Reykvíkingur - 08.09.1894, Blaðsíða 1

Afgreji ðslustofa
Reykylkings er nú
hj& útgefanda, Aðal-
stræti nr. 8, opin
hvern virkan dag
alian. Nýir kaup-
endur gefi sig fram.
Reykvíkingur.
Blaðiö kemur út
einu sinnii hverjum
mánuði og kostar
í Rvík 1 kr. um árið,
út um land og er-
lendis burðargj. að
auki 25—50 a. Borg-
ist fyrir lok júlí.
IV, 9.
8. septbr. 1894.
Humerið
kostar 10 a.
Nýir kaupendur.
Þeir sem gjörast kaupendur að næsta
árgangi Reykvíkings fá undanfarandi ár-
ganga í kaupbæti, meðan þeir endast.
Til almennings hjer.
Þeir bæjarbúar, sem óska að einhverju
bæjarmálefni sje hreyft hjer í blaðinu, frem-
ur en öðru, umbiðjast að gjöra útgefanda
þar um aðvart fyrir hver mánaðamót.
Bárótta þakjárnið.
Þetta byggingarefni er nú farið að
ryðja sjer svo til rúms hjer í Reykjavík,
helzt á seinni árum, að á hvert hús sem
nú er byggt hjer úr timbri er það brúkað
bæði á þak og jafnvel veggi.
Það er mjög stutt síðan farið var að
brúka þetta þakjárn, og því vart unnt, að
bera um af reynslunni, hvað endingargott
það er. Eitt er þó víst, að það járn, sem
farið er að flytjast hingað í seinni tíð, er
sjáanlega verra og endingarminna, en járn
það, sem fluttist hingað fyrst, og svo er
lagningin og allur frágangur orðinn allt
öðruvísi en á fyrstu þökunum sem hjer
voru lögð; sem sönnun fyrir þessu er það,
að á húsi, sem var endurbætt hjer í sum-
ar, var þriggja ára gamalt járn orðið ónýtt,
þar sem þakjárn, sem lagt var á nokkr-
um parti af sama húsinu árið 1876, var
jafngott.
Rjett fyrir 1870 fluttist híngað hið
fyrsta bárótta þakjárn, og var lagt á húsið
í Krísuvíkurnámunum, sem síðar var rifið,
og flutt þaðan 1872. Var Geir Zoega sá
fyrsti hjer í Reykjavík, sem fékk galvani-
serað bárótt þakjárn, og lagði það á útúr-
byggingu hjá sjer, og stendur enn þann
dag í dag, eins og þá er það var lagt. 1876
fjekk W. Ó. Breiðfjörð svo þetta þakjárn,
og lagði það á húsþak sitt og hliðar, en
þetta þakjárn fór þó ekki að verða almennt
hjer fyrr en um og eptir 1880, og almennt
var það ekki lagt á húsveggi fyr en eptir
1890.
Með því að bygging þakjárns var með
fyrstu lítt kunn hjer, fjekk Breiðfjörð frá
Englandi, um leið og hann fjekk járnið,
skriflega leiðbeining um, hvernig væri bezt
að leggja þakjárn og fara með það, svo það
entist eins vel og það gæti, og hljóðaði sú
leiðbeining þannig:
Þakjárn þarf ekki að leggjast á mis-
víxl nema um eina báru. En undir hverja
báru sem neglt er í — og eins undir iengd-
arsamskeytin — verður að láta „ávalan“
lista úr borði, svo naglarnir, hausarnir á
þeim, ekki gjöri laut í báruna á járninu,
þó þeir sjeu reknir fast. Varast verður að
negla þakjárn of mikið, svo eðlilegar verk-
anir hita og kulda með útvíkkun og sam-
drættir þess ekki hindrist, annars smá-
víkka naglarnir götin á járninu, svo auð-
veldlega getur Iekið þar um. — Fullkomið
er, að negla svo sem svarar 6 nöglum í
hverja 7 feta plötu. En varast verður að
brúka ógalvaniseraða nagla, og ekki má
heldur negla trjekjöl á hús, með ógalvani-
seruðum nöglum, því nái ryð að festa sig á
einhverjum hluta af galvaniseringunni á
járninu, þá jetur það sig út um járnið, og
í gegnum það á fáum árum.
Nauðsynlegt er af farfa járnið með sama
farfa og lit og merkin á járninu eru. —
Það var einkennilegt, að allt bárótt þak-
járn sem fyrst fluttist hingað, var merkt
með rauðum stöfum. — En ekki má farfa
járnið, hvorki á þökum nje veggjum, noeð
menjufarfa, en ýmsa aðra liti en menjufarfa
má þó brúka á járnið, ef það er lagt á
veggi.
Til að gjöra járn þjett með þakbrúninni,
verður að skera lista annaðhvort úr eik
eða úr hjarnafuru (þvi Norðmenn flytja
svo sem nóg af henni hingað!) þjett upp í
allar bárurnar. En til að gjöra þjett upp
með kjölnum, sem ætti að vera úr galvani-
seruðu járni, má brúka cement og smá-
steinflísar, en gagnslaust er að cementera
undir kjölinn nema í sólskinslausu veðri.
Vilji maður farfa járnið undir eins og
búið er að leggja það, þá verður að bursta
það fyrst utan úr saltvatni, og láta það
svo standa í c. 14 daga, svo glanshúðin
fari af því. Síðan verður að þvo saltvatn-
ið vel af áður en farfað er. Annars verður
að bíða að farfa það, þangað til glanshúðin