Bókasafnið - 01.02.1988, Blaðsíða 37

BÓKASAFNIÐ
Háskólabókasafn Lundar, aöalsafnió UB 1.
Háskólabókasafn Lundar
Steingrímur Jónsson
Frá því á miðju árinu 1986 hef ég unnið í
hlutastarfi á Háskólabókasafni Lundar og hefur
það verið ævintýri líkast að kynnast safninu
innanfrá. Starfslið bókasafnsins er nærri 200
manns og um starfsemi safnsins er margt hægt
að segja og yrði langt mál ef gera ætti því
einhver almennileg skil. Það er því ekki annað
fært en að stikla á stóru í svona skrifi. Samt ætti
að gefa einhveija hugmynd um safnið að nefna
að í því eru um 3 milljónir binda og er það orðið
stærsta bókasafn á Norðurlöndum.
Upphaf
Lundarháskóli (Lunds Universitet) var stofnaður árið
1666, þegar Svíar höfðu unnið syðstu héruð Svíþjóðar,
Skán, Halland og Blekinge, af Dönum. Um nær 200 ára
skeið höfðu menn í Suður-Svíþjóð sótt æðri menntun
sína til Kaupmannahafnarháskóla, en hinum nýja há-
skóla var ætlað að rjúfa þessa hefð.
Háskólabókasafnið, sem stofnað var samu'mis há-
skólanum, var reyndar bæði húsnæðis- og bókalaust
fyrstu fimm árin, þar til það fékk umráð yfir bókasafni
dómkirkj unnar í Lundi árið 1671. Dómkirkj ubókasafnið
á rætur að rekja til upphafs 12. aldar og hefur að geyma
ýmis merkileg handritfráfyrri öldum. Mörg handrit voru
þó tekin og þeim komið fyrir í dönskum söfnum í Kaup-
mannahöfn í kjölfar siðbótarinnar og þar eyðilagðist
fjöldi þeiira í brunanum mikla 1728. Meðal þess sem
ekki var tekið og enn er í Lundi er handrit frá 1120,
Necrologium Lundense, sem hefur m.a. að geyma elstu
bókasafnsreglugerð sem til er á Norðurlöndum. í henni
er kveðið á um að kantor dómkirkjunnar varðveiti bóka-
safnið, hann skuli kunna skil á bókatitlunum og skrá þær
bækur er lánaðar væru út því engin þeirra megi glatast
vegna slóðaháttar.
Skipulag
Háskólabókasafnið er til húsa á fjórum stöðum í bænum.
Aðalsafnið hefur að geyma alla efnisflokka að frátöldum
raungreinum og læknisfræði, sem er sérstakt safn, um 10
ára gamalt. Sérsafn er fyrir námsbækur og er það geysi-
mikið notað. Má það vera til marks að í desember 1986
voru safngestir námsbókasafnsins rúmlega 21.000 tals-
ins. Loks er svo sérstakt safn fyrir dagblöðin.
Með árunum þróaðist innra skipulag safnsins með
þeim hætti að til varð sérstök aðfangadeild, tímaritahald,
flokkunar- og skráningardeild, þjónustudeild fyrir bóka-
söfn háskólastofnana o.s.frv. Fyrir nokkrum árum var
hins vegar hafíst handa um að gerbrey ta skipulaginu með
því að skipta safninu upp í fjögur sérstök svið, sem hvert
37