Skírnir - 01.01.1908, Blaðsíða 7
Á vegamótnni.
7
liann hefði sagt þetta, hefði hann verið einmana og yfir-
gefinn af vinum sínum, hataður og fyrirlitinn og smán-
aður af allri þjóðinni, og rétt að því komið, að valdhaf-
arnir létu negla hann á kross. En mennirnir hefðu gert
hans ríki að þessa heims ríki. Fyrir því væri svo í lófa
lagið að fá höggstað á því, eins og menn hefði heyrt
hér i kvöld. Og þegar svona hefði verið ástatt um hann,
hefði hann fullyrt, að hann væri konungur. En í hverju
hefði konungstign iians verið fólgin? Hann hefði sagt
það sjálfur í sömu andránni. Hún var fólgin í því að
bera sannleikanum vitni. Þetta hefði þá verið það allra-
síðasta, sem hann hefði brýnt fyrir mönnunum, áður en
krossinn hefði verið lagður á herðar honum og hann hefði
lagt af stað til lífláts, að æðsta konungstign mannsandans
væri í því fólgin, að bera sannleikanum vitni. Þessu hefði
kristnin að öllum jafnaði gleymt; trúarbrögðin hefði þá
að sjálfsögðu orðið alt annað en kristindómur; og fyrir
því væri ekki nema eðlilegt, að margir töluðu á líka leið,
eins og liér hefði verið talað í kvöld. Vitanlega væri
kristindómurinn oflnn af fleiri þráðum. Kristur hefði ver-
ið víðsýnasti andinn, sem nokkuru sinni hefði komið fram
í þessum heimi. Og kenning hans hefði verið víðtækari
en nokkur önnur kenning, sem þessari veröld hefði verið
flutt. En þessi væri áreiðanlega mikill hluti uppistöðunn-
ar: að bera sannleikanum vitni, skilyrðislaust, og hverjar
afleiðingar sem það virtist hafa, og þó að það færi með
mann út á Gfolgata. Að elska sannleikann, hvar sem hann
komi fram, og hvernig sem hann komi fram, elska hann
æfinlega og um alla hluti fram. Að virða og elska sann-
leiksþrá mannanna, þó að hún fari með þá út á aðrar
götur en þær, sem maður sjálfur telji ráðlegt eða fýsilegt
að ganga.
Ræðumanni var klappað lof í lófa, jafnt af andstæð-
ingum sem fylgismönnum. öllum bar saman um, að hon-
utn hefði mælst vel.
Og Steinunn var sem i draumi. Hún naut þess fagn-