Morgunblaðið - 16.03.1997, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 16. MARZ 1997 B 29
HALLUR Ingólfsson kom fyrst fyrir
almannaaugu og eyru sem trymbill
hljómsveitarinnar Gypsy sem þátt
tók í Músíktilraunum Tónabæjar
1985 og sigraði. Þá hafði Hallur leik-
ið á trommur í hálft annað ár. Hann
segist hafa heillast af trommunum, þær væru
svo kröftugt hljóðfæri, en líka hefði skipt
máli að fá alltaf nóg að gera, „það var allt
fullt af gítarleikurum, en lítið um trommara“.
Hallur segir Gypsy hafa leikið þungarokk
framan af, þó ómarkvisst, en mikið lagt upp-
úr hamagangi og látum á sviðinu; „í raun var
þetta ósköp einfalt rokk og ról, en ég held
að við höfum unnið í tilraununum út á stæl-
ana.“ Hallur var sextán ára þegar þetta var,
„algjört peð“, en þrátt fyrir hljóðverstíma í
verðlaun varð ekkert meira úr Gypsy. „Þegar
við sigruðum í tilraununum var mikill hasar
og læti, en með tímanum minnkaði áhuginn
hjá okkur að spila og líka áhugi fólks á að
heyra í okkur, sem jók á spennuna innan sveit-
arinnar. Ekki bætti úr skák að aldursmunur-
inn var heldur mikill, það voru níu ár á milli
mín og elsta manns hljómsveitarinnar."
1987 lagði Gypsy upp laupana, en Hallur
fékk nóg að gera, fór að spila með Bjarna
Tryggvasyni, sem gaf út breiðskífuna Ónnur
veröld um það leyti, en setti síðan trommu-
settið í sendibíl „og rúntaði á milli hljóm-
sveita og spáði í með hveijum ég vildi spila“.
A því rölti spilaði Hallur meðal annars með
hljómsveitinni Tíbet Tabú og æfði þá upp lög
sem síðar áttu eftir að slá i gegn með Sál-
inni hans Jóns míns, en gítarleikari Tíbet
Tabú var Guðmundur Jónsson. „Það gekk
ekki upp og eftir eina tilraun með hljóm-
sveit sem við kölluðum Stiftamtmannsvalsinn
benti Sveinn Kjartansson hljómsveitinni Ham
sem var að leita sér að trommara að ég væri
á lausu. Ég var ekki til í að ganga í Ham til
að byija með, fannt tónlistin drepleiðinleg.
Eftir því sem ég hlustaði á fleiri upptökur
sem ég spilaði inn á fannst mér að ég gæti
gert kraftaverk í sveitinni. Ég sló því til og
sé ekki eftir því, þetta var spennandi tími
og margt í gangi,“ segir Hallur. Á þessum
tíma var Ham samningsbundin bresku útgáf-
unni One Little Indian og fór meðal annars
í tónleikaferð með Sykurmolunum um Bret-
land, aukinheldur sem sveitin fór í ferð til
Bandaríkjanna. Tónlistarstjóri Ham var Sig-
uijón Kjartansson og Hallur segir að þótt
hann hafi verið farinn að semja sjálfur var
hann ekkert að flíka þeim tónsmíðum. „Þeg-
ar á leið fór mér að leiðast í Ham,“ segir
Hallur, „mér fannst ekkert vera að gerast í
hljómsveitinni tónlistarlega séð. Gömlu lögin
voru öll eins og þau nýju og það nennti eng-
inn að æfa. Mér fannst þetta ekki ríma við
það sem ég var að pæla, ég vil vinna mikið,
reyna að þróast og vera mikið að; ekki bara
hangsa og drekka brennivín." Hallur nefnir
að andinn innan hljómsveitarinnar hafi spillst
eftir tónleikaferðina með Sykurmolunum, því
sú ferð skilaði engu nema skuldum. „Við
fórum út til að komast í viðtöl og síðan létu
menn eins og fífl og svöruðu svo út í hött
að viðtölin voru ekki prenthæf."
Hallur segir að um það leyti sem hann
hafi hætt í Ham hafi hann verið að
hlusta á tónlist ýmissa hljómsveita sem
voru að blanda saman ólíkum straum-
um og því hafi hann séð í hendi sér að það
væri rétta leiðin til að búa til tónlist. „Nokkr-
ir strákar ofan af Skaga höfðu beðið mig um
að stofna með sér hljómsveit og ég gerði það
og skemmti mér vel. Hljómsveitin hét Bone-
yard og við æfðum á hveiju kvöldi frá átta
til eitt eftir miðnætti og allar helgar frá kl. 2
og langt fram á kvöld með matarhléi. Við
vorum alltaf að og reyndar var erfitt að byija
af svona miklum krafti því úthaldið var ekk-
ert. Það kom þó og í kjölfar þessarar rosalegu
spilamennsku komu framfarimar, því menn
voru opnir fyrir öllu og það mátti prófa allt.
Það skilaði kannski ekki svo ýkja góðum lög-
um, en þetta var það sem ég þurfti."
Hallur segir að losnað hafi um náið sam-
starf þeirra fjögurra félaga í Boneyard þegar
þeir réðu söngvara til sveitarinnar, því menn
skiptust í tvo hópa með það hvort hann
gæti yfirleitt sungið. Um áramótin 1991/92
segist Hallur síðan hafa tekið af skarið með
hljómsveitina því honum fannst hún vera
orðin laus í reipunum. „Þá kom ég á æfingu
og sagði hvað sveitin ætti að heita framveg-
is, hvernig hún myndi starfa og hvernig tón-
list við myndum leika og best fyrir þá sem
ekki væru með af fullum krafti að hætta
strax.“ Nýja hljómsveitin hét Bleeding Volc-
ano og lenti snemma í gítarleikaravandræð-
um. Þrátt fyrir það ákváðu þeir félagar að
taka upp breiðskífu og Hallur segist hafa
tekið upp grófa grunna á gítar til að sýna
þeim sem myndi leika hvemig það ætti að
hljóma. „Við fengum gítarleikara til að spila
inn á band fyrir okkur, en það sem ég spil-
aði inn hljómaði svo vel að við ákváðum að
ég myndi sjá um gítarleikinn. Annað vanda-
Lifanði
tónlist
Morgunblaðið/Kristinn
Hallur Ingólfsson rekur hljómsveitina XIII
sem vakið hefur athygli fyrir tónlist sína víða ytra.
Ami Matthíasson tók Hall tali og komst
að því að XIII hefur vakið athygli víða í Evrópu.
mál var söngvari sveitarinnar sem réð ekki
við það sem ég vildi gera. Ég fór í hljóðver
og tók upp Bowie-lag til að kanna hvort ég
gæti gert þetta allt sjálfur, leikið á bassa,
gítar, trommur og sungið, og það tókst svo
vel að eftir það varð ekki aftur snúið; fram-
vegis myndi ég leita leiða til að vera minn
eigin herra.“
Það gefur augaleið að ekki er auðvelt að
leika á öll hljóðfæri og syngja samtímis á
tónleikum enda segir Hallur að þótt hann
hafi viljað gera sem mest sjálfur í hljóðverinu
hafi hann stofnað hljómsveitina XIII til þess
að leika á tónleikum og alltaf hugsað sér að
hún yrði alvöru hljómsveit. Sú sveit tók upp
í apríl 1993 og byijaði að leika á tónleikum
í maí. Hallur lék á gítar og söng í sveitinni,
en trommuleikur var af bandi. Hann segist
hafa fengið ákúrur fyrir söng sinn framan
af, enda hafi menn ekki áttað sig á því að
hann var ekki að reyna að vera dæmigerður
þungarokksöngvari með skræki og öskur,
„enda hef ég ekkert gaman af þungarokki.
Það hefur sitthvað við sig í hljómi og krafti,
en inntak tónlistarinnar og textar eru algjört
bull“. Það hefur reyndar viljað loða við XIII
að menn hafa reynt að skipa sveitinni á bás
með ríkjandi stefnum í rokkinu en gengið
illa. „Það hefur tekið tíma fyrir fólk að átta
sig á tónlistinni og ég skil það að vissu leyti.“
Fyrsta breiðskífa XIII, Salt, kom út 1994,
en Hallur segir að spilamennska árið
1993 hafi treyst hann mjög í því sem
hann var að gera, undirtektir áheyrenda
hafi verið svo góðar á tónleikum sveitarinnar
sumarið og haustið 1993 og því hafi hann
ákveðið að taka upp breiðskífu og gerði í
kaffistofu vöruskemmu í Hafnarfirði. „Það
var erfitt að taka upp þar og tók í raun allt
of langan tíma, tíminn sem fór í þetta var
svo slítandi." Þegar platan, sem fékk heitið
Salt, var tilbúin fór Hallur á stúfana að leita
að útgefanda og sá fyrsti sem hann leitaði
til vildi gefa sveitina út, meðal annars ytra.
Þar fékk platan afbragðs viðtökur, en hún
kom út í Þýskalandi og Hollandi um það leyti
sem önnur breiðskífa sveitarinnar kom út
hér á landi, sem Hallur segir hafa verið hálf-
sérkennilegt. „Það var sérkennilegt að vera
í viðtölum vegna Salts þegar við vorum í
hljóðveri að taka upp plötu númer tvö, Serp-
entyne, enda nánast búinn að afskrifa plöt-
una og ýta henni frá mér. Þannig var erfitt
að tala lofsamlega um hana í miðju kafi að
taka upp efni sem var hundrað sinnum betra.
Það tekur allt svo langan tíma úti og þannig
tók ég ekkert upp á síðasta ári meðal ann-
ars til að ná í skottið af sjálfum mér; að
koma málum í það horf að plöturnar komi út
á sama tíma um allan heim.“
Hallur segir að áhuginn að utan hafi verið
mikill og ýmis fyrirtæki viljað semja við XIII,
en hann hafi verið óheppinn með samning
við þýskt stórfyrirtæki, sem hafði áður helst
einbeitt sér að því að gefa út klassík. „Það
varð greinilegt þegar leið á starfið að menn
þar voru ekkert of vel með á nótunum og
þótt þeir hafi verið duglegir við að koma mér
í tónlistartímarit, útvarpsstöðvar og blöð var
dreifingin ekki góð og allskyns klúður í gangi;
ég sá meira að segja auglýsingar þar sem
umslag plötunnar var á hvolfi, dreifirit með
sögu XIII, en allt önnur hljómsveit á mynd
sem fylgir með og svo mætti telja. Það tók
síðan mestallt síðasta ár að losna úr þeim
samningi og gera nýjan, en nú er ég komin
til fyrirtækis sem á peninga og veit hvað það
er að gera.“
Upptökur vegna Serpentyne, breiðskífu
númer tvö, hófust í október 1994 og
næstu mánuðir fóru í að æfa upp lög
á væntanlega plötu, skoða á þeim allar
hliðar og fínpússa alla texta. Mikil vinna fór
reyndar í umslag plötunnar, sem var tilbúið
áður en upptökur hófust, en á því skrifar
Hallur textana á ólíklegustu hluti, eldspýtur,
lyklakippu, dúkkur, nagla, epli og fískakúlu,
sem hann segir hafa verið geysierfitt. „Það
hefði vitanlega verið miklu betra að gera
þetta allt í tölvum en það er gaman að setja
sér markmið og leysa þau og ef þetta hefði , ý
verið gert í tölvu þá hefði það ekki orðið '
eins raunverulegt." Hallur segir umslags-
gerðina hafa verið margra vikna vinnu; lög-
in voru tilbúin til upptöku í febrúar og fram
að því að upptökur hófust í maí vann hann
að umslaginu. „Við höfðum ekki mikinn tíma
í upptökur, en vorum búnir að undirbúa
okkur eins og hægt var, ég vissi nákvæm-
lega hvernig platan átti að verða og var
búinn að setja upp í töflureikni hveija rás
fyrir sig og merkja inn hvað átti að gerast
í hveiju lagi og hvar. Ég heyri það í dag
að platan líður fyrir flýtinn, en þótt ég sé
mikill pælari sé rétt að halda í augnablikið,
að gera það besta sem hægt er að gera á
þeim tíma en ekki liggja í tugi tíma yfir
hveiju lagi. Platan hefði orðið betri ef við
hefðum getað verið afslappaðri við vinnuna, , L
en ég er ekki að segja að hún hefði endilega
orðið betri þótt við hefðum eytt í hana mörg
hundruð tímum.“
Serpentyne seldist ekki ýkja mikið hér
heima, en Hallur segist hafa fundið fyrir
töluvert meiri áhuga ytra fyrir plötunni en
fyrir Salti. „Við rákum okkur á það að Salt
féll vel í kramið hjá þungarokksútgáfum, en
ég lagði áherslu á að semja ekki við slík
fyrirtæki, því ég vissi að þau yrðu óánægð
með Serpentyne, sem kom á daginn. Fyrir-
tækið sem ég er hjá í dag er aftur á móti
opnara fyrir nýjum straumum og því geri ég
mér góðar vonir með að menn þar nái aðr ,
kynna plötuna markvisst. Við höfum líka
fengið jákvæða dóma í tónlistarblöðum sem
skrifa um tónlist almennt."
Fyrir mann sem vill vinna tónlistina að
mestu einn eru tölvur himnasending og Hall- t
ur segist hafa keypt upptökutól, tölvubúnað
og hljóðsmala og -gervil á síðasta ári og
gefi góða raun. Hann segir sérstaklega
ánægjulegt fyrir hann að vinna með trymbli
sem sé alltaf á réttum hraða, og þekking
hans á trommuleik geri honum kleift að for-
rita trommumar þannig að hljómur sé sem
eðlilegastur. „Síðan set ég ofan á grunninn
bjagaðan Rickenbacker- eða Les Paul-gítar
og finn hvemig lögin lifna við. Núna finnst
mér ég vera að heyra þann hljóm sem ég
var að leita að í upphafí; ég er að nálgast
það sem mig langaði til að gera. Ég þarf*
ekki að bíða eftir næstu æfingu til að prófa
eitthvað og ef mér líkar ekki etthvað er svo
einfalt að henda þvi.“
Hallur segist stefna að því að fara utan
með hljómsveit og spila, það sé í raun eina
leiðin ef sveitin ætli að komast áfram. „Rokk-
ið er lifandi tónlist og þó platan sé að fá
góðar viðtökur held ég að það eigi ekki eftir
að gerast neitt af viti fyrr en við erum orðn-
ir áþreifanlegir."
Hallur segist vera farinn að undirbúa
næstu plötu og hyggist gera allt einn á þeirri
plötu. „Fyrst ég er búinn að ná fram þeim
hljómi sem ég hef verið að leita að væri út
í hött að leggja lögin í annarra hendur. Þó
ég hafi gott af því að starfa með öðrum og
beri virðingu fyrir þeim sem skipað hafa með f 1
mér XIII, þá hefur það komið fyrir að of
mikill tími hefur farið í að taka eitthvað upp
sem ég hefði getað tekið upp sjálfur á auga-
bragði, því ég veit nákvæmlega hvemig það
á að hljóma. Stemmningin í XIII er líka þann-
ig að félagar mínir voru sammála um að það
væri rétta leiðin, þeir voru alveg sammála
um að réttast væri að ég gerði þetta einn,
en eru boðnir og búnir að leggja mér lið,
ekki síður en ég er tilbúinn að leggja þeim
lið eftir því sem ég get.“
Hallur segist stefna á að taka upp breið-
skífuna í sumar sem líklega yrði gefin út í
haust og bætir við að platan nýja verði tölu-
vert frábrugðin síðustu plötum sveitarinnar; C
líkt og með Serpentyne sé erfitt að lýsa tón-
listinni í samhengi við það sem helst sé á
seyði í rokkinu. „Það getur orðið okkar mesta
lukka að vera öðruvísi, en vissulega getur 1
það lika leitt til þess að við verðum utan-
garðs,“ segir Hallur Ingólfsson að lokum, en
ekki virðist hann hafa ýkja miklar áhyggjur |
af þó svo fari. J