Verkamaðurinn - 13.02.1953, Blaðsíða 3
Æ$kulýðssitfail| Orðið er laust
Atvinnumál æskumanna
Svo sem lesa má í blööum, er
nyiokiö skráningu atvinnuiausra
hér á Akureyri og hafa niöur-
stöður peirra pegar verið geröar
aimenrungi kunnai'. Augijost mai
er, af niðurstöðum skraningar-
innar, að alvarieg vá er íyrir dyr-
um, fuiikomið neyöarástand,
hvort tveggja í senn, pegar tii
staðar og að skapast á æ fleiri
heimilum verkafóiks.
Þegar svo er komið, að hundr-
uð verkamanna ganga atvinnu-
iausir og aðalatvmna peirra er
skiptivinna, sem bærinn heldur
uppi til að bæta úr sárustu neyð,
parf ekki mikla skarpskyggni tii
að gera sér ijóst, að peir ungu
verkamenn, sem vinnu hafa muni
auðtaldir, pví að sjáifsögðu sitja
eidri menn, sem hafa á framfæri
sínu stórar fjölskyldur, íyrir
þeirri vinnu, sem úthiutað er á
vegum bæjarins.
Ymsir þeirra, sem mótað hafa
þá stefnu, sem er þessu alvarlega
ástandi valdandi, tala um það af
miklum fjálgleik og enn meiri
vandlætingu, að æskan sé stöðugt
að spillast, gætandi ekki að því,
að sjálfir eiga þeir mesta sök þar
á, með því að meta meira per-
sónulegan stundarhag, en velferð
hinnar upprennandi kynslóðar og
þar með þjóðarinnar allrar.
Þesar staðreyndir verður æsk-
an að gera sér fullkomlega ljós-
ar, sem og hitt, að það er sá
óskynsamlegasti þjóðarbúskapur,
sem hugsast getur, að láta ekki
hvem verkfæran mann ætíð hafa
verk að vinna. Gerið ykkur enn-
fremur fyllilega ljóst, að það, að
koma í veg fyrir að t. d. verka-
maður hafi vinnu einn dag, jafn-
gildir því að ræna þjóðina verð-
mætum, sem nema allmiklu hærri
upphæð en dagkaup verkamajms
ins er.
Þið, ungu verkamenn á Akur-
eyri, sem nú gangið atvinnulaus-
ir, hafið ekki einu sinni fyrir fæði
og húsnæði, hvað þá til að veita
ykkur einhverjar skemmtanir,
látið nú hendur standa fram úr
ermum í þeirri baráttu sem fram-
undan er til að tryggja þann var-
anlega atvinnurekstur hér í bæn-
um, sem útiloki atvinnuleysi. Að
frumkvæði fulltrúa Sósíalista-
flokksins í bæjarstjóm Akureyr-
ar hefur verið hafin barátta fyrir
byggingu stórs hraðfrystihúss hér
í bænum. Að sjálfsögðu hefur
þetta mál hlotið andstöðu þeirra
manna, sem aldrei mega hugsa til
neinna framkvæmda, aldrei mega
hugsa til þess, að neitt nýtt sé
gert, mannanna, sem börðust
gegn því af miklu harðfylgi að
togaraútgerð yrði hafin héðan,
mannanna, sem ávallt og ævin-
lega hafa staðið í vegi fyrir því,
að hér sé svo blómlegt atvinnu-
líf, sem möguleikar em til.
Eiins og sakir standa, er hug-
myndin um byggingu hraðfrysti-
húss lang veigamesta tillagan,
sem fram hefur komið til að
tryggja varanlega atvinnu hér í
bænum. Allt verkafólk bæjarins
og þá framar öllu unga verka-
fólkið, fólkið, sem tekur við af
þeirri kynslóð, sem nú ber hæst,
verður að myrída órofa samfylk-
ingu um þetta mál og neyta þess
afls, sem í samtökum fjöldans
felst til að bera þetta þýðingar-
mikla mál fram til sigurs og það ;
fljótt.
Að lokum þetta. Varanleg
lausn atvinnumálanna, sú lausn,;
sem tryggir öllum verkfærum
mönnum, körlum og konum,
stöðuga, arðbæra atvinnu, er að-
eins ein til: Afnám þess þjóð-
skipulags, sem við búum nú Við
og sköpum þjóðfélags alþýðunn-
ar, verkamannsins og verkakon-
unnar, þjóðfélags sósíalismans.
j Þá fyrst er alþýðan hefur leyst af
I hendi það sögulega, óhjákvæmi-
I lega hlutverk, getur verkalýður-
inn litið óhikað upp án þess að
eiga á hætu að sjá svipu atvinnu-
leysisins, og þar með skortsins.
reidda til höggs .yfir höfði sér.
Þess vegna ber unga fólkinu að
skipa sér undir merki alþýðunn-
ar, merki Sósíalistaflokksins.
Hvað nú unga fólk?
Nokkur orð vil eg segja við
ykkur öll, sem í dag eruð ung og
viljið verja æfi ykkar til heilla
fyrir land okkar og þjóð. Landið
sem íslendingar hafa elskað og
dáð um aldaraðir og þjóðina, sem
það byggir og við erum hluti af.
Flest okkar eru svnir eða dæt-
ur vinnandi fólks' verkamanna,
sjómanna, bænda eða annarra
slíkra. þ. e. að segja við tilheyr-
um stétt verkalýðsins.
Þess vegna þekkjum við af eig-
in raun kjör vinnandi stétta þessa
lands. Þeirra manna og kvenna,
sem eru kjarni þjóðarinnar,
fólksins sem allur rekstur þjóð-
arbúsins hvílir á, en sem nú er
að sligast undan drápsklyfjum
fámennrar, innlendrar yfirstéttar
og erlends arðræningjavalds, er
enn sem fyrr skammtar verka-
lvðnum úr hncff, svo að skort-
urinn er stöðugt á næsta leyti og
fátæktin hinn tryggi förunautur.
Við vitum, að á fjölmörgum
heimilum verkamanna er vart til
fyrir næsta málsverði, og heimil-
isfaðirinn fær ekki að vinna
nema endrum og eins, þ. e. fær
ekki að afla konu sinni og börn-
um einföldustu lífsnauðsynja.
Við vitum líka, að við kjötkatl-
ana, sem íslenzkur verkalýður
kyndir undir, situr yfirstétt:
heildsalar, braskarar, stórat-
vinnurekendur og aðrir slíkir,
sem í raun réttri eru alls ekki
matvinnungar.
Það þýðir ekkert að segja okk-
ur, að þetta sé eðlilegt, og ekki
heldur, að þessu sé ekki hægt að
breyta.
Og auðvitað viljum við öll, sem
tilheyrum verkalýðsæskunni,
bæta úr þessu.
Það hlýtur að vera okkar
æðsta áhugamál.
En máske hugsa einhverjir
ykkar sem svo: Eg get nú áreið-
anlega brotist sjálfur áfram til
góðra lífskjara, og hví skyldi eg
svo skeyta um hina.
Einmitt þessum hugsunarhætti
er það að kenna, að yfirstéttinni
helzt enn uppi að arðræna ís-
lenzkan verkalýð.
Á það ber að líta, að vonir
flestra verkamanna um að bæta
verulega kjör sín hafa nefnilega
brugðizt vegna þes að þeir hafa
ekki metið nógu hátt mátt sam-
takanna og hugsað of mikið hver
um sig.
Við, uppvaxandi verkalýður
íslands, eigum stórt hlutverk að
vinna.
Okkar er að taka upp merki
hinna eldri brautryðjenda stétta
bai'áttunnar og bera það fram til
sigurs.
Við eigum að vinna bug a
skortinum og afnema fátæktina,
þessa öldnu fylgikonu, svo
margra íslendinga.
Við eigum að krefjast réttar
okkar til mannsæmandi lífskjara
og ná honum.
En h^aða leið eigum við að
fara?
Við verðum að taka fyrir rætur
meinsemdanna, vera róttækir.
Við verðum að hrista af okkur
hlekki auðvaldsins, njóta sjálfir
arðsins af eigin vinnu, þ. e. af
nema þetta þjóðfélag stéttaskpt
ingarinnar ,sem elur við brjóst
sitt hinn svívirðilegasta glæp
arðrán manns á manni. Og í stað
inn verðum við að byggja upp
nýtt, stéttlaust þjóðfélag sósíal-
ismans, þar sem atvinnuleysið
öi-yggisleysið, skorturinn og fá
tæktin eru burtrekin í eitt skipti
fyrir öll.
Allt þetta verðum að við gera
ef neyðin á ekki að halda áfram
að hrjá vinnandi alþýðu landsins
og það í vaxandi mæli.
Já, hlutverk okkar er stórt, en
við munum r.eynast vandanum
vaxin.
Við munum sjá um, að barna
okkar bíði annað og betra hlut
skipti, en það sem við höfum
hlotið. En við verðum að vera
samtaka, enginn má skerast úr
leik. Við verðum að fylkja liði
um Sósíalistaflokkinn og Æsku
lýðsfylkinguna, félag ungra sósí
alista.
Nýr McCarty, eða Forrestal?
Menn geta getið sér frægð
með ýmsum hætti. Forrestal,
fyrrum hermálaráðherra Banda-
íkjanna, gat sér t. d. naumast
heimsfrægð meðan hann gegndi
3ví embætti, en hins vegar varð
hann um skeið eitt aðal umtals-
efni heimsblaðanna, þegar hræðsl
an við Rússa svifti hann vitinu og
leiddi hann til bana. Þessi virðu-
legi maður hljóp um götur á nátt-
klæðunum einum og hrópaði:
.Rússarnir eru að koma.“ Og
nokkru síðar flúði hann undan
ímynduðum ofsóknum þeirra út
um glugga á 8. hæð og var þar
með úr sögunni.
Annar Bandaríkjaþingmaður,
sem tekið hefur Forrestalsýkina,
McCarty að nafni, er nú öld-
ungadeildarþingmaður á Banda-
íkjaþingi. Enn er sjúkleiki hans
ekki á því stigi, að hann hlaupi
strípaður um götur, en hins vegar
hefur hann getið sér mikla
frægð með því stimpla menn
eins og Trúman fyrrv. forseta,
Acheson fyrrv. utanríkisráðherra,
Marshall fyrrv. hermálaráðherra
og ýmsa fleiri helztu menn demo-
VEIZTU?
Að samkvæmt ráðagerðum
forystumanna stjómar
flokkanna eiga íslenzkir
æskumenn nú að hefja
vopnaburð í stað hag
nýtra starfa.
Að ákomandi sumri gctur
r \
þjóðin á einfaldan hátt
losað sig við óvinsælustu
ríkisstjórn, sem hér hefur
setið við völd.
Að ef hún fær að sitja áfram
krataflokksins, sem örgustu und-
irlægjur og kafbáta Stalíns. Enn-
fremur Tryggve Lie og marga
aðra forystumenn Sameinuðu
pjóðanna. í Bandaríkjunum nýt-
McCarty virðingar ráða-
manna, sem styrkja „rannsóknir“
hans á óamerískri starfsemi með
nilljónum af almannafé.
Nú er ekki um að villast, að
Forrestalsýkin hefur borizt hing-
að til Akureyrar. A. m. k. einn
maður hér í bæ, ritstj. Dags, aug-
lýsir nú í hverri viku sjúkleika
sinn. Hann sér alls staðar komm-
únista og sendimenn Stalíns,
hvert sem hann lítur, og þó eink-
um og sér í lagi í starfsliði út-
varpsins. Ef sjúkdómurinn áger-
ist, sem búast má við, verður ekki
langt í land, að enginn andstæð-
inga hans í stjórnmálum verði
óhultur fyrir Rússastimplinum.
Akureyringar velta því nú
fyrir sér, hve lengi Haukur geti
stillt sig með að auglýsa krank-
leika sinn á síðum Dags, en grípi
ekki til róttækari aðgerða, að
hætti lærimeistara sinna westra.
Frá starfi Æ. F. A.
Sunnudaginn 1. febrúar síðastl.
sýndi Æskulýðsfylkingin kvik-
myndina „Söngur æskunnar“ frá
Berlínarmótinu. Tókst sýningin
vel.
Áður en langt um líður fáum
við svo væntanlega til sýninga
aðalkvikmynd mótsins „Við vilj
um frið“. Er sérstök ástæða til
að vekja athygli manna á mynd
þessari og starfsemi Alþjóðasam-
bands lýðræðissinnaðrar æsku,
sem á komandi sumri mun halda
1 Búkarest hið fjórða heimsmót
æskunnar.
Leshringur ÆFA hefur starfað
áfram með sama blóma, og er
komið saman í Hafnarstræti 88 á
hverjum sunnudegi kl. 13.30.
Félagsfund heldur Fylkingin
næstk. sunnudag, svo sem nánar
er auglýst á öðrum stað í blaðinu
Undanfarið hefur stjórn ÆFA
lagt á ráð um, hvernig auka
mætti skemmtanalíf deildarinnar
og er ætlunin að hefja nú mjög
aukna skemmtistarfsemi.
Fyrsta skemmtikvöldið verður
að líkindum haldið laugardaginn
21. febrúar í Ásgarði (Hafnar-
stræti 88).
Verður nánar auglýst um það
í næsta blaði, en lögð verður
áherzla á að bjóða upp á ódýra og
góða skemmtun. Þörf er á, að all-
ir félagar leggi fram sinn skerf til
að það megi takast, en það geta
þeir fyrst og fremst gert með því
að fjölmenna og taka kunningja
sína með sér.
Eflum félag okkar!
Allt æskufólk undir merki sós
íalismans!
Kona skrifar:
„Dýrðlegt mætti það teljast, að
ritstjóri vikubl. Dags væri starf-
andi í fréttastofu íslenzka út-
varpsins, svo að rétt væru þýdd
orð hins mikla mannvinar!! Eis-
enhowers forseta Bandaríkjanna,
þegar hann kunngjörir, að hann
muni hefja styrjöld gegn kín-
verska alþýðulýðveldinu. Sárt er
að slíkur maður skuli ekki geta
starfað jafnhliða á tveimur stöð-
um, svo að allt væri eins og það
ætti að vera, bæði í blöðum og
útvarpi. Því að sjálfsagt gerir það
nú lítið til, þótt sumt í innlendu
fréttunum falli niður, t. d. að
Áfengisvarnarnefnd kvenna var
einn sá fyrsti aðili, sem óskaði
eftir því við bæjarstjóm Akur-
eyrar, að almenn atkvæðagreiðsla
færi fram um lokun áfengisút-
sölunnar hér í bæ.
Þá er þessi háttvirti borgari
ákaflega hneykslaður yfir ó-
skammfeilni og frekju „Menn-
ingar- og friðarsamtaka ís-
lenzkra kvenna“, að þær skuli
vilja láta ályktanir sínar koma
fyrir almennings augu, þar sem
þær skora á íslenzku þjóðina að
vera á verði gegn þeirri hættu,
sem leynist í riðsmíðum og áróðri
ýmissa íslenzkra manna, bæði
þessa háttvirta ritstjóra og hans
líka, sem svo virðast blindir, að
þeir mundu ekki skirrast við að
samþykkja herskyldu Islendinga,
ef þeir héldu pyngju sína betur
tryggða og kropstallur þeirra við
fótskör auðvaldsins mýkri.
Mér hrýs hugur við sálar-
ástandi slíkra manna, og dettur
fyrst í hug, að biðja til æðri valda
að opna augu þeirra.
Kona."
mun neyðin enn aukast á
heimilum verkalýðsins.
Að ef við tökum þegar upp
sósíaliska búskaparhætti
mun næsta kynslóð ís-
lendinga ekki vita hvað at-
vinnuleysi er.
★ Óskar Gíslason kvikmynda-
tökumaður mun koma um aðra
helgi hingað til bæjarins og
sýna mynd sína ,,Ágimd“ í
Nýja-Bíó. Kvikmynd bessi hef-
ur sætt hörðum dómum
margra í Reykjavík og var þess
jafnvel krafizt að myndin yrði
bönnuð. Sumir gagnrýnendur
hafa þó talið myndina hafa ým-
islegt til síns ágætis.