Landið - 21.09.1917, Blaðsíða 4
LANDIÐ
152
1. íí« úst 1014.
Nú er stríðið búið að standi í rúm 3 ár og hefur víst fáum
dottið í hug, er það hófst, að svo lengi myndi það standa, hvað þá
lengur. Á myndinni sést fólksfjöldinn, sem safnaðist saman fyrir utan
höll krónprinsins þýzka, við Unter den Linden, þ. 1. ág. 1914, ær og
örvita af gunnreifni. — Krónprinsinn stendur uppi á svölunum með
konu sinni og heldur á syni sínum Vilhelm, en mannþyrpingin hylir
þau með fagnaðarlátum.
Ritíregnir.
Eimreiðin, XXIII. ár, 2. og 3.
hefti. Ritstj. dr. Valtýr Gudmunds-
son. Khöfn 1917.
í 2 heftinu er efni þetta: Bern-
hard Russel: Siðmenningin í veði
(þýtt af Matth. Joch ); Sij?. Nordal:
íslenzk sálarfræði (ritdómur um „Sál
arfræði" próf. Ágústs Bjarnasonar);
Guðm. Friðjónsson: Sumarpáska-
vísur 1916; Valtýr Guðmundsson:
Matthíasarvarðinn (með mynd); Val-
týr Guðms.: íslenzkar þjóðsögur;
Branþrúður Benónýsdóttir: Sagan
af Hringi kóngssyni (með 4 mynd-
um); Guðm. Friðjónss.: JónJakobs-
son (kvæði); Halldór Herm.son:
Enn um skjaldmerkið; Anónýmus:
Skessan á steinnökkvanum (með 2
myndum); Ritsjá (um „Tvær gaml-
ar sþgur", Árbók Háskóla íslands
1915—T6“, og „Meyna frá Orle-
ans“) eftir Valtý Guðmundsson, og
loks „íslenzk hringsjá" (um „Varð-
Iokur“ og „Varg i Veum") eftir
sama.
Efni 3. heftis er sem hér segir:
Sveinbj'órn Guðmundsson: Sagan af
Hermóði og Háðvöru (með 2 mynd-
um); Guðm Friðjónsson: Hrólfur
þögli (kvæði); Finnur Jónsson: Úr
gömlum minnisblöðum (I. Sr. Guð-
mundur Torfason); Stgr. Matthí-
asson: Drepsóttir; Jónas Þor-
bergsson: Ásmundar saga fóta-
lausa (með mynd); Ritsjá eftir
Sigfús Blöndal (um „Fornaldar-
sögu“ Þorl. H Bjarnasonar)og Valtý
Guðmundsson (um „Vinnuna", „Lýs-
ing íslands" III, i“, „Æðarvarp",
„Rúnir", „íslenzkan nútíðar-skáld-
skap“ eftir Árna Jakobsson, „Vestan
um haf“ og „Stiklur"). Seinast er
„ísl. hringsjá" eftir dr. Valtý.
Vér ætlum ekki að gera þessi
hefti neitt sérstaklega að umtals-
efni, þótt margt í þeim sé þess
vert, en getum ekki stilt oss um
að geta þess, að o-:s finst dómur dr.
Valtýs, um kvæðabókina „Rúnir“,
eftir Magnús Gíslason, mjög ósann-
gjarn og harla fjarri sanni. Þarf
ekki annað en að lesa kvæðin með
skilningi til þess að sjá það. Og
Þessi mynd sýnir þýzka sendiherr-
ann í Noregi, von Hintze.
illa finst oss það gert og ómak
lega, að kasta svo þungum sleggju-
dómum að efnilegum skáldum, sem
eru að reyna að þroskast, þrátt
fyrir marga örðugleika.
Það er sýnilega létt starf, að
lofa ritverk gamalla þjóðskálda, oft
úr hófi frarn, en hitt virðist vera
erfiðara, að láta unga menn og
óþekta njóta sannmælis.
Réttur. Tímarit um félagsmál
og mannréttindi. Aðalútg. og á-
byrgðarmaður: Þóróljur Sigurðs-
son. Annað ár, 2. hefti. Akureyri
1917.
í þetta hefti ritar Benedikt Bjarna-
son grein um „trygging búfjár“.
Gerir hann þar grein fyrir því, að
bezt sé, að hver bóndi kaupi „bú
fé sínu líftryggingu í heyfyrningum
sjálfs sínu, en hefur ekki mikið
traust á hey- eða -kornforðabúrum.
„Landið“
kemur út einu sinni í viku
og kostar 3,00 kr. árgang-
urinn, ef fyrirfram er greitt,
en 4,00 kr ef greitt er eftir á.
í kaupstöðum roá borga á
hverjum árstjórðungi. Útgef-
andi: Félag í Reykjavík.
Afgreiðslan er á Hverfisg.
18. Opin á hverjum degi
kl. 1—4. Pósthólf 353.
Sími 596. Um alt sem að
henni lýtur, eru menn beðn-
ir að snúa sér til afgreiðslu-
mannsins.
Ritstjóri og ábyrgðar-
maður: Jakob Jóh. Smári,
mag. art., Stýrimannastíg 8
B. Venjulega heima kl. 4—5
e. h. Talsími 574
Kerenskij er sf og æ á þönum til þess að rétta við ástandið í
Rússlandi. A myndinni sést hann (svartklæddur) í hóp rússneskra her-
foringja á v/gstöðvunum; eru þeir að horfa á herdeild, sem gengur í
fylkingu fram hjá þeim.
Afgreiðsla Landsins
er á Hverfisg'ötu 18.
Opin alla virka dag'a kl. 1-4.
Stgr. Matthíasson læknir ritar
um „Sveitalíf í kaufstöðum", og
þá sérlega um bók próf. Guðm.
Hannessonar, „Um skipulag bæja“.
Ennfremur eru í heftinu þessar
31
eftir þörfum þeirra. Skilningarvit þeirra voru
orðin furðulega næm, þeir gátu heyrt og
ákveðið hina minstu hreyfingu manns, sem
var tólf skref í burtu — þeir heyrðu jafnvel
hjsrtslátt hans. Raddbreytingar voru fyrir
löngu komnar í staðinn fyrir svipbreytingar
og snerting í staðinn fyrir látbragð, og
þegar þeir unnu með haka og skóflu og
kvísl, þá var það eins óhikað og frjálslegt
eins og útivinna getur verið. Þefskynjan
þeirra var framúrskarandi næm, þeir greindu
einstaklingseinkenni eins glögglega og hund-
ar, og auðveldlega stunduðu þeir lamadýrin
sem höfðust við fyrir ofan múrgirðinguna og
komu ofan til þeirra til þess að fá fóður og
skýli. Þegar Nunez að lokum reyndi að
láta til sín taka, fann hann fyrst, hve auð-
veldlega og frjálslega þeir gátu hreyft sig.
Það, sem hann reyndi til að sannfæra þá,
stoðaði ekkert, og að lokum gerði hann
uppreisn.
Við ýms tækifæri/ hafði hann talað um
sjónina. »Hlustið þið á, góðir hálsarc, sagði
hann, »ég hef nokkuð, sem þið skiljið ekki«.
Tvisvar sinnum hlustuðu nokkrir á hann,
32
þeir sátu álútir með opin eyrun, og hann
gerði það sem hann gat til þess að útskýra
fyrir þeim, hvað það væri að sjá. Meðal
áheyrenda hans var ung stúlka sem ekki
hafði eins rauðleit og niðursigin augnalok
eins og hinir, svo að maður gat næstum
ímyndað sér, að hún feldi augun, og hann
langaði sérstaklega til að sannfæra hana.
Hann talaði um þá fögru hluti, sem sjónin
veitti manni, um fjöllin, himininn og sólar-
upprásina, og þeir hlustuðu á hann með
glaðværri ótrú, sem brátt varð óþolandi.
Þeir sögðu honum, að sannarlega væri ekki
til neitt fjall, en að brúnin á hinum grýttu
brekkum, þar sem lamadýrunum var beitt,
væri heimsendir; á henni hvíldi hellisþakið
yfir alheiminum, og úr þessu þaki félli döggin
og skriðurnar. Og þegar hann svo hélt því
fast fram, að heimurinn hefði hvorki endi
né þak, eins og þeir héldu, þá sögðu þeir,
að hugsanir hans væri syndsamlegar. Þegar
hann lýsti fyrir þeim himninum, stjörnunum
og skýjunum, þá fanst þeim það vera ferleg
auðn, ægilegt tóm, í staðinn fyrir hið slétta
þak, sem þeir trúðu á, — það var trúar-
33
atriði hjá þeim, að hellisþakið væri unaðslega
slétt að taka á því. Hann sá, að hann hafði
að nokkru leyti hrætt þá, svo að hann hætti
algerlega að tala um málið frá því sjónarmiði
og reyndi að sýna þeim gagnið að sjóninni.
Einn morgun sá hann Pedro á þeim stíg,
sem hét Seytján, Pedro stefndi til húsanna
í miðjunni, en var enn of langt í burtu til
þess að þeir gæti heyrt til hans eða fundið
þefinn, og svo sagði hann þeim frá honum:
»Eftir dálitla stund kemur Pedro hingaðc
sagði hann þeim fyrir. Gamall maður sagði
að Pedro hefði ekkert erindi á seytjánda
stíginn, og eftir að Pedro var kominn dálítið
nær, snéri hann við, eins og hann játaði það
Gekk hann síðan þvert yfir á tíunda stíginn
og gekk hratt áleiðis til múrgirðingarinnar
aftur. Nunez gramdist það, að Pedro kom
ekki, og þegar hann seinna spurði hann til
þess að bjarga heiðri sínum, þá þverskallað-
ist Pedro og neitaði og var síðan óvinur hans.
Hann fékk þá til þess að senda sig langt
upp á engið með einum þeirra, 3em var
honum vinveittur, og hann lofaði að segja
þeim frá öllu sem gerðist milli húsanna. Hann
ritgerðir: Nýir straumar eftir Jón
Sigurðsson, Ábúð og leiguliðaréttur
eftir Ben. Bjarnason, Þjóðjarðasala
og landleiga eftir Jón Gauta Péturs-
son og Jarðarleiga og leiguliðakjör
eftir Pál Zóp'nóníasson. Ér ýmislegt
merkilegt og fróðlegt í þeim og
má sérstaklega benda á þá síðast-
nefndu.
„Réttur" kemur út tvisvar á ári
og kostar 2,50 kr. fyrir fasta áskrif-
endur, en 2,75 kr. í lausasölu.
Gunnar Gunnarsson: Ströndin,
skáldsaga. í ísl. þýðing eftir Einar
H. Kvaran. Rvíli Útgef. Þorsteinn
Gíslason, MCMXVII.
Þessarrar merku bókar verður
nánara getið hér í biaðinu innan
skamms.
Landið
er ágætt auglýsingablað.
Reynið,
hvort ekki er satt 1
Prentsmiðjan Gutenberg.