Vísir - 06.10.1965, Blaðsíða 9

VlSIR . Miðvikudagur 6. október 1965,
9
"
Aöal sjónvarpssendirinn að koma til
landsins. Senn allt sjónvarpsstarfsliðið
fullráðið — Vel séö fyrir tekjuhliöinni
VÍSIR ræðir við Vilhjálm Þ. Gíslason
útvarpsstjóra um framkvæmdir Islenzka
sjónvarpsins
Vilhjálmur Þ. Gíslason útvarpsstjóri.
- ÖIl senditæki hins nýja
íslenzka sjónvarps verSa af
þannig gerð, að þau henta
einnig fyrir litsjónvarp, sagði
Vilhjálmur Þ. Gíslason sjón-
varps- og útvarpsstjóri, er ég
átti tal við hann á skrifstofu
hans í Ríkisútvarpinu í gær
um hið fyrirhugaða sjónvarp.
Sjónvarps og útvarpsstjóri er
nýkominn heim frá Vestur-
Þýzkalandi. Þangað hélt hann í
boði utanríkisráðuneytisins f
Bonn og erindið var vitanlega
að líta á þýzka sjónvarpið og
útvarpið. En áður en við hófum
að spjalla um för hans og erindi
í Þýzkalandi barst talið að því
hvemig gengi uppbygging hins
íslenzka sjónvarps og allur
tækniundirbúningur.
sviga má skjóta því inn að þeg
ar að því kemur þurfa menn að
afla sér nýrra viðtökutækja; þá
hafa tækniframfarimar gert nú-
verandi tæki úrelt. Fjárfestingin
í sjónvarpstækjum hér á landi
mun vera um 200 millj. króna
í dag.)
— Og þið haflð verið að ráða
starfslið?
— Já, dagskrárstjórar verk-
fræðingur og nokkrir fleiri em
þegar ráðnir, og nú er unnið að
því að fullráða þá 30 starfsmenn
sem verða í fyrstu för íslenzka
sjónvarpsins. Það veitir sannar
lega ekki af að fá þá strax til
starfa, þar sem ekki er ár þar
til fullkomið sjónvarp á að geta
hafizt. Við þurfum að láta þiálfa
starfsfólkið erlendis. 1 Dan-
Nordvision, sem eru samtök-
sjónvarpanna á Norðurlöndum
og á döfinni er aðild okkar að
Eurovision. Þessi samtök ann-
ast mjög mikla og ágæta miðlun
sjónvarpsefnis og er það okkur
mikils virði að vera þar í fylk-
ingu.
— Og er nokkuð tómahljóð í
kassanum hjá íslenzka sjónvarp-
inu?
— Ekki aldeilis. Þing og stjórn
menn geti innan fimm ára
stillt sjónvörp sin inn á stöðv
ar um allan heim. Aðrir sjón-
varpsmenn telja þetta of mikla
bjartsýni. En Sarnoff hefur fyrr
sýnt að hann er framsýnn og
raunsýnn og hver veit nema
hann hafi hér einnig á réttu að
standa.
— Þú ert nýkominn frá skoð-
unarferð um vestur-þýzku sjón-
varpsverin?
hljómsveitarinnar, ef tækifæri
gæfist. Þá hitti ég útvarpsstjór-
ann í Hamborg að máli, von
Hammerstein, og ræddi m.a. við
hann um litsjónvarpið, sem
Þjóðverjar búast við að muni
að fullu upp tekið eftir 3-5 ár.
Kom ég einnig í Lokstedt-studi
óin fyrir utan Hamborg og sá
þar gerð sjónvarpsmynda.
í Berlín stóð svo vel á að þar
var tónlistar- bg leiklistarhátið
í fullum gangi' er ég kom þang
að. Þar heyrði ég Karajan
stjóma og var þið mikil stund
Einnig sá ég þar Sir Laurence
Olivier leika með flokk frá
brezka þjóðleikhúsinu, Othello
og gamlan farsa, Love for Love.
Var það einnig mjög eftirminni-
legt. I þerlín hitti ég Herr
Steigner, útvarpsstjóra Sender
Freies Berlin, og ræddi við
hann um starfsemi stöðvar
hans. í Miinchen átti ég fund
með aðaldagskrárstjóra Bayeris
ches Rundfunk Walter von
Cube.
Þýzka útvarpið og sjónvarpið
standa á mjög háu stigi. Dag-
skrámar eru góðar og menning
arlegar og þessar stofnanir em
auðugar og leggja mjög af
mörkum til menningarmála,
styðja hljómsveitir og leikhús.
Er það allt mjög til fyrirmynd
ar og eftirbreytnisvert. Otvarp
ið er heldur í skugga eins og
sakir standa, en flest.ir er ég
ræddi við töldu að það myndi
ná meiri vinsældum er nýja-
bram sjónvarpsins færi af. Þá
kynnti ég mér eirmig nokkuð
hvaða aðferðum er beitt við
skoðanakannanir um vinsældir
útvarps- og sjónvarpsefnis, en
slíkar byrjunarkannanir höfum
við gert hér heima. Er hin
mesta nauðsyn að koma full-
komnu könnunarkerfi á, svo
unnt sé að ætla hvernig dag-
v
— Já, ég fór þangað í tiu
daga ferð, ágæta, fróðlega og
skemmtilega. Kom ég til Ham
borgar, Berlinar og Miinchen og
sá þar margt merkilegt og hitti
útvaxps- og sjónvarpsstjóra. í
Hamborg hitti ég prófessor
Schmidt-Isserstedt þar sem
hann var að stjórna Sinfóníu-
hljómsveit borgarinnar á tónleik
um fyrir sjónvarpið. Ég rabbaði
við hann og tók hann m.a. vel
í það að koma hingað til lands
og stjóma tónleikum Sinfóníu-
skrámar falla í smekk fólks,
sjáenda og hlustenda. Er það
ómetanlegur styrkur við gerð
dagskránna. 1 Þýzkalandi ann
ast slíkar kannanir sjálfstæðar
stofnanir og heimsótti ég eina
slíka, Hans Bredow Institut í
Hamborg.
Þessi för mín var því á allan
hátt fróðleg og skemmtileg en
mörg verkefnin eru, sem enn
bíða óleyst hér á landi í sjón-
varps- og útvarpsmálum okkar.
G.
Námsstyrkir Evrópu-
ráðs á sviði félags-
mála
— Og hvenær mun íslenzka
sjónvarpið taka til starfa?
— Nú í nóvember vonumst
við til þéss að reynslusendingar
á kyrrstæðum sjónvarpsmynd-
um geti þegar hafizt. Þær mynd
ir era sendar út til þess að mæla
styrkleika stcðvarinnar og mót
tökuskilyrði. Sjálft sjónvarpið
getur síðan vonandi hafið göngu
sína með kvölddagskrá á miðju
næsta ári.
Nú er á leiðinni til landsins
stóri sjónvarpssendirinn og verð
ur honum komið fyrir uppi á
Vatnsendahæð. Mörg önnur
nauðsynleg tæki era ýmist kom-
in eða rétt ókomin, og eins og þú
veizt hefur framvarðarlið sjón-
varpsins þegar flutzt inn í sjón-
varpshúsið að Laugavegi 176.
Þar er nú unnið af fullu kappi
að breytingum á húsinu eftir
teikningum starfsmanna Húsa-
meistara, en þær eru gerðar i
samráði við aðalarkitekt sænska
sjónvarpsins. 1 þessu húsi verð
ur eitt mjög stórt stúdió og
önnur smærri og herbergi fyrir
starfslið og starfsemi hins ís-
lenzka sjónvarps.
— Og þið gerið ráð fyrir lit-
sjónvarpi hér á landi?
— Já, litsjónvarpið er þegar
hafið í Bandaríkjunum og nú
fara fram athuganir á því hvert
þriggja Iitkerfa Evrópulöndin
skuli- velja sér. Það er þannig
fullvíst að eftir fá ár verð-
ur litsjónvarpið komið til skjal-
anna. Þess vegna era öll tæki-
okkar keypt þannig að þau gilda
einnig fyrir litsjónvarp. (Innan
mörku höfum við fengið aðstæð-
ur fyrir tæknimennina og Svíar
hafa boðið tveimur dagskrár-
mönnum að koma og fylgjast
með gerð dagskráa í sænska
sjónvarpinu.
— Svo sjónvarpið verður eins
konar norrænt samvinnufyrir-
tæki?
— Við höfum haft mikla og
góða samvinnu við Norðurlanda
menn um uppbyggingu þess,
bæði hvað snertir þjálfun starfs
fólksins og eins um lán á vél-
um og tækjum. Þau tæki sem
við erum að fá núna koma sem
lánstæki fyrst frá Norðurlönd-
um. Þegar við höfum prófað þau
um hríð getum við á grundvelli
þeirrar reynslu ákveðið hvað af
þeim við kaupum. Það er mikill
kostur og auk þess einnig mjög
hagstætt að fá þannig raun-
veralega allt að eins árs láns-
frest, sem þetta raunverulega
þýðir.
— En hafið þið ekki einnig
samvinnu við brezka sjónvarp-
ið í þessum efnum.
— Ég hef sett mig í samband
við það einnig og þar stendur
okkur ýmiss konar aðstoð og
hjálp til boða, ef við þurfúm á
að halda. Þá má einnig nefna
það að ég hef ritað um 50
sjónvarpsstöðvum víðs vegar
um veröld og spurzt fyrir um
sölu á sjónvarpsefni og ýmsa
fyrirgreiðslu varðandi dag-
skrár, og hvarvetna fengið hin-
ar beztu undirtektir. Þá má einn
ig geta þess að við íslendingar
höfum nú þegar gerzt aðilar að
arvöld hafa verið svo einstak-
lega vinsamleg að útvega sjón-
varpinu allar tolltekjur af inn-
fluttum sjónvarpstækjum. Sú
upphæð nemur nú um 20 millj.
kr. Fyrir það fé er allur undir-
búningur tmninn og tæki keypt.
Þessar tolltekjur era vitanlega
okkar eini tekjustofn í bili, en
hann fer ugglaust mjög vaxandi
þegar sjónvarpið hefur göngu
sína. En þá bætast við afnota-
gjöldin og tekjumar af sjón-
varpsauglýsingunum. Er það
vel að tekjumöguleikamir eru
mikBr því enginn gerir gott
sjónvarp auralaus.
— En hvenær rætist sá óska-
draumur að menn geti setzt nið
ur við sjónvarpstæki sín og
stillt inn á stöðvar f New York
Moskvu og hvar sem er um
heiminn.
— Það er erfitt að gefa fulln
aðarsvar við þessari spumingu.
En vitanlega er að þessu unnið
af miklu kappi af sjónvarps-
mönnum víða um heim. Eins og
sakir standa er ísland utan
geisla-fjarskiptagervihnattarins
Early Bird, sem notaður er til
sjónvarpssendinga heimsálf-
anna á millum. En jafnvel
þótt við væram innan geislans
era móttökustöðvarnar ægi-
dýrar, kosta hálfan milljarð
danskra króna, svo það mundi
ekkj vera viðráðanlegt að
byggja slíka stöð fyrir okkur.
Hins vegar eru framfarirnar
mjög hraðar á þessum vett-
vangi. Sá mikli fjarskipta- og
sjónvarpsmaður David Sarnoff
forstjóri RCA, spáir því að
Á árinu 1966 mun Evrópuráðið
veita fólki, sem vinnur að félags
málum, styrki til dvalar í aðild
, arríkjum ráðsins. Eru styrkirnir
ætlaðir til þess að þeir, sem
þeirra njóta, afli sér aukinnar
þekkingar og reynslu, er komi
þeim að notum í störfum þeirra.
Styrkir þessir eru veittir þeim,
sem vinna að hinum ýmsu grein
um félagsmála svo sem almanna
tryggingum, velferðarmálum
fjölskyldna og bama, endur-
þjálfun fatlaðra, vinnumiðlun,
starfsþjálfun og starfsvali,
félagslegu öryggi, vinnulöggjöf,
vinnueftirliti, öryggi og heil-
brigði á vinnustöðum o. fl.
Þeir sem styrks njóta fá
greiddan ferðakostnað og 850,
eða 1000,— franska franka á
mánuði, eftir því í hvaða landi
dvalizt er. Algengast er að
styrkur sé veittur til 4 — 6 mán-
aða dvalar.
Umsóknareyðublöð ásamt
upplýsingum fást í félagsmála-
ráðuneytinu. Umsóknir skulu
sendar félagsmálarSðuneytinu
fyrir 15. október n. k.