Skólablaðið - 01.09.1921, Blaðsíða 2

98
SKÓLABLAÐIÐ
Sept. 1921
um hana á hverjum morgni. I daglegri
framkomu reynir þú að líkja eftir henni.
Og smám saman fer ímynd hugsjónar-
innar að gægjast fram í sjálfum þjer,
og næstum ósjálfrátt fer þú að smálíkj-
ast því, sem þú hefir verið að hugsa
um. Ef þjer finst það ljettara, þá get-
ur þú eins tekið fyrir eina dygð og hald-
ið henni í huganum, þangað til þú ert
farinn að iðka hana sjálfkrafa. Hún er
þá orðin hluti af sjálfum þjer.
Hraustur drengur breytir hraustlega
hvenær sem tækifæri gefst. Ef þú vilt
líka vera hraustur, þá gerðu hreystina
að hugsjón þinni. Hugsaðu um hana
hvern morgun, reyndu að framkvæma
hana í verkinu, hvenær sem færi gefst.
Og alt í einu finnur þú, að þú ert far-
inn að haga þjer djarflega, án allrar
fyrirhafnar. Hugprýðin kemur af sjálfu
sjer.
þjóðir þurfa að eiga sjer hugsjónir
ekki síður en einstaklingar. þegar Italíu
var skift í mörg smáríki, þá skrifuðu
skáld og hugsjónamenn um hina sam-
einuðu Italíu. Itali sem eina þjóð.
Mazzini prjedikaði þessa hugsjón, og
hún kveikti í æskulýðnum. Fjelag var
myndað, sem hjet „Unga Ítalía".
Smámsaman urðu fleiri og fleiri til að
eignast hugsjónina: Ítalíasamein-
u ð. Garibaldi birtist á leiksviði þjóðar-
innar. Viktor konungur Emanúel safn-
aði her. þjóðin lagðist á eitt með þeim.
Frakkar hjálpuðu til og Italía varð að
einu ríki, og er nú í tölu stórveldanna.
Svipað átti sjer stað í þýskalandi, sem
einnig var sundrað í mörg smáríki. En
skáldin sungu ættjarðarljóð. Konungur
Prússa og Bismarck, forsætisráðherra
hans, og Moltke herforingi. Allir æptu
þeir á þjóðina. Hún heyrði kallið, reis
upp og varð voldug og sterk. Hugsjónir
skapa veruleika. Veruleiki sögunnar
verður aldrei til, fyr en hugsjónir hafa
fæðst. Hver á ríkishugsjón vor að vera?
Á hún ekki að vera sameining frjálsra
manna, sterkari en svo, að nokkur dirf-
ist að hagga henni. Sameinaðri en svo,
að hún óttist nokkuð? Á hún ekki að
vera til blessunar fyrir allan heiminn,
til hjálpar þeim, sem er lítilmagni eða á
eftir tímanum, til að breiða út þekk-
ingu og hamingju, til að halda uppi
rjettlætinu. Eiga ekki allir borgararnir
að eiga alt ríkið að fósturjörð og alla
flokka að fjölskyldu? Á ekki hvert
kvein eftir rjettlæti að þagna, og hin
sterka rödd skyldunnar að ríkja einvöld
með þjóðum sem einstaklingum ? Á ekki
að örfa hið góða, en hindra hið illa? Á
ekki að virða öll trúarbrögð, og veita
engum sjerrjettindi, Á ekki rjettlætið
og viskan að sitja ein að völdum, og
manndáð að vera eini vegurinn til
valda? Gerum þessa hugsjón að ríkis-
hugsjón vorri, og hún mun bera öllum
heiminum hamingju.
S. A. þýddi.
----o----
Átthagafræði.
Á kennaraþinginu, sem haldið var í
Reykjavík á síðastliðnu voru, hreyfði
jeg því, hve erfitt væri að kenna og
nema í skólunum einmitt um það náms-
efnið, sem liggur næst og er sjálfsagð-
ast, sem sje umhverfi barnsins. Mjer
hefir jafnan fundist erfiðara að kenna
um ísland en um önnur lönd, og sömu
reynslu hafa fjölmargir kennarar, sem
jeg hefi átt tal við. þetta mun að
miklu leyti stafa af því, hvemig með-
ferð efnisins er hagað. Fjöldamargt er
nefnt í mjög stuttu lesmáli, og ekki er
dvalið við hvert atriði svo lengi, að það
nái að vekja hugsun og tilfinningu með
lesandanum. þegar hugurinn hefir feng-
ið eitt atriðið til meðferðar, og býst að