Skírnir - 01.12.1916, Blaðsíða 11
Landið og þjóðin.
Alþýðufræðsla Stúdentafélagsins.
Þær eru orðnar margar, ræðurnar fyrir minni íslands.
I flestum þeirra mun landið vera lofað meira eða minna,
enda er það eðlilegt, að niðjar Þórólfs smjörs séu fúsari
upp í stólinn <á þjóðhátíðum en frændur Hrafna-Flóka. Eg
man þó ekki til þess, að eg hafl i þessum ræðum né ann-
arstaðar séð alvarlega viðleitni á því að sýna, hvaða þátt
landið hefir átt í því að skapa þjóðareinkenni Islendinga.
Þetta kemur eflaust meðfram af því, að málefnið er flókið,
og það því fremur sem enginn hefir enn, svo að við megi
una, lýst þjóðareinkennum vorum. Hér á landi, eins og
xeyndar víðast annarstaðar, eru mennirnir svo misjafnir,
að erfitt mundi verða að flnna nokkurn sameiginlegan
mæli fyrir þá, finna einkenni sem ættu við alla, eða þó
ekki væri nema allan þorra manna.
Svo er annars að gæta. Þegar vér tölum um Islend-
ing, þá eigum vér fyrst og fremst við fullorðinn mann.
En fullorðni maðurinn er það sem hann er af tveimur
aðalorsökum: önnur er meðfædda eðlið, sem hann hefir
tekið að erfðum frá foreldrinu. Hin er áhrifin, sem
hann hefir orðið fyrir af lifnaðarháttum sínum og lífs-
kjörum.
Gerum ráð fyrir, að t. d. ein 100 börn íslenzkra for-
eldra væru frá blautu barnsbeini alin upp af Frökkum á
Frakklandi. Munurinn á þeim og samsvarandi hóp franskra
barna, mundi þá að öllum líkindum koma fram bæði fyr
og síðar, ef vel væri að gáð, og þannig reynast munur á