Morgunblaðið - 16.12.1999, Qupperneq 4

4 FIMMTUDAGUR 16. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Landssíminn boðar
verulegar hækkanir
á afnotagjöldum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Samningur við fyrsta viðskiptavin simaþjónustu Landsnets handsalað-
ur. Stefán Snorri Stefánsson, t.v., framkvæmdastjóri Landsnets, og
Guðmundur Hafsteinsson, skrifstofustjóri Atlanta hf., takast í hendur.
Lengsttil vinstri, við hlið Stefáns, stendur Atli Viðar Jónsson hjá Lands-
neti og lengst til hægri er Jón Ágúst Reynisson hjá Atlanta.
N etþj ónustufy rirtækið
Landsnet ehf. á símamarkaðinn
Býður ódýrari
utanlandssímtöl
LANDSSÍMI íslands hefur boðað
verulega hækkun á afnotagjaldi fyr-
ir síma en á móti mun skrefagjald
lækka. Islandssími lýsir sig reiðu-
búinn til að bjóða í rekstur á not-
endalínum Landssímans. Eyþór
Arnalds, forstjóri Islandssíma,
gagnrýnir boðaða hækkun á afnota-
gjaldinu og segir hana einkum koma
niður á þeim sem minnst nota síma
en þurfa þó á honum að halda sem
öryggistæki, eins og t.d. aldrað fólk.
Þórarinn V. Þórarinsson, forstjóri
Landssíma Islands, segir ljóst að
Landssímanum sé skylt að leiðrétta
gjaldskrána samkvæmt fjarskipta-
löggjöf sem gildir innan EES.
Þórarinn segir að kveðið sé á um
það í frumvarpi til fjarskiptalaga að
leggja eigi fyrir Póst- og fjarskipta-
stofnun sem nýjastar upplýsingar
um kostnað af notendalínunum eigi
síðar en 1. mars næstkomandi. Póst-
og fjarskiptastofnun á síðan að ljúka
sinni umfjöllun um upplýsingarnar
fyrir 1. apríl. Til séu góðar upplýs-
ingar um rekstrarkostnaðinn síðast-
liðin þrjú ár. „Við vitum að það hefur
verið greitt mikið með þessum
þætti. Við innheimtum ekki nema
300 krónur á mánuði með virðis-
aukaskatti fyrir notendalínuna á
sama tíma og gjaldið er trúlega
hvergi undir 1.000 krónum í nálæg-
um löndum og sums staðar upp und-
ir 2.000 krónur. Það er ekkert í
kostnaðaruppbyggingunni sem gef-
ur það til kynna að í okkar dreifbýla
landi sé þessi kostnaður minni. Við
erum því að horfa til verulegrar
hækkunar á afnotagjaldinu sem aft-
ur kemur fram í því að aðrir þættir í
gjaldskrá munu lækka. Það var ein-
kenni á gjaldskrám allra evrópskra
ríkissímafélaga að afnotagjöld voru
lág, langlínugjöld voru há og út-
landasamtöl voru feiknadýr. Þetta
er að breytast á þann veg að afnota-
gjöldin munu standa undir notenda-
línunum og lækkanir á hinum þátt-
um símþjónustunnar eru þegar
orðnar mjög miklar. Við erum
komnir nokkuð áleiðis í því ferli.
íslandssími vill
bjóða í rekstur
á notendalínum
Landssímans
Fyrsti þátturinn var sá að afnema
langlínutaxta hér á landi og gera ís-
land að stærsta gjaldsvæði í Evrópu
á þeim tíma. Lækkanir í útlandasím-
tölum eru þegar byrjaðar að koma
fram. Við höfum ekki tekið ákvarð-
anir um aðra þætti en sjáum þó fyrir
okkur að stofngjöld í kerfinu munu
lækka,“ segir Þórarinn.
Hann segir að sjálfsagt sé hægt
að halda því fram að hækkun afnota-
gjalds komi þyngst niður á þeim sem
minnst nota síma, eins og t.d. öldr-
uðum. Það breyti því þó ekki að
reglur Evrópusambandsins séu
mjög skýrar og kveði á um það að af-
notagjaldið eigi að vera leigugjald
fyrir þann búnað sem notandinn hef-
ur einn og sér. „Við höfum ekki tekið
ákvörðun um það hvort við reynum
að mæta þessu með einhverjum sér-
stökum tilboðum, hugsanlega til sér-
stakra hópa, en við munum reyna að
gera þessar breytingar sem ein-
faldastar og sársaukaminnstar fyrir
okkar viðskiptavini,“ segir Þórarinn.
Hækkun boðuð þar sem engin
samkeppni er
Eyþór Arnalds, forstjóri íslands-
síma, segir að hér sé það sama upp á
teningnum og gerst hafi hjá sam-
bærilegum félögum erlendis. Verið
sé að boða hækkun á því sviði þar
sem engin samkeppni er. Boðuð er
veruleg hækkun á gjaldi fyrir síma-
línu heim til notandans sem bitni
mest á þeim sem noti símann lítið.
„Þórarinn V. Þórarinsson nefnir að
núverandi gjald sé 300 krónur fyrir
utan notkun og boðaði að gjaldið
hækkaði í 1.000-2.000 krónur á mán-
uði.
Þeir sem nota lítið símann eru t.d.
eldri borgarar -og nefna má að
óskertur grunnlífeyrir ellilífeyris-
þega og öryrkja er 16.800 krónur á
mánuði. Verði hækkunin eitthvað í
líkingu við það sem Þórarinn boðar
þýddi það að símakostnaður þessa
hóps næmi einum og hálfum mánað-
artekjum þeirra og forsendur
margra til þess að hafa þetta örygg-
istæki, sem síminn er, því brostnar,"
segir Eyþór.
Hann bendir á að samkeppni er
um símnotendur en Landssíminn sé
í þeirri einstöku stöðu að ráða yfir
öllum grunnlínum símkerfisins.
Fyrirtækið reikni núna út mikinn
kostnað vegna viðhalds á grunnlín-
unum, eða 2-3 milljarða króna á ári.
Eyþór segir að notendalínur í land-
inu séu 180.000. Með því að hækka
fastagjaldið fái Landssíminn fastar
tekjur án tillits til notkunar.
„Ef raunin er sú að það er svona
dýrt að reka koparlínurnar í jörð-
inni, held ég að heppilegast sé fyrir
alla að reksturinn verði boðinn út.
Útboð hafa lækkað kostnað á mjög
mörgum sviðum. Við erum tilbúnir
að bjóða í rekstur grunnnetsins.
Menn þurfa að huga að því hvort
ekki sé hægt að koma á samkeppni í
grunnkerfinu ef til stendur að
hækka fastagjaldið svo mikið vegna
mikils rekstrarkostnaðar," segir
Eyþór.
Eyþór segir að skrefagjöld séu til-
tölulega lág á Islandi í samanburði
við nágrannaþjóðir en boðuð lækkun
skrefagjalda hjá Landssímanum sé
svar við samkeppni. „Það sýnir sig
enn og aftur að verð er að lækka
vegna samkeppninnar. Verð hefur
lækkað á millilandasímtölum, á int-
ernetmarkaði og samkeppni mun ör-
ugglega leiða til lækkunar á GSM-
símtölum og skrefagjaldi í innan-
landssímtölum. En sá sem er í þeirri
stöðu að ríkja yfir grunnnetinu get-
ur flutt kostnaðinn af annarri þjón-
ustu yfir á grunnnetið þar sem engin
samkeppni er. Hækkun á fastagjaldi
er einvörðungu til þess fallin að auka
tekjupósta Landssímans án tillits til
símaumferðar," segir Eyþór.
LANDSNET ehf. hóf í gær að
veita síma- og faxþjónustu um Net-
ið til útlanda. Býður fyrirtækið í
flestum tilvikum lægra verð en í
boði er á markaðnum og fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins fullyrð-
ir að talgæði séu jafnframt með því
besta sem gerist í sambærilegri
þjónustu.
Landsnet ehf. er sjálfstætt net-
þjónustufyrirtæki. Stefán Snorri
Stefánsson framkvæmdastjóri seg-
ir að ekki sé ætlunin að breyta fyr-
irtækinu í símafyrirtæki, heldur sé
símaþjónustan við útlönd aðeins
viðbót við starfsemina, til hagsbóta
fyrir viðskiptavini þess. í gær var
undirritaður samningur við fyrsta
viðskiptavininn, flugfélagið At-
lanta, og segir Stefán Snorri að
fleiri stór fyrirtæki hyggist nýta
sér þjónustuna, meðal annars
Fjárfestingarbanki atvinnulífsins.
Venjulegir símnotendur, jafnt
fyrirtæki og einstaklingar, geta
nýtt sér þjónustuna og hringt úr
venjulegum símtækjum. Viðskipta-
vinurinn þarf að skrá sig í upphafi
á skrifstofu fyrirtækisins eða á
heimasíðu þess, www.landsnet.is.
Eftir skráningu er valið númerið
1080 þegar hringt er til útlanda,
strax á eftir er slegið inn lands-
númer, svæðisnúmer og loks sím-
anúmer þess sem hringt er í-
Landsnet ehf. er beintengt Intís
hf. og þaðan fara símtölin um Net-
ið beint til New York, en þar er
fyrsti tengipunktur Netsins frá Is-
landi. Símtöl til Bandaríkjanna
fara um netkerfi sem er lokað
gagnvart almennri netumferð og
síðan með hefðbundinni símtækni
til viðkomandi símnotanda. Þau
sambönd sem fara eiga til annarra
landa en Bandaríkjanna fara beint
frá New York með hefðbundinni
símtækni.
Símgjöld eru í flestum tilvikum
lægri en hjá Landssímanum og
Skímu. Mínútan til Englands kost-
ar 15,50 kr., til Svíþjóðar 16,20,
Danmerkur 17,80, Lúxemborgar 21
kr. og 19,90 kr. til Bandaríkjanna
svo dæmi séu tekin úr verðskrá.
Stefán Snorri segir að hið lága
verð byggist á því að blandað er
saman nýjustu net- og símatækni,
mikilli sjálfvirkni og með því að
fækka milliliðum.
Breytingatillaga þingmanna Samfylkingarinnar
2.700 kr. gjald verði
lagt á hvert kvótatonn
SEX þingmenn Samfylkingarinnar
hafa lagt fram á Alþingi breyting-
artillögu við frumvarp til fjárlaga
fyrir árið 2000 þar sem lagt er til að
innheimt verði 2.700 króna gjald á
hverja þorskígildislest af úthlutuðu
aflamarki, samanber 6. grein laga
um Þróunarsjóð sjávarútvegsins.
Gera þingmennirnir ráð fyrir því að
á þann hátt megi ná samtals 750
milljónum króna í ríkissjóðs á
næsta ári .
600 milljónir fari til
Hafrannsóknastofnunar
Leggja þeir til að þeim fjármun-
um verði varið þannig að 600 millj-
ónir fari til Hafrannsóknastofnun-
ar, 20 milljónir króna til Rann-
sóknastofnunar fiskiðnaðarins og
130 milljónir króna til Fiskistofu.
í 6. gr. laga um Þróunarjóð sjáv-
arútvegsins sem þingmennirnir
vitna í hér að framanstendur m.a.
að Fiskistofa skuli innheimta gjald
til Þróunarsjóðs sjávarútvegsins af
úthlutuðu aflamarki og skuli það
gjald nema a.m.k. 1.000 kr. fyrir
hverja þorskígildislest miðað við þá
verðmætastuðla af einstökum teg-
undum sem sjávarútvegsráðuneytið
ákveður.
Fyrsti flutningsmaður breyting-
artillögunnar er Svanfríður Jónas-
dóttir en aðrir flutningsmenn eru
Jóhann Ársælsson, Sighvatur
Björgvinsson, Asta R. Jóhannes-
dóttir, Lúðvík Bergvinsson og
Bryndís Hlöðversdóttir.
Andlát
ÁRMANN KR.
EINARSSON
ÁRMANN Kr. Einars-
son, rithöfundur og
kennari, lést á Landa-
kotsspítala í gær, mið-
vikudag, 84 ára að aldri.
Armann var um árabil
einn afkastamesti og
kunnasti bamabóka-
höfundur þjóðarinnar.
Foreldrar Armanns
voru þau Einar Gríms-
son bóndi og Kristjana
Kristjánsdóttir, en Ár-
mann fæddist 30. jan-
úar 1915 í Neðradal í
Biskupstungum. Hann
stundaði nám í Iþrótta-
skólanum í Haukadal
1929-1931 og tók kenn-
arapróf 1937, sama ár og fyrsta bók
hans Margt býr í fjöllurmm var gefin
út. Armann sótti kennaranámskeið í
Askov í Danmörku 1938 og fór á lög-
reglunámskeið 1942 og starfaði sem
lögregluþjónn árin 1942-46.
Ármann var skólastjóri Bamaskól-
ans á Álftanesi árin 1948-1954 og
starfaði sem kennari við Austurbæj-
arskóla 1954-1955 og síðan Hlíða-
skóla frá stofnun skólans 1955 til
1979. Hann stundaði nám í bókmennt-
um og skólasafnsfræði við Kennara-
háskólann í Kaupmannahöfn 1962-63.
Ármann skrifaði fjölda barna- og
unglingabóka, m.a. sagnaflokka um
Áma í Hraunkoti og Magga og Óla. 35
leikþættir úr Áma-bók-
unum vora fluttir í út-
varpi á áranum 1965-
1976.
Margar af bókum Ár-
manns hafa verið þýdd-
ar á dönsku, norsku,
færeysku, rússnesku og
þýsku og tíu þættir
framhaldsleikritsins um
Áma í Hraunkoti voru
fluttir í sænska útvai’p-
inu 1973.
Solfugls-verðlaunin
norsku hlaut Ármann
1964 fyrir bókina Vík-
ingaferð til Surtseyjar
og Bamabókarverðlaun
Fræðsluráðs Reykjavík-
ur 1978 fyrir bókina Ömmustelpa. Ár-
mann tók þátt í félagsstörfum rithöf-
unda og var gerður að heiðursfélaga
Félags íslenskra rithöfunda 1982.
Hann samdi auk bamabókanna þrjár
skáldsögur og nokkrar smásögur fyr-
ir fullorðna.
Árið 1980 hlaut Ármann riddara-
kross Fálkaorðunnar. Hann stofnaði
Verðlaunasjóð íslenskra bamabóka
1985 ásamt fjölskyldu sinni og bóka-
útgáfunni Vöku-Helgafelli.
Eiginkona Armanns, Guðrún
Rebekka Runólfsdóttir, lést 1985 og
láta þau eftir sig þijú uppkomin börn.
Sambýliskona Armanns hin síðari ár
var Aðalheiður Þorsteinsdóttir.
Ármann Kr.
Einarsson
i

i