Dagur - 29.11.1997, Blaðsíða 6

VI- LAUGAROAGUR 29. NÓVEMBER 1997
HÚSIN í BÆNUM
FREYJA
JÓNSDÓTTTR
SKRIFAR
HúSIÐ var byggt 1888 og er eitt
af elstu húsum í Keflavík.
I tímans rás hefur því verið
breytt talsvert og tvisvar verið
byggt við það. Norðfjörðshús á
sér mikla sögu sem í þessari
grein verður leitast við að greina
frá í stórum dráttum.
I húsinu hafa verið verslanir,
íbúð, Iækningastofa, lyfsala,
samkomuhús, kvikmyndahús,
sparisjóður og íþróttahús. Það
hefur gengið undir ýmsum nöfn-
um eins og Knudtzonshús og
Ungó, en í gegnum tíðina hefur
nafnið Norðfjörðshús borið
hæst. Húsið er úr timbri á
hlöðnum kjallara og með járn-
þaki. 1 fasteignamati frá árinu
1916 er grunnflötur hússins 25
x 14 álnir og hæð þess 8 1/2 áln-
ir.
P.C. Knudtzon lét byggja hús-
ið sem verslunar og íbúðarhús
fyrir verslunarstjóra sína. Eldra
húsið sem stóð á nálægum slóð-
um, var rifið en það þjónaði
svipuðu hlutverki og húsið sem
enn stendur og er Hafnargata 6.
Þá var verslunarstjóri hjá P. C.
Knudtzonverslun Olafur Norð-
íjörð og hefur húsið Iengst af
verið nefnt eftir honum.
I manntali frá 1890 búa í hús-
inu: Ólafur Magnússon Norð-
fjörð, húsbóndi og verslunar-
stjóri, 56 ára, fæddur í Reykja-
vík, Júlía Perta Benediktsson
NorðQörð, kona hans, 38 ára,
einnig fædd í Reykjavík, og böm
þeirra; Snæbjörn, 11 ára, Sigur-
veig, 9 ára, Guðrún, 5 ára og
Valdimar, 4 ára, öll fædd í Út-
skálasókn. Einnig voru á heimil-
inu: Sigurveig Magnúsdóttir
Benediktsson, móðir frúarinnar,
65 ára, fædd í Reykjavík, Herdís
Nikulásdóttir, vinnukona, 32
ára, fædd í Utskálasókn, Guð-
rún Jónsdóttir, vinnukona, 24
ára, fædd í Garðasókn, Benóný
Þordteinsson, 29 ára vinnumað-
ur, fæddur í Gilsbakkasókn og
Oddný Þorsteinsdóttir, 52 ára
vinnukona, fædd í Sigluvíkur-
sókn.
í Byggðasafni Suðumesja á
Vatnsnesi í Keflavík eru varð-
veittir margir munir úr búi Ólafs
Norðfjörðs og konu hans Júlíu
Petrínu. I greininni sem birtist í
blaðinu laugardaginn 15. nóv-
ember er getið um nokkuð af
þessum munum eins og sófann
sem Jörundúr Hundadagakon-
ungur lagði sig á og hugsaði ráð
sitt og einnig um bollastell sem
var brúðargjöf frá hjónunum í
Duushúsi. Einnig er í Byggða-
safninu skápur sem Ölafur
Norðfjörð átt ásamt ýmsu öðru
úr búi þeirra hjóna.
Húsinu var skipt í tvennt: I
vestari hlutanum var íbúð Ólafs
Norðfjörð og Júlíu en í eystri
enda þess var verslunin, götu-
megin í húsinu og snéru dyr út
að Hafnargötu. í hinum endan-
um var íbúð verslunarstjóra.
Gengið var inn um forstofudyr á
vesturhlið næst suðurgafli.
Komið var inn í rúmgóða for-
stofu og þaðan var breiður stigi
upp á loft. Uppi á loftinu voru
ein fimm svefnherbergi og þar
fyrir ofan dálítið hanabjálkaloft.
Niðri voru tvær stofur, stáss-
stofa, er var við vesturhlið og
borðstofa sem einnig var notuð
fyrir dagstofu var við austurhlið
og stórt eldhús sem hægt var að
Ungó, Hafnarstræti 6 i Keflavík.
Hafhargata 6, KefLavOc,
Nordfjördshús
sjóður Keflavíkur þarna til húsa
fyrst eftir að hann var stofnaður
og mun Þorgrímur hafa tekið að
sér að vera gjaldkeri sjóðsins.
Þorgrímur Þórðarson var
fæddur 17. desember 1859 í
Vigfúsarkoti í Reykjavík, sonur
Þórðar Torfasonar, útvegsbónda
þar og konu hans Ragnheiðar
Jónsdóttur frá Korpúlfsstöðum.
Kona Þorbergs var Jóhanna
Andrea Lúðvíksdóttir Knudsen,
fædd 5. júní 1854 í Reykjavík
dóttir Lúðvíks Knudsens kaup-
manns og konu hans Önnu
Steindórsdóttur. Jóhanna Andr-
ea Lúðvíksdóttir lést 30. maí
1932. Þorgrímur Þórðarson lést
5. júlí 1933.
Um 1920 var aftur læknisbú-
staður í húsinu þegar fyrsti
praktiserandi læknirinn í Kefla-
vfk, Jón Bjamason, settist þar
að. Jón var tengdasonur Þor-
gríms lækni og Jóhönnu konu
hans. Jón hafði bæði íbúð og
lækningastofu í húsinu og mun
einnig hafa verið þar með lyf-
sölu.
Samkvæmt manntali frá 1920
eru tvö heimili í Norðfjörðshús-
inu. Auk Jóns Bjarnasonr læknis
og konu hans Önnu Þorgríms-
dóttur og barns þeirra óskírðu
sem var á fyrsta ári, áttu þar
heima Páll Halldórsson fæddur
1905 og vinnukonan Jónina M
Oddsdóttir frá Ósi á Reyðarfirði.
A hinu heimilinu voru Ólafur
Þorsteinsson, bókhaldari, fædd-
ur 12. júní 1884 i Hafnarfirði,
Elín Jónsdóttir kona hans, fædd
4. mars, 1889 í Keflavík, Ingi-
björg,dóttir þeirra, Ólafía Þor-
steinsdóttir ætdngi og Guðrún
Guðnadóttir einnig ættingi.
Friðrik Þorsteinsson organisti
við Keflavíkurkirkju rak verslun í
húsinu um 1930. Árið 1936
kaupir ungmannafélagshreyf-
ingin húsið og Iét breyta því í
samkomuhús. Húsið fékk nafnið
Ungmennafélagshúsið en var
alltaf kallað “Ungó”. Húsið var
vígt á jólunum 1936 með sýn-
ingu á Ævintýri á gönguför.
Húsið var síðan samkomuhús
Keflavíkur til ársins 1970. Á ár-
unum milli 1936 til 1946 var
rekið þar kvikmyndahús auk
þess sem þarna voru haldnir
dansleikir og aðrar skemmtanir.
Einnig jólatrésskemmtanir fyrir
böm til ársins 1970.
Félagar í UMFK endurbyggðu
húsið 1936 og reistu anddyri
austan við það einhvern tíman á
árunum frá 1936 til 1940.
í þessu anddyri var gerð miða-
sala. Á svipuðum tíma komu fé-
lagarnir upp leiksviði vestan við
húsið.
Árið 1946 reisti ungmannafé-
lagið viðbyggingu meðfram suð-
urhlið hússins. Þar var gerður
borðsalur á upphækkuðu gólfi,
afmarkaður frá aðalsal með
grindverki. Vestast í viðbygging-
unni var einnig gert eldhús og
var gengið upp á senuna frá eld-
húsinu.
Risið var notað til fundarhalda
og um tíma var þar tómstunda-
heimili fyrir unglinga.
Húsinu var eftir það breytt í
íþróttahús eða þar til nýtt
íþróttahús var byggt Iaust fyrir
1980.
Fyrir nokkrum árum voru sett-
ir kvistir á húsið og núna er í risi
falleg og rúmgóð íbúð sem Odd-
ný Friðriksdóttir er eigandi að.
Niðri í húsinu er Blóma- og
gjafavöruverslunin Kósý, mynd-
bandaleiga og verslunin Nýjung.
Gluggum hefur verið breytt i
samræmi við þann rekstur sem
er í húsinu.
Heimildir eru frá Þjóðskjalasafni og Byggða-
safni Suðurnesja.
ganga inn í frá borðstofunni.
Talið er að sú húsaskipan hafi
verið fram til 1920.
Mikil samskipti voru á milli
Ólafs Norðfjörðs og eigenda
Knudtzonverslunar í Kaup-
mannahöfn sem fóru fram í
formi bréfaskrifta, en eigend-
urnir bjuggu í Danmörku og sá
Ólafur alfarið um reksturinn hér
á landi.
I kringum 1895 voru eignir P.
C. Knutson seldar Duus-verslun
í Keflavík og flutti þá Ólafur
Norðfjörð og fjölskylda hans úr
húsinu, en hann hafði verið
verslunarstjóri hjá Knudtzon-
verslun í hartnær fjörutíu ár.
Eftir að húsið varð eign Duus-
verslunar bjuggu þar verslunar-
stjórar Duus-verslunar. Einn af
þeim var Sigurður Þorkell Jóns-
son sem bjó í faktorsíbúðinni en
í húsinu var einnig rekin vínbúð
og sölubúð.
Samkvæmt húsvitjunarbók frá
1901 búa í Norðljörðshúsi: Sig-
urður Þorkell Jónsson, verslun-
arþjónn og kona hans Hólmfríð-
ur Guðmundsdóttir ásamt börn-
um sínum: Jónínu Guðrúnu,
Guðmundi og Steingrími. Þau
hjón voru bæði fædd og uppalin
í Reykjavík. Sigurður Þorkell var
fæddur 16. desember 1870 í
Sauðanesi við Reykjavík en kona
hans Hólmfríður var fædd 23.
febrúar 1870 i Ánanaustum f
Reykjavík. Eftir að Sigurður
Þorkell varð aðalforstjóri
Duusverslunarinnar árið 1907,
flutti fjölskyldan úr Norðfjörðs-
húsi. Sama ár kom í húsið Þor-
grímur Þórðarson, héraðslæknir
og bjó þar með fjölskyldu sína til
ársins 1912 eða þar til hann
flutti í hús sem hann lét byggja
sjálfur. Á meðan læknisfjölskyld-
an bjó í Norðsfjörðshúsi var þar
íbúð læknishjónanna, lækninga-
stofa og lyfsala. Auk framan-
greindrar starfsemi var Spari-
Sófi Óafs Norðfjörð s er nú í Byggðasafni Suðurnesja.