Morgunblaðið - 28.05.1999, Blaðsíða 1
117. TBL. 87. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 28. MAÍ 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Slobodan Milosevic formlega ákærður fyrir stríðsglæpi
Akæra stríðsglæpadómstóls
SÞ vekur blendin viðbrögð
Belgrad, Moskvu, Haag, Lundúnum, Brussel. AP, AFP, Reuters.
LOUISE Arbour, aðalsaksóknari
stríðsglæpadómstóls Sameinuðu
þjóðanana í Haag, tilkynnti í gær að
formleg ákæra og handtökuskipun
hefur verið gefin út á hendur Slobod-
an Milosevic, forseta Júgóslavíu, og
fjórum háttsettum ráðamönnum
Júgóslavíu, fyrir glæpi gegn mann-
kyni í Kosovo.
Flestar ríkisstjórnir á Vesturlönd-
um og ráðamenn í fyrrverandi
lýðveldum Júgóslavíu fógnuðu
ákærunni á hendur Milosevic, en rík-
isstjórnir Kína og Rússlands sögðust
óttast að ákæran gæti torveldað frið-
arumleitanir. Sagði Constantine
Mitsotakis, fyrrverandi forsætisráð-
herra Grikklands, ákæruna vera „al-
varleg mistök“ og enn eina hindrun-
ina fyrir friði í héraðinu.
Rússneska ut-
anríkisráðuneytið
fordæmdi
ákæruna og sagði
hana „pólitísks
eðlis“ en þrátt
fyrir andstöðu
gegn henni
myndu Rússar
halda áfram frið-
arumleitunum við
Vesturlönd, - „með þátttöku Milos-
evics forseta".
Bíll Clinton, forseti Bandaríkj-
anna, sagðist fagna mjög ákæru
dómstólsins. Jamie Shea, talsmaður
NATO, var á sama máli en lagði
áherslu á, líkt og Clinton, að ákæran
myndi í engu hafa áhrif á hemaðar-
stefnu NATO í Júgóslavíu.
Talsmaður
franska utanríkis-
ráðuneytisins og
Robin Cook, ut-
anríkisráðherra
Bretlands, fogn-
uðu ákærunni, en
lögðu áherslu á að
ekki mætti loka á
viðræður við
Milosevic svo
lengi sem hann væri við völd. Carl
Bildt, sérlegur erindreki SP í friðar-
umleitunum í Kosovo, sagði ákæruna
munu hafa þær afleiðingar að mun
erfiðara verði nú að leysa Kosovo-
deiluna.
í yfirlýsingu júgóslavnesku ríkis-
stjómarinnar var ákæran gagnrýnd
harðlega og dómstóllinn sagður tæki
í höndum Bandaríkjastjómar. Enn-
fremur var ákvörðun dómstólsins
sögð hafa verið tekin til að koma í
veg fyrir að friðarsamkomulag næð-
ist í deilunni og til að hylma yfir
„hver í rauninni væri sekur um
stríðsglæpi".
Rússneska Jnterfax-fréttastofan
skýrði frá því í gær að hugsanlegt
væri að Rússar sendi 10.000 manna
friðargæslulið til Kosovo eftir að
samkomulag hefur náðst í deilunni.
Þá sagðist breska blaðið Times í gær
hafa heimildir fyrir því að Clinton
væri reiðubúinn að íhuga að senda
90.000 manna landgönguher til
Kosovo, náist ekki friðarsamkomu-
lag á næstu þremur vikum
■ StriðsglæpadómstóIl/26
Beðið
eftir mat
FLÓTTAFÓLK frá Kosovo bíður í
röð í flóttamannabúðunum í
Makedóníu eftir mat. Kosovo-
Albönum í búðunum hefúr fækkað
úr 25.000 í 12.000, þar sem
daglega eru um 2.000 manns að
meðaltali fluttir til „þriðju landa“,
en svo kallast þau lönd sem ekki
eiga landamæri að Serbiu.
Flutningur til þessara landa hófst
er makedónsk yfirvöld sögðu
straum flóttamanna inn 1
Makedómú vera efnahagskerfi
landsins og viðkvæmri
þjóðemisblöndu ofviða, en þau
hafa oftar en einu sinni meinað
flóttafólki aðgang inn í landið. í
ræðu sem Bill Clinton, forseti
Bandaríkjanna, hélt í gær sagði
hann ákæru stríðsglæpadómstóls
Sameinuðu þjóðanna, sem gefin
hefur verið út á hendur Slobodan
Milosevic, forseta Júgóslavíu,
mundu vekja trúnaðartraust
Kosovo-Albana sem hraktir hafa
verið af heimilum sínum.
Milosevic
Arbour
OECD-ríkin hefja nýja samningalotu í haust
Deilt um um-
fang viðræðna
París. AFP.
RAÐHERRAR helstu iðnríkja
heims urðu á fundi í París í gær
ásáttir um að hefja nýja samninga-
lotu um viðskiptamál síðar á þessu
ári. Hins vegar náðist ekki sam-
komulag um það, hversu víðtækt
svið skyldi semja um.
A hinum árlega ráðherrafundi
OECD-ríkjanna var ákveðið að ný
samningalota myndi hefjast í Seattle
í Bandaríkjunum í nóvember. Er
síðustu samningalotu lauk, Urug-
uay-lotunni svokölluðu, var ákveðið
að viðræður um landbúnaðarafurðir
og þjónustu skyldu hefjast á þessu
ári. Mörg ríki vilja hins vegar að
umboð samninganefndanna verði
víðtækara og nái einnig til vinnu-
markaðsmála og umhverfismála.
Sagði Charlene Barshefsky, við-
skiptafulltrúi Bandaríkjastjómar, að
um helmingur OECD-ríkjanna væri
nú fylgjandi víðtækari samnings-
grundvelli.
A fundinum í gær náðist hins veg-
ar einungis samkomulag um almennt
orðalag hvað þetta varðar. Angel
Gurria, fjármálaráðherra Mexíkó,
sagði að þegar væru til stofnanir á
borð við Alþjóðavinnumálastofnun-
ina (ILO), sem væm betur til þess
fallnar að fjalla um vinnumarkaðs-
mál en Heimsviðskiptastofnunin
(WTO).
Áhersla á sjávarafurðir
Fulltrúar Islands á fundinum
lögðu áherslu á að í næstu samninga-
lotu yrði einnig fjallað um iðnaðar-
vörur, þ.m.t. fisk og fiskafurðir auk
þess sem mikilvægt væri að fjalla um
tengsl viðskipta og umhverfis. Þá
var í því sambandi lögð mikil áhersla
á afnám ríkisstyrkja til sjávarútvegs.
Átti íslenska sendinefndin m.a. við-
ræður við háttsetta fulltrúa Banda-
ríkjastjórnar um þetta mál á fundin-
um, að því er fram kemur í frétt frá
fjármála- og utanrfldsráðuneyti, og
fyrir liggur að Island mun á næst-
unni leggja fram tillögu til aðalráðs
WTO um að setja afnám ríkisstyrkja
til sjávarútvegs með beinum hætti á
dagskrá næstu samningalotu.
Eurovision skotspónn
bókstafstrúaðra
Jerúsalem. AP.
FULLTRUI Shas-flokks bók-
stafstrúaðra gyðinga í ísrael í út-
varpsráði ísraelska ríkisútvarps-
ins hefur krafist þess að skipu-
leggjendur söngvakeppni evr-
ópskra sjónvarpsstöðva, Euro-
vision, verði reknir úr starfi
vegna fyrirhugaðra æfinga vegna
keppninnar meðan á sabbat,
hvíldardegi gyðinga, stendur.
Gabi Boutboul rabbíni, fulltrúi
Shas í útvarpsráði, fór jafnframt
fram á afsögn formanns útvarps-
ráðs og útvarpsstjórans kæmi í
ljós að þeir hefðu haft vitneskju
um fyrirhugaðar æfingar á hvíld-
ardeginum.
„Afar umfangsmikil vanhelgun
sabbatsins er ráðgerð í Jerúsal-
em í skjóli klámfengins alþjóða-
viðburðar ... sem sjónvarpað
verður til allra þjóða heims,“
sagði í umfjöllun dagblaðs
strangtrúaðra gyðinga, Yated
Ne’eman í gær. Sabbatinn
hefst við sólarlag á fóstudegi og
lýkur þegar sól er gengin til viðar
á laugardegi. Sjálf Eurovision-
söngvakeppnin fer fram á laugar-
dagskvöld.
Reuters
Aukin spenna milli Indlands og Pakistan vegna Kasmír
Pakistanar granda
indverskum þotum
Islamabad, Nýju Delhí, Washington. AFP, AP, Reutes.
PAKISTANAR sögðust í gær hafa
grandað tveimur indverskum MiG-
21 og MiG-27 orrustuþotum er flugu
yfir yfirráðasvæði þeirra í Kasmír.
Segja þeir einn flugmann vera í haldi
en annan hafa látist. Indverjar halda
því hins vegar fram að vélamar hafi
farist Indlandsmegin við markalín-
una er skiptir Kasmír í tvennt. Hefði
önnur vélin hrapað vegna vélarbilun-
ar en hin verið skotin niður er hún
leitaði að flugmanni fyrri vélarinnar.
Indverjar hófu á miðvikudag loft-
árásir á skotmörk í Kasmír til að
flæma burt pakistanska skæruliða,
sem að sögn höfðu laumast inn á yf-
irráðasvæði Indverja. Yfirvöld í
Pakistan segja Indverja hafa ílogið í
óleyfi yfir yfirráðasvæði þeirra og
þar með ógnað friði á svæðinu.
Mushahid Hussein, upplýsingafull-
trúi pakistönsku stjómarinnar, sagði
stjómvöld hafa farið fram á að Sam-
einuðu þjóðimar (SÞ) hefðu afskipti
af málinu, sem margir óttast að kunni
að leiða til enn frekari átaka. Hvatti
hann Kofi Annan, framkvæmdastjóra
SÞ, til að senda sérstaka sendinefnd
til Kasmír til að draga úr vaxandi
spennu ríkjanna á milli.
S.K. Malik, herforingi í indverska
flughernum, sagði indversk stjórn-
völd líta á það sem „ögrun“ að
Pakistanar hefðu skotið niður ind-
verskar vélar og bæm þeir ábyrgð á
vaxandi spennu.
Indverska ríkisstjómin boðaði til
neyðarfundar í gær til að ræða hugs-
anleg viðbrögð við árásinni. George
Femandes, varnarmálaráðherra,
vildi ekkert segja um niðurstöðu
fundarins í gær en sagði stjómina
hafa komið sér saman um hugsan-
legar refsiaðgerðir gagnvart Pak-
istönum.
Indverjar héldu í gær áfram loft-
árásum en indversk stjómvöld segj-
ast hafa neyðst til að hefja loftárásir
þar sem landhemaður hefði ekki
dugað til að flæma skæruliðana burt
af indverska yfirráðasvæðinu.
Subash Bhojwani, yfirmaður í
indverska flughernum, sagði á
blaðamannafundi í Nýju Delhí í
gær að „loftárásirnar myndu halda
áfram þar til pakistönsk stjórnvöld
gengju að skilyrðum Indverja“.
■ Ólíklegt/31