Þjóðviljinn - 14.04.1949, Blaðsíða 8

8
ÞJÓÐVILJINN
frá FramkvœmdaráSi Al-
jb/óðasambands *verkalýBs-
félaga (W»FJ*UJ til alls
verkalýSs
Verkamenn og verkalionur:
Alþjóðleg eining verkalýðs-
ins er í hættu. Fulltrúar T.U.C.
og C.I.O. hafa gert Fram-
kvæmdaráðinu þá kosti að það
geri eitt af' þrennu:
Leggi niður starfsemi Al-
þjóðasambandsins um eins árs
skeið, leysi það upp, eða ef því
fáist ekki framgengt þá segi
sambönd þess sig úr því.
Á þennan hátt hyggjast þeir
að koma vilja sinum fram í
trássi við hin 67 landssambönd-
in er mynda Alþjóðasamband-
ið. Meirihluti Framkvæmda-
ráðsins vildi að leitað væri eft-
ir ieiðum til samkomulags en
fulltrúar T.U.C. og C.I.O. kröíð-
ust þess að meirihíutinn beygði
sig skilyrðislaust fyrir kröfum
þeirra.
Meirihlutinn gat ekki fallizt
á slíka úrslitakosti.
Meirihlutinn gat ekki fallizt
á að Framkvæmdaráðið hefði
vald til að leggja alþjóðasam-
tök verkalýðsins í rúst. Slíka
ákvörð’un gæti enginn aðili ann-
ar en þing tekið og st'ungu upp
á því að málinu væri vísað til
Miðstjórnarinnar og síðan til
þingsins, en minnihlutinn lét
skoðun meirihlutans sig engu
skipta og hélt fast við ákvörð-
un sína.
Herrarnir Deakin (T.U.C.),
Carey (C.I.O.) og Kupers (N.
V.V. Ilolland) gengu þá af
fundi til að undirstrika klofn-
ingsstarf sitt. Framkvæmda-
ráðið hélt áfram störfum und-
ir forsæti Di Vittorio. (Italíu).
Verkamenn og verkakon'ur:
Alþjóðasambandið er sam-
eign alls verkalýðs, það er mál-
svari í hagsmuna- og réttinda-
málum hans.
í lögum þess segir svo um
stefnu þess og starf:
— Afi skipujeggja baráttu
^verkalýðssamtakanna í öli-
um löndum heims gegn á-
rásum á lífskjör þeirra og
'lýðréttindi
— að tryggja vinnu lianda öll-
um
— að berjast fyrir bættum
launum og betri lífskjörum
— að stytta vinnudaginn
— að berjast fyrir auknum
þjóðfélagstryggingum
— að berjast gegn íasismanum
í hvaða mynd . og undir
hvaða nafni er hann birtist
— að berjast gegn orsökum
styrjalda og fyrir varan-
legum friði
— að vera fulltrúi og mál-
svari verkalýðsins í öllum
alþjóðlegum samtökum.
í rúm þrjú ár hefur Alþjóða
sambandið ótrautt uiuiið að
þessum stefnumálum sínum.
Fyrir baráttu þess hefur líi'i
margra .bestji. spna verkalýðs-
ins verið b^arga^.
Er.n meira hefði því þó orðið
ágengt ef sömú mennirnir sem
nú stantía að klofningi þess,
heffiu ekki verið hemill á starfi
þess.
Stjórnendur Brezka verka-
lýðssamþandsiús . skilja ekki
þroun vérkalýfSssamtakanna. Sá
' ' } ’i f X: ,
tími er liðinn að vcrkalýðssam-
samtök eins lands geti í ltrafti
meðlimatöíu siimarj setið y-fir
hlut annarra smærri sambanda
og gerzt einráð í alþjóöasam-
tökum verkalýðsins.
Þessi misskiíningur verour
þess valdandi að fulitrúi T.U.C.
klýfur sig út úr þegar vilji
hans er ekki cinráður í alþjóða-
samtökunum, í stafi þess að
leita bróðurlegs samstarfs á
jafnréttisgrundvelli.
Klofningstilraunin er alger
afneitun á venjulegum lýð-
ræðisvenjum, þar sem klofnings
fulltrúarnir neita að láta lög-
legar stofnanir Alþjóðasam-
bandsins fjalla um ágreining-
inn.
Eining verkalýðsins innan
Alþjóðasambandsins byggist á
frjálsu samstarfi verkalýðsfé-
laganna. Þau eru ekki pólitísk
samtök. Markmið þeirra er bar-
áttan fyrir bætíum lífskjörum
meðlima sinna án tillits til
pólitískra eða trúarlegra skoð-
ana þeirra.
Framkvæmdaráðið lýsir því
yfir að störfum Alþjóðasam-
bandsins verður haldið áfram.
Það heldur áfram starfi vegna
þess að í öllum Jöndum heims
eru verkamenn er þarfnast for-
ystu og verndar. Tilraunir til
að rjúfa samheldni verkalýðs-
ins erú verknaður, sem sagan
mun fordæma.
Framkvæmdaráðið mun gera
ráðstafanir til þess að þing sam
bandsins verði kvatt saman
siðari hluta júnímánaðar þ. á.
Frá öllum löndum heims ber-
ast nú þær fregnir er gera til-
veru sterkra . og voldugra al-
þjófiasamtaka verkalýðsins
nauðsynlegri en nokkru sinni
fyrr.
Verkamenn og verkakonur:
Tilgangur Alþjóðasambands
verkalýðsins er göfugur, bar-
áttan fyrir hagsmunum alls
vinnandi fólks.
Til að ná þess'u markmiði
verður að efla einingu verka-
lýðsins um allan heim og heild
Fimmtudagur
14. apríl .^1949-
Sænsknr vmimzáðimautur segi? állt sitt á leykjal« og
lelagsþroskinn og arangnnnn' syna
rétta leiðin leínr verii farin“
Síðustu vikurnar liefur Áke
Widlund, vinnuráðunautur frá
Stokkhólmi dvalið hér og kynnt
sér framkvæmd félagsmálalög-
gjafarinnar og ýmsar heilbrigð-
isstofnanir. Hann er einn hinna
fremstu sérfræðinga Svía á
sviði vinnuverndar og stjórnar
aðgerðum Stokkhólmsborgar í
þeim málum auk þess, sem
hann er forstöðumaður tveggja
vinnustofnana fyrir berklasjúk-
linga. Félagsmálaráðuneytið
hefur stutt að þvi, að hann
fengi tækifæri til að skoða
sjúkrahús, barnaheimíli, dag-.
heimili, skóla og aðrar svipað-
ar stofnanir og ræða við ýmsa
færustu sérfræðinga á sviði
heilbrigðis og félagsmála. Sér-
staklega hefur hann lagt á-
herzlu á að kynna sér allt, er
snertir S.Í.B.S. og vinnuheim-
ilið að Rej7kjalundi.
Við höfum snúið okkur til
herra Widlunds til að fá um
það hugmynd, hvernig litið er
á aðgerðir okkar á þessu sviði
frá sænskum sjónarhóli.
Widlund getur þess fyrst, að
ýmsir Svíar, sem hingað hafi
komið á undan honum og kynnt
sér þessi málefni, hafi rætt í
sænskum blöðum um vinnu-
heimilið að Reykjalundi og
starfsemi þess. Ummæli þeirra
hafa orðið þess valdandi, að
sænska berklavarnafélagið og
borgarstjórnin í Stokkhólmi
fólu honum að takast ferð á
hendur til að kynna sér þessa
starfsemi nánar, sem og annað,
á sviði íslenzkra félagsmála, er
að gagni mætti verða í Svíþjóð.
Eftir að hafa kynnt sér þessi
mál telur Widlund sig geta full-
yrt, að lýsingarnar hafi á eng-
an hátt verið orðum auknar.
arsamtaka lians, Alþjóðasam-j
bands verkalýðsfélaga.
Þrátt fyrir hvers konar póli-j
tísk vélabrögð gegn Alþjóða-
samhandinu, mun það lialda
velli og aukast að áhrifum.
Saga áranna fyrir stríðið
kenndi verkalýðnum þau sann-
indi að sundrung í röðum hans
ryður fasismanum braut, skap-
ar skilyrði fyrir stríði og fær-
ir verkalýðnum fátækt og hörm
ungar.
Ef þið eruð á móti fasisma
og stríði þá treystið raðir ykk
ar, berjist fyrir einingu verka-
Iýfisins um heim allan, sú bar-
átta gefur ykkur vonina um
frið, frelsi og framfarir.
Trúið ekki rógburðinum um
Alþjóðasambands verkalýðsins.
Verkalýður um heim allan
haldið við sambandi yðar og
Alþjóðasambandsins og takið
undir kröfur þess.
Lengi lifi eining verkalýðs-
.ins.
Lengi- lifi Alþjóðasamband
verkaJýðsfélaga.
Á vinnuheimilinu að Reykja-
lundi kynnti Widlund sér ræki-
lega allar aðstæður, fór yfir
reikninga, kynnti sér launakjör,
tækni, húsaskipan og heilsu-
fræðileg og lxagfræðileg vanda-
mál, er snerta vinnuheimilið.
Widlund vinnuráðunautur hef
ur skoðað, svipaðar stofnanir
víða um lönd en hann telur
Reykjalund fremstan í sinni
röð hvað skipulag snertir,
rekstur og aðbúnað auk alls
annars. Telur hann þjóðina
standa í þakklætisskuld við alla
þá, er að byggingu Reykja-
lunds hafa staðið, og reist
hánn af trú á málefnið, bjart-
sýni og mikilli þekkingu. Hann
kveðst hafa orðið var við, að
öll þjóðin hafi sýnt mikinn
'skilning á að hjálpa berkla-
sjúklingum til að ná aftur fullri
heilsu. Iíinn mikli árangur af
fjársöfnunum sambandsins sýn
ir þetta glöggt og S.Í.B.S. hef-
ur ávaxtað það fé, sem áunn-
izt hefur við merkjasölur, liapp
drætti og gjafir frá almenningi
þannig að sómi er að. S.Í.B.S.
og vinnuheimilið bera því glæsi
lega vott, hvað lítil samtaka
þjóð getur áorkað.
Félög berklasjúklinga og ann
arra öryrkja erlendis hljóta að
hrífast af þeim árangri, er ís-
lenzku brautryðjendurnir hafa
náð og reyna að feta í fótspor
þeirra — þótt fæstir þeirra
muni ná jafn langt.
Ein aðalorsök þess, hve ár-
angurinn hefur orðið góður hér,
er sennilega sú, að það er fé-
lagsskapur berklasjúklinga,
sem hefur tekið að scr að vinna
þetta verk með aðstoð ríkis,
bæja og einstaklinga undir kjör
orðinu hjálp til sjálfsbjargar.
Athafnaþráin, félagsþroskinn
og árangurinn sýna glöggt að
rétta leiðin hefur verið farin.
Hér hafa allir aðilar í samein-
ingu lagst á eitt með þeim ár-
angri, að allmargir hafa kom-
izt aftur til eðlilegra starfa, en
sjúklingar með ólæknandi sjúk-
dóm og aðrir öryrkjar fá þrátt
fyrir allt aðstæður til að
stunda nýtileg störf.
Þær f járhagsástæður, sem nú
ríkja í flestum löndum heims,
krefjast sem mestrar vinnu og
aukinna afkasta. Þessvegna ríð
ur á, að allir þegnarnir fái að-
stæður til að vinna í hlutfalli
við getu sína. Á okkar dögum
hefur engin þjóð ráð á að láta
nokkurn mann sitja auðum
höndum. Hin auknu afköst sem
frá Reykjalundi koma, hljóta
að vera hagnaður fyrir íslenzku
þjóðina í heild. Sú stefna að
framleiða vörur sem annars
þyrfti að flytja inn, hlýtur að
vera mjög jákvæð frá þjóðhag-
fræðilegu sjónarmiði eins og á-
statt er á gjaldeyrismarkaðn-
um.
En, heldur Widlund vinnu-
ráðunautur áfram,' ég hef líka
fengið aðstöðu til að kynna mér
félagsmálalöggjöf ykkar. Á því
sviði er sterkur svipur með hin-
um norrænu þjóðum. Þó virðist
mér hér vera betur hugsað um
sjúka og öryrkja og fjölskyld-
ur þeirra cn í Svíþjóð.
Eg hef fengið að skoða ýms
sjúkrahús og heilsuverndar-
stöðvar og hlýt að viðurkenna,
að hin íslenzka gagnrýni hefur
á réttu að standa, þegar hún
telur húsin oft vera gamaldags.
En hvar er ekki hægt að koma
við gagnrýni ? Þróunin er stund
um of hröð til að ríkis og bæj-
aryfirvöld geti fylgst með. Þó
vegur það töluvert upp á móti
hinum gömlu húsum að öll á-
hölá eru prýðileg. Hvað skólun
um hér í Reykjavík viðkemur
Framhald á 9. síðu.
Ætíð ber asS hafa
það er sannara
rayuist
Bæjarfulltrúar sósíalista á
Akranesi hafa sent eftirfar-
andi:
I málgögnum ríkisstjórnar-
innar hefur afstaða -okkar
vegna tillögunnar um ávítur á
hendur vissum aðilum vegna
atburðanna við Alþingíshúsið
30. marz s.l., verið gerð mjög
að umtalsefni. Vegna þess að
blaðaskrif þessi bera það með
sér að tilgangurinn hefur ekki
verið sá að skýra hlutdrægnis-
laust frá staðreyndum óskum
við að taka fram eftirfarandi:
Á bæjarstjórnarfundi þar
sem nefnd tillaga ' var til af-
greiðslu lagði Ingólfur Runólfs
son fram rökstudda dagskrár-
tillögu svohljóðandi:
„Með því að mál þetta liggúr
eigi nógu ljóst fyrir um orsak-
ir þeirra óheilla atburða sem
gerðust við Alþingishúsið 30.
marz 1949, tekur funduriim
fyrir næsía mál á dagskrá.“
Benti flutningsmaður á að
engar sannanir lægju fyrir í
málinu, enda stæðu yfir víðtæk-
ar réttarrannsóknir. Væri væg-
ast sagt ótilhlýðilegt að gera
samþykktir um harðar ávítur
meðan engar staðreyndir um
aðild ákveðinna aðila lægju
fyrir.
Dagskrártillagan var felld
með 7:2, tillaga bæjarstjóra
samþykkt með 7 samhljóða
atkv., og létum við bóka eftir-
farandi:
„Með tilvísun til dagskrár-
tillögu þeirrar sem flutt var af
Ingólfi Runólfssyni greiðum
við ekki atkvæði."
Ingólfur Runólísson.
Árni Ingimumlarson.