Skírnir - 01.01.1908, Blaðsíða 40

40
Sjálfstæðisbarátta Noregs árið 1905.
ráðsályktun, sem gerð yar 7. júní, og til þess að samifæra
menn um það, að ummæli Michelsens um hina þráðbeinu
leið stjórnarskrárinnar voru ekki hégómi, og um það, að
skyldu og ábyrgðartilfinningin hafi farið vaxandi í öllum
undirbúningnuin. Og eins skal eg geta enn: hafi verið að
tefla um nokkura ofsafengna óvild til Svíþjóðar af hálfu
norskra stjórnarvalda, þá sýnir það, sem nú hefir verið frá
skýrt, að leitast hefir verið við að minsta kosti að láta
alls ekkert á þeirri óvild bera.
Einkum vona eg, að menn muni hafa séð, hve Hag-
erup stjórnarformaður hafði rétt að mæla, þegar hann tal-
aði um það, að norsk þjóð þreytti göngu sína í samfeldri
fylking, og sömuleiðis séð það, að hin fornnorræna grund-
vallar-hugsjón: »Sjalfr leið sjalfan þik« hafi verið fólgin
bak við alt, sem gerst hefir. Þetta var viðkvæðið, sem
farið hafði eins og stormþytur um sálardjúp norskra leið-
toga árið 1814, tengt þá saman á hátiðlegri stund og lát-
ið þá vinna heitið, að verða samtaka og dyggir, þar til
er Dofrafjöll hryndu. Xú hefir það viðkvæðið farið um
alla þ j ó ð i n a, af því að hún hafði öðlast þroska til þessr
og það hefir orðið aðalkjarninn í einu því, er fegurst get-
ur gerst í lífi nokkurrar þjóðar — þegar sannarlegt sjálfstæði
vaknar, fær betur og betur meðvitund um sjálft sig, geng-
ur í þjónustu ættjarðarástarinnar, tengir saman alla ein-
staklingana á dreifingunni og gerir úr þeim trúarörugga,
lijálpfúsa lieild.
— Viðíeldið er það að sjálfsögðu að vita, að mikilsvirt-
ur þýzkur lögfræðingur, prófessor L. von Bar, hefir fært
rökfastar sannanir á það, að Norðmenn hafi átt fortaks-
lausan rétt á að stofna alnorsk konsúlaembætti, hafi átt á réttu
að standa um það, sem olli sambandsslitum. En fyrst er
þess að gæta, að slík lögfræði-skarpskygni er, þrátt fyrir
alt, nokkuð köld og stirð og vantar hjartaslög tilfinning-
anna; og í öðru lagi mun mega fullyrða það, að sé þetta
eina úrslitaleiðin, þá muni mega álasa Norðmönnum fyrir
margt og mikið — líka frá lögfræði-sjónarmiði —, og að
margt muni koma upp úr kafinu hér og þar, sem menn