúð mun ann- ast þig vel. Ég þakka þér fyrir öll þau ár sem ég fékk að vera með þér. Ég man eftir heimsóknunum á Grandaveginn, alltaf áttir þú ís í frystinum og næstum alltaf varst þú búin að sjóða handa okkur hangikjöt. Þú vildir alltaf vera að gefa okkur eitthvað. Alltaf laumaðir þú að okkur sælgæti. Þú gerðir aldrei upp á milli okkar krakkanna. Ég veit að allir munu sjá á eftir þér og þó sérstaklega hún Erla. Ég get ekki einu sinni talið alla þá ullarsokka og ullarvettlinga sem þú hefur pijónað handa okkur og bamabömunum þínum, það vom þeir bestu eða svo segir mamma og líka ég, ég nota ennþá þá síð- ustu sem þú pijónaðir. Ég gleymi aldrei þegar ég var um 12 ára og kom í heimsókn til þín í 2 daga, bara ég ein, og gisti hjá þér, við fórum með strætó nið- ur á Laugaveg og fórum í búðir og við gengum og gengum, þú keyptir handa mér tvenna lakkskó, eina svarta og eina græna og svo keyptirðu ekkert smá mikið af sælgæti og ruslfæði sem mér fannst gott. Ég veit að þú hefur alltaf haft gaman af að gefa öðmm og fólk þarf ekki annað en að líta á Erlu, þá sér það að hún fékk gjafmildina frá þér. Þú varst alltaf mikill göngu- garpur og fórst létt með að ganga af þér fólk þótt yngra væri, þú varst sannkölluð maraþon-amma. Nú kveð ég þig í hinsta sinn. Vertu sæl, elsku amma mín, þín nafna, Ásgerður Bjarklind. JÓNÁSGEIR JÓNSSON ÁSGERÐUR BJÖRG VINSDÓTTIR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.