Vestri - 11.07.1918, Blaðsíða 1

STRI
Ritstjóri: Kristján Jónsson frá Garösstöðum.
ÍSAFJÖRÐUR, ii. JÚLÍ 1918.
Hi. Eimskipafélag íslands.
Aukafundur.
Á aðalfundi félagsins 22. þ. m. var samþykt breyting á 22.
gr. d. lélagslaganna. Með þvf að eigi voru eigendur eða umboðs-
menn fyrir svo mikið hlutafé á fundinum að nægði til lagabreyt"
inga samkv. 15. gr. félagslaganua, verður samkvæmt sömu grein
haldinn aukafundur í félaginu laugardiigi 11 u 26. október þ. á. í
lönaðai niiumahúsinu í Reykjavík og Iicrstfundurinnkl.le.il.
Dagskrá:
1. Breyting á 22. gr. d. félagslaganna.
2. Frumvarp til reglugerðar fyrir eft'rlaunasjóð H.f. Eim-
skipatélags íslands.
3. Umræður og atkvæðagreiðsla um önnur mál, sem upp
kunna að verða borin.
Þeir einir geta sótt fundinn, sem hafa aðgöngumiða. Að*
göngumiðar að lundinum verða aihentir hluthöfum og umboðsi
mönnum hluthafa á skrifstofu félagsins í Reykjavik, eða á öðrum
stað, sem auglýstur verður síðar, dagana 22. til 24. október 1918,
að báðum dögum meðtöldum.
Reykjavík, 26. júní 1918.
Stjórn H.f. Eímskipafélags Islands.
. : - - —
XVII. árg.
Síldarsalan.
Eins og kunnugt er kusu síldi
veiðaútgerðarmenn hér i bænum.
á Akureyri, i Reykj ivík og í
Hafnarfirði nefnd manna til þess
að bera fram vankvæði sfn við
þing og stjórn, ef eigi fengist
markaður fyrir meiri síld f ár, en
þær 50 þús. tunnur, sem banda*
menn hafa leyft að flytja til Svfi
þjóðar.
Nefnd þessi samdi ítarlegt á-
litsskjal og fer þar fram á það,
að landssjóður kaupi 200 þús.
tn. sfldar af útgerðarmönnum í ár.
Þingið snerist þannig við mál«
Inu, að bjargráðanefnd efri deildar
flutti frumvarp um, að landið
kaupi 100 þús. tn. af síld.
Er trumvarp þetta prentað hér,
ásamt greinargerð netndarinnar,
því að málið er þýðingarmikið
og snertir hagsmuni manna hér
og annars staðar.
Frumvarpið er þannig:
1. gr.
Af sfld þeirri, er innlendir menn
veiða hér við land á tímabilinu
trá 15. júlí tii i5.septeinber 1918
heirailast landsstjórninni að kaupa
100 þúsund átyltar tunnur á til«
teknum höfnum með ákvæðis'
verði og þeim skiimálum, er lög
þessi að öðru leyti ákveða.
2. gr.
Síldin skal keypt því ákvæðisi
verði, er hér greinir:
Fyrrj 50000 tunnurnar á 75
aura hvert kg. og síðari 50000
tunnurnar á 45 aura hvert kg.
Skilyrðin fyrir kaupunum eru
þessi: •
a. að seljaudi hafi fulla ábyrgð
á síldinni þangað til hún er
tekin á viðkomandi höfn, haldi
henni við með pæklun og hafi
iulla umsjón með henni, a<it
án endurgjaids, til ársloka
1918. Eftir þauu tíma er síldin
á ábyrgð kaupanda, en selj<
endur eru skyidir til að hata
á höndum umsjón og viðhald
síldarinuar, gegn borgun eftir
reikningi, er stjórnin samþ,,
en geymslupláss leggur selj-
andi til ókeypis.
b. að seljendur annist á eiginn
kostnað útskipup á síldinui
og greiði útflutningsgjald af
henni að lögum.
c. að síldin sé metin og vegin,
svo sem lög standa til, á kostn*
að seljanda.
3- 8r-
Síidin sé keypt á þessutn stöð'
um: Seyðisfirði, Eyjafirði, Siglu-
firói, Reykjarfirði, Önundarfirði
ogísafjarðarkaupstað. Enniremur
getur lands3tjórnin gert kaupin
á fleiri liöfnum, ef það veldur
eigi sérstökum erfiðleikum eða
aukakostnaði, t. d. Eskifirði, Álfta>
firði og Ingólfsfirði.
4- Kr-
Síldin 'skal keypt af hinum
ýmsu frambjóðendum, i réttum
hlutíöllura við tunnueign þeirra,
eins og hún var hér á landi 1.
júní þ. á.
Þegar ákveðin er hlutdeild
frambjóðenda i sölunni, koma —
auk framleiðenda — þeir einir
síldarkaupendur til greina, sem
hafa greitt minst 20 krónur iyrir
máltunnu nýrrár sildar.
5- Kr-
Fyrir 15. júlí 1918 skulu menn
hafa sagt til um það, hvort þeir
óski að uota þann rétt til síldar’
sölu, sem þeim er veittur með
lögum þessum, og hve miklar
tunoubirgðir þeir hafa átt hér á
landi 1. júni þ. á.
Fyrir sama tima setur lands>
stjórnin og auglýsir nánari reglur
um framkvæmd laga þessara og
skilyrði gagnvart seljendum, svo
sem henni þykir nauðsyn til.
6. gr.
Verð síldarinnar greiðist selj'
endum hlutfallslega eftir tunnu-
tali því, sem kaup eru gerð á,
jafnótt og landsstjórnin hefir
fengið verð fyrir síld, er hún
selur út. Nú hefir hún eigi
iengið inn í lok októbermánaðar
svo mikið, að nerai helmingi af
innkaupsverðinu, og skal hún þó
eigi að síður greiða seljendum
fyrri helming verðsins að fullu
og síðari helminginn fyrir árs-
lok.
7> Kr-
Nú verður að lokum, þá er
landsstjórnin hefir komið i verð
allri þeirri síld, er hún hefir keypt
samkv. 1. gr., hagnaður af síldari
kaupunum, eltir að dreginn er
frá kostnaður og vaxtatap, og
skiftist sá hagnaður þannig: */4
hagnaðarins greiðist til seljend-
anna, en atgangurinn rennur f
landssjóð.
14. bl.
8. gr.
Lög þessi öðlast gildi þegar
i stað.
GreiuargerA.
Efni frumvarps þessa er að
inestu tekið úr álitsskjali, er sild*
veiðaútgerðarmenn hér úr Rvik
og Hafnarfirði, ásamt fulltrúum
sfldvciðaútgerðarmanna á Norður
og Vesturlandi, hafa saroið og
sent stjórninni og bjargráðai
nefndum þingsins til athugunar
og eftirbreytni.
Netudunum dylst það alls ekki,
að hér sé um allþýðingarmikinn
atvinnuveg að ræða, atvinnuveg,
sem kominn er á þann rekspöl,
að telja má mjög verulegt tjón
fyrir þjóðina, ef hana biði svo
stórkostlegt skipbrot nú þegar,
eins og útiit er fyrir, ef ekki er
eitthvað gert til þess að komal
veg fyrir það, og reynt sé að
halda honum á flotl, þangað til
þeir tímar koma aitur, sem sild*
veiðarnar geta án opinberrar tili
hlutunar borið sig sjáifar og
gefið síldveiðamönnum og þjóði
inni i heiid verulegan arð.
Það dylst heldur engum, að
útflutningsleyfi það, er vér höfl
um fengið — að eins á 50000
tunnum, er alisendis ótullnngji
nægjandi til þess að bjarga sfld«
veiðamönnum yfirleitt, ef ekkl
finnast fleiri leiðir til útflutnings
og notkunar á síld en þessi eina,
sem svo mjög er takmörkuð.
Það eitt út af fyrir sig getur að
eins stutt þá tU áframhalds á
síldveiðunum, sem sfst þurta
stuðnings með — þá sem sterk*
astir eru —, en hinir, sem etnai
litlir verða að teljast, geta alls
ekki reist rönd við, þvi að liggja
með tugi eða huudruð þúsuuda
kr. í tunnum, salti, skipum,
veiðariærum, húsum, bryggjum
og síldarpöllum, ónotað árum
saman, og afleiðing þess hruns,
sem af því gæti stafað, hlyti að
koma þungt niður á fleirum en
sfldveiðaútgerðarmönnum sjáU*
um, svo sem bönkunum, vinnu*
lýð þeim, sem sildarvinnuna
stundar, þjóðarbúinu f heild og
landssjóðnum sjáltum, baði nú
þegar og einkum fyrstu árin eftir
að heimsstyrjöldinni iinnir.
En hér eru góð ráð dýr, og
vér getum ekki ætlað landssjóði
að bæta úr þessu að fullu, eða
að eins miklu leyti og þyrftl, ef
vel ætti að vera.
í áminstu álitsskjali sfldveiða'