Vísir - 20.01.1968, Blaðsíða 7
V1SIR . Laugardagur 20. janúar 1968.
7
af hugvekjum séra Jónasar.
mönnunum, þó honum sé og elska hann því ekki
IRKJAN O dr ÞJÓ
1 RÓSEMI
OG TRAUSTI
Flestum kemur saman um það
ag eitt aðaleinkenni nútímans sé
hraðinn og öll sú keppni og
spenna — allur sá óróleiki og
kvíöi sem honum fylgir. Lífi og
starfi margra og andlegu ástandi
þeirra er þannig varið, að það
er eins og þeir geti aldrei unnt
sér hvíidar, aldrei átt næðis-
stund eða augnabliksró, allur
dagurinn og kvöldið með er ein-
hver hamagangur, þrotlaus á-
kafi til aö komast áfram, fram
úr öðrum, komast yfir sem mest.
Til hvers?
öfejálfrátt kemur manni í hug,
það sem Einar Ben. kvað á Fifth
Avenjú:
„Mér fannst þetta líf allt sem
uppgerðarasi
og erindisleysa með dugnaðar-
fasi.“
Mikils virði væri það, að geta
einhvers staðar fundið tómstund
sem stöðvar „uppgerðarasann",
einhvemtíma gengið til móts við
þann, sem maður finnur í hjarta
sínu að maður fer ekki til erindis
leysu. —
— Gamla fólkið átti slíka
stund.
Það voru húslestrarnir í vöku
lok, andagtstundimar, hugvekj-
an og sálmarnir, sem var helguð
síðasta stundin áður en gengið
var til náða. — Um þetta var
sameinazt í kyrrð og helgi lotn-
ingarinnar fyrir hinu eilífa og
sanna fvrir honum. sem „bylgj-
ur getur bundið og bugað
storma her,“ ekki síður á ó-
kyrru hugans en úfnum sjó,
sem umlykur landið. Guðs
orð, útlegging þess og söng-
ur sálma, þetta var einingar-
tákn heimilisins. Allir vom sam
einaðir um eilíf verömæti, sem
voru ofar vizku manna og ver-
aldargengi. Hér stóðu allir jafn-
ir frammi fyrir Guði. lífsins höf
undi, mannanna kærleiksríka og
réttláta föður.
Ómetanlegt væri það vissu-
lega fyrir_ nútímamanninn að
eiga slíka stund næðis og kyrrð
ar, stund helgi og lotningar og —
þótt ótrúiegt sé — eru þau heim
ili til enn í dag, sem halda þenn
an gamla sið í heiðri.
Maður er nefndur Finnbogi og
er Guðmundsson, mjög kominn
á efri ár, fæddur í Keflavík árið
1886, en hefur átt heima í Innri
Njarðvík síðan hann var 10 ára
gamall. Kona hans, Þorkelína
Jónsdóttir fædd 1888, er ein af
7 systrum frá Hópi í Grindavík,
sem allar nema ein, urðu hús-
freyjur á Suðumesjum. Þessi
öldnu heiðurshjón hafa búið all
an sinn búskap langrar ævi í
Tjarnarkoti í Innri Njarðvík,
eignast 5 böm, alið upp 2 fóstur
börn, stundað bjargræöisvegi
venjulegs alþýðuheimilis til sjós
og lands á Suðumesjum.
Um öll sín mörgu búskaparár
hafa þau haldið einum ákveön-
um vana, sem sýnir hve reglu-
semi og viljafesta eru ríkir þætt
ir í heimilislífinu. Húsbóndinn
hafði lesið húslestur frá því
hann var bam aö aldri og hefur
aldrei brugðið þeirri helgivenju
Fyrir valinu hefur orðiö 50.
hugvekjan þar sem lagt er út
af þessum orðum í Matth. 19.
16.: „Hvað á ég að gjöra til þess
að eignast eilíft líf?“
Umfram allt áttu í náunga þín
um að elska þá guðsmynd, sem
hann á sameiginlega við sjálfan
þig og ekki synja honum elsku
þinnar, aðstoðar og líknandi
hjálpar, þó hann eigi engan að af
synjað um eitthvað af hinum
tímanlegu yfirburðum. Jesús var
kominn til að leita að hinu glat
aða. Hann umgekkst því ekki
einungis höfðingja lýðsins held-
ur jafnvel þá menn, sem fyrir-
litnir voru, ef hann einungis
fann hjá þeim löngun eftir guðs
rfki, ef hann sá möguleika til
þess að geta frelsað þá. Guðs-
mynd í manninum áttu að elska
rr fá-
tækan en ríkan, fávísan en upp
lýstan, breyskan en fullkominn
sjúkan og vesalan en heilbrigð
an og voldugan. Þegar þú sjálfur
átt að fara héðan alfarinn, getur
þú bæði rennt augum þínum
glaður til baka yfir hina förnu
leið, og vonaraugum framundan
þér, ag þú munir fyrir Jesú
skuld eignast eilíft líf. —
Amen.“
Slöðugir í bæninni
Það, sem einkennir lífið er
ekki sízt óvissa þess og fallvalt-
öl4 .sín.búgkaparár, fram á1 þ'éniuiUjS^i. þaö.,hratt fjam hleypur
og hefur enga bið, og enda þott
okkur virðist jafnan allt ganga
ari' dág — fra vetumóttUm til
sumarmála. — Voru á ‘síðast-
liðnu ári 70 ár liðin frá því að
Finnbogi las fyrsta húslestur
heima í föðurgaröi. — Ætíð
hefur Finnbogi lesið í sömu hús-
lestrabókinni. Það eru: Hugvekj-
ur til kveldlestra frá veturnótt-
um til langaföstu og við ýms
tímaskipti eftir sr. Jónas á Staö-
arhrauni (afa Kristjáns augn-
læknis Sveinssonar) Fer því
ekki illa á að enda þessa
grein um húslestrana í Tjarn-
arkoti með niðurlaginu á einni
sinn vanagang hversdagsleikans
þá vitum við í rauninni aldrei
hvað við tekur, hvað okkar bíður
á næsta leiti, Þannig er þetta
sem betur fer. Það er þessi ó-
vissa eða áhætta sem fyllir
stundir dagsins innihaldi og til-
gangi, fjölbreyttni og litbrigð-
um. Án þess væri lífið litlaust og
leiðinlegt, tilveran eins og dauð-
ur stöðupollur í staðinn fyrir
kvikur árstraumur, sem enginn
stöövað fær.
Því er það, að við vitum
hvorki daginn né stundina,
margt getur borið aö höndum,
. gvænt. og skyndilega. Þess vegna
þarf maðurinn ætíð að vera viö-
búinn, jafnvel þvi versta. Hið
góða skaöar ekki, eins og alþýðu
máltækið segir. — En til þess að
vera viðbúinn hinu óvænta og
misjafna, þarf maðurinn að hafa
eitthvað öruggt aö styðjast við,
grípa til, verjast falli svo að
hann verði hvorki reikull né
ráðalaus né niðurbrotinn þegar
vanda h'fsins ber að höndum.
Postular Jesú og aðrir meðlimir
hinna fyrstu kristnu safnaða,
þeir voru ekki í vafa um hvar
þeir ættu að leita trausts og
halds á lífsins úfna sjó, hver
væri vörn þeirra gegn ofsókn-
um og aðkasti heimsins, trúar-
styrkur í fallvelti áranna, at-
hvarf og skjól þegar á móti
blés. — Þetta athvarf var bænln,
bænarlífig sem var hinn opni far
vegur guðsamfélagsins, sfstreym
andi lind inn í sál þeirra. Þess-
um farvegi fyrir áhrifunum og
kraftinum að ofan héldu þeir á-
vallt opnum með því að vera
stöðugir í bæninni, eins og seg
ir í Postulasögunni 14. versi, 1.
kap. — Þeir gripu ekki til bæn
arinnar sem einhvers töfralyfs
þegar mikið lá við og annað
brást. Nei, þeir stunduðu hana
stöðugt, án afláts, eins og Páll
brýnir fyrir söfnuði sínum í
Þessaloníku. Og þannig ætti
þetta að vera hjá okkur kristn-
um mönnum í dag. Vanrækjum
ekki bænarinnar mikla náðar-
meðal. Opnum hug og hjarta í
bæn fyrir kraftinum af hæðum,
leitum þar huggunar og styrks
í andstreymi, felum kærleiks-
ríkum föður vorum á himnum
dagsins vandamál, biðjum fyrir
þeim sem bágt eiga, biðjum Guö
um rétt mat okkar á lífsgæðun-
um, þakklæti fyrir að eignast
þau, hófsemi í nautn þeirra, ein-
lægni hjartans til að biðja þessar
ar fomu biblíulegu bænar: Ó,
Guð, geföu mér hvorki fátækt né
auðæfi, en veit mér minn deild-
an verð.
Kirkjusíðan í dag flytur frásögn
af húslestrum í Njarðvík innri.
Þess vegna þykir ekki illa á því
fara. að birta mynd af Njarðvík-
urkirklu. — Hún er nú rúmlega
áttræö — vígð af sr. Þórami í
Görðum 18. júlí 1886 og endur-
vígð af hr. Sigurgeir biskup 24.
sept. 1944, því að þá hafði sókn-
in legið niðri og kirkjan staðið
ónotuð í 20 ár eftir að kirkja
var reist í Keflavík.
Njarðvíkurkirkja er, eins og
Hvalneskirkja, byggð úr höggnu
grjóti með lágum tumi úr timbri.
Það ber ekki mikið á henni ofan
af hraðfömum Suðurnesjavegin-
um. En það borgar sig samt að
leggja lykkju á leið sfna niður
í þorpið, hið vinalega pláss við
Njarðvíkina, og kyrra huga sinn
við að skoða þetta, þjóðlega yfir
iætislausa guðshús og líkneskju
Ríkarðs af Jóni Thorkillíus, sem
valinn hefur verið staður á bal
anum skammt austan við helgi-
dóminn.
Á bæn i Ásbyrgi
Um árabil stýrði Sæmundur G. Jóhannsson ritstj. á
Akureyri drengjaheimilinu á Ástjörn í Ásbyrgi. 1 síð-
asta hefti af Heimili og skóla skýrir Sæmundur nokkuð
frá þessu starfi sínu í þágu íslenzkrar æsku. Þar farast
honum m. a. orö á þessa leið:
„Öölingsmaðurinn Egill Þorlákssoq, kennari á Akur-
eyri, sagði við mig ekki löngu fyrir dauöa sinn: „Ég
veit ekki af nokkrum unglingi, sem verið hefur undir
þínum áhrifum, að hann hafi komizt undir mannahend-
ur.“ Þessi orð hans glöddu mig. Þetta var einmitt það,
sem ég keppti eftir, aö drengirnir lærðu að viiða lög
og reglur.
En ég var ekki einn að verki. Ég hafði gott sam-
starfsfólk. En það var ekki nóg. Eftir erfiðan dag gekk
ég stundum einn upp í skóg. Þar á milli bjarkanna
kraup ég niður við stall, vaxinn grasi og mosa. Þar
bað ég fyrir sjálfum mér og drengjunum, og ég fann,
að Guð, sem elskaði þessa drengi meira en ég. veitti
mér nýjan styrk og skilning á þeim vandamálum, sem
leysa þurfti.“