Fréttir - 14.05.1918, Blaðsíða 2

2
FRÉTTIR
íslenzku símamennirnir.
Eftir
H. de Vere Stacpoole.
----- (Frh.)
En því trúi eg ekki, að skip öðlist annað
líf og geti birzt.aftur eins og mennirnir«.
Magnús svaraði engu og Eiríkur ekki held-
ur. Þeir sátu sem áður undir færunum og
leið svo nokkur tími. Nú rofaði til á kul-
borða, svo að þeir gátu séð nokkur hundruð
faðma frá sér, og því næst leið þokan til
hliðar eins og blá slæða og sást nú Breiða-
víkurbjarg greinilega.
Þokunni létti nú af til fulls ög var ekki
eftir nema ofurlítill slæðingur kringum Flatey
og Kóngaklett. Svo hvarf hann líka og Breiða-
fjörður blasti nú við glitrandi í sólskininu
alt frá Bjargtöngum til Öndverðarness.
»Já — já — hvar er nú franski skipsbátur-
inn ykkar?« spurði Magnús hreykinn.
Gisli og Eiríkur skimuðu í allar áttir. Þar
sást ekki nokkur skapaður hlutur, enginn
bátur og ekkert skip, en ekki var það óhugs-
anlegt, að bátur gæti leynst bak við Flatey
eða einhvern annan hólma. f
XIV.
H e i t r o f.
Svala hafði rétt að eins kastað kveðju á
þá Magnús og Eirík um morguninn, þegar
hún mætti þeim og gekk svo leiðar sinnar.
Eiríki fanst hún vera öðru vísi í viðmóti
og var það rétt athugað. Hún fyrirvarð sig
að líta framan í hann og óttaðist návist hans.
Var það í fyrsta skifti, scm þær tilfinningar
gerðu vart við sig hjá henni, og varð henni
ýmist að blikna eða roðna.
Hún var heitbundin Ólafi og hafði ekki
aðra þekkingu á ást og hjúskaparlífi en þá,
sem hún hafði fengið hjá föður sínum og
vinkonum, en sá fróðleikur var líkastur þurk-
uðum blómum, sem látin hafa verið milli
blaða í bók og eru nú skrælnuð og visin,
þótt einhvertíma hafi verið litfögur og lifandi.
Og nú var hún að hugsa um alt annan mann,
rétt eins og aldrei hefði verið um Ólaf að
ræða.
En hún gat ekki fremur varist þess að
hallast að Eiríki heldur en blómið að hneigj-
ast að sólargeislanum, þó að ekki væri hún
sér þess meðvitandi. Hún vissi að eins það,
að hún gerði Ólafi rangt til með því, að
hugsa um Eirík.
Hún varð því að hrinda þessu frá sér eins
og það væri henni óviðkomandi, en þá stóð
mynd Ólafs henni fyrir hugskotssjónum.
Og nú var það ekki lengur myndin af
manni þeim, sem hún hafði heitið eiginorði.
Þessi dýrðlingur hafði nú mist helgi sína og
hún hafði andstygð á honum. Hana hafði
aldrei grunað, að hún mundi geta fengið
þann viðbjóð á nokkrum öðrum manni, sem
hún hafði nú. Alt að þessu hafði henni verið
hlýtt til allra manna og ekki þekt til við-
bjóðs eða óvildar, en nú virtist hvorttveggja
þetta gagntaka sál hennar.
Ást hennar til Eiríks hafði kviknað á einni
nóttu, en viðbjóðurinn á Ólafi hafði dulist í
undirvitund hennar frá ómuna tíð. Það var
ógeð fegurðarinnar á ófríðleikanum, æskunn-
ar á ellinni í baráttu ástarinnar.
Hún gegndi verkum sínum þennan dag
sem aðra og sá faðir hennar enga breytingu
á henni, enda var hann með allan hugann
við laxakistuna. Ólafur kom þangað í heim-
sókn um kvöldið, en þá hafði hún höfuðverk
og kom ekki ofan.
Ólafur var vanur að taka sér hvíldartíma
einn eða hálfan annan mánuð á ári hverju
og fór þá til Kaupmannahafnar eða Englands.
Hann ætlaði að leggja upp daginn eftir og
þótti því leitt, að geta ekki kvatt kærustuna.
En úr þessu rættist þegar hann gekk ofan
á bryggjuna morguninn eftir með ferðatösku
sína í hendinni. Svala var þá komin á fætur
og beið hans við girðinguna til þess að fylgja
honum út á skipið.
Þau gengu saman ofan götuna. »Geres« lá
ferðbúin úti á firðinum og seinustu bátarnir
voru að ýla frá.
Svala talaði um alla heima og geima
á leiðinni. Hún vissi varla hvað hún var að
segja, því að það var ein spurning, sem alt
af var að ásækja hana og kvelja: »Skyldi
hann kyssa mig?«
Hún vissi vel, að hann mundi gera það,
því að það var eins og sjálfsagður hlutur,
en hún mátti ekki hugsa til þess.
Hún fylgdi honum út á skipið, til þess að
skjóta þessu á frest sem lengst.
Og úrslitin — endalokin — heitrofin urðu
þarna úti á skipinu innan um eggjakörfur
og hænsnabúr, fiskkassa, gæruvöndla, fólk
úr landi, sem ætlaði til Reykjavikur og Norð-
fjarðar og var að kveðja kunningjana.
Ólafur teygði fram totuna og laut niður
til þess að kyssa hana, en þar var ekkert
fyrir nema loftið eitt.
»Eg get það ekki«, sagði hún og hélt hon-
um frá sér. »Eg ætlaði að segja þér það —
eg verð að segja þér það — mér er ómögu-
legt að eiga þig! Það er Ijótt af mér, en eg
get það ekki! Eg skal skrifa þér!«
Sameining’.
Einhver landi vor, sem vita þýk-
ist jafnlangt nefi sínu, hefur birt
það hugboð sitt í »Fréttum«, að
héðan muni alt fólk flytjast að
Joknum ófriði, sökum þess að ó-
friðarþjóðirnar muni greiða svo
rífleg vinnulaun, vegna fólkseklu,
að ólíft verði hér, borið saman við
öll gæðin utanlands.
Til þess að halda fram slíkri
skoðun, sem þessari, þarf samein-
ing á skammsýni, glópskap og
sjaldgæfu ræktarleysi til fóstur-
landsins.
Ef maðurinn hefði nokkra hag-
mynd um hvað nú er að gerast
utanlands, hefði hann þurft meira
en meðal heimsku til þess að vera
móttækilegur fyrir þetta hugboð sitt.
Eins og flestum er Ijóst, hafa allir
atvinnuvegir ófriðarþjóðanna tekið
miklum breytingum, sem að mestu
eru fólgnar í nýjum vinnukrafti.
Pegar að því kemur að hermenn-
irnir koma aftur til friðsamlegra
starfa, er þeim víðast hvar ofauk-
ið, því að ekki kemur til tals að
vísa á burt kvenfólki og öðrum,
er tekið hafa upp starfið og hafa
fengið æfingu í því. Einnig ber að
líta á það, að mesti sægur verka-
fólks missir atvinnu heima fyrir
þegar ófriðnum linnir, sem nú vinn-
ur að hergagnagerð og fleiru þess
háttar. Um aukna atvinnu við
skipasmíðar verður ekki að ræða,
því að þar verður ekki fleirum að
komið. Nú er svo mikið aðhafst í
þeirri grein, að ekki verður við
aukið.
Til að gefa mönnum hugmynd
um, að hér er ekki farið með stað-
hæfingar út i bláinn, skal þess get-
ið, að eitt af aðaláhugamálum
Breta er að reyna að draga úr
væntanlegu atvinnuleysi eftir ófrið-
inn með því að koma hermönn-
unum til nýlendanna, í von um
að þeim vegni þar betur en heima.
Getur því hver maður séð að
ekki muni þeir hafa mikla hvöt
til þess að viða að sér útlendum
verkalýð.
En þótt nú svo færi, að útlend-
ingum yrði leyft að fá atvinnu í
ófriðarlöndunum, þá þarf æðimikla
glópsku til þess að ætla, að þar
verði um mikinn gullaustur að
ræða. Vera má að kaupið verði
sæmilegt á pappírnum, en hver er
svo fávitur, að hyggja, að stórfé
muni eftir verða, þegar allir skatt-
ar eru greiddir? Vita menn ekki
að ríkin hafa safnað skuldum, svo
gífurlega skatta þurfi til þess eins,
að greiða vextina? Og kemur nokkr-
um til hugar, að útlendingum muni
hlíft verða í þessu efni? Venjan er
sú um allan heim, að láta útlend-
inga bera þyngri skatta en aðra.
Lítum nú á ástandið hér og fram-
tíðarskilyrði. Þar um þarf ekki
langt mál að rita. Engum manni
sem kominn er til vits og ára
getur dulisí, að atvinnuvegirnir
hafa tekið afarmiklum framförum
á síðustu árum, eftir því sem þjóð-
inni lærðist að færa sér landskosti
í nyt. Og sú er reynsla, að þegar
um augljósar framfarir hjá einni
þjóð er að ræða, þá vex henni
fiskur um hrýgg og eitt framfara
fyrirtækið skapar annað.
Hér skulu nefnd nokkur dæmi
þess, hversu horfir um atvinnu í
landinu að ófriðnum loknum, sem
öll bera vitni um hina mörgu og
ótæmandi landskosti.
Fað er nú í ráði að reka hér
landbúnað sem milljóna-fyrirtæki,
enda hefur reynslan sýnt, að land-
búnaður i stórum stíl muni verða
með tryggustu og arðvænlegustu
fyrirtækjum, er menn geta lagt
fé í.
Um sjávarútveg er það að segja,
að ýmsir menn hér á landi hafa
þegar lagt drög fyrir mörg botn-
vörpuskip að ófriðnum loknum.
Auk þess vex nú vélbátaútgerð
gífurlega með hverju ári og nýir
róðrarbátar smíðaðir hundruðum
saman.
Ganga má og að því vísu, að
Eimskipafélag íslands eitt muni
panta frá útlöndum mörg gufu-
skip til þess að halda uppi sigl-
ingum fyrir landið svo fljótt sem
því verður við komið.
Þá er það vitanlegt, að járn-
brautarlagningar eru nú í aðsigi
og notkun fossaaflsins í stórum
stíl fastákveðin.
Pað er því engum blöðum um
það að fletta, að atvinnuleysi ætti
ekki að verða til þess að reka
menn úr landi, þótt styrjöldinni
linti.
Hitt er annað mál, hvort það
muni verða til frambúðar, að níða
landið, reyna að efla ótrú á því og
koma því í meðvitund þjóðarinn-
ar, að alstaðar sé betra að vera en
hér.
Og vonandi líður ekki á löngu,
að hugsunarhátturinn breytist svo,
að það verði eigi sem aðgöngu-
miði að embættum þjóðfélagsins
i að gera slíkt.
Jónas Klemenzson.
póstþjófnaðurinn á Stað.
Hér í blaðinu var fyrir nokkru
sagt frá póstþjófnaðinum á Stað í
Hrútafirði og prófum í því máli.
Nú er hinn seki fundinn, er það
vetrarmaður á Stað, Jón að nafni
Elíeserson. Hann kom í myrkri úr
fjósi þetta kvöld sem póstarnir
skiftu í kofl'ortum sínum og hras-
aði um eitthvað á hlaðinu, — var
það pokinn með peningasending-
unum í. Hann stóðst ekki freist-
inguna, tók hann og opnaði;
faldi hann hér og hvar úti um
holt peningana úr honum, en
brendi annað.
Hann hafði verið svo lang-fund-
vísastur, í leitinni síðar, á alt féð,
að það varð mjög áberandi og
grunsamt, og loks sá hann það
ráð vænst að segja til sín.