Dagblaðið Vísir - DV - 15.11.1984, Blaðsíða 2
2
DV. FIMMTUDAGUR15. NOVEMBER1984.
Einar Tjörvi Elíasson, yfirverkfræðingur Kröfluvirkjunar:
„Landsvirkjun að spila póker”
„Þaö er rangt aöKröfluvirkjun sé
óþörf, staöa hennar er mjög mikil-
væg fyrir rekstur byggöalínu til aö
stjóma spennu og minnka tak i lín-
unni,” sagöi Einar Tjörvi Elíasson,
yfirverkfræðingur Kröfluvirk junar, í
samtali við DV. Halldór Jónatans-
son, forstjóri Landsvirkjunar, sagöi í
blaðinu á þriöjudaginn að virkjunin
væri óþörf. Vegna rafmagnskaupa
frá Kröflu sæti Landsvirkjun uppi
meö ónotaða orku í eigin virk junum.
Einar Tjörvi sagði aö stööugleiki
byggðalínunnar myndi ekki breytast
með tilkomu suöurlinu en öryggið
heföi aukist. Þar spilaöi Kröfluvirkj-
un líka inn í. Stööugleikann væri
reyndar hægt aö laga meö því aö
kaupa þéttavirki en þau væru dýr og
framleiddu ekki rafmagn eins og
Kröfluvirkjun.
Framleiðslukvóti Kröfluvirk junar
er 125 gígavattsstundir á þessu ári.
Aöur en framleiðslu var hætt 1. maí
sl. var kvótinn hálffylltur. Nú eru
þar framleidd um 22 megavött en
gætu veriö 30 megavött ef Lands-
virk jun þyrfti á því að halda.
Einar Tjörvi: „Landsvirkjunar-
menn gera óskaplega mikiö úr því
hvaö þeir séu hagsýnir en þeir hafa
fariö út í Kvíslarveituframkvæmdir
og fleiri stórframkvæmdir sem kosta
mikið fé. Þær eru aö vísu nauösyn-
legar en bara rangt tímasettar.
Þetta eru orkuaukandi aðgeröir sem
er fariö út í án þess að markaður sé
fyrir hendi. Kröfluvirkjun er hins
vegar aflaukandi og fyrir sömu fjár-
hæðir heföi alveg eins mátt auka afl
hennar.
Þaö virðist vera vilji landsfeðra
vorra aö öll orkuöflun og orkudreif-
ing sé á einni hendi.” segir Einar
Tjörvi. ,,Eg er hins vegar á móti
þannig miöstýringu, það er margbú-
ið að benda á skýrslu sem gerð var í
fyrra um að Kröfluvirkjun borgaöi
sig á 15—20 árum ef hún væri sett
upp í 60 megavött. Það breytist ekk-
ert hvort sem Kröfluvirkjun heyrir
undir iönaöarráöuneytiö og fjár-
málaráöuneytiö eða Landsvirkjun
þegar Landsvirkjun er með svona
yfirlýsingar. Núna eru menn aö nota
Kröfluvirkjun til að koma ýmsu
fram sem ekki heföi komist fram án
hennar, t.d. hafa þeir verið að nota
siöasta eldgosiö i Kröflu til aö fá
niöur verðið, þetta eru þessi venju-
legu hrossakaup.
Eg held aö þeir geti keypt Kröflu-
virkjun á nafnverði án þess aö það
þurfi neitt að fara inn í orkuveröið í
landinu. Meö þessum útreikningum
er veriö aö afskrifa virkjunina á
óeðlilega stuttum tíma. Mér finnst
hafa verið gert allmikið fyrir Lands-
virkjun. Hún tók yfir byggöalínur
fýrir sama og ekki neitt og þaö er
veriö aö hjálpa henni aö fá aukiö
verð fyrir orkuna frá álverinu og
öðrum sem er lofsvert. Þaö er bara
ekki nóg aö þeim sé faliö aö annast
orkuöflun og virkjanir, þeir veröa
líka að taka á sig skyldurnar sem því
eru samfara. Mér finnst alveg óþarfi
að greiöa niður rafmagn á Islandi
meö því að gefa Kröfluvirkjun. Það á
aö selja hana dýrt, þetta er gott
fyrirtæki.”
Einar Tjörvi sagðist vera viss um
aö þegar Landsvirkjun fengi Kröflu-
virkjun fyrir lítið, eins og sér sýndist
vilji f jármálaráðherra vera, þá yröi
hún keyrð á fullu og með stórgróöa.
„Hins vegar hef ég þungar áhyggjur
af því að þeir hætti viö frekari gufu-
öflun, í bili að minnsta kosti. I þessu
máli held ég að Landsvirkjun sé aö
spila póker og í þeirra sporum myndi
ég vafalaust gera þaö sama. Eg
kaupi ekki þeirra spil. Mér finnst að
fjármála- og iönaöarráöuneytin ættu
að reyna aö fá hærra verö fyrir
virkjunina. Samkvæmt þeim tölum
sem nefndar eru viröist ráðuneytum
vera mikið í mun aö losna viö Kröflu-
virkjun. Með því er verið aö hlaupast
undanmerkjum.” JBH/Akureyri
Sjóefnavinnslan:
Óréttlætanleg
tilraunastarfsemi
— segir Guðmundur Einarsson
alþingismaður
,,Ég get ekki séð af þeim upplýsing-
um sem ég hef að svona stórkostleg og
rándýr tilraunastarfsemi sé réttlætan-
leg," sagöi Guömundur Einarsson
þingmaður um sjóefnavinnsluna á
Reykjanesi. „Þetta virðist vera verk-
efni sem menn hafa leiðst út í án þess
að hafa vitað hvert lokatakmarkiö
væri.”
„Eg, ásamt níu öðrum þingmönnum,
hef lagt fram beiðni í sameinuðu þingi
um skýrslu frá iðnaðarráðherra um
stofnkostnaö, rekstrarafkomu og
framtíöaráætlanir sjóefnavinnslu á
Reykjanesi. Ég felli ekki lokadóm yfir
þessu fyrirtæki fyrr en svar iönaöar-
ráöherra liggur fyrir. En mér þætti
þaö kraftaverk ef viö gætum keppt viö
sólarorkuna við Miðjarðarhaf í orku-
og framleiöslukostnaöi. ”
Þingmaðurinn var spurður hvort
hann tæki afstööu til sjóefnavinnslunn-
ar í ljósi þess að hún væri í hans kjör-
dæmi. „Það er nákvæmlega sama í
hvaða kjördæmi vitleysan er gerð, hún
er jafnvitlaus fyrir þaö,” var svariö. I
DV í gær var greint frá skýrslu sem
Iðntæknistofnun hefur skilaö um
Sjóefnavinnsluna á Reykjanesi. Haft
var eftir iönaðarráðherra þar aö hann
biöi eftir ákvöröun stjórnar fyrirtækis-
ins meö aö taka afstööu til framtíöar
fyrirtækisins.
-ÞG
Stokkseyri:
Fiskslor í
kalda vatninu
,Eólk fúlsar við því aö fá sjóvatn og
gor frá fiskeldisstööinni þegar þaö
skrúfar frá kalda krananum,” sagði
Steingrímur Jónsson, hreppstjóri á
Stokkseyri, í samtali við DV þegar
hann var inntur eftir hversu slæmt
ástandiö væri í kaldavatnsmálum
þeirra á Stokkseyri.
Kalda vatniö kemur úr borholum
rétt utan við þorpið en þar hefur að
undanfömu safnast saman mikiö af
sveppum sem stífla leiöslur og hefta
rennslið. Aö ráöi verkfræðinga var
settur klór í vatnið til aö drepa svepp-
ina. Ekki batnaöi þó ástandiö viö þaö
því eftir aö þorpsbúar höföu haft klór-
bragö í munninum í nokkra daga fór aö
renna salt vatn úr kaldavatnskrönun-
um. Þannig er mál meö vexti aö kalda-
vatnsleiðslurnar þjóna einnig
fiskeldisstöð í nágrenninu og þegar
þrýstingurinn á vatninu er lítill, eins
og hefur verið undanfama daga vegna
klóraögeröanna, þá sogast sjóvatn úr
fiskikerunum upp í leiöslumar og foss-
ar út þegar skrúfaö er frá krana í
íbúðarhúsum í nágrenninu.
„Þaö eina sem vantar er inn-
streymisloki á leiöslurnar en verk-
stjóra hreppsins, Birki Péturssyni,
sem einnig situr í heilbrigöisnefnd
Ámessýslu, hefur ekki þótt ástæða til
aö gera þaö enn. Viö erum alltaf að
kanna möguleika á því aö sækja vatnið
einhvers staöar annars staöar frá því
aö þetta gengur ekki svona,” sagöi
Steingrímur Jónsson hreppstjóri.
,^Eg hef ekkert frétt um þetta mál og
Birkir hefur ekki nefnt þetta á fundi,”
sagði Matthías Garöarsson, fram-
kvæmdastjóri heilbrigðiseftirlits
Suöurlands, þegar DV ræddi viö hann.
„Eg fer til Stokkseyrar strax eftir
helgi og tek sýni og mun fylgjast
grannt meö þróun mála.”
-EH
Sérstakur f réttatími í
útvarpi fyrir Suðurland?
Fyrir útvarpsráöi liggur bréf þar
sem lagt er til aö dreifikerfi rásar tvö
veröi notað á sunnudögum klukkan 18
til að senda út 15 mínútna fréttatíma
fyrir Suðurland. Útsendingin næði ekki
út fyrir þaö landsvæði.
Þorlákur Helgason, settur skóla-
meistari Fjölbrautaskólans á Selfossi
og fréttaritari útvarpsins, skrifaði
bréfiö. Hann var spurður hvers vegna
hann legði þetta til: ,,Ég hef oft séö aö
það em margar fréttir sem skipta máli
heima í héraöi en skipta kannski ekki
máli fyrir landiö allt. I bréfinu segi ég
aö landshlutafréttir séu býsna afskipt-
ar í útvarpsfréttum og margt eigi ekki
heldur erindi í útvarp þegar þaö er
ekki á landsvísu. Þess vegna legg ég til
að farin verði þessi leið.”
JBH/Akureyri.
Umræöan um hættu sem getur stafað af Ijósalömpum hefur vakið upp ugg hjá mörgum og aðsókn að
Ijósbaðstofunum hefur minnkað.
Sólbaðsstofurnar:
Koma reykjandi
og þora ekki í I jós
Undanfarið hefur verið rætt um
tengsl á milli húðkrabbameins og
legu í sólbaösbekkjum. Samkvæmt
upplýsingum frá heilbrigöisyfir-
völdum er talið aö hér á landi séu allt
að 1600 sólbekkir. 1 Reykjavík eru 33
sólbaðsstofur, í Rafnarfiröi 10 og á
Akureyri 12. Og í þessari
upptalningu era þó aðeins staöir sem
hafa sérhæft sig í sólböðum af þessu
tagi.
En hefur þessi umræöa ekki vakið
ugg hjá fólki sem sækir þessa staöi
reglulega og hefur ekki dregiö úr
aösókn að sólbaðsstofunum?
„Jú, þaö hefur töluvert mikiö
dregið úr aösókn og þaö er tvímæla-
laust vegna þessarar umræöu sem
hefur átt sér stað. Þaö eru margir
sem hafa afpantað tíma og aörir
fastagestir sem hafa hætt viö aö
panta tíma,” segir Þórann Pálma-
dóttir sem rekur sólbaösstofuna
Sólskríkjuna. Hún segir að þaö
verði aö rannsaka þetta mál betur og
ekki sé hægt aö tala um þessi tengsl
eins afgerandi og gert hefur veriö.
„Fólk er oft fljótt að trúa hinu
versta þegar svona kemur upp,”
segir Þórann. „Hingaö kemur fólk
sem segir að þetta sé hræðilegt og
þaö þori ekki aö fara í lampana. Og á
meðan þaö segir þetta er þaö aö
reykja. Þaö hefur hins vegar verið
saniiaö aö sígarettur valda krabba-
meini en enn hefur ekkert verið
sannað um ljósin. Sumir koma hing-
aö og segja aö þeim sé alveg sama en
þeir era bara færri en hinir.”
I viötölum við starfsfólk á öðrum
sólbaðsstofum kom einnig fram að
aösóknin hefur minnkað mjög eftir
aö þessi umræða hófst. En allir viö-
mælendur era á þeirri skoöun aö
þetta veröi aö kanna en skrif síðustu
daga jaðri oft við að vera at-
vinnurógur.
-APH.
„Viljum losna við
Bjaraa Herjólfsson”
— segir stjórnarformaður útgerðarfélagsins Árborgar
„Viö hérna á Eyrarbakka viljum
ekki vera með togarann og hér er
enginn áhugi á aö reyna aö halda
honum,” sagöi Guðmundur Indriöa-
son, stjórnarformaður Arborgar, út-
geröarfélagsins sem gerir út togar-
ann Bjarna Herjólfsson.
Uppboöiö á togaranum átti að fara
fram klukkan tvö í gær en var frest-
aö. Stærstu eigendur að skipinu eru
Hraðfrystistöð Eyrarbakka og hraö-
frystihúsiðá Stokkseyri.
„Eg get ekki svarað því upp á
krónu hvað dæmiö er stórt, en það er
stórt. Eg gæti trúað aö veöskuldir
héldust í hendur viö tryggingamatið
á skipinu.” Aö sögr. Bjama eru þaö
Fiskveiöasjóður ásamt smærri
aðilum sem gera kröfu í skipið.
Mikið atvinnuleysi herjar nú á
Eyrarbakka en Guðmundur sagði aö
hann teldi aö hægt væri aö bæta
ástandið með smábátaútgerö í stað
þess að vera meö togara. „Togarinn
kom hingað i kringum 1977 og hefur
aldrei gengið og er alltaf í einhverju
lamasessi. „Þeir á Stokkseyri era
miklu betur settir og era meö smærri
báta líka auk þess sem þeirra frysti-
hús getur tekið við meira hráefni. En
hér viljum viö sem sagt losna við
togarann sem fyrst,” sagöi
Guðmundur. -eh