Morgunblaðið - 23.11.1997, Blaðsíða 2

2 SUNNUDAGUR 23. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Iðnaðarráðherra segir áform um stofnun orkufyrirtækis í 15% eigu útlendinga
Kostnaður við orkuflutn-
ing útilokar Keilisnes
VERÐI álverið, sem Norsk Hydro
áformar að reisa hér á landi, stað-
sett á Keilisnesi þarf að byggja
tvær 400 kV hálendislínur. Kostnað-
ur við það er áætlaður 20-25 millj-
arðar. Finnur Ingólfsson iðnaðar-
ráðherra segir að kostnaður við
þetta sé það mikill að það leiði til
þess að ekki verði hægj; að bjóða
raforkuna á samkeppnishæfu verði.
Þess vegna telur hann óhjákvæmi-
legt að staðsetja álverið á Austur-
landi.
Finnur flutti erindi um nýtingu
orkulinda til atvinnuuppbyggingar
á aðalfundi miðstjómar Framsókn-
arflokksins í gær. Hann sagði að
áform um byggingu álvers Norsk
Hydro gerðu ráð fyrir að stofnað
Nýtt kerfí LSR frá
1. desember
Búist við ör-
tröð hjá líf-
eyrissjóðnum
MIKIÐ álag hefur verið á skrifstofu
Lífeyrissjóðs staifsmanna ríkisins í
vikunni, en frestur sjóðsfélaga til að
færa sig yfír í nýtt lífeyriskerfi renn-
ur ót 1. desember. Haukur Haf-
steinsson, framk\'æmdastjóri sjóðs-
ins, sagði að þrisvar sinnum fleiri
umsóknir um flutning hefðu borist í
vikunni en allt þetta ár. Yfir 500
hefðu þegar flutt sig yfir i nýja kerf-
ið. Hann sagðist sjá fram á örtröð
síðustu dagana í mánuðinum.
Seinir að taka við sér
Liðlega 18.000 sjóðsfélagar eiga
kost á að færa sig úr gamla lífeyi-is-
kerfinu yfir í nýja kerfið á grundvelli
nýrra laga um Lífeyrissjóð starfs-
manna ríkisins og Lífeyrissjóð
hjúkrunarfræðinga. Haukur sagði að
sjóðsfélagar hefðu verið nokkuð
seinir að taka við sér, en nú væri
ekki hægt að kvarta yfir viðbrögðun-
um. Hann sagðist reikna með að 70%
af umsóknunum kæmu síðustu dag-
ana og vísaði þar til skila á skatt-
skýrslum og kaupa á hlutabréfum
fyrir áramótin. Það virtist vera siður
Islendinga að gera hlutina á síðustu
stundu.
Haukur sagði að starfsfólk LSR
væri búið undir að mikið álag skap-
aðist síðustu dagana, en það mætti
þó búast við að fólk þyrfti að bíða
eftir að fá afgreiðslu.
LSR er núna deildaskiptur sjóður,
þ.e. A-deild, sem byggist á nýjum
reglum, sem eru um margt hliðstæð-
ar því sem er hjá almennu lífeyris-
sjóðunum, og B-deild, sem er gamli
sjóðurinn. Lífeyrisþegar geta ekki
valið milli deildanna, en þeir eiga
hins vegar kost á að velja um við
hvað lífeyrisgreiðslumar miðast, þ.e.
laun eftirmanns í starfi eða meðal-
breytingar sem verða á fóstum laun-
um opinberra starfsmanna.
------»♦♦------
Bjartsýnisverðlaun
Framsóknarflokksins
Heimili og skóli
verðlaunuð
SAMTÖKIN Heimili og skóli fengu
bjartsýnisverðlaun Framsóknar-
flokksins í gær, er þau voru veitt í
fyrsta sinn.
Formaðurinn, Jónína Bjartmarz,
veitti verðlaununum viðtöku fyrir
hönd samtakanna. Rökin fyrir verð-
launaveitingunni eru m.a. þau, að
samtökin hafi staðið fyrir vakningu
meðal foreldra fyrir nauðsyn góðs
samstarfs heimilis og skóla.
yrði nýtt orkufyrirtæki til að afla
þeirrar orku sem álverið þyrfti á að
halda. Gert væri ráð fyrir að það
yrði að 15% í eigu erlendra aðila, en
85% í eigu ríkisins eða Landsvirkj-
unar og íslenskra stofnanafjárfesta.
Miðað væri við að fyrirtækið yrði
að fullu í íslenskri eigu í framtíð-
inni.
Tvær hálendislínur
fyrir 20-25 milljarða
Finnur minnti á í þessu sam-
bandi, að með samningnum um
Evrópskt efnahagssvæði hefði um
síðustu áramót verið opnað fyrir er-
lenda eignaraðild í íslenskum orku-
fyrirtækjum.
Finnur sagði að þeir hagkvæmu
HLÝINDIN að undanförnu hafa
gert mönnum auðveidara fyrir
með ýmsar framkvæmdir utan-
dyra, svo sem byggingar, vega-
gerð og garðyrkju.
Rekstrarstjóri Vegagerðarinn-
ar á Reyðarfirði, Guðjón Þórar-
insson, sagði í samtali við Morg-
HREPPSNEFND Öxarfjarðar-
hrepps hefur fengið nokkur ná-
grannasveitarfélög og opinberar
stofnanir í lið við sig í því verkefni að
hefja að nýju rannsóknir á háhita-
svæðinu í Oxarfirði. Byrjað verður á
hönnun rannsóknarholu.
Ingunn St. Svavarsdóttir sveitar-
stjóri á Kópaskeri vonast til að þetta
frumkvæði leiði til þess að reist verði
gufuaflsvirkjun í Óxarfirði og auk
þess fáist upplýsingar um uppruna
jarðgass og þar af leiðandi olíu á
svæðinu.
Undir söndunum í Öxarfirði er há-
hitasvæði. Einnig hefur fundist líf-
rænt gas í borholum við Skógarlón.
Eru þetta sömu gastegundir og finn-
ast á olíusvæðum og hefur það vakið
vonir um að finna mætti vinnanleg
brennsluefni í þessum jarðlögum, að
orkuöflunarkostir sem væru fyrir
hendi væru að stærstum hluta á
Austurlandi eða um 9.100 GWst. Á
Suðurlandi væri hægt að virkja og
framleiða orku á samkeppnisfæru
verði fyrir 4.700 GWst, en möguleg
stækkun ISAL, Norðuráls og Járn-
blendiverksmiðjunnar á Grundar-
tanga gæti tekið 3.500 GWst. Ef
ætti að staðsetja fleiri stóriðjufyr-
irtæki á Suðvesturlandi þyrfti að
flytja raforkuna frá Austurlandi
með miklum tilkostnaði. Ef álver
Norsk Hydro yrði staðsett á Keil-
isnesi þyrfti að byggja tvær 400
kV hálendislínur fyrir 20-25 millj-
arða. Það myndi leiða til 15-20%
hækkunar á orkunni þannig að
ekki yrði hægt að selja hana á
unblaðið í gær að þrátt fyrir vöxt
í ám og mikil hiýindi, 6-7 stiga
hita dag eftir dag, hefðu enn
engar skemmdir orðið á vegum á
Austurlandi. Vegagerðarmenn
nota nú tækifærið og sinna störf-
um sem öllu jöfnu tilheyra frekar
vorinu.
því er fram kemur í samantekt
Orkustofnunar um stöðu rannsókna
á svæðinu. Til þess að kanna betur
jarðhita og gas þarf að bora eina eða
fleiri rannsóknarholur, 1.500-2.000
metra djúpar.
Tvær flugur í einu höggi
í erindi hreppsnefndar Öxarfjarð-
arhrepps til iðnaðarráðherra í vor
kemur fram að framhaldsrannsóknir
hafi margsinnis verið á áætlun hjá
Orkustofnun en ekki fengist fjánnagn
í þær, þrátt fyrir að auðvelt væri að
slá tvær flugur í einu höggi með því að
kanna háhitasvæði með tilliti til gufu-
aflsvirkjunar og þar með framleiðslu á
rafmagni sem skortur er á um þessar
mundii- og um leið gasið og þá hugs-
anlega olíu.
Ákvörðun um staðsetningu borholu
samkeppnishæfu verði. Ef álverið
yrði staðsett á Reyðarfirði þyrfti
að byggja eina 220 kV hálendislínu
og kostnaður við hana yrði 7,5
milljarðar.
Finnur greindi einnig frá áform-
um um byggingu olíuhreinsistöðvar
hér á landi. Áhugi erlendra fjár-
festa á því væri fyrir hendi. For-
hagkvæmnisathugun yrði tilbúin í
janúar nk. Stöðin yrði reist í tveim-
ur áföngum, með 1 milljónar tonna
afkastagetu og 4 milljóna tonna af-
kastagetu. Minni stöðin myndi
kosta 17 milljarða, en sú stærri 71
milljarð. Finnur vék einnig að
margvíslegum smáum iðnfyrirtækj-
um um allt land sem væru til skoð-
unar.
Að sögn Rúnars Valssonar,
lögreglumanns á Egilsstöðum,
eru Eyvindará og Grímsá orðnar
mjög vatnsmiklar, líkt og vor
væri, enda hefur verið mikil úr-
koma og hlýindi þar um slóðir
síðustu þrjár vikurnar. Spáð er
áframhaldandi hlýindum.
ræðst af því hvort könnun á oh'u er
fyrsti tilgangur borunarinnai- eða
hvort aðaltilgangurinn er að kanna
vinnslueiginleika háhitasvæðisins.
Orkustofnun telur að fyrsta skrefið
á rannsóknabrautinni sé nákvæm
hönnun borholu, gerð verklýsingar
um borun og kostnaðaráætlun um
verldð. Talið er að kostnaður við þetta
skref gætí orðið hálf til ein milljón kr.
Ingunn sveitarstjóri segir að sveit-
arstjómimar í Öxarfirði, Kelduhverfi
og á Húsavík hafi ákveðið að leggja
fram fé til að koma þessari rannsókn
af stað, einnig Landsvirkjun, Raf-
magnsveitur ríkisins og hugsanlega
fleiri aðilar. Fundui' fulltrúa fi-á þess-
um aðilum og vísindamanna hefur
verið boðaðui' næstkomandi þriðju-
dag. Þar verður málið kynnt og und-
irbúið fyrir frekari ákvarðanir.
vegnar vel
►Með samningnum um EES opn-
aðist íslendingum aðgangur að
fjölbreyttum samstarfsverkefnum
Evrópusambandsins. /10
Böndum komið á
Yangtze-fljót
►Þriggja gljúfra-áætlunin, stíflu-
gerð í Yangtze og risastórar virkj-
anir, er framkvæmd, sem jafnast
aðeins á við byggingu Kínamúrs-
ins. /12
Gosið íGjálp
►íslenskir jarðvísindamenn hafa
í höndum ómetanleg gögn um
hegðun eldgoss inni í jökli eftir
umbrotin í Gjálp í Vatnajökli. /26
B
► 1-20
Dollíerengin
frétt fyrir mig
►Einar Ingi Siggeirsson var aldr-
ei neinn venjulegur reykvískur
gagnfræðaskólakennari, því einn
daginn færði hann nemendunum
teningslaga tómata. /1-4
Reykjavík - Borg
eftir uppskrift
►Björn Ólafs arkitekt í Frakk-
landi segir álit sitt á byggingar-
sögu ogskipulagsþróun fæðingar-
borgarinnar. /6
í landi óreiðunnar
►íslendingar stunda fiskveiðar
víða um heim. Albert Sigurðsson
segir frá ótrúlegri lífsreynslu sunn-
an úr Afríku. /12
FERÐALÖG
► 1-4
Holland
►Afslappað og banvænt sumarfrí
./2
Baráttan um plássið
►Bandarísk flugfélög hafa óskað
eftir að loftferðaeftirlitið setji regl-
ur um leyfilegan handfarangur. /4
E5 BÍLAR
► 1-4
Fiat með GDI-vélar
og tvinnvélar
►Nær enginn útblástur og minni
eyðsla. /2
Reynsluakstur
►Knár Mercedes Benz A140. /4
Eatvinna/
RAÐ/SMÁ
► 1-16
Framleiðni vinnuafls
veitna minnkaði
►Gluggað í skýrslu Hagfræði-
stofnunar sem unnin var fyrir V.R
/1
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/8/bak Brids 50
Leiðari 32 Stjömuspá 50
Helgispjall 32 Skák 50
Reykjavíkurbréf 32 Fólk I fréttum 54
Skoðun 37 Útv./sjönv. 52,62
Minningar 40 Dagbók/veður 63
Myndasögur 48 Dœgurtónl. 16b
Bréf til blaðsins 48 Mannlífsstr. 20b
Hugvekja 50 Gárur 20b
ídag 50
INNLENDAR FE .ÉTTIR:
2-4-8-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1&6
Morgunblaðið/RAX
VERKLEGAR framkvæmdir hafa gengið einstaklega vel vegna góðrar veðráttu.
Hlýindi auðvelda framkvæmdir
Vilja rannsaka háhita,
gas og olíu í Oxarfírði