Vísir - 05.01.1963, Blaðsíða 7

V í S I R . Laagardagur 5. janúar 1963.
7
paii
bíður dauðans
Það er nú almælt í
Rómaborg, að Jóhannes
páfi 23. eigi ekki langt
eftir ólifað. Hann ákvað í
desember að fresta hinu
mikla kirkjuþingi, sem
hann hafði kallað saman
og var ástæðan opinber-
lega sögð sú, að hann
væri magaveikur. En veik
indi páfans munu vera al-
varlegri, svo alvarieg, að
þegar kirkjuþingið kemur
aftur saman næsta haust,
er vart búizt við að hann
verði meðal lifenda.
Páfinn óttast' ekki dauðann.
Hann trúir því að hann muni eiga
góða heimkomu á himnum. Hins
vegar er hann sagður mjög á-
hyggjufullur yfir því, að svo
kunni að fara að kirkjuþingið
mikla verði árangurslaust og
starfi þess muni eigi verða fram
haldið þegar hann er horfinn af
sviðinu.
Það er eðlilegt að hann óttist
slíkt, því að þess eru mörg dæmi
að nýir páfar fylgi ekki fram um-
um að fresta því árið 1870, þegar
styrjöld Frakka og Prússa hófst.
Þó þar væri aðeins um frestun að
ræða, hafði enginn eftirmanna
páfa áhuga á að halda starfi þings
ins áfram, hvorki Leó 13., Bene-
dikt 15. né Píusarnir númer 10,
11 og 12.
Tóhannes páfi telur það mjög
" mikilvægt fyrir kaþólsku kirkj
una, að starfi kirkjuþingsins nú
verði haldið áfram. Hann hefur
jafnvel gengið svo langt, sem
, er einsdæmi, að gefa ákveðna vís-
bendingu um það, hver hann vilji
að verði kosinn eftirmaður sinn
þe'gar hann fellur frá. Það er
enginn vafi á því, að hann óskar
þess einlæglega að til þessa háa
embættis verði kjörinn Giovanni
Montini kardínáli og erkibiskup
af Milano. Honum treystir hann
bezt til að halda áfram því um-
bótastarfi á skipulagi kaþólsku
kirkjunnar, sem hófst á kirkju-
þinginu á s. 1. hausti.
A llt frá því Roncalli kardináli
settist í embætti sem Jó-
hannes 23. páfi varð það ljóst,
að hann hafi aðallega eitt áhuga-
mál, að kalla samán kirkjuþing'
til þess að endurskoða allt skipu
lag hinnar kaþólsku kirkju. Hann
tilheyrir nú greinilega þeim armi
tíma lifnaðarhætti og skoðanir.
Fyrir frestun þingsins tókst
þeim aðeins að fá samþykkta eina
mikilvæga breytingu, það er að
breyta messuforminu, þannig að
dregið verði úr notkun latínu en
messur meira framkvæmdar á
hverri þjóðtungu.
Jþað sýnir nokkuð hvílíka á-
herzlu Jóhannes páfi hefur
lagt á nauðsyn þessara breytinga,
að hann hefur margsinnis lýst því
yfir að ákvörðunin um að halda
kirkjuþingið sé miklu meira en
eigin hugmynd/ eða fyrirskipun.
Hann segir að sú ákvörðun sé
guðleg fyrirmæli. Hann lítur svo
á að í þessari ákvörðun hafi hann
fengið guðdómlega opinberun.
Þrátt fyrir það virðist sem hann
óttist, að svo kunni að fara með
kirkjuþing sem önnur fyrri, að
það verði eigi til lykta l^itt, ef
hann fellur frá. Þess vegna lét
hann lýsa því yfir, að verkefnum
þessa þings, að leysa nútíma
vandamál, yrði að Ijúka. Er litið
svo á að með þessu vilji hann
binda hendur eftirmanns síns, svo
að honum verði skylt að halda
starfinu áfrani.
gkömmu áður en kirkjuþinginu
var nú frestað í byrjun des- Jóhannes páfi 23. biðst fyrir við setningu kirkjuþingsins.
og óttast að kirkjuþingi verði ekki haldið áfram
bótastarfsemi sem fyrri páfar hafa
byrjað. Síðasta dæmið er það, að
árið 1869 kallaði Píus 9. saman
kirkjuþing, en ákvörðun var tekin
kirkjunnar, sem telur að margt sé
orðið úrelt í kirkjuskipuninni og
að gerbreyta þurfi starfsaðferð-
um hennar til samræmis við nú-
ember skýrði Jóhannes páfi nokkr
um vinum sfnum frá því, að hon-
um yrði væntanlega eigi auðið
svo langra lífdaga, að hann gæti
tekið þátt í framhaldi kirkjuþings
ins næsta haust. Á samkomu, sem
hann hélt með enskum og banda-
rískum biskupum, sagði hann m.
a.: — Ef páfi er of veikur til að
ljúka verki sínu, væri sennilegá
betra fyrir hann að deyja.
/
Og á fundi með ítölskum píla-
grímum sagðist hann langa til að
geta setið til loka kirkjuþings-
ins. Störf þess myndu þó taka
langan tíma og sennilega yrði
hann ekki lengur meðal þeirra I
við lok þess, þá yrði annar páfi:
tekinn við.
heirn allan. En hin gamla fast-
heldnari stefna virðist hins veg-
ar enn sterkust meðal hinna
ítölsku kardínála og þeir eru í
sterkri aðstöðu, þar sem það eru
eingöngu hinir 29 ítölsku kardín-
álar, sem kjósa páfa. Sumum þess
ara íhaldssömu kardínála mun
hafa þótt nóg um þann byltingar-
og umrótsanda, sem fram hefur
komið á kirkjuþinginu.- Sumir
þeirra sjá enga nauðsyn slíkra
umbóta. Nú vita þeir að þeir
eiga aðeins einn leik á borði, að
beita hinu sérstaka valdi sem þeir
hafa í páfakjörnefndinni til að
velja páfa andvígan þessum breyt
ingum.
17f til þess kæmi, að Jóhannes
páfi 23. félli frá og nýr en
afturhaldssamur páfi yrði kosinn
í embættið, sem hindraði frekari
umbætur, þá er hætt við að átök
harðni innan kaþólsku kirkjunn-
ar, því að nútíminn kallar æ
sterklegar á breytingar. Meðan
kirkjan stendur stirðnuð og stein
runnin í miðaldahugmyndum sín- >
um er eðlilegt að fólk alið upp '
í hugmyndum og þekkingu tímans
hverfi frá henni.
Skotinn er í sókn
Drykkja á skozku whisky fer
IVfikið er því undir þvi komið, jafnt og þétt í vöxt í ýnisum
hver verður kjörinn eftir-; 'önduni, b.eði austan hafs og
maður Jóhannesar 23. Það er nú 1 vestan-
sngum vafa bundið lengur, að . Undanfarin 27 ár hefur innflutn-
.... . . . , ° .. . i íngur Bandarikianna á whisky ni-
sjalfur kys hann f Mont.n,. ^ Arið ^ drukku Baynda.
kardínáh í Mdano verðj fynr val- ríkjamenn um 77]3 mjnjónir mra
inu. Hann er nú 65 ára, einn af ^skota", og var það 5,6% meira
yngsti kardínálinn cg forystumað- en árið áður og tvöfalt meira en
ur hinnar nýju frjálslyndu hré>'f- þeir drukku aðeins tíu árum áður.
Montini kardínáli, sem Jóhannes páfi vill að verði eftirmaður sinn.
ingar innan kirkjunnar.
Það virðist nú augljóst, að hin
frjálslyndu öfl séu sterl uá á
kirkjuþinginu, en það sitja full-
trúar kaþólsku kirkjunnar um
Drykkjan hefur enn aukizt, og
skozkt whisky er önnur mesta út-
fiutningsvara Skota, gengur næst
vélum.
En^það er víðar, sem menn fá
sér ,,skota“, því að V.-Þjóðverjar
fluttu inn um 1,9 millj. lítra árið
1959 og 1961 hertu þeir drykkjuna
í 3,1 millj. lítra, en gert er ráð
fyrir, að neyzlan 1962 verði næst-
um 4 millj. lítra. I Þýzkalandi
þykir sem stendur sérstaklega
fínt að drekka „skota".
í Frakklandi átti „skotinn" hins
vegar erfitt uppdráttar vegna inn-
rlutningshafta, en 1960 var losað
um þau og 1961 fluttu Frakkar
inn 3,3 millj. lítra, og enn var
drykkjan hert á þessu ári. En kon-
íak hefur éinnig verið í sókn, því
að á sama tíma hefur neyzla þess
um heim allan aukizt úr 35 mill-
jónum í um 50 millj. flöskur.