Morgunblaðið - 07.12.1997, Blaðsíða 34

34 SUNNUDAGUR 7. DESEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Bókaverslun Eymundssonar
er vafalaust í hugum
flestra landsmanna einn af
föstu punktunum í tilver-
unni. Ekki að undra, þar sem aliar
götur frá 1872 hafa bókaáhugamenn
getað gengið að Eymundsson vísum
í miðbænum, fyrst í Lækjargötu 2
og síðan í Austurstræti 18. Þau eru
varla mörg íslensku fyrirtækin sem
geta státað af slíkri staðfestu, a.m.k.
hvað nafn og staðsetningu varðar. í
gegnum tíðina hefur Eymundsson
nokkrum sinnum skipt um eigend-
ur, síðast fyrir hálfu öðru ári þegar
Penninn keypti fyrirtækið og þrjár
af 7 bókaverslununum og varð þar
með eitt af stærstu bóksölufyrir-
tækjum landsins.
„Penninn hefur starfrækt verslun
í miðbænum frá stofnun fyrirtækis-
ins fyrir 65 árum. Það var nánast
fyrir tilviljun að við fórum út í kaup-
in á Bókaverslun Eymundssonar,"
segir Gunnar Dungal forstjóri
Pennans og Eymundssonar. „Versl-
un Pennans var frá upphafi í Hafn-
arstræti en við horfðum til Austur-
strætis sem betri verslunargötu og
fluttum okkur fyrst í húsnæðið þar
sem áður hafði verið Verslunin
Torgið. Árið eftir flutninginn var
Kringlan opnuð og þá dró talsvert
úr viðskiptum í miðbænum. Við fór-
um þá í samstarf við Almenna bóka-
félagið sem rak Bókaverslun Ey-
mundssonar í Austurstræti 18 og
við fluttum okkur í kjallarann þar
með ritfangaverslunina okkar,“ seg-
ir Gunnar.
Tíð eigendaskipti
undanfarin ár
Almenna bókafélagið keypti Ey-
mundsson, sem þá var bæði bóka-
verslun og bókaforlag, í árslok 1958,
af hlutafélagi sem rekið hafið fyrir-
tækið frá 1951. Þar á undan, frá
1935, hafði Bjöm Pétursson átt fyr-
irtækið en hann keypti það af föður
sínum Pétri Halldórssyni borgar-
stjóra. Pétur hafði keypt verslunina
af Sigfúsi Eymundssyni árið 1909.
Almenna bókafélagið seldi Ey-
mundsson Prentsmiðjunni Odda ár-
ið 1990 sem reyndar seldi það sam-
dægurs Bókaforlaginu Iðunni.
Tveimur árum síðar keypti Oddi
aftur af Iðunni og rak Oddi Bóka-
verslanir Eymundssonar í 4 ár, þar
til í maí á sl. ári að Penninn keypti
þrjár verslananna af sjö ásamt nafni
fyrirtækisins. „Við lögðum tals-
verða áherslu á að fá nafnið ásamt
því að kaupa verslunina í Austur-
stræti og tvær verslanir i Kringl-
unni,“ segir Gunnar. Þar rekur
Penninn nú ritfanga- og gjafavöru-
verslun og nýja stórglæsilega bóka-
verslun Eymundssonar i Suður-Kr-
inglunni. I allt eru verslanir Penn-
ans og Eymundssonar fimm talsins,
í Austurstræti, Hallarmúla, Hafnar-
firði og tvær í Kringlunni. Starfs-
menn fyrirtækisins eru um 130 tals-
Kristinn
Forstjórinn ásamt nokkrum af sfnum nánustu samstarfsmönnum. F.v Gunnar Dungal, Rannveig Pálsdóttir verslunarstjóri,
Ingimar Jónsson yfírmaður verslunarsviðs og Sara Magnúsdóttir fjármálastjóri.
Viljum að
nafnið lifi
Nú í desember eru liðin 125 ár frá því Sigfús Eymundsson, ljós-
myndari og bókbindari, stofnaði bókaverslun sína í Lækjargötu
2. Enn er verslað með bækur undir þessu sama nafni og nánast
á sama stað þó að flest annað hafí tekið breytingum í tímans rás.
__Hávar Signrjónsson ræddi við Gunnar Dungal um_
Eymundsson og bækurnar, jólamarkaðinn og afmælið.
ins og ársveltan er nú um einn og
hálfur milljarður.
Stærsta bókaverslun
landsins
„Þegar Borgarkringlunni var
lokað og breytingar urðu á því hús-
næði gafst okkur tækifæri til að
stækka bókaverslunina og við
ákváðum að gera hana að stærstu
bókaverslun landsins með viðeig-
andi úrvali bóka, íslenskra jafnt
sem erlendra. Við kaupin á fyrir-
tækinu tókum við jafnframt við
umboði fyrir erlendar bækur og
tímarit og höfum kappkostað að
hafa sem best úrval af hvoru-
tveggja í verslunum okkar,“ segir
Gunnar. Og óneitanlega er verslun-
in glæsileg, á 400 fermetrum má
finna bækur um allt milli himins og
jarðar og andrúmsloftið er við
hæfi, svo viðskiptavinum gefst
tækifæri til að glugga í bækurnar
án asa og hávaða. „Okkar bak-
grunnur er ritföng og Penninn hef-
ur um áratugaskeið verið stærsti
innflytjandi landsins á ritföngum
og skólavörum. Fyrir 15 árum
byrjuðum við að selja skólabækur
og síðar bækur til gjafa þannig að
Sigfús Eymundsson 1837-1911
Athafnamaður
í anda 19. aldar
SIGFÚS Eymundasson
ljósmyndari og bók-
bindari opnaði bóka-
verslun sína í húsinu
við Lækjargötu 2 í
nóvemberlok árið
1872 og birtist fyrsta
auglýsingin frá versl-
uninni í blaðinu
Göngu-Hrólfi þá fyrir
jólin. Þar tilkynnir
Sigfus um opnun
verslunarinnar og til-
greinir ýmsar íslensk-
ar bækur sem hann
hafí á boðstólum, m.a.
Ljóðmæli Kristjáns
Jónssonar & 1 ríkisdal
og 72 skildinga, Helj-
arslóðarorrustu Grön-
dals á 2 mörk og Þúsund og eina
nótt f þýðingu Steingríms Thor-
steinssonar svo eitthvað sé nefnt.
Ennfremur auglýsir
hann ritföng og er-
lendar bækur býðst
hann til að útvega við-
skiptamönnum sínum.
Sigfús Eymundar-
son var fæddur í
Vopnafirði árið 1837,
fór tvítugur til Kaup-
mannahafnar og nam
þar bókband þjá Urs-
in, hinum konunglega
hir ðbókbindara.
Að námi loknu vann
hann um skeið sem
verksljóri hjá meist-
ara sínum en dvaldi
síðan í Noregi á fjórða
ár og nam þar Ijós-
myndun. Hann sneri
sfðan aftur til Kaupmannahafnar
og rak þar Ijósmyndastofu um
tveggja ára skeið.
SIGFÚS Eymundsson
Ijósmyndari og bóksali
1837-1911.
HÚS Sigfúsar Eymundssonar við Lækjargötu 2 eins og það leit út eftir gagngerar breytingar árið 1882. Sval-
irnar á norðausturhomi hússins eru eftirtektarverðar, en þaðan tók Sigfús margar af ljósmyndum sfnum.
Sigfús fluttist heim til íslands
árið 1866 og settist að í Reykja-
vík. Ferðaðist hann víða um land-
ið á sumrin og tók ljósmyndir en
stundaði bókband f Reykjavfk á
vetrum. Sigfús var mikill athafna-
maður og lét stjórnmál og félags-
líf nyög til sín taka og hafði for-
göngu um margs konar fram-
kvæmdir. Hann varð fyrstur til að
koma á gufubátsferðum um Faxa-
flóa. í félagi við aðra keypti hann
gufubát frá Englandi og var skip-
ið nefnt Faxi. Ekki var það lengi í
förum því strax fyrsta haustið
sökk það f óveðri í Reykjavíkur-
höfn.
Auk reksturs ljósmyndastofu
og bókaverslunar rak Sigfús
prentsmiðju og bókaútgáfu og
kostaði kapps um að gefa út
vandaðar bækur sem hefðu ótví-
rætt bókmenntalegt gildi og
fræðibækur sem mættu koma ai-
menningi að gagni. Þá var Sigfús
um áratugaskeið umboðsmaður
fyrir Allan-skipafélagið sem
flutti ófáa íslendinga vestur um
haf á síðasta fjórðungi 19. aldar-
innar. Átti Sigfús mikinn þátt f
að bæta aðbúð vesturfaranna um
borð í skipum AUen-skipafélags-
ins. Sigfús var einnig um tfma