Morgunblaðið - 02.02.1997, Blaðsíða 12

12 B SUNNUDAGUR 2. FEBRÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
EG VAR alltaf ákveðinn að
verða g’ítarleikari," segir
Magnús Eiríksson, tón-
listarmaður og hljóðfæra-
kaupmaður. Hann er fæddur í
Reykjavík 1945 og ólst þar upp á
haftaárunum. Allt mögulegt og
ómögulegt var skammtað. í hljóð-
færaverslunum borgarinnar fengust
ekki nema léleg austur-þýsk hljóð-
færi. Fyrsti gítarinn hefur líklega
ekki verið beysinn?
„Það var gítar sem systir mín
hafði fengið til þess að spreyta sig
á. Svo hætti hún eftir eitt eða tvö
grip, eins og gengur," segir Magn-
ús. Hann var 12-13 ára gamall þeg-
ar hann byijaði að gutla á gítarinn.
Kunningi Magnúsar, Öm Kaldalóns,
sýndi honum fyrstu gripin og Guð-
rún Axelsdóttir, móðursystir Magn-
úsar, sagði honum líka til í bytjun.
Á þessum árum var gítarinn að
ryðja sér til rúms í dægurtónlist á
kostnað lúðra og dragspila. Rokk-
bylgjan skall á landinu með trukki
og dýfu. Elvis Presley og Tommy
Steele voru hetjur dagsins. Vopnað-
ir gíturum og smurðir brilljantíni
sungu þeir sig inn í hjörtu landans
á öldum ljósvakans og í bíósölum.
Það þótti ekki beint hallærislegt að
kunna á gítar.
„Ég heyrði lagið Guitar Boogie
Shuffle með ameríska gítartríóinu
The Virtues þegar ég var 14-15 ára
gamall,“ segir Magnús. „Þetta voru
fyrirrennarar The Shadows og The
Ventures. Gítarleikari The Virtues
var ábyggilega einn sá fyrsti, ásamt
uppfínningamanninum Les Paul, til
að nota endurkasts bergmál, þetta
var það magnaðasta sem ég hafði
heyrt.“ Magnús lagðist yfír lagið
og tókst að ná því á gitarinn. Það
var þó ekki með hefðbundinni að-
ferð. „Ég lét gítarinn liggja á bak-
inu og spilaði á hann eins og menn
leika á skriðgítar (slide-gítar). Ég
veit ekki hvemig í ósköpunum ég
fór að þessu, ég get það ekki leng-
ur,“ segir Magnús.
Til að bæta við sjálfsnámið sótti
Magnús tíma í gítarleik hjá Karli
Lilliendal, Gunnari Jónssyni og fleir-
um. Hann segist einnig hafa lært
mikið, kannski mest, af því að horfa
á góða gítarleikara spila. Hann fór
á jasskvöld og hlustaði þar á snill-
inga á borð við Öm Ármanns og
Jón Pál Bjamason. Auk þess segir
Magnús það hafa verið ómetanlegan
skóla að vinna með þeim fjölmörgu
tónlistarmönnum sem hann hefur
verið samferða um ævina.
Með Hendrix úr Pónik
Fyrsta hljómsveitin sem Magnús
lék með var skólahljómsveit og hann
þá 16 ára gamall. Árið eftir byijaði
hann að spila með „alvöru“ dans-
hljómsveitum. Magnús nefnir til
dæmis sextettinn EM og Agnesi.
Loks lá leiðin í Pónik og Einar sem
var með vinsælli og virtari hljóm-
sveitum um og eftir miðjan sjöunda
áratuginn. Magnús segir árin með
Pónik hafa verið mjög skemmtileg
og gefíð góðar tekjur.
„Eg hætti með Pónik þegar Jimi
Hendrix gaf út lagið Hey Joe,“ seg-
ir Magnús. „Pónik og Einar var
fyrst og fremst danshljómsveit, í
hljómsveitarbúningi hönnuðum af
Colin Porter. Við vorum mjög góðir
félagar og spiluðum danstónlist fyr-
ir alla aldurshópa. Svo kemur Hey
Joe út á plötu. Ég hlustaði á lagið
og undraðist hvemig maðurinn næði
þessum tóni úr gítamum. Fljótlega
uppgötvaði ég að þessum hljómi
varð ekki náð nema að skrúfa ansi
hressilega upp í magnaranum. Þá
er ég að tala um 6-7 á Fender-magn-
aranum sem ég notaði á þessum
árum - það var dálítið mikill háv-
aði!“
Magnús segir að þetta vinsæla
lag hafí verið tekið á efnisskrá Pón-
ik og Einars og lagið æft á „kristi-
legum“ styrk. Það var svo á hjóna-
balli, sem haldið var á laugardags-
kvöldi í Félagsgarði í Kjós, að frum-
flutningur Pónik og Einars á Hey
Joe fór fram. Af því tilefni hækkaði
Magnús sólógítarleikari hraustlega
í magnaranum - til að fá hljóm að
hætti Hendrix - svo fylgdu tvö eða
þijú lög áður en tekin var pása.
„Þá mæta aðalsöngvari hljóm-
sveitarinnar og rytmagítarleikarinn
Morgiinblaðið/Kristinn Ingvarsson
MAGNÚS Eiríksson með Gibsoninn.
Gegnum
tíðina
Magnús Eiríksson hefur samið fjölda laga
og texta. Nú er í undirbúningi sýning,
*
Braggablús, á Hótel Islandi, sem byggist á
gömlum og nýjum verkum Magnúsar. Guðni
Einarsson ræddi við Magnús um tónlistar-
ferilinn og tilurð laganna og textanna sem
giatt hafa eyru landans í gegnum tíðina.
MANNAKORN í Broadway 1985. F.v. Magnús Eiríksson, Sigfús
Ottarsson, Pálmi Gunnarsson, Jens Hansson og Guðmundur
Benediktsson.
fram í eldhús í Félagsgarði, mjög
ábúðarmiklir á svip, og óska eftir
viðtali við mig undir sex augu,“
segir Magnús. „Þeir spyija hvort
ég hafí hugsað mér að spila fram-
vegis á gítar með þeim hætti sem
ég gerði í laginu Hey Joe. Já, ég
sagðist alveg vera til í það. Þá lögðu
þeir til að það væri líklega sniðug-
ast fyrir mig að skipta um hljóm-
sveit. Ég fór að þeirra ráðum og
stofnaði Blúskompaníið."
Mannakorn með íslensk lög
Magnús segir að um þetta leyti
hafi nýtt tímabil verið að hefjast í
tónlistinni. Hljómsveitir á borð við
Cream og Fleetwood Mac höfðu
öðlast miklar vinsældir og tónlist
þeirra átti fjölda aðdáenda. Blús-
kompaníið var tríó, ásamt Magnúsi
voru þeir Jón Garðar Elísson bassa-
leikari og Erlendur Svavarsson
trommuleikari og söngvari. Tríóinu
gekk prýðilega, það spilaði á blús-
kvöldum tvisvar til þrisvar í viku
og einnig fyrir dansi. Á efnis-
skránni voru lög frá Cream, John
Mayall, Fleetwood Mac og amerísk
rokklög.
Blúskompaníið gekk í gegnum
miklar mannabreytingar í áranna
rás. Magnús segir að síðast hafi
verið í Blúskompaníinu auk sín þeir
Karl Sighvatsson á orgel, Biggi
Baldurs á trommur og Pálmi Gunn-
arsson á bassa. Þá var í bígerð að
taka upp plötu með þessari útgáfu
af Biúskompaníinu, en Karl Sig-
hvatsson fórst í bílslysi áður en af
því varð.
Meðfram Blúskompaníinu stofn-
aði Magnús danshljómsveit með
þeim Baldri Má Arngrímssyni, Birni
Björnssyni og Jóni Kristni Cortes.
Þessi hljómsveit spilaði talsvert á
Keflavíkurflugvelli undir nafninu
Uncle John’s Band. Á tímabili söng
Janice Carol með þeim félögum.
Hljómsveitin gekk líka undir nafn-
inu Lísa og lék víða um land.
Fram að þessu hafði Magnús
gert lítið af því að semja lög og
texta. Fyrstu tilraunir hans í þeim
efnum voru drög að rokklagi sem
Magnús kallaði Ford ’57. Manna-
korn hljóðrituðu þetta lag löngu
síðar við textann Komdu í partí.
„Mjög plebbalegur texti, sem átti
vel við á þessum árum. Þetta lag
varð mjög vinsælt á dansleikjum
eins og nærri má geta,“ segir Magn-
ús. Hann samdi nokkur lög og texta
fyrir Pónik, sem voru hljóðrituð í
London um miðjan sjöunda áratug-
inn, Kristín Ólafsdóttir gerði frægt
lag Magnúsar Komu engin skip í
dag og Erla frá Akureyri hljóðritaði
Við arineld.
í árdaga Sjónvarpsins var hljóm-
sveitin Lísa fengin til að vinna upp
gömul rokklög fyrir sjónvarpsþátt
undir stjórn Egils Eðvarðssonar.
„Egill hvatti okkur mjög til að vera
með frumsamið efni og íslenska
texta. Við fórum eftir þessu og til
varð hljómplata sem ég kallaði
Mannakorn og kom út 1975,“ segir
Magnús. „Þá var Páimi Gunnarsson
farinn að spila á bassa og syngja
með okkur. Eftir þetta var hljóm-
sveitin alltaf kölluð eftir plötunni."
Með Mannakornum hófst ferill
Magnúsar sem laga- og textahöf-
undar fyrir alvöru. Þeir félagar
hafa gert sjö plötur á rúmum 20
árum og þar hafa verk Magnúsar
verið í fyrirrúmi.
Vel á annað hundrað lög
Magnús Eiríksson er nú skráður
fyrir 141 verki á verkaskrá STEF,
Sambands tónskálda og eigenda
flutningsréttar. Þessi lög hafa verið
hljóðrituð og gefin út, sum oft og
með ýmsum flytjendum, dægur-
lagasöngvurum, einsöngvurum og
kórum. Eins hefur hann samið fyrir
sjónvarpsþætti og kvikmyndir.
Élest lögin hafa komið út hér á landi
en einnig í Noregi og Danmörku.
Auk hljóðritana á Magnús lög og