Dagur - Tíminn - 30.11.1996, Blaðsíða 8

Laugardagur 30. nóvember 1996 - VIII
MINNINGARGREINAR

Eva V'ilhjáliiisdóttir
Eva Vilhjálmsdóttir fæddist
að Meiri-Tungu í Holtum
23. mars 1920. Hún and-
aðist á hjúkrunarheimilinu Eir
24. nóvember síðastliðinn. Eva
var dóttir hjónanna Vigdísar
Gísladóttur frá Kotvogi í Höfn-
um og Vilhjálms Þorsteinssonar
frá Berustöðum í Ásahreppi.
Hún var yngst af ellefu
systkinum er komust til fullorð-
insára, en (jögur létust í
bernsku. Tvær systra hennar
eru enn á lífi: Fanney, f. 28. apr.
1914, ogÁsta, f. 8. okt. 1918.
Eva giftist þann 28. apríl
1946 Hallgrími Jónassyni, f. 28.
apríl 1918, frá Stuðlum í Reyð-
arfirði. Börn þeirra eru: 1} Val-
gerður, f. 30. nóv. 1944, giftist
A. Robin West f. 8. sept. 1936;
skilin. Barn þeirra: Eva Mar-
grét f. 7. jún. 1972. Sambýlis-
maður hennar er Richard
Marwood, f. 20. jún. 1970. 2)
Vigdís, f. 13. des. 1949. Giftist
Gunnari Inga Gunnarssyni, f.
14. apr. 1948. Börn þeirra: Inga
Hrund, f. 18. mars 1975, og
Ketill, f. 28. feb. 1980. 3) Jónas,
f. 3. júní 1952. Kvæntist Krist-
ínu ísleifsdóttur, f. 25. nóv.
1952. Börn þeirra: Lára, f. 3.
feb. 1981, og Hugrún, f. 9.jan
1990, d. 9. jan. 1990. 4) Lára
Bima, f. 8. jan. 1955. Giftist
Heimi Geirssyni, f. 2. jún. 1954.
Börn þeirra: Dagný, f. 8. mars
1990, og Atli Mar, f. 8. des.
1992. 5) Guðrún Bóel, f. 8. jan.
1955. Giftist Björgvini Karls-
syni, f. 21. mars 1957. Böm
þeirra: HaUgrímur, f. 31. des.
1975, Kristinn, f. 26. maí 1980,
og Loftur Árni, f. 1. maí 1983.
6) Ketill, f. 19. apr. 1960.
Kvæntist Þóreyju Friðbjörns-
dóttur, f. 17. jan. 1960; skilin.
Börn þeirra: Friðbjöm Orri, f.
13. okt. 1983, og Laufey Rún, f.
18.júní 1987.
Utför Evu fór fram frá Ás-
kirkju föstudaginn 29. nóvem-
ber.
Með nokkrum orðum vil ég
kveðja tengdamóður mína, hana
Evu Vilhjálmsdóttur. Kynni mín
af Evu hófust 1970, er við Vigdís
dóttir hennar kynntumst. Við
fyrstu kynni virkaði Eva ströng
og ákveðin, en fljótt fann maður
hve gott hjartalag bjó þar að
baki. Eva hafði ákveðnar skoð-
anir á hlutunum og stóð með
þeim sem minna máttu sín.
Okkur kom ávallt vel saman
og í gegnum árin komum við
Vigdís reglulega í heimsókn til
Reyðaríjarðar. Mörg kvöldin var
þá verið í eldhúsinu og spilað og
spjallað. Oft var mannmargt á
heimilinu, þegar börnin voru í
heimsókn með fjölskyldum sín-
um, og þá var stundum glatt á
hólnum. Eva hafði yndi af vísum
og kvæðum og kunni ógrynni af
þeim.
Tvær ferðir eru mér minnis-
stæðar með Evu ásamt fleirum.
Önnur var ökuferð í Stranda-
sýslu og hin gönguferð um
Lónsöræfi. Á slíkum ferðalögum
kynntist maður Evu best, því þá
var tími fyrir sögur og sagnir.
Margar sögur sagði Eva frá upp-
vaxtarárum sínum í Meiri-
Tungu. Þar var mannmargt í
heimili og ýmislegt sem gekk á.
Um margt hefur lífið verið öðru-
vísi þá en nú.
Eva greindist með Parkin-
sonsveikina haustið 1990, þó
hún hafi kennt sjúkdómsins ein-
um þremur árum fyrr. Fyrst um
sinn var hún áfram fyrir austan,
en smátt og smátt dró úr þreki
og mætti. Um vorið 1995 kom
Eva inn á Eir og naut þar góðrar
umönnunar starfsfólks.
Ég verð einnig að minnast á
þátt Hallgríms tengdaföður
míns, sem dvaldi hjá Evu nánast
á hverjum degi og reyndi að
létta henni stundirnar. Þá kom
tölvuþekking Hallgríms að góðu
gagni, því að síðustu mánuðina
fóru næstum öll tjáskipti við Evu
fram með hjálp tölvunnar. Börn
Evu, sem búsett eru hér á landi,
skiptust einnig reglulega á að
heimsækja móður sína og voru
síðan öll hjá henni, ásamt föður
sínum, þegar hinsta stundin
rann upp.
Blessuð sé minning hennar.
Gunnar Ingi Gunnarsson.
Þegar Eva Vilhjálmsdóttir
kveður þennan heim, viljum við
hjónin minnast hennar með ör-
fáum orðum. Við kynntumst Evu
fyrst þegar við vorum öll komin
fram yfir miðjan aldur, en það
bar til með þeim hætti að sonur
okkar tengdist fjölskyldunni.
Við höfðum auðvitað þekkt
Evu og Hallgrím af orðspori
löngu áður, því að heimili þeirra
og störf, bæði á Eskifirði og
Reyðarfirði, voru þekkt um allt
Austurland fyrir myndarskap og
athafnasemi.
En ég kynntist Evu fyrst að
ráði í þriggja daga gönguferð
með fjölskyldu hennar um
Lónsöræfi.
Eftir að kynni okkar hófust
fyrir um það bil aldarfjórðungi
höfum við hjónin oft og mörgum
sinnum notið gestrisni Evu og
Hallgríms, en í þessari Lónsör-
æfaferð urðu viðræður okkar
Evu persónulegri og opnari. Þá
birtist mér þessi gáfaða kona í
nýju ljósi. Hún var margfróð og
greinilega stálminnug. Hún
kunni ógrynni af ljóðum.
Ég byrjaði barnakennslu um
það leyti sem Eva er að byrja í
barnaskóla upp úr 1930. Þá var
það nánast tíska að greind börn
og unglingar lærðu Gunnars-
hólma, Fjallið Skjaldbreiður o.fl.
kjarnakvæði úr skólaljóðunum.
Og það stóð ekki í Evu að þylja
þau án þess að reka í vörðurnar,
en þegar hún þuldi yfir mér
vígsluljóð Markarfljótsbrúar frá
árinu 1934 þá varð ég undrandi.
Hún var 14 ára gömul þegar
hún var viðstödd brúarvígsluna,
sem auðvitað var stórkostleg há-
tíð í öllu Rangárþingi og ungu
stúlkunni ógleymanlegur atburð-
ur.
En gönguferðin um Lónsöræfi
var okkur Evu annað og meira
en ljóðaflutningur. Við ræddum
um menn og málefni og það fór
ekki leynt að við vorum ósam-
mála um margt, en eitt urðum
við sammála um að samhjálp og
samvinna væri undirstaða heil-
brigðs mannlífs.
Hvað ber að þakka, þegar
samfylgd er lokið? Það er svo
margt að það nálgast fjarstæðu
að fara í upptalningu. En þær
stundir sem við hjónin áttum
með Evu og Hallgrími eru okkur
endurminningar sem stytta elli-
kvöldin og það er mikils virði.
Eva hafði um alllangt skeið
þjáðst af Parkinsonsveiki, sem
tók frá henni mátt og mál. Það
var ólýsanleg þraut, en aðdáun-
arverð umhyggja Hallgríms og
þolinmæði hafa vonandi létt hin-
ar andlegu þjáningar.
Saknaðarkveðja er okkar síð-
asta orð.
Ingibjörg og Gunnar.
Við erum öll hetjur í ævintýrinu
um okkur sjálf. Njótum ævintýr-
isins, berjumst gegn erfiðleikun-
Iimmr Eydal
Finnur Eydal var fæddur á
Akureyri 25. mars 1940.
Hann lést á Landspítalan-
um 16. nóvember síðastliðinn.
Foreldrar Finns voru Páh'na
Indriðadóttir og Hörður Ólafur
Eydal. Systkini Finns voru 1)
Ingimar Eydal, f. 20. okt. 1936,
d. 10. jan. 1992, 2) Gunnar Ey-
dal, f. 1. nóv. 1943, 3) Krist-
björn H. Eydal, hálfbróðir, f. 4.
ágúst1929.
Eiginkona Finns er Helena
Eyjólfsdóttir, f. 23. jan. 1942.
Börn þeirra: 1) Hörður Eydal,
f. 6. júní 1963. 2) Laufey Ey-
dal, f. 19. sept. 1965, maki
Skapti Þórhallsson, f. 6. feb.
1965. Börn: Linda Sif Garðars-
dóttir, f. 28. nóv. 1983, Lena
Mist Skaptadóttir, f. 24. júní
1987. 3) Helena Eydal, f. 13.
okt. 1972. Maki Sigurður Jörg-
ensson, f. 10. maí 1971. Barn:
Aron Eydal Sigurðsson, f. 12.
okt. 1994.
Finnur hóf ungur tónlistar-
nám, lauk einleikaraprófi á
klarinett frá Tónlistarskólan-
um í Reykjavík 1956 og prófi í
prentiðn frá Iðnskólanum á
Akureyri 1974. Hann lék í
áraraðir í ýmsum hljómsveit-
um: bróður síns, Ingimars Ey-
dal; Svavars Gests, Atlantic
Kvartetts, auk sinnar eigin
hljómsveitar í mörg ár. Hann
starfaði í Prentsmiðju Björns
Jónssonar, síðar Skjaldborg,
var feldskeri hjá mokkadeild
SÍS og var kennari við Tónlist-
arskólann á Akureyri frá 1981
til dánardags.
Útför Finns var gerð frá Ak-
ureyrarkirkju 25. nóvember
s.l.
Baritónsaxinn í Tónlistarskól-
anum á Akureyri er þagnaður.
Ein röddin í kór tónlistarmanna
á Akureyri hefur lokið sínum
söng.
Það er mikils virði að hafa
fengið að kynnast Finni Eydal,
tónlistarmanni og kennara.
Tónlistarmaður, sem verið hef-
ur eins áberandi og hann, hefur
markað sín skref í tónlistarmót-
un eftirkomenda sinna á svo á-
berandi hátt að tilvist þess þátt-
ar í menningu samtímans þykir
okkur nánast sjálfsögð. Svo
sjálfsögð að sá, sem notið hefur,
á erfitt með að ímynda sér
hvernig verið hefði að vera án
þessa þáttar. Þannig hefur
Finnur verið fyrirmynd ungra
blásara um langa hríð og lagt
með lifandi leik sínum drjúgt af
mörkum til þess grunns sem
hröð uppbygging tónlistarstarfs
síðustu áratuga hefur byggst á.
Finnur hóf kennslu við Tón-
listarskólann á Akureyri árið
1981. Þar, ekki síður en í tón-
listarflutningi hans, hafa hinir
sérstöku mannkostir Finns not-
ið sín og haft áhrif á alla sem
honum kynntust. Jákvæð og
vinsamleg afstaða Finns og sú
sérstaka elskusemi, sem ein-
kenndi framkomu hans, ávann
honum væntumþykju og virð-
ingu nemenda hans svo að sér-
stakt var. Með þessum einkenn-
um persónu sinnar og þeirri
hlýju sem hann tók á móti nem-
endum sínum með, er ég viss
um að hann hefur fært þeim
lærdóma og vegarnesti sem nær
langt út fyrir mörk tónlistariðk-
unarinnar.
Vonandi eigum við eftir að
njóta krafta sporgöngumanna
Finns í framtíðinni, þeirra sem
hafa notið ávaxtanna af starfi
hans sem tónlistarmanns og
kennara. Sá er gangur lífsins
sinfóníu. Einn þáttur tekur við
af öðrum. En þó á það ekki við
nema um hina ytri þætti. Það
sem er sérstakt við hvern og
einn, það sem einkennir hverja
persónu, það verður ekki bætt,
en lifir áfram í minningu þeirra
sem fengu að njóta. Og þar
halda jákvæðir þættir áfram að
bera ávöxt í hugum þeirra sem
muna. í Tónlistarskólanum á
Akureyri lifir minningin um
Finn Eydal með þeim góðu
straumum sem umléku hann.
Tónlistarskólinn sendir að-
standendum Finns innilegar
samúðarkveðjur.
Guömundur Óli Gunnarsson.
um og elskum lífið. Þegar ég
minnist tengdamóður minnar,
minnist ég konu sem var mjög
annt um lífið sjálft. Hún lifði
mjög reglulegu og agasömu lífi,
reykti ekki, drakk ekkert
sterkara en vatn og vildi helst
ekki neyta annarrar fæðu en
þeirrar sem ísland gat gefið
henni. Hún stóð vörð um menn-
ingu liðinna tíma og þó svo hún
léti kyrrt hggja að börnin og
barnabörnin lifðu á allskonar er-
lendu fæði, þá skyldu þau hlusta
á lestur hennar á íslenskum
bókmenntum og helst að kunna
góða kafla og setningar utan-
bókar. Eitt sinn nennti eitt af
barnabörnum hennar ekki að
læra Gunnarshólma utanbókar,
eins og Eva hafði óskað eftir, og
þá voru góð ráð dýr. Eva reyndi
að bjóða barninu laun fyrir að
læra kvæðið og það dágóð, því
svo mikilvægt þótti henni að
festa íslenskan kveðskap í hug-
um barnabarna sinna.
Eva gat ekki flaggað fínum
prófskírteinum eða menntagráð-
um frekar en margir aðrir fædd-
ir fyrr á öldinni, en andagift
hennar var mikil og reyndi hún
að auðga tilveru sína og ann-
arra, sem í kringum hana voru,
með henni. Ég minnist þess sér-
staklega, þegar við gengum sam-
an milh fjarða fyrir austan á
páskum, að þá þuldi Eva Passíu-
sálmana frá upphafi til enda.
Hún tók aðeins hlé á þeirri þulu
til þess að upplýsa samferða-
menn um nöfn á ijöllum, víkum
eða bæjum, sem bar fyrir augu
okkar, og síðan tók hún þráðinn
upp við Passíusálmana rétt eins
og hún væri að lesa þá upp úr
bók, þvíhkt var minni hennar.
HaUgrímur og Eva eignuðust
sex börn og fóru þau öll frekar
ung að heiman til náms. Á tíma-
bili bjuggu þrjú af börnum
þeirra sitt í hverri heimsálfunni,
þ.e. í Asíu, Afríku og Ameríku.
Þegar þau komu í heimsókn á
Reyðaríjörð, var fyrst hlustað á
hvað á daga þeirra hafði drifið,
en fljótlega fór Eva að tengja
þau við íslenska tilveru og gera
þeim grein fyrir þeim forréttind-
um að hafa fæðst sem íslending-
ar.
Þegar ég minnist tengdamóð-
m* minnar, finnst mér sem horf-
inn sé hlekkur sem tengir okkar
kynslóð við þá sem Ufði svo ein-
angruð og næg sjálfri sér. Ég
vona að þau fræ ættjarðarástar,
sem Eva og hennar hkar sáðu í
hjörtu barna og barnabarna
sinna, megi bera ávöxt um ó-
komna tíð.
Ævintýrið um Evu var ævin-
týri um konu, sem bar mikla
virðingu fyrir landinu og náttúru
þess, móðurmálinu og tilbrigð-
um þess. Ég vil enda þessar
stuttu hugleiðingar mínar um
góða tengdamóður og vinkonu á
eftirfarandi línum úr Gunnars-
hólma Jónasar Hallgrímssonar,
sem henni voru ætíð mjög kær-
ar:
Sá ég eifyrr svo fagran jarðar
gróða,
fénaður dreifir sér um grœnan
haga,
við bleikan akur rósin blikar
rjóða.
Hér vil ég una œvi minnar daga
alla, sem guð mér sendir. Farðu
vel.
Kristín ísleifsdóttir.