Skírnir - 01.01.1908, Blaðsíða 16
16
Á vegamótmn.
hennar var takmarkalaus. Og henni fanst hún vera sjálf
eins og gargandi kría.
Hún fleygði sér í legubekkinn, stakk andlitinu niður
í legubekkshausinn og grét sáran.
Hann flutti stól til bennar, settist á hann, tók utan
um þá hönd hennar, sem að honum vissi, og klappaði
henni blíðlega.
— G-ráttu ekki, elskan mín, vertu ekki að gráta,
mælti hann. . . . Eg er enginn bardagamaður. Eg er eng-
in eik. Eg svigna eins og stráin. En eg er ekki eins
vondur, eins og þú heldur. Eg hefi útvegað Þórði annan
skóla, snerist í því tafarlaust, þegar eg sá, hvernig hér
hlaut að fara. Svo að h a n n verður ekki fvrir neinu
skakkafalli. . . . Eg veit þú segir, að J)á hafi sannleikur-
inn orðið það. Það er alveg satt. Heldurðu eg viti það
ekki? Heldurðu ekki, eða skilurðu ekki, að þetta hafa
verið sárir þyrnar, sem stungist hafa inn í sál mína?
Skilurðu ekki, að eg hefi ekki einu sinni getað talað um
þetta við þig, af því að það hefir verið svo viðkvæmt?
Nú fyrst get eg það, af því að eg sé, hvað mikið er í
húfi. . . . Af öllu því, sem okkur mönnunum er á hendi
falið, finst már sannleiksbaráttan vera flóknast og vanda-
samast viðfangsefni. Vafalaust er það veikleika mínum
að kenna, að hún miklast mér svo í augum. En satt er
þetta samt. Mennirnir fjandskapast ekki jafn-ákaft gegn
neinu eins og sannleika, sem birtist þeim í nýrri mynd.
Og allur fjandskapur gefur illum öflum byr undir báða
vængi. Fyrir allan fjandskap, við menn eða hugsjónir,
verða einhverjir verri menn en þeir hefði anna,rs orðið.
. . . Hugsaðu þér, hvað hefði orðið úr þessu kennara-
máli, ef eg hefði gert það, sem þú vildir, að eg gerði —-
gert það, sem eg hefði ef til vill átt að gera. Guð veit,
hvað eg hefði átt að gera. Eg veit það ekki. Eg veit
það eitt, að þá hefði illar hugsanir farið hvítfyssandi um
sveitina, eins og öldurnar hérna úti á firðinum, þegar þær
eru æstastar. Að rógur og ómildir dómar hefði borist
frá einu heimili til annars, hefði smogið úr einni sál í