Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 54
I
Gróðrarsaga kraunanna á Islandi.
Eftir Helga Jónsson.
Gróður er styttra og hagfeldara í máli en gróðrarlag
eða gróðrarfar, og er það orð haft hér í sömu merkingu
og vegetatio á útlendu máli. Sú þýðing þess er og alvana-
leg í mæltu máli. Er því með öllu óþarft að skýra frek-
ar, hvað falið er í orðinu gróður.
Gróðurinn á sína sögu, og gróðursaga hinna ýmsu
landa og hafa er með ýmsum hætti, og mjög svo komin
undir lífsskilyrðum þeim, sem fyrir hendi eru. Gróðrar-
sagan segir frá »landnámi« plantnanna og skýrir oss frá,
hverjar tegundir ber fyrst að hinum beru landflákum,
hvernig þær þróast og greiða götu þeirra tegunda, er síðar
koma. Hún er í fám orðum: þróunarsaga hinna fjölbreyttu
plöntufélaga, er byggja jörðina nú á dögum.
Sem stendur er ekki mögulegt að rita gróðrarsögu
Islands, því að gróður landsins er ekki ennþá rannsakað-
ur til hlítar. Ennþá er oss með öllu ókunnugt um, hverjar
leifar af hinum fyrsta gróðri eftir síðustu ísöld kunna að
finnast í leirlögum og jökulurðum. Fyrst um sinn verðum
vér því að láta oss nægja, að drepa á ýms atriði, er
snerta gróðrarsögu landsins. Eitt af þessum atriðum er
gróðrarsaga hraunanna, er nú má kalla nægilega kunna
i öllum aðalatriðum.