Fréttir - 13.09.1918, Blaðsíða 3

FRETTIR
3

JPréttir.
Kosta 5 anra eintaklð í lausasölu.
Fyrir fasta kaupendur 1 kr. á mánnði.
Aug;lýsmgaTerð: 50 aura
hver centimeter í dálki, miðað við
flórdálka blaðsíður.
Af greiðsla í Austur-
stræti 18, f-ímí 310.
Við nuglýsingum er tekið á af-
greiðslunni og í prentsm. Gutenberg.
' Útgefandi:
Félag í Beykjavlk.
Ritstjóri:
Guðm. Gnðmuudssou,
sbáld.
Sími 448. Pósthólf 286.
Viðtalstími venjuiega kl. 4—5virka
daga á Óðinsg. 8 B uppi á lofti.
Kjósandi.
Síðustu símskýrslur.
I. Loftskeyti frá París,
13. sept. kl. 0,05.
Fyrir vestan Saint Quentin hafa sameinaðar hersveitir Frakka
og Breta sótt fram alla leið að veginum frá Holnon til Savy.
Her Bandaríkjanna réðist í gærmorgun inn í nágrennið við Saint
Mihiel. Er nú betri aðstaða til hernaðarframkvæmda.
mammm N ý k o mið
í verzlun

Fataefni — Lastingur
Flúuel — Tvistdiikm*
Léreft — Rekkfuvodir
II. Loftskeyti frá Berlín.
12. sept. að kvöldi.
Milli vega þeirra er liggja frá Arras og Peronne til Cambrai
hafa ný áhlaup Breta strandað.
Milli Maas og Mosel réðu Frakkar og Bandaríkjamenn á fleyg-
línuna við St. Mihiel. Orrustur halda þar áfram.
Stúfaiéreft — Stúfasii*
kafftpokar — Tesíur
Eargjaþeytarar — liurstar
Qluggakústar — Spegiar
Skólatöskur — Skrifspjöld
og fjöldamargt fleira
Einhver kjósandi gengur enn
ljósum logum í »Vísi«, hversu oft
sem hann er kveðinn niður.^Síð-
asta afrek hans er fásinnuraus um
rangar þýðingar í sáttmálanum
nýja og ber hann þær saman við
þýðingarskekkjur á uppkastinu
1908. Hann talar þar um þrent:
»í umboði«, »trúnaðarmaður« og
»ráðunautur«. — Ef hann skilur
dönsku, þá veit hann að »paa
Vegne« þýðir i umboði, en það getur
haft fleiri merkingar. Orðið »Kom-
mitteret« er rétt þýtt með trúnað-
aðarmaður, sbr. cominittere alicui
aliquid (að fela einhverjum eitt-
hvað, trúa einhverjum fyrir ein-
hverjuj. Kjósandi segir, að það sé
sá maður, sem fái eitthvað í »coin-
mission«, en þar skjöplast honum
dönsku kunnáttan. Sá maður heitir
á dönsku Kommissioner. »Attaché«
er og rétt þýtt með ráðunautur.
— Verzlunar-attaché eða hermála-
attaché er ráðunautur sendisveitar
og ekki annað. Aðstoðarmaður er
á dönsku »Assistent«.
Alt er þetta því rangt hjá kjós-
anda, þótt hér hefði verið um þýð-
ing að ræða. En nú er það alls
ekki. Hér eru tveir samhliða text-
ar jafn réttháir, báðir samþyktir
af báðum samningsaðiljum. Þar
sem því er skýrara orðalag í öðr-
um ei> í hinum, þá eru þeir á
þann hátt hvor annars skýring.
Þetta hlýtur kjósandi að vita og
eins hitt, að í fundargerðum nefnd-
arinnar 1908 er skýrlega sagt, að
íslenzku nefndarmennirnir beri
einir ábyrgð á þýðingunni.
Rökleiðsla kjósanda er því svik-
samleg auk þess, að alt er rangt
sem hann segir annars.
Heyrzt hefur að þessi kjósandi
Vísis hafi farið suður með sjó og
reynt að sannfæra menn um að;
það væri of dýrt fyrir ísland að
vera fullvalda ríki.
Sá er nú vel til foringja fallinn.
Hvað er í fréttum?
Dýralælmir á Austurlandi
var skipaður 5. þ. m. cand.
veter. Jón Pálsson, sonur Páls
bónda í Tungu á Fáskrúðsfirði.
III. Opiuber skýrsla Bandaríkjanna.
13. sept. kl. 0.05.
í gærdiorgun unnu hersveitir vorar allmjög á í geiranum við
Saiut Mihiel. Brutu þær með aðstoð Frakkahers á bak aftur viðnám
óvinanna og sóttu sumstaðar 5 milur beint fram. Tókum vér 8000
fanga. Hernaðas framkvæmdum vorum miðar stöðugt áfram.
F a 11 e a i r
Mun liann fyrst um sinn hafa að-
setur sitt á Reyðarfirði.
Birni Kristjánssyni
bankastjóra var í gær veitt lausn
frá embætti sínu við Landsbank-
ann frá 1. okt. "næstkomandi.
Kartöfluverðið.
Svo er sagt að kartöíluframleið-
endur séu mjög óánægðir með
hámarksverð það, 30 kr. á tunnuna,
er nú er í gildi, og vilji fá það
hækkað. Einkum er sagt, að Ak-
urnesingar, sem framleiða mikið
af þessai i vöru, leggist fast á þessa
sveifina, og hefur oddvitinn þar
skrifað grein í Morgunblaðið í gær,
þar sem hann ber saman verðmæti
annarar vöru eftir gömlu vöru-
skiftamati, og kemst að þeirri nið-
urstöðu, að samanborið við korn-
mat ælti karlöflutunnan nú að
kosta yfir 40 kr. Gerir sig þó á-
nægðan að fá 35 kr. fyrir tunnuna
þar efra, sem uiundi svara til, að
IPrimusarnir
sænsUii, sem eru þeir
einu ekta og reyndir að
styrkleik og gæðum, eru
nú aftur komnir i verzlun
jtynlmmvax ^ibúm
osj pistspjalisnmmar
í verzlun
írna Hirítair
Myndablöð — Armstjakar
Vasahnífar — Vasabækur
o g m a r g t f 1 e i r a
hentugt til gjafa.
liún ætti að fást fyrir 38 kr. hér
í Reykjavík. — Nú er það reyndar
Ijóst, að ekki ber að meta innlenda
vöru á sama mælikvarða og út-
lenda vöru, sem aðflutt er með
margföldu flutningsverði við það,
sem áður liefur þekst. Það er
framleiðslukostnaðurinn, sem á að
ráða mestu um verð innlendrar
vöru. — Vér, höfum spurt Einar
Helgason um álit hans á þessu.
Hann kveður framieiðslukostnað
vera meiri nú én áður og því ekki
ósanngjarnt, að hækka hámarks-
verð t. d. upp í 35 kr. á lunnuna.
Einkum segir hann, að útsæðið
hali hleypt kostnaðinum fram. —
Flestir haíi orðið að kaupa útsæði
frá 45 og upp í 80 1ír. tunnuna,
og ef uppskeran Verði þreföld eða
fjórföld geti útsæðiskostnaðurinn
farið upp fyrir 20 kr. á hverja
tunnu af uppskerunni í haust.
Verðlagsnefndin mun nú rann-
saka öll þessi gögn nánar og fella
úrskurð sinn sem fyrst, því að
nú upp úr helginni má búast við
uppskerunni, og að verzlunin með
garðávexti byrji þá fyrir alvöru.
RófnaHppskeran.
Uin verð á rófum spurðum vér
Einar Helgason. Ivveðst hann muni
seija tunnuna á 16 krónur, en
margir muni vilja halda henni í
20 krónum.. Er það dýrleikamunur
útsæðis sem einkum veldur mun-
inum á framleiðslukostnaði rófna
og kartafla nú. — Menn vonast til
þess, að verðlagsnefnd gæti þess
vel að verðlag rófna verði stilt við
hóf. Bráðnauðsynlegt er að flokka
rófur, því að reynsla fyrri ára
sýnir að mjög mikið er trénað af
því sem selt er, og því ekki manna
matur heldur gripafóður. — Um
hagnýting kálsins ráðleggur Einar
að nota það til gripafóðurs, muni
það varla verða hagnýtt á arð-
vænni hátt nú í heyleysinu. Bezt
er að gefa kálið nýtt, áður en það
fer að tapa sér, en einnig má
setja það i gryfjur með fargi ofan
á og láta gerjast þar eins og súr-
hey. Á þann hátt má nota það
noklcuð fram eftir vetri.
Prenn silfurbrúðkaup
hafa verið þessa dagana: Nicólai
Bjarnasonar og frúar hans á laug-
ardaginn, Porleifs Jónssonar póst-
afgreiðslumanns og frúar hans á
mánudaginn og loks Jóhannesar
Sigfússonar mentaskólakennara og
frúar hans í gær.
Steingr. Mattliíasson
læknir hefur látið gera á sér
skurð og taka úr sér botnlangann,
og liggur hann nú í spítala. —
Skurðinn gerði próf. Guðm. Magn-
ússon.
Vb. Taxi
kom í nótt frá ísafirði með
flutning, póst og 25 farþega, þ. á.
m. Halldór læknir Kristinsson og
frú hans frá Reykjarfirði, ungfrú
Agústa Þorsteinsdóttir frá ísafirði.
Sumllaugarnar.
Menn kvarta yfir því, að þeir
hitti sundlaugarnar stundum tómar,
er hafa haft fyrir því að ganga