Ingólfur - 11.05.1911, Blaðsíða 3

INGÓLFUR
75
En það er nú ekki nemst gott og
blessað sð „tapið„ reynist alsekkitap;
og vonandi fer svo að öll vitleysa ran-
sóknarnefndarinnar og Björns Jónsson-
ar í þessn bankamáli kemnr í ljés. En
vegna almennings, sem skilur reiknÍDg-
inn eins og að framan er sagt — þann-
ig að upphæðin: „áætlað fyrir tapi á
næstu árum“ sýni hve mikið sé í raun
og veru tapað vegna stjórnar fyrverandi
bankastjóra og gæslustjóra, t. d. að upp-
hæðin 370.000 kr. sýni að tapaðar séu
í raun og veru 30,000 kr. (nii. 400,000
-4- 370,000 sem enn eru áœtlaðar) —
þá verða bankastjórarnir að draga aft-
ur frá tapinu jafnóðum og binar „töp-
nðn“ skuldir eru borgaðar.
Nú er t.d. áætlað fyrir tapi ánæstu
árum 370,000 kr. og með því gefa banka-
stjórarnir í skyn að þegar séu í raun
0g veru tapaðar 30,000 kr. Við nán-
ari athugun reynist aftur á móti
„tapið“ 1909 kr. 15,000,00
„tapið“ 1910 — 12,703 33
Það er samtals kr. 27,703*33
En þar dregst það, sem borgast inn af
„tapinu", eða þetta ár kr. 970,00, og
það tap, sem einungis kemur nýju
bankastjórninni við af þvi að hún hefir
veitt lánin frá upphafi eða framlengt
þau eða samið um þau á ný á annan
hátt; þetta er nú þetta árið að minsta
kosti kr. 600,00 eða samtals 1570 kr.
Alt tapið er því nú 27,703,33-4-1570
eða kr. 26,133,33, þ. e. nærri 4000 kr.
minna en aejið er í skyn í reikningn-
um.
Þannig þyrfti að fara að á hverju
ári: draga frá því sem talið hefir verið
tapað og strykað út, en síðan hefir ver-
ið borgað — og eins halda sérstakan
reikning yfir alt það tap sem er núver-
andi bankastjórn að kenna. Annars
gefur reikningurinn ekki réttar upplýs-
ingar.
Jbnatan.
„Sjálfstæðisflokkuriim".
Sigurður Sigurðsson þingmaður Ár-
nesinga heflr sagt sig úr „Sjálfstæðis-
flokknum“.
Jón á Hankagili sagði sig úr honum
í byrjun þings. Kristján Jónsson var
rekinn. Hannes Þorsteinsson sagði sig
úr. Sig. Stefánsson sömuleiðis, en kom
þó aftur þegar allir fiokksmenn báðu
hann fyrirgefningár. Og nú síðast Sig.
SigurðssoD. Margir aðrir eru orðnir
dauðleiðir á forsprökkunum.
J.
Frá Gróttu til Gvendarbrunna.
Ritstjóri Ingólfs
hefir verið veikur síðastliðnar þrjár
vikur og ekki getað stjórnað blaðinu
beinlínis, en eins og lesendur blaðsins
munu hafa tekið eftir, hefir Jönatan
séð um það að mestuleyti. Ritstjórinn
er nú á góðum batavegi og líður von-
andi ekki á löngu áður hann getur aft-
ur tekið stjórnina í sínar hendur.
Dragsúgur.
1 byrjun þess fundar er „símskeyta-
tillagan“ var rædd í neðri deild, kom
fram breytingartillaga um að nefndin
skyldi taka til fyrv. ráðherra (B. J.)
líka. Breytingartillagan var að vísu
alveg óþörf því að aðaltillagan náði til
fyrv. ráðherra eins og annara þingmanna.
En dr. Jóni Þorkellsyni brá svo við
hana að gera varð 15 mínútna fundar-
hlé til þess að lofa honum að „átta sig
á henni“. — Dr. Jón greiddi atkvæði
með tillögunni, og hafði þó engum sagt
að hanni væri á móti henni né heldur
talað á móti henni.
Silfurbrúðkaup
hélt Hjörtur Hjartarson trésmiður og
kona hans 7. œaí síðastl.
Fundur.
Félagið „Landvörn“ boðaði til fundar
með Landv&rnar- og „Sjálfstæðismönn-
um“ á laugardaginn var til þess að ræða
frarotíðarhorfur flokkanna, en varð að
hætta við fundarhaldið, því að á fund-
arstaðinn kom ekki fullur tugur manna.
Svo er riðlunin og ótrúin mikil orðin
hér í Reykjavík eftir óstjórn Björns
Jónssonar og framkomu „Sjálfstæðis-
flokksins“ á þingi.
Dánarfregn.
Árni Gíslason leturgrafari lést fimtu-
dagskvöldið var, 77 ára gamall. Hann
var einn af elstu og bestu borgurum
bæjarins; fluttist hingað 26 ára og bjó
hér aila tíð siðan. Hann var lögreglu-
þjónn til 1875, en hafði síðan atvinnu
af leturgrefti, enda var hann betri let-
urgrafari en nokkur annar maður hér
á landi — og jafnvel þótt víðar væri
leitað.
Strand.
Franskt fiskiveiðaskip strandaði fyrir
skömmu í Austur-Skaftafellssýslu (Eyrar-
sveit). Menn björguðust 17, en 2 halda
menn að hafi druknað.
Hjónaband.
í gær voru gefin saman i hjónaband
Svafa Þórhallsdóttir (biskups) og Hall-
dór VilbjáJmgson skólastjóri á Hvann-
eyri. Hjónin fara utan með Botnínu í
dag.
Þjóðvinafólagið.
Á fuudi sameinaðs þings rétt fyrir
þinglokin var kosinn forseti Þjóðvina-
félagsins Dr. Jón Þorkellsson í stað Tr.
Gunnarssonar, sem verið hefir forseti
fálagsins I 33 ár. Dr. Jón fékk 20
atkv , en Tr. G. 19; einn greiddi ekki
atkv.
„Sjálfstjórn“.
Fundurinn er á morgum, sjá auglýs-
ingu á öftustu siðu.
Þinglok.
Þingi var slitið í gær kl. 10 f. h.
Forseti sameinaðs þings lýsti störf-
um þÍDgsins: 107 lagafrumvörp höfðu
samtals verið borin fram, en 45 voru
afgreidd frá þinginu; 36 þingsályktun-
artillögur voru samþyktar, en 13 sum-
part feldar, teknar aftur eða ekki út-
ræddar.
Ráðherra sleit síðan þinginu í nafni
konungs.
Kosningamaskínan.
Ég barði að dyrum hjá hugyitamanninum og
þar kom fram dæmalaust falleg stúlka, með
rauða evuutu. Ég drð annað augað í pung og
sagði „dikkadik.“ Hún fðr hjá sér, og spurði
hvað ég meinti. En ég mátti ekki vera að
neinum ástarævintýrum og bað hana í kurteis-
um en þð ákveðnum tðn að vísa mér inn til
hugvitsmannsins. Hún varð auðsjáanlega stygg
við en gerði þó eins og ég bað hana.
Ég kom inn i snotrastofn. Hugvitsmaðunnn
sat í ruggnstðl með langa pípu í öðru munn-
vikinu en sagði göðan daginn út nm hittt þeg-
ar eg kom inn. í öðrum stðl sat allra mynd-
arlegasti kvennmaður — konan hans — og við
kringlðtt borð sátn tvö börn þeirra drengnr og
stúlka á að giska 6 og 8 ára og neðan úrloft-
inu hékk páfagaukur i búri. Á miðju gölfi stöð
rambyggilegur svartur sívalningur, 4 álna hár
en 3 álnir í díameter.
— Eg er blaðamaður við Ingðlf, sagði ég, og
langar til að sjá kosningavélina yðar. —
— Aldeilis! sagði hugvitsmaðurinn, þér eruð
kannske Ingimundur.
Ég gaf honum utanundir, svo að hann fékk
glóðaraugu, en fyrirg.-.f honum þð því að ég sá
að hann varð strax mjúkur.
— Ja, ég á nú bágt með að sýna yður hana
fyr en á morgun, því mig vantar benzin á
liana, sagði hugvitsmaðurinn. Hún getur ekki
starfað nema mcð benzini.
— Well alvareg störf á morgun, sagði ég.
Ef þér eigið til Wbisky, þá er ég ánægður.
Ég get ekki starfað nema með Whiskíi.
— Meiningin, sagði hugvitsmaðurinn og hnegg-
jaði; fór fram og sðtti miðalausa flösku; hann
er Templari.
Það var komin nðtt þegar við vornm búnir
með þær miðalausu. Sú með rauðu svuntuna
fylgdi mór til dyra-------------------
Eg kom daginn eftir til að skoða kosninga-
vélina og barði að dyrum, en enginn lauk npp
Ég sprengdí hurðina upp, fðr inn og ætlaði varla
að trúa mínnm eigin angum. Á miðju gólfi
stðð kosningavélin hvæsandi og másandi, konan
sat flötum beinnm á gólfinu rétt bjá vélinni,
öll dúðuð í klútum og treflum og þríhyrnum, og
réri í sífollu, en drenghnokkinn 6 ára gamall stóð
bak við stðl og var að halda ræðu um afnám
fóðurskyldu til svonefndra Maríu og Péturslamba;
stelpnhnokkinn sat út í horni eitthvað að dunda,
ekki sá ég hvað, en uppi í búrinu stðð páfa-
gaukurínn hvað eftir annað á haus.
— Hver djöfullinn sjálfur stjðrnar öllum þess-
um ðsköpum, sagði ég við hugvitsmanninn, er-
nð þið öll orðin vitlaus, eða hvað?
— Æ, ég held því miður að ég sé sá eini af
allri familiunni, sem er með öllum mjalla. Ég
hef verið að reyna kosníngamaskínuna, og hún
gekk ágætlega. Alt gekk lika vel fyrst, ég
lét konuna mína fara inn og kjósa og hún
gerði það hvað eftir annað og ekki bar neitt á
neinu. Ea svo fðr ég að taka eftir því, að hún
kaus altaf hann Dr. Jón, ég hélt fyrst að
það væri bara ðvart, en að eitthvað hlyti að
vera að maskínunni; en það var ekkert. og þá
fðr mig strax að gruna eítthvað. En alit í
einu rauk hún út úr maskínnnni, og harðneit-
aði að greiða atkvæði. Degar ég apurði hana
hvað kæmi til, þá stappaði hún niður fætinum
og sagðist þverneita að greiða atkvæði, vegna
þess að það væri svo mikill dragsúgur í maskin-
unni, að hún væri orðin veik og síðan hefir hún
setið einsog þér sjáíð hana þarna. Svo fór ég
að láta drenginn minn og telpuna mína og
vinnukonuna mína greiða atkvæði og það fór
alltaf vel fyrst, en eftir dálítinn tíma fór allt
út um þúfur — þér sjáið nú blessuð börnin
mín.
Nú sá ég að telpan var að smyrja Bméri fram-
aní sig og niður eftir öllum kjólnnm sinum.
— Því er hún að þessu, hugvitsmaður, sagði ég.
— Æ, hún heldur að hún sé fransbrauð,
blessað barnið; áðan settist hún niðnr í fulla
vatnsfótu, og sagðist ætla að bleyta skorpuna,
og nú vill hún endilega fá mig til að borða
sig með hangikjöti. —
Rétt í þessu skondraði sú með rauðu svunt-
una inn úr dyrunum, staðnæmdist titi í einu
horninu, hvæsti dálítið og rak svo upp hvellan
skræk.
— Hvað á þetta að jþýða, hugvitsmaður,
sagði eg.
— Hún heldur að hún sé járnbraut og liggi
auatur í Flóa, hvíslaði hann að mér. Eg ýtti
óvart við henni áðan þegar hún kom inn á
gðlfið hérna, og þá lagðist hún niður grafkyr
og sagðist hafa farið tit af sporinu, og þar lá
hún þangað til rétt áður en þér komuð; þá
reisti eg hana við, svo hún komst á sporið
aftur. En þetta alt gerir nú ekki svo mikið
til; verst þykir mér að hafa engann til að kjðsa
fyrir mig.
’ Alt í einu var eins og maðurinn umhverfðist
allur; hann greip i vestið mitt og hélt þar
rígfast og einhvernveginn hvæsti eða hvíslaði.
— Þú getur greitt atkvæði fyrir mig. Þú
átt bara að fara inn i maskinuna og taka í
hankann. Þá verður þér snúið í hring 25 sinn-
um, til þess að þú verðir óhlutdrægur, og svo
snýrðu uppstandaranum á þann, sem þú vilt
kjðsa, og svo verður þér snúið aftur 25 sinn-
um öfugt, til þess að þú verðir ekki ruglaður
— það er engiun vandi — þú gerir það, ha,
gerirðu það ekki? — — —
Nú var hann komiun með andlitið alveg ofan
i mig, og eg sá að augun voru æðisgengin eins
og i bandýitlausum manni. Hann var ekki
betri en hin.
Eg gaf honum á kjaftinn og sagði honum
að eg væri heiðarlegur maður og léti ekki agi-
téra í mér, eg kysi þegar eg vildi sjálfur og
þann sem eg vildi. Nú væri eg búinn að sjá
nög af maskinunni og nú vildi eg fara.
Við þetta sefaðist hann dálítið, en vildi samt
reyna að halda mér og sýna mér inn í maskin-
una og hengdi sig fastan í einn hnappinn á
treyjunni minni. Eg lamdi fjðrar framtennur
úr skoltinum á honum, til þess að hann gæti
betur séð inn i sjálfan sig. í sömu svifum
heyrðist sú rauða hvæsa úti i horni, og nú
komu tveir hvellir skrœkir og eimreiðin fðr af
stað.
Hugvitsmaðurinn bauðst til að fylgja mér til
dyra, en nú vildi drengurinn láta fara að
setja nefnd i málið um afnám fóðurskyldu til
svonefndra Maríu og Péturs lamba, svo eg bað
hugvitsmanninn að láta maskinuna hjálpa hon-
um til þess og brunaði út með Flóa-járnbraut-
57
„Eg sé það,“ svaraði Gisborne rólega. „Móðirin er einhvers-
staðar hér í nánd. Nú hafið þér svei mér þá vakið allan flokkinn."
Runninn opnaðist aftur og kona blæjulaus kom fram í snatri.
„Hver skaut, sahib,“ hrópaði hún til Gisborne.
„Þessi sahib hann hafði gleymt fólki manns þíns“.
„Gleymt? Það get ég vel skilið, því að við sem lifum saman
við þá, gleymum algerlega að nokkuð sé einkennilegt við þá. Mowglí
er niðri hjá fljótinu og er að veiða. Vill sahibinn tala við hann?
Komið út þið ósiðuðu skepnur. Komið út úr runnunum og heilsið
sahibunum.“
Augu Múllers urðu stærri og stærri. Hann stökk af baki hryssu
sinni, er prjónaði, en fjórir úlfar komu fram úr mýrskóginum og dingl-
uðu í-ófunni fyrir Gisborne. Móðirin stóð með barnið á handlegg
sér og sparkaði þeim til hliðar þegar þeir stigu á hinar beru fætur
hennar.
„Þér höfðuð alveg rétt með tilliti til Möwglis“, mælti Gisborne.
„Eg ætlaði mér að segja frá öllu þessu, en ég er orðinn svo vanur
við þessa pilta um siðasta árabilið, að ég gleymdi því algjörlega.“
„Sleppum þvi,“ mælti Múller, „þér þurfið ekki að afsaka.“
Guð á himni!
„Ég geri kraftaverk — og það verður i reyndinni eitthvað úr
þeim.“