Þjóðviljinn - 24.08.1954, Blaðsíða 12

Mý og merk bck ?
ver
Frá og með deginum í dag
lækkar verð á kindakjöti af ný-
1 kékirtöi era 5060 sýfíái um siémsEföskn egJasá- slátruðu enn. í srnásölu verður
fcúnao fekm samaa al át. Haildðri Halidðns. áésefit verð 1 fyrsla verðflokki sem hér
j segir: Supukjöt kr. 27.00, heil
Nú er komið á markaöinn 2. hefti af nýýrSasafni því; íæri 29.50, sneidd íæri 31.20,
sem Ivlenntamálaráðuneytið hefur gengizt fyrir að unnið j hryggir 30.00, kódelettur 30.80.
yrði að. Bókin NýyrSi II Sjóniennská—Landbúnaður. ; Verð á súpukjöti i öðrum verð-
Halldór Kalldcrsson dósent hefur tekið bókina saman. jflokki er nú I8.90. Þetta verð á
Sveinn Bergsveinsson, nú prófessor í Berlín, tók saman j kindakjötinu mun haiaast tii 30.
Nýyröi I, en þaó hefti koni út 1953. j ágúst en þá ,ækkar Það enn' 1
: sumar, þegar kmdakjöt af ný-
Björn Ólafsson, fyrrverandi setningum. Af þeim sökum var 1 slátruðu kom fyrst á markaðinn,
menntamálaráðherra, á upptökin tekið upp orðið dragi sem heiti ; kostaði súpukjöt í fyrsta verð-
Þriðjudagur 24. ágúst 1954 —- 19. árgangur — 189. tölublað
að þessari nýyrðasöfnun. Hann á þessu tæki.
fékk Alþingi 1951 til þess að Njörva, sem að vísu er gömul
samþykkja fjárveitingu til samn- sögn, er tekin um það, sem sjó-
ingar og skrásetningar nýyrða, menn kalla að súrra.
og var þá hafizt handa um þetta ; Skyrða um það, sem kallað er
starf. Hann fól orðabókarnefnd að afstífa og skyrðing um af-
Háskólans að annast þetta verk. ! stífingu.
í orðabókarnefnd eiga sæti þeir Seiling um útlegg, t. d. seiling
prófessorarnir Alexander Jó-
hannesson, Einar Ólafur Sveins-
son og Þorkell Jóhannesson.
Nefndin réð síðan Svein Berg-
lyfíikrana.
Gripla um það, sem oft er
kallað grabbi o. s. frv.
Þeir sérfræðingar, sem mest
flokki í smásölu kr. 32.00.
aus
g gjöf
r
01
Oí
sveinsson sem ritstjóra fyrsta bafa aðstoðað orðabókarnefnd
heftis, en Kalldór Halldórsson við nýyrðasafn betta, eru þessir:
sem ritstjóra annars heftis.
Hvernig verkið er unnið
Verkið hefur verið unnið þann-
ig, að orðteknar hafa verið bæk-
ur, er varða þau efni, sem safna
átti orðum um. Síðan hafa verið
fengnir sérfræðingar úr hverri
grein til þess að annast þýðing-
ar á eriend mál. Þá hefur orða-
bókarnefnd haldið fundi með
ritstjóra og sérfræðingum og
farið vendilega yfir orðaskrárn-
Hjálmar Bárðarson skipaskoð-
unarstjóri, Árni G. Eylands
stjórnarráðsfulltrúi, Gisli Kristj-
ánsson ritstjóri, Pálmi Einarsson
landnámsstjóri og Sigurður Pét-
ursson gerlafræðingur.
25 þús. nýyrði
í viðtaii við fréttamenn í gær
skýrði orðabókarnefnd Háskól-
ans og Halidór Halldórsson frá
því, að nýyrðasafnsheftin yrðu
alls 4 eða 5. Standa vonir til
5000 nýyrði
ar. Á þeim fundum hafa verið þess að þriðja heítið geti komið
lagfærð mörg nýyrði, sem áður j út seint á næsta ári 1955. Dr.
hafa fram komið, mörg ný ■ Halldór Halldórsson mun einnig
mynduð og bent á gömul orð, , taka það hefti saman, en það
sem komið gætu í stað vafa- mun aðallega fjalla um flugmál,
samra nýyrða. auk þess sem þar verða nýyrði
úr landbúnaði varðandi kartöflu-
rækt, vatnsmiðlun og dýrasjúk-
Eins og heiti þessa nýyrða- dóma. Þeear lokið er útgáfu Ný-
safns bendir til, birtast í því ný- ! yrða, mun ætlunin að gefa allt
yrði, er varða tvær aðalatvinnu- j safnið út í einu allsherjar 'bindi,
greinir þjóðarinnar, sjómennsku sem hefði þá að geyma senni-
og landbúnað. Þessar atvinnu- ^ lega um 25 þúsund nýyrði.
greinir hafa tekið stórstígum
framförum á síðari árum, sí- j Safn Sig. Guðmundssonar
fellt koma fram á sjónarsviðið j Alexander Jóhannesson skýrði
ný tæki og mjög er breytt til ^ frá á blaðamannafundinum í
um vinnuaðferðir. Þetta hefur j ga?r, að Sigurður Guðmundssop,
í för með sér þörf fyrir ný orð. j arkitekt, hefði safnað alls um 4
í þessu safni munu vera um það , þús. orðum um allt er lýtur að
bii 5000 orð, en í fyrsta nýyrða- , húsagerð oe húsabyggingum. Að
safnsheftinu voru nálægt 6 þús. vísu hefði Sigurður stuðst í söfn-
orð. un sinni m. a. við orðabók
Blöndals, en allt að einu taldi
hann að mikill íeneur yrði að
skákmönnum
á Stokkseyri
Skákmenn á Stokkseyri af-
hentu Þjóðviljanum i gær 1000
króna framlag í fjársöfnunina
til styrktar utanför íslenzku skák-
mannanna. Báðu þeir blaðið að
koma þessu framlagi sínu á fram-
færi með beztu kveðjum og
árnaðaróskum til skákmannanna.
Ætti þetta rausnarlega framlag
Stokkseyringa að verða öðrum
hvatning til að láta ekki sinn
hlut eftir liggja i stuðningi við
utanför skákmanna okkar.
Sverrir og Janet Runólfsson
Ijomleikar í
I r f r n»
dag
jfdmis cí
l.-.L’l Jj
hmmtu-
d2asr.voj:.r
Sverrir Runólfsson söngvari, sem hefur stundað söng-
^nám í Californiu undanfarið og kona hans, frú Janet
Runólfsson píanóleikari lialda hljómleika í Gamla bíó
á fimmtudagskvöldiS.
Dragi — dráttarvéi
Af nýjum orðum, lem benda , útgáfu þessa orðasafns.
mætti á, skulu aðeins nefnd fá: l
Bragi um það, sem ýmist er j
nefnt dráttarvél eða traktor. 1
1
Orðið dráttarvél er að vísu sæmi- I
legt orð, en það fer illa í sam
SvíSsjféð — Isian
í MaSfflar í úm
Kl. 17 í dag liefst í Kalmar
í Svíþ.ióð landsleikur íslendinga
og Svía. Verður það 11. lands-
leikur íslendinga í knattspyrnu.
Af fyrri leikjum hafa þeir unnið
3 en tapað 7, skorað 15 mörk en
fengiö 29. íslendingar og Svíar
háðu fyrsta landsleik sinn í
knattspyriui í Reyk.iavik árið
1951, en honum Iauk eir.s og
menn muna með óvæntum sigri
beimamanna 4—3.
Sigurður Sigurðsson íþrótta-
fréttamaður Ríkisútvarpsins er
í Svíþjóð og mun lýsa leiknum |
í Kalmar fyrir íslenzkum út-
varpshlustendum. Ef skilyrði
leyfa verður Iýsingu hans end-
urvarpað um leið og leikurinn
fer fram, að öðrum kosti verð-
ur hún tekin á seguiband og
fíutt síðar.
Oirðábék Háskála ísknds
retta
Bezti árangur í 24. leikviku
Getrauna var 11 réttir leikir, og
var hæsti vinningur 1339 kr.
fyrir 27 raða kerfi, sem einnig
var með 10 réttum í 6 röðum og
9 rétta í 12 röðum. Vinningar
skiptast þannig:
1. vinningur 619 kr. (1).
2. vinningur 88.00 (7).
3. vinningur 17 kr. (37).
Úrslitin í sumum leikjanna
voru mjög óvænt, fer svo oft í
ensku knattspyrnukeppninni og
þó alveg sérstaklega í upphafi
leiktímabilsins.
TJýtta röðin á 24. seðlinum:
2 2 í — 1 2 x — 2 12 — 1 11

Samkvæmt upplýsingum Alexanders Jóhannessonar
hafá starfsmenn orðabókar Háskólans nú safnað um 500
íþús. orðamiðum og orðtekið öll 16. 17. og 18. aldar rit,
auk fjölmargra annarra bóka.
Ekki er búizt við að farið verði
að semja sjálfa orðabókina fyrr
en safnað hefur verið um einni
milljón miða.
Forstöðumaður íslenzku orða-
bókarinnar er Jakob Benedikts-
son eand. mag., en aðrir starfs-
menn hafa verið þeir Ásgeir
, Blöndal Magnússon cand. mag.
1 og Árni Kristjánsson cand. mag.
1 Árni hefur nú látið af störfum
j hjá Orðabókinni, þar eð hann
j hefur verið skipaður kennari við
Menntaskólann á Akureyri.
•>
A skrifstofu Æskulýðsfylking-
arinnar liggur nú frammi uppá-
stungulisti um fulltrúa ÆFR á
13. þing ÆF.
Þess er vænzt að félagar komi
og geri uppástungur um full-
trúa deildarinnar. Skrifstofan er
opin frá kl. 6—7 alla virka daga
meraa laugardaga frá 3—5.
fíingað til lands er nú kom-
inn ungur íslenzkur söngvari,
Sverrir Runólfsson, sem stund-!
að hefur söngnám undanfarið j
við Tónlistardeiid háskólans í
Long -Beac-h í Calíforniu, en sú j
borg . er skammt fyrir sunnan
Los Angeles. 1 fyigd mej
Sverri er amerísk kona hans
frú Janet Runólfsson, sern er,
píanóleikari, og halda þau hjón-1
in hljómleika í Gamla bíó kl.
7.15 næstkomandi fimmtudags-!
kvöld.
Sverrir er ættaður héðan úr ,
; Reykjaví’.í, souiir hjónauna1
Runólfs Kjaríanssonar kaup-
manns og Láru Guðmundsdótt-
ur.
Sverrir fór fyrst vestur um
haf tii söngnáms árið 1945 og
stundaði þá um skeið nám í
1 Los Angeles við sama skóla
j og Guðmundur Jónsson lærði
| við. Var hann þar í eitt og
i hálft ár, en síðan i tvö ár við
’ tónlistadeild háskólans í Long
Beach.
Sverrir kom hingað til lands
1949, en eftir að hann kom
vestur aftur, varð hann að
vinna þangað til í ársbyrjun
1953, til þess að geta svo haldið
áfram söngnámi.
Kona Sverris, frú Janet Run-
ólfsson, stundar nám í píanó-
leik við sama skóla og maöur
hennar.
Þau hjónin hafa ekki fyrr
haldið sjálfstæða hljómleika,
enda bæði við nám ennþá.
Sverrir hefur samt margoft
komið fram sem einsöngvar:
við ýmis tækifæri og kona hans
einnig sem píanóleikari. Þau
hjónin eru nú í sumarleyfi hér
og ætla að nota tækifærið til
að gefa Reykvíkingum kost á
að hlýða á sig. Einnig munu
: þau halda hljómleika norður á
Akureyri.
j Á efnisskránni í Gamla bíó
: á fimmtudagskvöldið verða lög
eftir bæði innlenda og erlenda
höfunda m.a. Sveinbjörn Svein-
biörnsson, J. Back, F. Chopiiu
og Pál ísólfsson.
arkli náiffist
\E
Góður skriður er nú á söfn-
uninni til Hollandsfarar skák-
manna okkar.
Þessar gjafir bárust helztar-
um helgina eftir því, sem Þjóð-
viljinn fékk upplýsingar um í
gær:
Frá skipverjum á Austfirðing
450 kr., frá bílstjórum á Hreyfli
1000 kr., frá starfsmönnum Raf-
veitunnar við Elliðaár 1015 kr.,
frá starfsmönnum í Fiskiðjuveri
ríkisins 560 kr., safnað af Sveini
Kristjánssyni á Keflavíkurflug-
velli 500 kr., safnað af Árna
Stefánssvni á Húsavík 1800 kr.
Auk þessara framlaga er svo
eitt þúsund króna framlagið frá
Stokkseyri. sem sagt er frá á
'öðrum stað í blaðinu.
Á föstudagskvöldið bar það
við móts við húsið á Framnes-
veg 1 að drengur nokkur, á að
gizka 12 ára, ók á reiðhjóli yfir
5, ára dreng, er hlaut skurð á
höfði og marðist. Ók drengúrinn
á hjólinu þegar brott, en maður,
sem bar þar að, kom hinum
slasaða dreng til liðsinnis. Það
eru vinsamleg tilmæli rannsókn-
arlögreglunnar að þessi maður
komi til viðtals við hana. Einnig
vill hún heita á drenginn, sem
hjólinu ók, að gefa sig fram —
svo og aðra sem kunna að hafa
verið sjónarvottar að atburðin-
um.