Vísir - 12.10.1963, Blaðsíða 9

■3 <
1SIR . Laugardagur 12. oktöber 1963.

*
Samtal við dr. Pál
ísólfsson, hið sjö-
tuga afmælisbarn
Hvemig er hægt að
hafa viðtal við mann,
sem Matthías Johannes-
sen er þegar búinn að
spyrja um flest það, er
frjótt ímyndunarafl get-
ur fundið upp á, og birta
árangurinn í bók upp á
231 blaðsíðu? Dr. Páll
ísólfsson þarf tæplega
að segja orð það sem
eftir er ævinnar nema
þá helzt öðm hverju:
„Sjá blaðsíðu þetta og
þetta í ,Hundaþúfan og
hafið‘.“ Þar hljóta að fyr-
irf innast svör við hér um
bil öllu, sem venjulegu
og jafnvel óvenjulegu
organistastarfiö í kirkjunni. Ég
hef enn nokkra orgelnemendur,
og svo fæst ég viö tónsmlöar.
Það er sitt af hverju, eins og
gengur".
„Hvernig llkar þér aö
kenna?"
„Vel, ég hef ánægju af þvl.
Mér fannst gaman að kenna
tónfræði og tónlistarsögu héma
áður fyrr, en ekki á planó.
Orgelið er annað mál".
„Hvers konar tónverk ertu
með I smlðum?"
„í sumar hef ég mest verið
að vinna að planóstykki, til-
brigðum við stef eftir föður
minn; það ætti að verða tilbúið
I næsta mánuði. Auk þess hef
ég verið með hljómsveitar-
verk".
Stundum æpir
þögnin
„Hvernig er vinnudagurínn
hjá þér? Vinnurðu reglubundið
á ákveðnum tímum?"
Dr. Páll við píanóið. (Ljósm. Vísis B. G.).
Ándinn er ekki alltaf
■ 1&3Í&A XTÍOíTI íli £ w.
fólki getur hugkvæmzt
að spyrja hann um.
„Og seinni bókin er I smíð-
um“, segir dr. Páll hinn róleg-
asti. „Það stóð alltaf til, að
þær yrðu tvær“.
„Um hvað á hún eiginlega að
I fjalla?"
„Aðallega músíklífið á Islandi
frá 1920 til þessa dags. Hún
kemur varla út I vetur; þetta
tekur langan tlma".
„Geturðu orðið talað við
nokkurn mann nema Matthías?
Hann hlýtur að hafa einstakt
lag á þér“.
„Það er aldrei hægt að segja
allt“. Og dr. Páll verður svo
leyndardómsfullur á svipinn, að
ekki leikur vafi á, að eitthvað
leynist I innstu kimum hugans,
sem enginn fær að heyra —
meira að segja ekki Matthías.
Setti auglýsingar
fyrir Vísi
„Þú veizt, að ég er gamall
starfsmaður VIsis", segir hann
svo. „Ég var að læra prentiðn
og æfði mig á að setja auglýs-
ingar fyrir blaðið. Það var
skemmtiiegt starf. Ég var lið-
ugur I fingrunum, skal ég segja
þér".
„Er það mögulegt?"
„Það er langt síðan — þetta
var 1911. Nei, kannske annars
1912. Þá var ritstjóri Júlíus
Halldórsson læknir. Ég vann
þar eitt ár, áður en ég fór út
1913. Jú, 1912 var það vlst".
„En hvað er aðalstarfið
núna?"
„Ja, það eru m.a. messumar,
„Ænei, þetta er mikið I
Ihlaupum, ég tek þvl með ró.
Annars er ég morgunmaður.
Mér þykir gott að fara snemma
á fætur og vinna á morgnana.
Ég kompónera á öllum tlmum
og hvar sem er, mér finnst oft
gott að vinna innan um margt
fólk, hávaði truflar mig ekki
mikið, svo framarlega sem
hann er ekki fram úr öllu hófi.
Ekkert er eins hávaðasamt og
einvera og þögn — stundum er
eins og þögnin æpi og verði
ógnvænleg, t.d. uppi á öræfum;
maður verður svo undurlitill,,
þá þarf að vera með öðrum.
Jæja, sumir geta verið einir,
aðrir ekki. Ég öfunda þá, sem
geta verið einir uppi um fjöll
og fimindi. Þ6 held ég, að ég
sé ekki öfundsjúkur að eðlis-
fari".
„Hvers konar náttúru kanntu
bezt við?"
„Hafið". Dr. Páll leggur á-
herzlu á orð sín. „Hafið og
ströndina. Ég er líka hrifinn af
ljúfu landslagi eins og vlða I
Danmörku og Þýzkalandi. Og
skógum. Stórum skógum. En
ekkert kemst I samjöfnuð við
hafið".
„Og brimið við Stokkseyri".
„Já, brimið". Páll fjölyrðir
ekki um það. Þeir, sem vilja
vita meira um ást hans á brim-
inu, geta lesið „Hundaþúfan og
hafið".
Andinn Iætur ekki
góma sig.
„Þú sagðist kompónera á öll-
um tímum - ertu kannske að
þvl núna?“
ing,- reynir á hæfni og hug-
myndaflug tónskáldsins".
Listin má ekki verða
tóm vinna.
„Hvað um konserta? Kvíðirðu
alltaf fyrir þeim?“
„Það er eins og að fara I
flugvél — ég kvlði fyrir áður,
en líður ágætlega, þegar ég er
kominn upp I hana. Og I báð-
um tilfellum hugsar maður ó-
neitanlega talsvert um, hvernig
lendingin muni verða. Ég er ó-
rólegur fyrir konsert, en þegar
ég er einu sinni byrjaður að
spila, gleymi ég öllum tauga-
óstyrk. Aðalatriðið er að reyna
að vera nógu vel undirbúinn.
Maður fær alltaf miklu meira
út úr hlutunum, ef maður kast-
ar ekki höndunum til þeirra.
Listin má aldrei verða tóm
vinna; hún verður að vera bor-
in uppi af innri glóð — annars
er hún ekki list, heldur hand-
verk“.
Bjartsýnn
á framtíðina.
„Hvernig finnst þér að líta
fram I tímanrf?"
_Ég er bjartsýnn á framtíð-
ina. Mér þykir vænna um Is-
land með hverju árinu sem líð-
ur, og ég er sannfærður um, að
betra land er ekki til I vlðri
veröld. Ja, veðrið — það er þó
a.m.k. aldrei leiðigjamt. ís-
land á að vera sérstök heims-
álfa; það er ólíkt öllu öðru, og
hér gerast hlutir, sem aldrei
koma fyrir annars staðar. Ég er
líka bjartsýnn á framtið tón-
listarinnar hér á landi. Hún er
í góðum höndum, nýir og nýir
gáfumenn koma fram á sjónar-
sviðið, Sinfóníuhljómsveitin er
orðin fastur þáttur I borgarlíf-
inu, tónskáldin okkar fá tæki-
færi til að heyra verk sln leik-
in, og það hvetur til dáða ...
ég er ósköp glaður yfir þeim
miklu framförum, sem hafa
átt sér stað I músíklífinu okk-
ar, og ég hugsa með ánægju til
framtíðarinnar". — SSB.
Tónlisfarskóli stofn-
aður í KÓPAVOGI
„Nei, ekki I augnablikinu, en
ég geri það iðulega meðan ég
er að tala um allt annað. Til
þess verður maður að geta
hugsað kontrapunktískt, eins og
ég kalla það, þ.e. að halda at-
hyglinni á mörgum línum sam-
tlmis“.
„Hvemig finnst þér að semja
eftir pöntun?“
„Ja, konan mín segir, að það
þurfi að reka mig til að gera
þessa hluti. Ég hef oft unnið
eftir pöntun og stundum ekki
ætlað að treysta mér út I það,
eins og fyrir .Gullna hliðið'.
En oft kemur það, þegar
minnst vonum varir. Maður
getur ekki setzt niður og sagt:
,Nú ætla ég að fá hugmyndir'.
Það er vísasti vegurinn til þess
að heilinn verði galtómur.
Andinn er ekki alltaf tagltæk-
ur. Nei, hann lætur sko ekki
góma sig“.
„Þegar þú færð hugmynd,
heyrirðu þá fyrir þér, hvernig
hún á að hljóma og I hvaða
búningi bezt er að hafa hana?“
„Ég veit ekki, hvernig á að
koma orðum að því. Oft finn ég
ósjálfrátt, hvað hún passar
bezt fyrir, en stundum kemur
það á eftir. Músíkölsk hug-
mynd er alltaf örstutt og bregð-
ur fyrir eins og glampa. Það
er um að gera að skrifa hana
niður I hvínandi hvelli, ácfar en
hún hverfur aftur, en góðar
hugmyndir festast þó dálítið í
manni. Þegar það er búið, byrj-
ar sjálf vinnan, og þá fyrst læt-
ur sköpunarmátturinn til sín
taka. Hugmyndirnar gefur sér
enginn sjálfur, en þegar að því |
kemur að færa verkið I bún- B
Nýlega var stofnað Tónlistarfélag
Kópavogs, og var fyrsta verkefni
bess að stofna tónlistarskóla sem
taka mun til starfa 1. nóvember
næstkomandi, I félagsheimili Kópa
vogs. Kennslufyrirkomulag verður
með svipuðum hætti og í öðrum
íónlistarskólum á landinu, og skóla
gjald það sama og I undirbúnings-
deild Tónlistarskólans I Reykjavík.
Aðalnámsgreinar I vetur verða
píanó og strokhljóðfæraleikur, og
einnig verður kennt á önn-
ur hljóðfæri eftir þvl sem að-
stæður leyfa. Kennsla I aðalnáms-
greinum fer fram I einkatímum, og
fá nemendur tvær klukkustundir I
Frh. á bls. 7.