Tölvumál - 01.03.1980, Blaðsíða 3

Tölvumál
3
Elías Davíðsson, kerfisfræðingur*
Að velja tölvubúnað
Tölvunotkunin er orðin fastur liður í
rekstri fyrirtækja, stofnana, sjóða og sam-
taka á íslandi, og mun vafalaust aukast
enn á næstu árum. Hlutverk endurskoð-
enda - litið frá sjónarhóli leikmanna - er
að tryggja að upplýsingaflæði um rekstur-
inn sé heilsteypt, að samræmis sé gætt í
bókhaldinu og það endurspegli ávallt hið
raunverulega rekstrarástand. Með tilkomu
gagnatækni, og þá einkum tölvutækni,
breytist að einhverju leyti endurskoðunar-
starfið. Það verður að vissu leyti flóknara,
áherslur færast til, endurskoðandi verður
í auknum mæli háður tölvusérfræðingum.
Hætta er þessu samfara, að endurskoðand-
inn geti ekki lengur rækt hlutverk sitt
sem skyldi.
Þessi þróun krefst þess af þeim sem
starfa við endurskoðun, að þeir tileinki
sér nýja þekkingu og hafi raunhæft mat
á möguleika og annmarka tölvutækni.
Endurskoðendur taka einnig aukinn þátt
í mótun ákvarðana um val á tölvubúnaði
og samningagerð um tölvukaup, svo og við
hönnun tölvukerfa.
í þessari grein verður fyrst og fremst
fjallað um val á tölvubúnaði og samninga-
gerð við seljendur á þessu sviði. Grein
þessi takmarkar sig við val á tölvum fyrir
rekstur og á því ekki endilega við val á
öðrum tölvugerðum, eða á tölvum sem eiga
að þjóna öðrum tilgangi, s.s. rannsóknar-
starfsemi. kennslu, verkfræði, o. þ. h.
*Greinarhöfundur þakkar Halldóri Frið-
goirssyni, verkfræðingi, og Páli Jenssyni,
verkfræðingi, fyrir ýmsar góðar ábendingar
við samningu þessarar greinar.
1. Hvenær kemur tölvuvæðing
til greina?
Af almennum blaðaskrifum um tölvu-
mál má draga þá ályktun, að afstaða
manna til tölvutækni hafi gerbrcyst á liðn-
um 20 árum. í byrjun sjöunda áratugs var
tortryggni í garð tölva það almenn að
tölvusérfræðingar töldu sig hafa ,,heilagri“
skyldu að gegna með því að breiða út mik-
ilfengleika þeirra. Nú ríkir svo mikil bjart-
sýni um „óendanlega möguleika" tölvu-
tækninnar, að tölvufræðingum þ\rkir rétt
að stuðla að meiri varfærni í þeim efnum
og benda jafnvel á vandamálin, sem af
tölvutækni leiðir.
Þótt tölvutækni sé vissulega merkilegt
fyrirbæri, er algengt að hún sé ofmetin og
hætt er við að menn telji liana geta leyst
viðfangsefni, sem maðurinn leysir betur.
Einkum er hér átt við verkefni, sem kalla á
mannlega eiginleika á borð við kjark, lip-
urð, hugmyndaflug, sköpunargáfu og inn-
sýn. Algeng vandamál í rekstri fyrirtækja
og stofnana, s.s. þau er lúta að verkaskipt-
ingu, dreifingu valdsins, rétti til upplýs-
inga, o. þ. h. eru ekki leysanleg með tölvu,
þótt stundum virðist að revnt sé að fara
í kringum þessi vandamál með tölvuvæð-
ingu. Notkun tölvu getur jafnvel magnað
þau vandamál sem fvrir eru.
Almenn skilyrði fvrir tölvuvæðingu eru
annars vegar að upplýsingamagn sé til-
tölulega mikið og/eða úrvinnsla þess óvið-
ráðanleg innan gefinna tímamarka, og
hins vegar að starfsfólkið sem á í hlut og
vinnur nú verkin, sé hlvnnt þeirri stefnu,
í riti Félags löggiltra endurskoðenda "Timarit um
endurskoðun og reikningshald", 2. tbl. 1979, birtist
grein eftir Elias Daviðsson, kerfisfræóing, sem hann
nefnir "Aó velja tölvubúnað".
Efni greinarinnar er timabært og á áreióanlega erindi
til margra félaga i Skýrslutæknifélaginu, sem ekki
sjá nefnt rit. Greinin er þvi birt hér, með góðfús-
legu leyfi höfundar og útgefenda.