Dagblaðið Vísir - DV - 26.05.1984, Blaðsíða 19

.milAM ,0S HUOACIHAOUAJ .VU
DV. LAUGARDAGUR 26. MAl 1984.
einu og öllu í sumar og þá raskast allt
flug. Staöreyndin er nefnilega sú aö á
undanfömum árum höfum við sýnt
Flugleiöum ýmiss konar liölegheit til
aö hægt hafi verið aö halda uppi
eölilegu flugi og svo erum viö kallaöir
skemmdarverkamenn ef við ætlum aö
fara aö samningum, segir ónefndur
flugmaöur.
Flugdellan
Eins og fram kom hér í upphafi eru
þaö ekki launin sem draga menn aö
fluginu. Þaö er fyrst og fremst flug-
dellan sem dregur menn að og þeir
sem fá flugdelluna eru tilbúnir aö
fómamiklu til aö fá útrás fyrir hana.
Yfirleitt byrja menn ungir aö fljúga,
um 17 ára og fyrsta stigið er að taka
sólópróf. Það tekur um 20 tíma sem
kosta 1650 krónur hver eða um 33 þús-
und í allt.
Næsta skref er aö taka einkaflug-
mannspróf og tekur það um 60—70
tíma sem kosta 1650 hver eða á bilinu
100—115 þúsund alls. Þessu fylgir auð-
vitað bóklegt nám og hin ýmsu vottorð.
Að loknu einkaflugmannsprófinu,
sem menn taka á misjöfnum tima eftir
fjárráðum aöallega, eitt ár er algengt,
halda flestir sem enn hafa ekki læknast
af flugdellunni áfram í atvinnuflug-
mannsprófiö. Til að ná því þarf aö hafa
200 flugtima að baki, lágmark, og þar
af þarf að hafa 200 flugtíma á f jögurra
sæta vél eöa stærri. Flugtíminn á fjög-
urra sæta vélina kostar 3300 og svo
stighækkandi eftir því sem vélin er
stærri.
Kostnaður við aö taka atvinnuflug-
mannspróf er því á aö giska einhvers
staðar á bilinu frá 350 til 450 þúsund.
Atvinnuflugmannsprófið krefst líka
mikillar bóklegrar kunkunnáttu, til
dæmis er krafist stúdentsprófs í eölis-
fræöi, ensku og stærðfræöi en langbest
er auðvitað aö hafa lokiö námi frá
menntaskóla meö stúdentsprófi.
Bara kjúklingur
Margur mundi nú halda að nú væri
björninn unninn og bara aö fara aö
svipast um eftir vinnu. En þaö er nú
eitthvaðannað.
— Maöur er bara kjúklingur þegar
þessu er lokið, segir einn f lugmaöur.
Nú fer fyrst aö reyna á flugdelluna
fyrir alvöru. Nú þarf aö fara að safna
flugtímum til aö veröa gjaldgengur
fyrir flugfélögin. Flestir fara út í flug-
kennslu og taka til þess kennarapróf.
Þá bætist enn viö námskostnaðinn og
heildarkostnaðinn viö aö læra flug,
þangaö til viðkomandi maöur er orðinn
gjaldgengur fyrir flugfélag, er talinn
vera á bilinu sex til átta hundruö þús-
und.
— Þetta er dýrasta nám á landinu og
þaö fær sama og engan stuðning frá
opinberum aöilum, segir einn viðmæl-
enda blaösins.
Verkamannalaun
En þrátt fyrir aö flugnámiö sé dýrt
er þaö ekki vel launað starf að vera
flugkennari.
— Maður vann stundum allt aö 30
daga á mánuöi og haföi upp úr því rétt
rúmlega verkamannalaun, segir fyrr-
' verandi flugkennari.
Þetta hefur í för meö sér aö flug-
kennarar stoppa stutt viö í starfinu.
Fleira kemur til, flugkennarar hafa
ekkert stéttarfélag og hafa þar af leið-
andi engan lífeyrissjóð. Flestir fara út
í kennsluna af þeirri nauösyn einni
saman aö þeir þurfa aö safna tímum
og öölast meiri reynslu til aö eiga
möguleika á aö fá ráöningu hjá stærri
flugfélögum eins og Arnarflugi og
Flugleiöum.
Of gamlir 30 ára
Þegar öUu þessu er lokið er eins gott
fyrir menn að vera ckki orðnir 30 ára
að aldri því ef svo er geta þeir farið aö
leita sér aö öðru starfi. Flugfélögin
ráða nefnilega ekki flugmenn sem hafa
náö 30 ára aldri.
Hvemig ráöningum hjá flugfélögun-
um er annars háttaö er erfitt aö fá
upplýsingar um. Flugleiöir hafa til
dæmis ekki auglýst eftir flugmönnum
um nokkurt skeiö en engu aö síður hafa
þeir alltaf ráðiö menn viö og við.
Þeir sem eru svo heppnir að fá
ráöningu byrja sem aðstoðarflugmenn
í innanlandsflugi. Þeirra staða er lang-
ótryggust innan fyrirtækisins því ef
þarf aö fækka flugmönnum af ein-
hverjum ástæðum eru þaö þessir flug-
menn sem fá að víkja.
— Eg fæ alltaf sting í hjartað á
haustin þegar flugiö dregst saman og
einhverjum þarf aö segja upp, segir
einn þessara flugmanna.
Löng leið
Eftir fimm til átta ár í starfi
aöstoöarflugmanns i innanlandsflug-
inu færast menn yfir í stöðu aöstoöar-
flugmanns í millilandafluginu. Þar
dvelja þeir í önnur fimm til átta ár og
veröa því næst flugstjórar í
innanlandsflugi. Lokaáfanginn er
síöan flugstjórastaða í millilandaflugi
og hann næst ekki fyrr en eftir um og
yf ir 20 ára starf sem flugmaður.
Það er ekki tekið út meö sældinni
einni saman aö vera flugmaður.
-SÞS.
aðartekjur hans veriö samsvarandi
tvö þúsund dollurum.
— Þá var ég á fyrsta árs taxta og
launin þaö há aö ég skammaðist mín
fyrir aö segja þaö í kunningjahópi hvaö
ég heföi í laun. I dag eru launin mín
samsvarandi 1250 dollurum á mánuöi
og nú er ég kominn á sjötta árs taxta.
Og enn liggur viö aö ég skammist mín
fýrir aö segja hvað ég hafi í laun, mun-
urinn er bara sá aö núna er það vegna
þess hvaö þau eru lág.
Fara að samningum
Hver framvindan verður í deilu
flugmanna og Flugleiða er ekki gott að
segja. Eitt er þó víst aö takist þeim
ekki aö semja sín á milli bitnar þaö
fyrst og fremst á viöskiptavinum Flug-
leiöa.farþegunum.
Og ef svo fer mun óánægja og reiði
farþega að mestu leyti beinast að flug-
mönnum en ekki eins mikiö að Flug-
leiðum.
— Vissulega hefur maöur orðið var
viö slæmt augnatillit frá farþegum en
hvað eigum við.að gera? Þaö nægir aö
við förum eftir gildandi samningum í
Eru flugmenn aurasjúkir hálauna-
menn sem svífasf einskis til að fá
kröfum sínum framgengt? Eða eru
þeir að berjast fyrir réttmætum
kjarabótum eins og hver önnur
stétt í þjóðfélaginu? Og eru laun
þeirra eins há og af er látið?