Dagblaðið Vísir - DV - 05.06.1989, Blaðsíða 2
2
MÁNUDÁGUé'á. JÚS1 iéáá.
Fréttir________________________________________________________________________dv
Jóhannes Páll páfi n. við hámessu á Landakotstúni:
Við allsnægtirnar er
auðvelt að gleyma guði
Yfirlitsmynd frá Landakoti þegar kaþólskur páfi flutti messu í fyrsta sinn á íslandi. Fremstur er pólski krossinn sem páfi blessaði og færði islenskri æsku
að gjöf. Við altarispallinn er Filharmóníukórinn og meðlimir kaþólska safnaðarins á íslandi. DV-mynd KAE
Mikill fjöldi safnaðist saman á
Landakotstúni og hlýddi á kaþólska
messu í gærmorgun þrátt fyrir mik-
inn kulda. Athöfnin fór fram á palli
við Landakotsspítala sem sérstak-
lega var reistur á horni Ægjsgötu og
Túngötu. Helgigripir voru fengnir að
láni frá Þjóðminjasafni en páfastóll-
inn var úr Kristskirkju. Svæði fyrir
kaþólikka á íslandi var sérstaklega
afmarkað á Túngötunni og við jaðar
Landakotstúns. Aðrir messugestir
voru á svæðinu til hliðar við kirkj-
una.
Klukkan hálfiiíu var klukkum
hringt í dómkirkju Krists konungs.
Rúmum fimm mínútum síðar hóf
söngsveitin Fílharmónía að flytja
Ave Maria, Arcadelt og Exultate Deo
eftir Scarlatti. Meðan Jóhannes Páll
páfi fl„ kardínálar, biskupar, prestar
og messuþjónar gengu í skrúðgöngu
úr kirkju að altarispalli var sufiginn
sálmurinn Við skímarheitið í þýð-
ingu Matthíasar Jochumssonar.
Nunnur úr Karmelklaustrinu í Hafn-
arfirði stráðu rósablöðum yfir páfa
er hann nálgaöist altarispallinn.
Nuimumar, sem allajafna fara ekki
út fyrir veggi klaustursins, fengu
Páfi flytur stólræðu sína og talar
til íslensku þjóðarinnar. í tilefni
af sjómannadegi minntist hann
íslenskra sjómanna.
DV-mynd Bynjar Gauti
Messugestir
voru hrifnir
Messugestir á Landakotstúni
fylgdust af miklum áhuga með
hámessu páfa í gærmorgun. Var
svæðinu sérstaklega skipt þannig
að katólskir vora næst sviðinu,
þá bandarískir hermenn og fjöl-
skyldur þeirra og loks almennir
gestir. Virtist almenn ánægja
vera með messuna meðal þeirra
sem DV ræddi við.
„Það er mjög athyglisvert að sjá
þetta og heyra. Við skiljum
kannski ekki allt sem fram fer en
ég er á því að þetta snerti okkur
á vissan hátt, sérstaklega þar sem
þetta er svo hátíðlegt. Ég hef trú
á því að þessi heimsókn hafi áhrif
á fólk,“ sagði Kjartan Gíslason
sem hélt á lítilli dóttur sinni, Ingi-
björgu Rós.
„Maður reynir að fylgjast með
í bókinni en við skiljum ekki lat-
ínu. Messan hefur góð áhrif á
okkur og heimsóknin er ömgg-
lega góð fyrir þjóðina. Það er
heiður að fá páfa í heimsókn. Þó
hann sé á móti getnaðarvömum
og hafi stífar skoðanir í því sam-
bandi ffla ég hann ágætlega.
Hann er svo góðlegur að sjá,“
sagöi Lísa Kristjánsdótir sem var
á túninu með vinkonum og litlu
systur. -hlh
sérstaka imdanþágu páfa til að sækja
messuna. Fyrsta athöfn páfa var að
blessa pólska stálkrossinn sem helg-
aður er íslenskri æsku og verður
framvegis við Úlfljótsvatn. Messan
var flutt á ensku, latinu og íslensku
og stóð í tvo og hálfan tíma.
Páfi, messuþjónar og aðrir þeir sem
sungu með honum heilaga messu
heilsuðu altarinu með því að kijúpa
að því og kyssa það. Aö því var síðan
borið reykelsi og því næst gekk páfi
til sætis.
íslendingar meö hlýtt hjarta
og stóra sál
Páfi sneri sér því næst að söfhuðin-
um og tónaði á latínu: „í nafni foður
og sonar og heilags anda“ og söfnuð-
urinn svaraði með amen. Því næst
rétti páfi út höndina og heilsaði á
latínu: „Friður sé með yður“ og söfn-
uðurinn svaraði „Og með þínum
anda“. Kaþólski biskupinn á íslandi,
Herra Alfreð Jolson, heilsaði páfa á
íslensku og ensku. Biskup þakkaði
páfa fyrir heimsókn hans og sagðist
vona að hún yrði til að stuðla aö
gagnkvæmri virðingu lúterskra og
kaþólskra. Hann sagði einnig aö
nærvera páfa færði söfnuöinn nær
Kristi og fyrir þvi bæm allir vissa
lotningu. Hann þakkaði páfa fyrir að
heiðra íslensku þjóðina því að þrátt
fyrir fámennið hefði hún gjöfult
hjarta og stóra sál.
Því næst fór fram syndajátning og
páfi hvatti hina trúuðu til að viður-
kenna syndir sínar. Lesin var saman
syndajátningin og páfi veitti syndug-
um aflausn. Miskunnarbænin
„Kirie, eleison" var sungin á grísku
og er það eini hluti messunnar sem
enn er notaður í þeirri mynd. Á eftir
kom dýrðarsöngur en þá tónar páfi
en kór og söfnuöur svarar. Safnbæn
kom næst í messunni og þá biðja all-
ir saman í hljóði. Fyrri ritningarlest-
ur var úr I. Konungabók 8, 41-43, en
sá síðari var Galatabréfið 1,1-2,6-10
og lesin var stuttur kafli úr bréfi
Páls postula til Galatamanna.
Færði íslenskum börnum
krossinn aö gjöf
Guðspjall dagsins var Lúkas 7, þar
sem segir frá hundraðshöfðingjanum
í Kapernaum og þjóni hans. Páfi hóf
ræðu sína á orðum hundraðshöfð-
ingjans viö Jesú: Herra, ég er ekki
verður þess að þú gangir undir þak
mitt. Hann ávarpaði fyrst bömin sem
gengu í fyrsta sinn til altaris og færði
þeim, ásamt öðrum íslenskum böm-
um og ungmennum, krossinn aö gjöf
tíl minningar um heimsókn sína.
Ávarpið til bamanna var á íslensku
og tókst páfa einstaklega vel að koma
kveöju sinni á framfaeri á tungumáli
sem hann nýlega hefúr kynnst.
í ræðu sinni fagnaði hann 1000 ára
afmæli kristnitöku á íslandi og
minntist fyrstu munkanna frá ír-
landi, fyrsta íslenska biskupsins,
ísleifs Gissurarsonar, Þorláks Helga,
þjóðheljunnar Jóns Arasonar bisk-
ups, jesúítaprestsins Jóns Sveinsson-
ar og fyrsta íslenska kaþólikkans á
síðari tímum, Gunnars Einarssonar,
og hans sonar, Jóhannesar, sem varö
fyrsti kaþólski biskupinn á islandi á
síðari tímum. í tilefni af sjómanna-
degi minntist páfi íslenskra sjó-
manna, þeirra sem týnt hafa lífi eða
slasast fyrir þessa gamalgrónu at-
vinnugrein íslendinga sem útheimtir
mikinn dugnað, hugrekki og þraut-
seigju.
Auðvelt að missa sjónar af
skaparanum
Páfi vék næst að íslensku þjóðfélagi
og sagði að í slíku velferðarþjóðfé-
lagi, þar sem allir hefðu nóg viður-
væri, menntím og heilsugæsla stæði
öllum til boða og félagslegt réttlæti
ríkti, væri auðvelt að missa sjónar
af skaparanum og lifa eins og Guð
væri ekki til. En ef við gleymum
Guði glatast fljótt skilningur á dýpri
merkingu tilverunnar. Og hann
spurði hvort þetta væri ekki ástæða
fyrir þeirri óánægju sem viða verður
vart í velferðarþjóðfélögum.
í ræðu sinni fjallaði hann einnig
um skynsamlega nýtingu mannsins
á auðlindum jarðar og á sviði mann-
legra samskipta bæri okkur að
byggja upp heim réttlætis, friðar og
kærleika. I lokin þakkaði hann ís-
lendingum hlýjar móttökur og bað
Guð að blessa íslensku þjóðina.
Því næst var farið með trúaijátn-
inguna á latínu. Áður en kom að alt-
arisþjónustunni vora fluttar al-
mennar fyrirbænir. Hinir trúuðu
sýndu þátttöku sína við fómina með
því að færa gjafir. Nunnumar 1 Kar-
melreglunni færðu páfa mynd af
Maríu mey, sem príórínan málaði,
og kmpu fyrir honum. Frá Blindrafé-
laginu fékk hann þríkross en forseti
íslands og biskup íslands hafa áður
fengiö slíkan kross aö gjöf frá blind-
um.
Kaþólsk börn gengu til altaris
Eftir bænina Faðir vor ámaði páfi
messuþjóni friðar, hann lét kveðjuna
ganga áfram til messugesta og þeir
heilsuðust með handabandi. Um
fimmtíu kaþólsk böm, á aldrinum
8-9 ára, gengu í fyrsta sinn til altaris
við messuna. Stúlkumar vom allar
klæddar hvitum kjólum en drengim-
ir svörtum fótum. Þau gengu í röð
upp að páfa og þáöu heilagt sakra-
menti, oblátuna. Á eftir þeim gengu
nokkrir safhaöarmeðhmir upp til
páfa og þáðu altarissakramentið. í
messulok blessaði páfi messugesti
með útbreiddum höndum og kyssti
altarið, eins og við upphaf messunn-
ar.
Páfi fór síðan í Landakotsspítala
þar sem hann afskrýddist og bjó sig
undir brottforina. Aö baki altaris-
pallinum beið bflalestin við austur-
gafl Landakotsspítala. Þegar Jó-
hannes Páll páfi II. kom út gekk hann
ekki beint að bílnum heldur hélt í
átt að Túngötunni og kvaddi nokkra
messugesti með handabandi. Við
þessa óvæntu uppákomu kom mikið
fát á alla öryggisverði og fjölmiðla-
fólk. Að síðustu kvaddi hann nokkr-
ar nunnur, sem biðu þess að sjá hans
heilagleika, Jóhannes Pál páfa II„
blessaöi þær og óskaði velfarnaðar.’
-JJ
Um fimmtiu kaþólsk börn á Islandi gengu i fyrsta sinn til altaris og þáöu
sakramenti úr höndum páfa. Börnin gengu i einfaldri röð, stúlkurnar skrýdd-
ust hvítu og drengirnir svörtu, og fóru siðan til sætis. Græni liturinn i skrúða
páfa tilheyrir þessu tímabili í kirkjuárinu. DV-mynd Brynjar Gauti