Fréttir - 12.07.1918, Blaðsíða 2

FRETTIR
2
Blómið blóðrauða.
Eftir
Joh. Linnankosky.
(Frh.)
»Hver skollinn!« heyrist hrópað utan úr
iðukastinu, — rauði stakkurinn hendist langt
inn í ílúðirnar.
Angistar-rauldur heyrist á brúnni.
Áhorfendurnir á bakkanum standa upp.
Rauði stakkurinn kemur aftur í ljós. Fáein
fim og þrekleg sundtök — og Rauðstakkur
er kominn í lygnuna við bakkann.
Hann bölvar og sezt á bakkanum, hellir
vatninu úr stígvélum sínum. Verðirnir við
klettinn hafa náð í stjakann hans, og færa
honum hann. Hatturinn hans varð eftir í
iðunni. — Nú hleypur hann ofan eftir bakk-
anum.
»Er nú ekki mál komið að hætta þessum
leik?« er lagt til á brúnni.
»Farið þið fjandans til!« hvæsir hann og
gnístrar tönnum.
»Nú hefði ef til vill ekki verið fjarri lagi
að hafa kortið!« segir einhver i hálfum
hljóðum.
»Sleppa má stakkinum, er hatturinn er
horfinn!« segir hann og hendir stakkinum
upp á bakkann. —
Blá skyrta sést úti á flotanum. Trjábol er
enn af nýju skotið undir stíflu-bjálkann af
afli og flýgur hann ofan að brúnni.
»Takið þið nú vel eftir mér, svo að þið
þekkið mig næst þegar þið sjáið mig!«
Steinshljóð.
Trjástofninn ber undir brúna, og rekur hann
sig hvergi á. Sterklega er stjakað til hægri, —
stofninn snýst til vinstri handar, — straum-
farinn er kominn fram hjá fyrsta djúpstein-
inum, þótt hann virtist eitt augnablik á báð-
um áttum um stefnuna.
»Nei, sko! — Nú, hann ætlar líklega að
komast þetta, þrátt fyrir alt!«
»Hann bað ykkur líka að taka vel eftir
sér, svo að þið þektuð hann þegar hann
kæmi aftur!« sögðu einhverjir vinir hans.
Bjálkinn flýgur áfram. Maðurinn heldur
jafnvægi með stjakanum.
Nú er hann kominn að næsta steini. Hann
lýtur áfram og hrökkur á bak aftur. Dálitill
árekstur, stökk, brak, stjakinn brotnar, og
bláa skyrtan hverfur í freyðandi fossinn.
»Fljótir nú! Við verðum að sjá, hvernig
hann fer að komast upp á bakkann úr þessu!«
Hópurinn á bakkanum hlej'pur af stað.
Bláa skyrtuna ber við löðrið.
»Nú sleppur hann ekki. Hann er í miðri
röstinni«.
»Nú, nú, drengir! Verið þið til taks!«
»Nú ber hann að Málli-kleltinum«.
»Nei, hann fer lengrak
Og hann ber fram hjá klettinum. Bláa
skyrtan flýgur að viðarhrönninni miklu.
Hann steytir hnefann að varðmönnunum, og
vill ekki þiggja hjálp þeirra.
En þeir fara ekki að því. Einn þeirra
bregður stjaka sínum milli fóta sundmann-
inum, er hann kastast að hrönninni. Hinir
gripa í hnakkadramb honum og toga í hann
af afli. Straumurinn sogar hann á leið inn
undir hrönnina. Smám saman miðar þeim
að draga hann til sín, og loks ná þeir
honum.
Tveir menn styðja hann upp á bakkann.
Hann er valtur á fótum. Honum blæðir á
knénu.
(Frh.)
Lloyd Georg-e.
Eftir
Frank l >ilriot.
(Frh.)
Hve föstum fóturn Lloyd George stóð meðal
landa sinna í Wales, sést bezt á þvi, að þeir
lcusu hann á þing meðan á Búastríðinu stóð.
Lesi menn ræðu þá, sem hann flutti fyrir
kosningarnar, að þessu sinni, þá gefst mönn-
um hugmynd um skaplyndi hans. »Meðan
Englendingar og Skotar ætla að drukkna í
blóði, þá standa Wales-búar hreinir og sak-
lausir og stefna að markinu: frelsi og fram-
förum«.
Afturhaldsmenn sátu að völdum þangað
til í árslok 1905. í ársbyrjun 1906 var kosið
til þings. Urðu þá framsóknarmenn í mikl-
um meiri hluta og við þeirra flokk bættust
30 verkamannafulltrúar. Áhugi mikill var
orðinn ríkjandi hjá framsóknarmönnum.
Nýir menn slcipuðu sæti þau, sem auð voru
í flokki þeirra, og þeir menn höfðu skipað,
sem annaðhvort höfðu dregið sig í hlé eða
þá dáið. Henry Campbell Bannerman, Skoti
einn aldraður, varð forsætisráðherra. Áður
hafði það verið venja, að velja þá inenn í
ráðuneytið, sem voru gamlir og reyndir á
stjórnmálasviðinu. En Campbell brá af þess-
ari venju og valdi Lloyd George í ráðuneytið.
Menn urðu sem þrumu lostnir. Reyndar var
Lloyd George í þann tíð all-mikils metinn i
þinginu, en er þingmenn fréttu, að hann
væri ráðherra orðinn, urðu þeir óðir og upp-
vægir. Að flestu leyti var hann jafn óháður
frjálslynda fiokknum sem afturhaldsmönnum.
Hann var einungis mönnum að einu kunnur
og það var það, að hann var manna mestur
óeirðarseggur. Menn skröfuðu um það sin á
milli, hve mikil ofdirska það væri, að gera
slíkan mann að ráðherra. Reyndar hafði
hann ekki á hendi hin ábyrgðarmestu störf,
en var verzlunar-ráðherra. Hver var fær um
að skýra frá því, hvort hann væri starfi sínu
vaxinn? Vissu menn, ef til vill, nokkuð um
það, hvort hann væri fær um að stjórna?
Þann veg skröfuðu menn sín á milli er það
fréttist, að Lloyd George skipaði hina nýju
stjórn.
Þegar Lloyd George hafði tekið við ein-
bætti sínu, tók að brydda á eigindum hjá
honum sem enginn vissi, að hann átti í fór-
um sínum.
Er hann var spurður einhvers, er snerti
starfsemi hans, þá svaraði hann jafnan hóg-
værlega. Þótt menn ávíttu hann, lét hann
sér ekki bi!t við verða, en var hinn ljúf-
mannlegasti. Er harin var ekki önnum kaíinn
við þingstörf sín, vann hann að því öllum
stundum að ná í sínar hendur ailri stjórn
verzlunarmála. Ávöxtur iðju hans koni brátt
i ljós. Mönnum gátu ekki dulist umbætur
hans. Áður en hann varð verzlunarráðherra
hafði verzlunarráðuneytið verið nijög kunn-
ugt að því, hve vanafesta og umstang væri
þar mjög ríkjandi í allri starfsemi og siðum,
en nú varð þar alt sem haganlegast og ein-
faldast. í þinginu vaknaði nú einnig áhugi
mikill á starfsemi verzlunarráðuneytisins. Á
slíku hafði lítt borið áður. Lloyd George bar
upp frumvarp til nýrra laga, og mönnum til
hinnar mestu undrunar var það samþykt.
Það sem átti ekki minstan þátt þessa, var
hin framúrskarandi viðmótslægni Lloyd
George’s og hógværð sú sem aldrei brást,
þótt hann væri ávíttur. En samt sem áður
var hann enn sem fyr bituryrtur, er svo bar
undir, en er andstæðingar hans fóru hóglega
að ráði sínu, þá gerði hann það einnig. En
ábyrgðartilfinningin olli miklum breytingum
í fari hans.
Fyrir hans tilstilli voru samin og samþykt
lög um einkaleyfi. Miða þau að því að neyða
stóriðnaðarféiög, sem hafa í höndum brezk
einkaleyfi, til þess að vinna vörur sínar
innanlands. Auk þess fékk hann því ráðið,
að samþykt voru lög, sem snerta verzlunar-
flotann, og miða þau að því að bæta kjör
sjómanna í mat og öllum aðbúnaði.
Smátt og smátt tóku menn að gefa þess-
um umbótum verzlunarráðuneytisins gaum,
en áður en nokkurn varði bar það við, sem
vakti á því eftirtekt allra landsmanna. Allir
járnbrautaþjónar á Englandi hugðúst að gera
verkfall, og mundi það hafa orðið hið mesta
tjón landi og lýð. Járnbrautarþjónar vildu fá
aukin laun sín. Ágreiningsatriði i slíkum efn-
um skyldi bera undir verzlunarráðuneytið.
Lloyd George tólc þegar til starfa. Mörgum
til mikillar undrunar dró hann taum hvor-
ugs málsaðiija, en leit svo á sem það væri
skylda sín, þar eð hann var ráðherra, að’
koma í veg fyrir það að verkfall yrði. Samt
sem áður vildi hann að bætt yrðu kjör
járnbrautarþjóna. Hann hóf baráttu sína
af öllu því kappi sem honum er lagið, þegar
um áríðandi mál er að ræða. Eftir að hann
hafði samið við hvorutveggju málsaðilja
nokkra sólarhringa, án þess að unna sér
hvíldar, þá tókst honum að ráða þann veg
fram úr vandræðum þessum, að verkfall varð
eigi, og bætt voru að miklu leyti kjör járn-
brautarþjóna. Allir lofuðu hann, og var sem
við hefðu borið tákn og stórmerki, og Lloyd
George orðinn allur annar en fyrrum.
Þótt verz'mnarráðherrastarfið væri fyrsta
ráðherrastarf hans, þá kom hann á ýmsum
umbótum, sem gamla og mikilsmetna stjórn-
málamenn hefði hrylt við að hugsa um,
Hann lét sig all-lítt varða forna háttu, og
var ekki smeykur við embættismenn þá, er
undir stjórn hans voru, þótt þeir væru vanir
því að ráða oft meiru en ráðlierrann sjálfur,
Ráðherrar á Englandi eru tiðum sveipaðir
þeim dýrðarljóma, að all-ilt er að hitta þá
að máli, án inikilla vafninga og tildurs-siða,
Menn undruðust lítillæti Lloyd George, og
það, hve auðvelt var að hitta hann að máli,
Er mest var forvitni manna um verkfall
járnbrautarþjóna, þá ávarpaði hann vingjarn-
lega fréttaritara blaðanna, er hann var á
leið til skrifstofu sinnar. Sliks voru ekki
dæmi um ráðherra.
Eitt sinn var veður kalt og hráslagalegt,
og þá sagði hann við blaðamenn þá, sem
biðu úti fyrir dyrum verzlunarráðuneytisins:
»Herrar inínir! Þið skuluð ekki standa hér
og deyja úr kulda. Komið þið heldur inn
með mér; eg skal sjá ykkur fyrir herbergi«.
Hann sá þeim fyrir berbergi, og lét ávalt
færa þeim te og vindlinga síðari hluta dags,
til þess að létta þeim biðina.
Saga er og sögð um afskifti hans af máli
einu fyrst eftir að hann varð ráðherra,
Hljóðar hún svo: »Svo bar við að járn-
brautarslys vildi til í nánd við Shrewsbury.
Varð það bani 20 manna og margir urðu sárir,
Sein venja var, er slíkt bar við, sendi verzl-
unarráðuneytið mann til þess að rannsaka
orsakir að slysinu. En i þetta skifti fór ekki
að eins þessi maður, heldur og verzlunar-
ráðherrann sjálfur, og voru sliks eigi dæmi
um ráðherra. Eg var þar viðstaddur sem
fréttaritari blaðs míns. Lloyd George gekk
þar fram og aftur, rannsakaði brot járn-
brautarteinanna og lestarleifarnar, og frétti
járnbrautarþjónana.
(Frh.)