Vísir - 29.10.1962, Blaðsíða 6

V I S IR . Mánudagur 29. október 1962.
Lækkun flugfargjuUa yfir
Atlimtshafíð
Skarð í aðal-
þjóðveginn
Á dögunum ollu vatnavextir
fyrir vestan og norðan vfða
skemmdum á þjóðvegunum. Ein
alvarlegasta skemmdin varð við
brúna á öxnadal fremst í Öxna
dalnum. Þar sprengdi vatns-
flaumurinn veginn rétt hjá nýrri
brú og setti stórt skarð i veg-
inn. Það var mesta mildi, að
tjón nlauzt ekki af þessu, því
að skarðið sást ekki af vegin-
um fyrr en komið var alveg að
því, og venja að aka greitt um
þessa nýju og breiðu brú.
Myndin sýnir skarðið, en þar
sem það var breiðast, mældist
það um 8 metrar.
Á haustfundi IATA, alþjóðasam
bands flugfélaga, sem nú stendur
yfir í Chandler í Arizona í Banda-
ríkjunum, er m. a. til umræðu að
lækka flugfargjöld yfir Atlants-
hafið með eldri gerðum af skrúfu-
vélum.
IATA heldur fundi á hverju
hausti, þar sem fyrst og fremst
eru rædd fargjöld flugfélaga sam-
bandsins og breytingar á þeim
hverju sinni. Á yfirstandandi fundi,
sem hófst 24. sept. s. 1. í Chandler
og stendur enn yfir, var m. a. lögð
fram tillaga um það að lækka flug-
fargjöld yfir Atlantshafið með
eldri gerðum af skrúfuvélum. Ekki
hafa birzt fréttir um það ennþá,
hvort endanleg afstaða hefur ver-
ið tekin til þessa máls á fundin-
um eða ekki.
Flugfélag íslands er aðili að
IATA og sitja tveir fulltrúar frá
því haustþingið í Chandler, þeir
Birgir Þórhallsson og Ingvi M.
Árnason. Birgir mun vera væntan-
legur heim á næstunni, en Ingvi
verður áfram erlendis til þingslita.

Æ
NJÓSNA TOGURUM RÚSSA
VERÐUR STUGGAB BURT
Brezka flotamálaráðuneytið til-
kynnir að þegar næstu flotaæfingar
Atlantshafsbandalagsins fara fram
á úthafinu muni sérstökum gæzlu-
skipum falið það hlutverk að stugga
rússneskum „togurum" brott af
æfingasvæðinu. En eins og oft hef-
ur komið fram í fréttum hefur það
vakið furðu að í hvert skipti sem
Atlantshafsbandalagið hefur efnt
til flotaæfinga á undanförnum ár-
um hafa rússneskir togarar skotið
upp kollinum og verið að „tog-
veiðum“ á æfingasvæðinu, svo að
auðvelt hefur verið fyrir þá að
fylgjast með ýmsu sem fram fer.
Fram til þessa hafa flotastjórnir
Atlantshafsríkjanna hikað við að
stugga þessum njósnatogurum, þar
sem þeir hafa verið á opnu hafi
og hafa borið á sér yfirbragð fiski
skipa, m. a. verið með botnvörpuna
úti.
En fyrir nokkrum dögum, gripu
Bretar fyrst í taumana. Það var í
flotaæfingum sem fóru fram í Erm
arsundi og á svæðinu milli írlands
og Englands. Þarna voru Bretar m.
a. að reyna nýja tegund af kaf-
bátaleitartækjum, sem þeim var
mikið í mun að halda leynilegum.
Var brezkum tundurduflaslæðara
Repton þá falið það hlutverk að
hafa auga með rússnesku leitarskip
unum og stugga þeim i burt.
Strax og æfingarnar hófust við
Portsmouth á suðurströnd Eng-
lands voru rússnesku „togararnir“
komnir á staðinn og virtust þeir
vita glöggt um fyrirkomulag æfing
anna. En gæzluskipið stöðvaði nú
leik þeirra og hindraði þá f að
fylgja flotanum eftir.
Brezk flotayfirvöld þekkja orðið
vel þessa rússnesku togara, þvl að
Á fyrstu níu mánuðum þessa árs
nam sala áfengis frá Áfengisverzl-
uninni 168,7 milljónum króna en
var á sama tíma í fyrra 142,1 millj
kr.
Á ársfjórðungnum 1. júlí til 30.
sept. var sala sem hér segir á
einstökum stöðum:
kr. 48.833.791,C0
7.788.744.0
— 2.025.472,00
— 3.540.823,00
— 4.418.264,00
kr. 66.607.094,00
var salan
kr. 43.412.197,00
— 6.694.452,00
þetta eru oftast sömu skipin. Er
ljóst orðið af athugun á framferði
þeirra, að skipin eru ekki á veið-
um, heldur hafa þau ákveðnu hlut
verki að gegna, að fylgjast með
flotaæfingum og kanna ýmiss kon-
ar varnarstöðvar Vesturveldanna.
ísafjörður — 1.685.449,00
Siglufjörður — 2.984.700,00
Seyðisfjörður — 2.561.503,00
kr. 57.338.301,00
Smákafbtífur
Bandaríski flotinn ætlar að
láta smíða lítinn kafbát til haf-
ra.msókna.
Kafbátur þessi á aðeins að
taka tvo menn, en hann verður
samt mjög fullkominn, því að
hann á að geta kafað niður í
6000 fc dýpi og verið þar um
kyrrt í 24 stundir. Báturinn verð
ur aðeins þriggja metra langur
og á að kosta 575,000 dollara.
Framhaid af bls. 9
BREYT" VIÐHORF.
Þegar Þjóðverjar endurskipu-
lögðu járnbrautarmál sín að
heimsstyrjöldinni lokinni, varð
það fyrst fyrir að grípa til gufu-
eimlestanna að nýju. Þeir höfðu
talsvert slangur af þeim, að vísu
illa förnum og slitnum, en urðu
þó að notast við þær fyrst í stað.
Auk þess voru hæg heimatökin
með orkugjafann þar sem kolin
voru.
Árið 1950 má heita að járn-
brautarkerfið í Vestur-Þýzkalandi
hafa verið komið að fullu í eðli-
legt horf að nýju Þeir áttu 12000
gufuknúnar eimreiðir, um 700 raf
magnseimreiðir og helmingi færri
diseleimreiðir. Ellefu árum seinna
eða í septembermánuði í fyrra
hafði sú breyting orðið á að gufu-
eimlestirnar höfðu fækkað niður
í 6900, en rafmagnslestum fjölgað
upp I 1500 og dieselknúnum eim-
reiðum upp í 2000. Árið 1950 fóru
gufueimreiðarnar 83% allra vega
lengda sem vestur-þýzku járn-
brautirnar fóru, en ekki nema
53.5%.í fyrra. Sýnir þetta glögg-
lega hvaða umskipti eru að eiga
sér stað, enda mun það ætlunin
að gufulestirnar hverfi úr sög-
unni með öllu innan fárra ára.
Til þessarrar breytingar ber
margt, m. a. það, að gufulestirnar
eru í senn aflminni og hæggeng-
ari heldur en raf- eða diesellestir,
þær krefjast meira mannahalds
vegna kyndingar, og loks það að
það fylgir þeim meiri óhreinindi
af kolum og reyk. Árið 1957
þurfti á 10 milljón smálesta af
kolum til orkuvinnslu járnbraut-
anna í Ve. Lur-Þýzkalandi.
Til gamans skal þess getið hér
að ef allir dráttarvagnar þýzku
járnbrautanna væru tengdir sam-
an i eina lest fyrir utan járn-
brautarvagnana sjálfa — myndi
sú lest verða 120 kílómetra löng,
léBmillj. krónurí
áfengi á 9 mán.
Reykjavík
Akureyri
Isafjörður
Siglufjörður
Seyðisfjörður
Á sama tíma 1961
eins og hér segir:
Reykjavík
| Akureyri
eða lest sem næði frá Reykjavík
og að Hvítá í Borgarfirði með því
þó að farið væri eftir lengd þjóð-
vegarins, en ekki beinni línu.
Önnur tala sem einnig talar sínu
máli, um hvílíkt risafyrirtæki
járnbrautirnar í Vestur-Þýzka-
landi eru, er sú að hvern rúm-
helgan dag ársins fara 36000 járn
brautir úr járnbrautarstöðvum
landsins í lengri og skemmri ferð-
ir, ýmist með farþega eða flutn-
ing innanborðs.
ÞRÓUN
TÍMANS.
Fyrsta eimreiðin sem hóf ferðir
í Þýzkalandi var búin 40 hestafla
dráttarvél. Á árinu sem nú er að
líða hafa Þjóðverjar látið smíða
margar eimreiðir sem knúnar eru
* 6 þúsund hestafla orku. Þetta er
þróun tímans.
Eins og eðlilegt er berast
þýzku járnbrautirnar í bökkum,
annars vegar vegna hinnar gífur-
legu nýbyggingar og fjárfesting-
ar vegna viðreisnarinnar hins
vegna vegna samkeppni við flug-
vélar og bifreiðir og reyndar við
skip líka, þvi að mikið er flutt,
einkum af varningi, eftir ám og
skipaskurðum.
Til þess að mæta þessari sam-
keppni hafa járnbrautirnar tekið
upp ýmis konar þjónustu til að
gera ferðalangnum lífið sem
þægilegast. Klefarnir sjálfir eru
rúmgóðir og þægilegir, hægt er
að velja milli reykingaklefa og
þar sem ekki er reykt, langleiða-
lestir eru búnar bæði svefnklefum
og matarvögnum og nú eru þær
einnig búnar skrifstofum þar sem
ferðalangurinn getur fengið skrif-
stofustúlku í þjónustu sína fyrir
sanngjarnt gjald og falið henni að
vélrita og skrifa sendibréf fyrir
sig meðan ð ferðinni stendur.
Ég hef aldrei ferðazt jafn mik-
ið eða lengi samfleytt með járn-
brautum og ég gerði á þessu
hausti í Þýzkalandi. í hálfan mán-
uð samfleytt fór ég meira eða
minna á hverjum degi — oftar
langar vegalengdir. Ég kveið
þessu til að byrja með, óttaðist
að þetta væri þreytandi og leið-
inlegt, en ég komst fljótlega að
raun um það að þegar skip eru
undantekin er ekkert farartæki
jafn þægilegt sem járnbrautin.
Maður er þar að vi§su leyti eins
og heima hjá sér, getur staðið og
setið að vild, borðað þegar mann
svengir og jafnvel sofnað í mjúk-
um hægindastól, en þess á milli
tekið sér göngu milli vagnanna
og notið útsýnisins út um stórar
og bjartar rúður járnbrautarklef-
anna. Þá var jafnvel ekki laust
við að ég saknaði þessa farar-
tækis hér í heimalandi mínu. Um
leið varð mér hugsað til þess
hvílíkur skóli jámbraut myndi
hafa orðið í þessu landi óstund-
vísinnar — íslandi — þar sem
þess er þráfaldlega krafizt að
bæði bifreiðar' og flugvélar bíði
eftir þeim sem sofið hefur yfir
sig.
Að utan —
Framhald af bls. 8.
ar. Þessar kosningar skipta því
óvenjulega miklu máli fyrir þró
un stjórnmálanna í Bandaríkj-
unum næstu tvö árin, og fyrir
hann persónulega, enda hefur
hann lagt sig allan fram til að
berjast fyrir í kosningabarátt-
unni, enda eru margir af hinum
nýju frambjóðendum Demo-
krata, eindregnir stuðnings-
menn hans. En hvað sem öliun.
spám líður verða kosningarnar
meira spennandi en oft áður af
þessum ástæðum.

ESIE3S!