Lögberg - 12.06.1930, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. JÚNÍ 1930.
Bls. 7.
Indiand
I.
Austur í Indlandi eru að ger-
ast þau tíðindi, sem kunna að
verða fyrirboðar meiri og mark-
verðari tíðinda. Tiltölulega fá-
mennur flokkur manna í landinu,
sem hefir sjálfstjórn Indlands
efst á dagskrá, hefir sagt Breta-
veldi- “stríð” á hendur. — For-
ingi — eða réttara sagt aðal-leið-
togi sjálfstjórnarmanna — er
rithöfundurinn og stjórnmála-
maðurinn IGandhi. | Hjann lhefir
sagt fyrir um, hverni heyja skuli
stríð þetta, nefnil. að engum
venjulegum stríðsvopnum verði
beitt. Gandhi treyátir á önnur
vopn og hættulegri. Hann treyst-
ir á mátt samtakanna. Og í hverju
eru þá samtökin fólgin? 1 stuttu
máli í því, að viðurkenna ekki
stjórn Breta í Indlandi og sýna
brezkum yfirvöldum þar í landi
óhlýðni og óvirðingu á ýmsan
hátt, að brjóta lög í mótmæla-
skyni, svo sem Bambay saltlögin,
sem fyrirbjóða framleiðslu og
sölu einstaklinga á salti, og með
því að kaupa ekki og selja út-
lendar vefnaðarvörur, sem flutt-
ar hafa verið til Indlands, aðal-
lega brezkar. Að svo stöddu verð-
ur engu um það spáð, hverjar af-
leiðingarnar verða af baráttu
sjálfstjórnarsinna í náinni fram-
tíð, en líkurnar eru alls ekki
miklar fyrir því, að sjálfstjórinar-
sinnum verði mikið ágengt um
sinn, nema að fylgi þeirra vaxi
að miklum mun, en vel má vera,
að svo fari. Hins vegar eru
þessir menn, eins og á var bent,
tiltölulega fámennir, enn sem
komið er. Og Bretar líta svo á,
að ef Indland fengi sjálfstjórn,
væri framtíð þess mikil hætta
búin. Þar myndi alt komast í
bál og brand. Og þeir benda til
þess, hvernig ástandið var í land-
inu, þegar þeir fóru að “ráða þar
og regera”. Verður nánar að
þessu atriði og fleirum vikið síð-
ar, er betur kemur í ljós, hvert
stefnir, en fyrst skal Indlandi
lýst með nokkrum orðum, og þeim
þjóðum, sem það land byggja,
því það er nauðsynlegt að vita,
hvernig þar er í pottinn búið, til
þess að fá nokkurn skilning á
Indlandsmálum.
II.
Indland er keisararíki í suður-
hluta Asíu, undir brezkri yfi^-
stjórn.— Er Bretakonungur keis-
ari Indlands (kaisar-i-Hind). Ind-
land liggur fyrir sunnan Himal-
ayafjöll, er 4,650,000 fer kíló-
metrar að stærð og fer mjókkandi
eftír því, sem sunnar dregur.
Fyrir vestan Indland er Arabíu-
haf, en fyrir austan Bengals-
flói. lúatalan er 310—320 milj.
Himalayafjöllin í norðri eru,
eins og kunnugt er, hæstu fjöll
heimsins. Hæsti tindurinn, Mount
Eeverest, er 8,840 metrar. Á há-
lendinu er Kashmir og fleiri
fjallaríki og sjálfstæðu ríkin
Nepal og Butan. Sunnan við
fjöllin er hindústanska sléttan og
renna um hana stórárnar Indus,
Ganges og Brahmaputra. Vestur
frá í nálægð Indus, er sléttan
auð ein og er kölluð Thar, en
austur frá er hún mjög frjósöm,
enda er þar mjög þéttbýlt. Fyr-
ir suunan sléttuna eru Vindhya-
fjöllin, sem eru alt af því 1400
metra há, 'og þar fyrir sunnan
Dekan hásléttán á skaganum
sjálfum og hallar til austurs.
Fjallgarðarnir á ströndinni eru
kallaðir Ghats, vestur og austur
Ghats. Árnar í þessum hluta
landsins eru tiltölulega stuttar.
Stærstu árnar eru Mahanadi,
Godavari og Kistna að - austan-
verðu, en Narbada og Tapti að
vestan. — Loftslagið er mjög
keitt. Eru dæmi til, að hitinn
hefir hlaupið upp í 53 stig (í Ja-
cobabad í iSind, við Indusþ. —
Vetrarmánuðina blása \ hinir
turru/ norðaustanvindar (mon-
súnar) af landi og eru kaldir
fyrri helming vetrar, en heitir í-
roarz, apríl og maí, en þá eru hit-
arnir oft mestir. Á sumrum (júní
til nóv.) blása suðvestlægir vind-
sem hafa orðið þrungnir raka
a ferð sinni yfir höfin. Fyrri
h,uta sumars1 eru því jírkomur
miklar í Indlandi. Á austurhluta
siéttunnar, upp að Assamfjöllun-
Um. eru úrkomurnar meiri en
dæmi eru til annars staðar á
Jorðu. t Cherrapunji er úrkom-
an 12 þús. mm. og komið hefir
fyrir, að hún var alt að því 23
þús. mm. Vestar er úrkoman
minni og sumstaðar er úrkomu-
laust. Loftslagið er óheilnæmt.
Kólera og drepsóttir geisa oft og
valda miiklu manntjóni.
III.
Gróðrarríki Indlands er fjöl-
skrúðugt. Við rætur Himalaya
er hitabeltisskógur, sem nær mis-
hátt uþp í fjöllin, og gróðurinn
því misjafn. Á Dekan-háslétt-
unni eru miklir pálmaskógar og
þar vaxa verðmætar trjátegundir,
svo sem teakviður og sandelvið-
ur. Á sléttunum og í nánd við
árnar eru víðáttumikil kjarr-
þvkkni (jungle).
Dýralíf Indlands er einnig fjöl-
skrúðugt. Tigrisdýr eru um alt
landið, en ljón aðallega í Gujar-
at. Af öðrum dýrategundum ber
að nefna: Fíla, nashyrninga, hý-
enur, hirti, antilópur, fjallageit-
ur og margar apategundir. í
fljótunum er víða mergð krókó-
dílá og í íiánd við þau og víðar
halda eiturslöngurnar til.
IV.
Árið 1911 var talið, að íbúatala
Indlands væri 315 miljónir. Ná-
kvæmr skýrslur eru ekki til, en
óhætt er að fullyrða, að íbúatal-
an sé 3.10—320 miljónir. Mun því
láta nærri, að í Indlandi sé einn-
fimti hluti íbúa jarðarinnar. Um
90 af hundr. íbúanna bjuggu í
sveitunum, en 10 prct. i borgun-
um. í 29 borgum var íbbúatalan yf-
ir 100,000. Stærstu borgirnar eru:
Calcutta, 1,263,000; Bombay 1,-
^73,000; jMadras, >5123,000; Hyd-
erabad eða Heidrbd 405,000; Ran-
goon, 340,000 og Luknow, 244,000.
Hlutfallslega eru miklu fleiri
þessi stéttaskifting talsvert flókn
ari, en í fljótu bragði virðist
Aðal-stéttirnar skiftast aftur í
smærri stéttir, og eru þær af
sumum taldar vera á þriðja þús-
und. iStéttaböndin eru sterk og
menn verða að halda sér innan
sinnar stéttar. Af þessu fyrir-
komulagi efir m. a. leitt, að ó-
gerlegt hefir reynst að vekja
sameiginlega þjóðernis tilfinn-
ingu fyrir alla þá, sem Indland
byggja.
Aðalmálin á Indlandi eru hindi,
sem liðlega 80 milj tala; bengali,
48 milj.; telugu, 23 milj.; mar-
atji, 20 milj; tamali, 18 milj.; og
punjabi, 16 milj. Enskui tala um
þrjú sundruð þús. manns.,
Hindúar eru miklir hugsjóna-
menn. Þeir eru flestir Brahma-
trúar, Móhameðstrúar era Búdd-
hatrúarmenn. Brahmatrúarmenn í
Indlandi eru taldir vera 220 milj.,
Búddhatrúarmenn eru um 10
milj., Móhameðstrúarmenn 60'—
70 miljónir, kristnir fjórar milj.
o. s. frv. Eins og kunnugt er,
trúa Brahmatrúarmenn því, að
sálir manna verði að hrekjast úr
einum líkama í annnan eftir lík-
nú fólk til þess, að kaupa ekki
brezkar baðmullarvörur. Indverj-
ar verzla mikið við Japan, Banda-
ríkin, Frakkland og fleiri lönd.
Flutningar fara nær eingöngu
fram á erlendum skipum, brezk-
hvers vegna hann situr í fang- þær rætast, veit hann að hann
elsi — og fyrir hvaða hugsjónir.
Og það er kannske það eitt, sem
hann í raun og veru hygst að
vinna, að vekja þjóðina til um-
hugsunar. Síðar muni aðrir
um, frakkneskum, japönskum og berjast fyrir þær hugsjónir, sem
norskum.
Árið 1919 voru jámbrautir
Indlands samtals 58,000 kílómetr-
ar. Mörg fljótin eru skipgeng og
skipaskurðir eru víða. Símalín-
urnar 134,000 kílómearar á lengd.
Mynteiningin er rúpía, sem
er silfurpeningur. Fimtán rúpí-
ur jafngilda einu sterlingspundi.
Vogareiningin er ser, sem jafn-
gildir 0.933 kg.
VIII.
hann bar boð um á meðal þjóðar-
innar og sat i fangelsi fyrir.
Hann var handtekinn þann 5.
maí, en réttum mánuði áður hafði
liann sjálfur gerst sekur um brot
a Bombay saltlögunum, sem banna
einstaklingum að framleiða eða
safna salti. — Gandhi var þá
staddur í Dandi í Bombay fylki og
var lögreglunni vel kunnugt um
fvrirætlun hans og hafði strang-
an vörð í nánd við verustað hans,
en lét Gandhi þó afskiftalausan.
Þegar hann gekk frá verustað
MELTINGIN SLÆM og
MATARLYSTIN LÉLEG?
Þúsundir manna eiga Nuga-
Tone betri heilsu og meiri krafta
að þakka. Þeir höfðu slæma melt-
ingu og litla matarlyst. Nuga-
hefir ekki unnið fyrir gýg. Þá
verður Indland framtíðarinnar
frjálst.
X. , .■ I
Bretar hafa 75,000 manna her,Tone gaf þeim meiri longun til
.TJI ,. ,, , T j að borða og gerði magann færan
i Indlandi, en auk þess eru i Ind- > um ^ mel£ fæðuna fullkomiega.
landshernum fjöldi Indverja. Á Fyrir þetta verður líkaminn allur
styrjaldarárunum voru ein milj. sterkari og fjörmeiri og heilsan
og tvö hundruð þús. Indverjar |^^-Tone^hjAltlr ^yður til
ýmsum þjóðflokkum teknir í her- betri heilsu. Það hreinsar óholl
inn og voru margar Indverskar efni úr líakamanum, læknar
herdeildir á vesturvígstöðvunum hægðaleysi, ey5ir gasi í magan-
.* . . , i um, eykur kraftana og kemur
og viðar i styrjoldmm. Fekk her-^ heilsunni í ROtt lag yfirleitt. Þú
lið þetta æfing í að nota morð-' getur fengið Nuga-Tone allstað-
vopn hinna hvítu þjóða. Magnist ar Þar sem nioðul eru s«Id. Ef
j,,. .. ,* I lyfsalinn hefir það ekki við hend-
anduðin enn gegn yfirraðum,/a þá láttu hann útvega það frá
meðal hinna innfæddu hermanna, heildsöluhúsinu.
Breta í Indlandi og breiðist út á
meðal hinna innfæddu hermanna,
þá verður aðstaða Breta austur
,T
Indland er keisararíki, eins og
áður var drepið á, og er Breta-
konungur keisari Indlands.
brezkg ráðuneytinu hefir einn; lögreglumaður nálægt þar. Gekkiminst á stjórnhollum her, ef stjórn-
ráðherranna Indlandsmál á hendi. Gandhi niður að sjónum, ásamt! arandstæðingar fara að beita sér
sínum kl. 6 um morguninn, aðjþar> oll ]angtum erfiðari en verið
Ij bænagjörð lokinni, sást enginn heíir. Verður þörfin ekki hvað
Æðsta framkvæmdarvaldið í Ind-
landi er lagt í hendur vice-kon-
unginum, sem er útnefndur til
fimm ára í senn. Honum við hlið
er ráðuneyti eða framkvæmdar-
ráð, sem í eru nokkrir menn, vana-
amlegan dauða hér á jörðu, ogjlega átta. Var núverandi stjórn-
aga því góðir Brahmatrúarmenn I arfyrirkomluag á Indlandi ákveð-
sig mjög, því þeir trúa því, aðjið með ýmsum lagafyrirmælum,
með því móti muni sálunni betur
farnast á næsta tilverusviði. Eru
sem náðu samþykki árin 1915—
1919. Þingið er í tveimur deild-
trúarbrögð Indverja merkileg ogjum,'og eiga 60 menn sæti í efri
saga þeirra öll, og engin tök að. deildninni, en 20 þeirra eru menn hátíðlega saman saltinu, og
að lýsa þessu til nokkurrar hlít- stjórnkjörnir. Þjóðsamkunda þessí þegar Gandhi tók sér salt í hönd,
um 100 fylgjendum sínum, og var
þeirra á meðal ungfrú Tyjabjee,
dóttir þess manns, sem Gandhi
útnefndi sem eftirmann sinn Ab-
bas Tyjabjee). Áhorfendur voru
margir, er fylkingin gekk til sjáv-
ar. Æptu menn þá: Gandhi Ki jai
(lifi Gandhi), en Gandhi og lið
hans fékk sér bað í sjónum. Að
því loknu gekk fylkingin að stað
þar skamt frá, þar sem var þykk
skán af þurru isalti. Söfnuðu
ar, enda er á þessi atriði drepið var hátíðlega sett í fyrsta sinni
til að ibenda á, hve lítil skilyrði
eru í Indlandi til þjóðlegrar ein-
ingarstarfsemi. Það, sem hér
hefir verið gert að umtalsefni, er
alt þess eðlis, að það frekar leið-
ir til innbyrðis óeiningar og supd-
bundnir hjúskaparböndum í Ind-1 urt)>,Tckjii en einingar. Það þarf
því ekki að fara í Grafgötur um
þ. 9. febrúar 1921. Löggjaíar-
vald þingsins er þó takmarkað yf-
ir brezkum mönnum.
Allmörg fylki (provinces)
lýsti frú Naidu, kunn stjórnmála-
kona indversk, yfir því, að Gandhi
hefði brotið lögin. Saltið báru
menn svo til verustaðar Gandhi,
í þar sem hann lýsti yfir því að
Indlandi hafa heimastjórn og er^hver sem væri, hefði óbundnar
Indlandi stjórnarfarslega skift I hendur til þess að safna salti og
brezka Indland (ý,843,000 fer-km.
og 244 milj. íbúa), og indversku
það, að mikið er óunnnið á Ind- ríkin (1,749,000 ferkm. og 71
landi til þess að vekja sjálf-
stjórnarlöngun allrar þjððarinnar
og undirbúa hana undir að taka
stjórn landsins í sínar hendur.
En fleira kemur til greina en það,
milj. íbúa). Stærri fylkin hafa
sín eigin þing (frá árinu 1920)v
Fylkjunum er aftur skift í héruð
og héruðunum í sýslur. Allir
brezkir þegnar hafa jafnan að-
landi en í öðrum löndum. Er það
afleiðing af því, að barna hjóna
bönd voru til skamms tíma leyfð.
í sumum héruðum var t. d. einn-
fimti hluti allra telpna undir 10
ára giftar. Ekkna f jöldinn er mik-
ill, því á meðal Indverja er ekkj-
um ekki leyft að giftast á ný.
Fjölkvæni hefir til skamms tíma
átt sér stað í vissum landshlut-
um, en mun ekki alment nein-
staðar nú orðið.
Alþýðufræðslan er í framför,
en er enn á mjög lágu stigi. Er
talið, að um 20 miljónir manna í
landinu séu læsir og skrifandi. , T .
þar af að eins um tvær miljónir' * Indlandl llfl a jarðrækt.| málum, samgöngum og fjármál
sem að framan hefir verið minstl&ang að embættum, nema æðstu
á, þegar um það er að ræða, hve-1 embættunum, og eru flestir em-
nær íbúar hins auðuga Indlands^ bættismenn í landinu Indverjar.
— sem flestir eru snauðir menn
— sjá nýjan dag renna í lífi
þjóðarinnar.
VI.
Æðstu embættin skipa innfæddir
Bretar. Indversku ríkin eru alls
700 og flest lítil. Stjómarfars-
legt sjálfstæði í.þessum ríkjum er
takmarkað á ýmsan hátt. Ind-
Talið er, að um 225 miljónir landsstjórn hefir eftirlit með her-
IX.
Ef eitthvað ber út af, stendur um.
hungurvofan við dyr fjöldansj
Þegar vel árar, er hægt að sá og'
uppskera (t. d. hrísgrjón) alt að
því þrisvar sinnum á ári og þá | að sjálfstjórnarmenn með Gand-
hafa allir nóg, en ef hafvindarnir hi í broddi fylkingar, hófu “stfið”
kvenna. Árið 1918 voru 148,000;
alþýðuskólar í landinu, og í þeim
sex miljónir námsveina og meyja,1 ,
en námsmeyjarnajr tiltölulegaj .TTT.Í ** fj ***_,í?“Í“ÍkIUm tíSÍnduf „sæta’
langtum færri, eða ein miljón og
100 þús. í landinu munu vera
um 8000 aðrir skólar og nemend-
ur í þeim 1,100,000, þar af aðeins
100,000 stúlkur. Allmargir sér-
skólar eru í landinu og átta há-
skólar.
Árið 1915 voru gefin út tæp-
lega 1700 blöð í landinu á tuttugu
og fimm tungumálum.
V.
í Indlandi búa ýmsar þjóðir.
í Himalaya og Birma búa menn
af Mongólakyni, skyldir Thibet-
búum og Kínverjum, um 17 milj.
alls. í Dekan eru flestir af Drav-
idakyni. Dravidarnir voru frum-
stofn þjóðarinnar. Af Dravida-
kyni munu vera milli 60—70 milj-
ónir manna í Indlandi. Á sléttun-
framleiða það.
Lögreglan sást ekki, og er
sagt, að Gandhi hafi þótt miður,
að hann var ekki handtekinn. Er
hann orðinn þreyttur mjög og af
æskuskeiði kominn, en hélt á-
fram j barátljunni (hvíldarlaust,
unz hann var handtekinn mánuði
síðar. Mun hann hafa verið
hvíldar þurfi. “Gott er gömlum
að hvílast.” En í hvíld sinni og
fangelsisvist hefir hann vaxið í
augum Indverja. Sem píslarvott-
ur er hann Bretum hættulegast-
ur. —Hann sér fráleitt þá drauma
sína rætast, að Indland verði
frjálst. Hann mun helíur ekki
hafa gert sér vonir um það. En
hann lifir það kannske, að Ind-
land hið unga vakni til samhuga
baráttu fyrir hugsjónir hans. Um
það elur hann miklar vonir. Ef
fyrir því, að verkföll verði hafin
i samúðarskyni við Gandhi. Síð-
ustu fregnir greina frá slíku
verkfalli í Rangoon. Verður að
teljast hæpið, að stjórnin geti
haft hemil á andstæðingunum með
brezka hernum einum, ef samúðar-
verkfallajalda ríður yfir landið.
Getur stjórnin treyst indversku
herdeildunum? Engu skal um það
spáð, en geta má þess, að brezk
blöð halda því fram, að kommun-
isma-sinnaðir undirróðursmenn
hafi haft sig mjög í frammi á
Indlandi hin síðari ár, jafnt í
hernum sem annars staðar. Þeg-
ar óeirðir urðu í Peshawar-borg
fyrir nokkru, var m. a. herdeildin
“18th Royal Garwhal Rifles” köll-
uð á vettvang. óeirðirnar voru
bældar niður eftir harðan bar-
daga. Barist var með rifflum og
vélbyssum. Óeirðarseggirnir höfðu
ráðist á brezka yfirforingja og
embættismenn og meitt þá, brezk-
ur hermaður var veginn og lík
hans brent á götunni. Tveir
flokkar úr Garwhal herdeildinni
gerðu ekki skyldu sína, að því er
opinber tilkynning hermdi, sem
þó ekki kom fram fyr en eftir
dúk og disk. Herdeildin var síð-
an flutt til Abbottabad, sem er 90
mílur enskar fyrir austan Pesha-
war borg. Herlið þetta er úr
fjallahéraðinu Garwhal. í her-
deild þessari eru “caste”-Hindú-
ar, sem þótt hafa mjög vandir að
virðingu sinni. Herdeil þessi tók
þátt í orustum í Egyptalandi og
frakklandi í heimsstyrjöldinni. Og
þóttu Garwhal hermennirnir af-
burða góðir hermenn og voru
i margir þeirra sæmdir heiðurs-
merki, sem brezka stjórnin veitir
hermönnum. — Áður fyrri vgru
allir yfirforingjar í Indlands-
hernum Bretar.» Nú er þetta
breytt. Undanfarin ár hefir 40
Indverjum árlega verið veittur
aðgangur að yfirforingjaskólun-
um í Sandhurst á Englandi. —
s | Indland ber allan kostnað af Ind-
landshernum, — einnig brezka
Indlandshernum. — A.
—Vísir.
Frá íslandi.
Reykjavík, 8. maí.
Vinnan á Þingvöllum.
Einar Einarsson, sem stjórnar
smíðunum á Þingvöllum, kom til
bæjarins í gær snögga ferð., og
notaði Morgunbl. tækifærið að
spyrja hann um undirbúninginn
að Alþingishátíðinni. Hann gaf
blaðinu eftirfarandi upplýsingar:
Vinna byrjaði 11. apríl og var
þá byrjað á söngpallinum. Síðan
var byrjað að reisa 6 hús, fjögur
þeirra 8-49x5.50 m., en 2 minni,
5x3.20 m. Danspallurinn er 50x
25 metrar. Bygður verður skáli
við Valhöll 22x18 m. og brú hjá
Biskupshólum, 36x4 metrar. Við
hólmann verður reist brú, sem
verður 30 metra breið og 18 metra
löng. Auk þessara brúa verða
reistar 2 brýr við fossinn. Tröpp-
ur verða settar í Almannagjá á
nokkrum stöðum, en að sjálfsögðu
er ekki nema lítið eitt talið af
því, sem eftir er að gera.
Við verkið vinna 46 smiðir og
10 vedkamenn. — Mgbl.
koma í síðara lagi með úrkom j á hendur brezkum yfirvöldum 1
una — eða minni úrkoma fylgir; Indlandi, til þess að vinna að|
þeim en gróðurinn þarfnast — er! sjálfstæði Indlnads. Gandhi hef-
velferð fjöldans í voða. Ýmis-jir alla tíð lagt ríkt á það við
legt hefir verið gert til þess á fylgjendur sína, að beita ekki
síðari árum að stemma stigu fyrir valdi og vopnum í þessari baráttu,
hungursneyð í slaamu árferði,] Fyrir honum hefir það sjálf-
skurðir hafa verið grafnir til að sagt vakað, að sameina Indverja
leiða vatn úr ánum og ýmsar ráð-
stafanir gerðar til þess að hægt
sé að hraða matvælaflutningum
inn í verstu þurkahéruðin, þegar
þörf er á. Aðal umhugsunarefni
óupplýsts almúgans er því ekki
s j álfst j órnarmál, heldur hvort
menn fái fylli sína eða verði að
svelta þetta árið. Hrísgrjóna upp-
skeiran skiftir .tugum miljóna
um sjálfstæðiskröíurnar með því
að taka þessa stefnu, að hlýða ekki
boðum og banni brezkra embætt-
ismanna og brjóta lögin. Sjálf-
stjórnarmenn eru tiltölulega fáir
á Indlandi. Hefði Gandhi tekist
að vekja samúð allrar þjóðarinn-
ar og áhuga, hefðf kannske farið
á annan hátt. Þá hefði brezka
Ijónið farið sér hægt, því jafn-
smálesta, þegar vel gengur, varjvel það vogar sér ekki að öskra
um búa Hindúar, sem teljast til t. d. eitt árið nærri 40 miljónir ] framan í heila, samhuga þjóð.
Brezk yfirvöldu ákváðu að láta
Gandhi fara sínu fram, nema til
alvarlegra óeirða kæmi. Bretar
eru öllum hnútum kunnugir í
Indlandi og munu ekki hafa ótt-
ast, að hugsjónamaðurinn myndi
áorka miklu í þessa átt. Hins-
vegar óttuðust þeir, að hann
myndi sjálfur ekki fá neitt við
ráðið fylgjendur sína — og gáfu
honum því nánar gætur. Þeir
handtóku þó ýmsa fylgjendur
hans og á meðal þeirra son hans.
Margir fylgjendur Gandhi srtja
nú í fengelsi fyrir brot á salt-
lögunum. Og loks kom röðin að
honum. Hann situr nú í Yeroda
fangelsi, við sæmilegan aðbúnað,
en mál hans er ekki tekið fyrir.
Vafalaust verður hann hafður í
haldið unz kyrð er komin á í
landinu. út nm allan heim höfðu
menn búist við stórtíðindum, ef
Gandhi væri handtekinn. Það
varð ekki. óeirðasamt hefir verið
víðan en til verulegra átaka hefir
ekki komið. Deilan fer þó bersýni-
lega harðnandi. Gandhi sjálfum
1 mun ekki hafa verið það móti
skapi, að brezk yfirvöld lögðu
hendur á hann. Hann veit, að nú
mæna allra augu á hann. N.ú
öðru. En í raun og veru er'bætist, að sjálfstjórnarmenn hvetjaj hugsar alt Indland um hann,
eranska eða ariska flokksins og
eru því skyldir Evrópuþjóðum.
Af þeim munu vera um 23 milj.
í Indlandi. Þeir komu úr norð-
vestri og urðu Dravidar að víkja
undan fyrir þeim upp á Dekan-
hásléttuna, en einnig þar eru
Hindúar orðnip fjölmennir. Þeir
eru og fjölmennir í austari hluta
Norður-Indlands. Hindúar skift-
ast, samkvæmt bramiskum trúar-
lögum, 1 stéttir (castes>. Sam-
kvæmt fornri hefð eru stéttirnar
fjórar, prestastéttin (brahman-
arnir), aðalsmanna feða hdr^-
mannastéttin, kaupmannastéttin
og “súdraarnir”, lægstu stéttim-
ar, sem ekki var lejrft að lesa
hin helgu fræði. 1 Indlandi munu
vera um 60—70 miljónir manna,
sem eru réttlausir “stéttleysingj-
ar”. Líta “caste”-Hindúar niður
á þá, telja þá ekki húsum hæfa,
og meina þeim jafnvel aðgang að
musterunum. Þessir stéttleys-
ingjar eru líka farnir að bera
fram sínar kröfur og vildu fá
Gandhi til að láta það sitja fyrir
sjálfstæðiskröfunum, að þeir
fengju réttindi sem aðrir menn.
En Gandhi kvað sjálfstæðiskröf-
urnar verða að sitja fyrir öllu
smálesta, en stundum er hún held-
ur ekki nema liðlega 20 milj.
smálesta. Það er helzt í Mad-
ras, að hægt er að sá og uppskera
þrisvar, sumstaðar aftur aðeins
einu sinni á ári. Eenn fremur
rækta menn hveiti, baðmull, syk-
urreyr. te, tóbak, krydd og val-
múur (til ópíum-framleiðslu) o.
m. fl. — Tilraunir hafa verið
gerðar til þess að koma á fót
mjólkurbúum, en gengið erfið-
leg^i. Sumir trúarflokkar þar á-
líta kýr helgar skepnur og láta
þær deyja úr elli. Mikið er flutt
út af kolum og olíu, heimilisiðn-
aður er mikill og verksmiðjuiðn-
aður í framför. Þannig unnu um
260,000 manns í Maðmullarverk-
smiðjunum í Bombay og grend
fyrir nokkrum árum. Fjöldi fólks
vinnur að silkiframleðslu, papp-
írs og vefnaðarvöru framleiðslu.
— Verzlun við önnur lönd er
mikil og sífelt að aukast og mest
við Bretlandseyjar. Um skeið var
helmingur innflutts varnings frá
Bretlandseyjum baðmullarvarn-
ingur, en nú eru Japanar orðnir
Bi-etum skæðir keppinautar, auk
þess sem innlend framleiðsla á
þessu sviði, eykst sífelt. Þar við
Ár eftir ár bætast við þúsundir
bílei<fenda, sem kaupa British
American gasolíu, og olíu til að
bera á vélarnar.
Eigendur bíla, dráttarvéla og
flutningsbíla finna, að þessat
vörur — seldar af stóni canad-
isku félagi — gera þeim jafn-
auðvelt að nota vélamar allan
ársins hring.
VISS TEGUND FYRIE HVERN
BÍL, DRÁTTARVEL pG FLUTN-
INGSBIL.
^The BRITISH AMERICAN Oil Co.Limited
Stiþer-POwev AjidT Bntisli Xnuuwári ÉTHT L Grtsolcnes úti/uuru Ot/.s
1