Þjóðviljinn - 14.01.1955, Blaðsíða 7

-Föstudagur 14. janúar 1955 — ÞJÓÐVTLJINN — (7
Suxnaiið 1952 íór
sendineínd íslenzkra
verkamanna til So-
vétríkjanna og ferð-
aðist bar um í boði
rússneskra verka-
manna. Einn þeirra
var Ami Guðraunds-
son bílstjóri og er
hér birt ferðaminn-
ing eftir hann úr för
þessari.
Morguninn 14. maí 1952
vöknuðum við i Hótel Moskvu
kl. 5:30 og vorum lítið syfj-
uð, þó seint væri farið að
sofa kvöldið áður, vegna
þess að sum af okkur vor-
um þá í hinu fræga Bolsoj-
leikhúsi að sjá óperuna Fást
eftir Gounod.
Nú var ferðinni heitið suð-
ur að Svartahafi til Jalta og
áttum við að fljúga suður
til borgarinnar Simferopol
og þaðan í bíl yfir þveran
Krímskagann til Jalta, sem
er um 120 km.
Eftir að við höfðum gleypt
í okkur árbít, sem var brauð
og nokkur egg, ásamt kaffi
og öðru tilheyrandi, stigum
við í bílana, sem fluttu okk-
ur á flugvöllinn, en það er
um 35 km. leið. Það var ek-
ið liratt, því fáferðugt. var
svo snemma á götum Moskvu-
borgar, en þegar komið var
út fyrir borgina stóðu bíl-
arnir á rúmum 100 km hraða.
Vegurinn er góður, breiður og
eggsléttur, asfaltborinn, með-
fram honum eru með nokkru
millibili ýms listaverk til
yndisauka þeim sem ferðast
þarna um. Á krossgötum
rétt utan við borgina er
Árni Guðmundsson
geysistór mynd gerð úr mosa-
ik af þeim Lenín og Stalín,
að tala saman, eins og þeir
voru á fyrstu árum eftir bylt-
inguna. Getur enginn farið
þessa leið, án þess að veita
þessu lista.verki eftirtekt. Þar
næst blasir við vegfarendum
hvert stórmálverkið eftir ann-
að, auglýsingar um þær
framleiðsluvörur, sem fram-
leiddar eru bæði í þessu hér-
aði, og svo víðsvegar í Ráð-
stjórnarlýðveldunum, en lang-
mest eru myndirnar af alls-
konar aldinum, mjólkur- og
kjötvörum, svo og margs-
konar léttum ávaxtavínum,
sem mikið er framleitt af
víða í Ráðstjórnarríkjunum.
Þeir sögðu að þau hefðu dug-
Hressingarhœli verkamanna á Svartahafsströnd.
að bezt til að útrýma drykk ju-
skap í löndum sósíalismans.
Fólkið er málað í fullri stærð
að háma í sig þetta góðgæti,
og geislar af því ánægjan og
lífsgleðin, til að sýna ágæti
þessara vara.
Skammt utan við borgina
er allstórt svæði, sem eru
garðlönd borgarbúa, nokkurs-
konar Kringlumýri Moskvu-
borgar, þar sem fólkið sem
býr inni í borginni hefur kál-
garðsholu og ræktar handa
sér kartöflur og kálmeti.
Landinu er skipt í ferstrenda
reiti með mjóum gangstígum
á milli, þar eru engir kart-
öfluskúrar eða neinskonar
kumbaldar aðrir, sennilega
finnst þeim lítil prýði í þeim.
Við vorum búin að sjá það
áður á sunnudegi, þegar fólk-
ið vann S þessum görðum sín-
um, í sumum heilar f jölskyld-
ur. Það hafði sömu vinnuað-
ferðir og lengst af hafa tíðk-
azt hér í smágörðum, það
stakk upp með sltóflum og
mokaði götur og bar með sér
kassa eða önnur ílát með út-
sæðinu.
Landið meðfram veginum er
með lágum ásum, eins og
landið er þarna allstaðar.
Það skiptast á víðlendir akr-
ar, skógar og þorp með all-
löngu millibili. Húsin standa
í röðum þar sem þau eru
nýleg, öll af sömu gerð og
stærð, hvítkölkuð tígulsteins-
hús með rauðum asbestþök-
um. En þar sem húsin eru
gömul, standa þau í óreglu-
legri þyrpingu, mörg þeirra
eru skreytt með ýmiskonar
tréskurðarmyndum. Gamal-
dags skrautlegar kirkjur, sum-
ar með marga turna, standa
í flestum þessara þorpa, þrátt
fyrir guðleysi íbúanna sem
mikið er á lofti haldið, eins
og allir þekkja.
Víða var fólk að stinga upp
kálgarða, sem voru við hús-
in, einnig var einn og einn
nautgripur tjóðraður á þess-
um blettum hér og þar eða
ein og ein geit. Það eru grip-
ir sem eru séreign fólksins,
en tilheyra ekki samyrkjubú-
inu sjálfu. Staðið var yfir
kúahjörðum í grennd við
þorpin, einnig sáust þar svína-
hópar, voru þau flest svart-
flekkótt. Víða með veginum
voru langar raðir af trjá-
plöntum, sem voru að reyna
að teygja sig, mjóar og veik-
byggðar, upp í sólina og dag-
inn, og annarstaðar þannig
ræktuð tré, sem voru orðin
há og beinvaxin og laufið
farið að springa út á krón-
um þeirra. Alít í einu þegar
ég var að virða þetta fyrir
mér, ekur bíllinn inn á hlið-
arveg, þar sem er þéttur og
stórvaxinn skógur á báðar
hendur, og eftir fáar mínút-
ur rennur bíllinn upp að flug-
stöðinni, sem er stór og rúm-
góð bygging. Margt fólk var
á stöðinni og beið eftir að
fljúga eitthvað langt eða
skammt, en hvert það ætlaði
er ekki gott að segja, flest
virtist það vera verkafólk,
sem væri að fara í leyfi, senni-
lega til einhverra hinna frægu
hvíldarheimila.
Ekki sást þarna -neinn lier-
maður utan tveir eða þrír
yfirmenn eftir búningur.um að
dæma. Mikill flugvéladynur
var í lofti, því flugvélar
komu og fóru í sífellu.
Eftir hálfrar klukkustund-
ar bið var okkur sagt að
okkar flugvél væri tilbúin, og
gengum við út á flugvöllinn
bak við flugstöðina að grárri
fjórtán manna flugvél sem
við stigum þegar upp í. Flug-
völlurinn er geysistór og all-
staðar meðfram flugbrautun-
um eru grænar eggsléttar
grasflatir, annars er næsta
umhverfi flugvallarins skóg-
lendi og svo akrar. Klukkan
er átta og flugvélin rennur
ofur hægt út á einn braut-
arendann og stanzar þar, unz
merki er gefið frá flugstöð-
inni að nú megi hún hefja
sig til flugs, og beið hún þá
ekki boðanna. Hreyflarnir fá
fullt benzín, flugvélin titrar,
og hún þýtur af stað eftir
brautinni með ofsahraða og
þungum gný, og fljótlega er
hún laus við jörð og líður
mjúldega upp í loftið, en nið-
urundan lá landið flatt með
ökrum og skóga.rbeltum, hús-
um og þorpum. Fórvitin augu
okkar stara niður út mn
gluggana, því skyggni var
gott þó ekki væri sólskin.
F gið var yfir Moskvu og
útborgir hennar, alstaðar nið-
urundan var að sjá iðandi
líf, næturróin var liðin, nýr
dagur var risinn, með öllum
sínum hraða og önnum. Flug-
vélin stefnir í suðurátt yfir
óendanlegu og tilbreytingar-
litlu landi með samyrkjubú-
um, ökrum og skógum. Sum-
staðar voru tjarnir, og lækir
sem liðuðust um sléttuna.
Reykirnir stigu léttir og svíf-
andi upp úr reykháfum hús-
anna á samyrkjubúunum,
konumar voru auðsjáanlega
komnar á fætur og voru að
hita morgunkaffið. Sumstað-
ar sáust rykstrókar þar sem
bílar þutu eftir moldarveg-
unum á milli akranna.
Nú var allt orðið baðað í
sól og nautgripir og annar
fénaður var á beit, eða flat-
magaði í sólarhitanum, og.lét
sér líða vel, rétt eins og við
sæjum íslenzkan búsmala úti
í sveit. á íslandr baka sig . í
miðsumarblíðunni. Friður og
ró hvildi yfir fólki, það má
að minnsta kosti ekki til þess
hugsa að það fái ekki að
vinna í frið að veigengni sinni
og þjóðarinnar.
Þegar flogið hafði verið
klukkutíma og kortér vorum
Árni Guðmundsson:
Skógi klœdd fjöll og raforkuver.
við yfir landi, sem var
öllu leyti eins og það sem
lýst hefur verið, að öðru leyti
en því, að þarna var allinik-
ið af snjó í öllum giljadrög-
um og allir skurðir virtust
fullir af leysingarvatni.
Þar næst flugum við yfir
landi sem var að mestu skóg-
laust og kom þar vel í Ijós
hin fræga svarta mold Úkra-
ínu, hveitiakrarnir voru ekki
farnir að breyta lit eftir sán-
inguna. Landið var með lág-
um ásum og standa hús sam-
yrkjubúanna víða í röð hvert
sínu megin við læki sem renna
eftir slökkunum.
Sá er helzti galli á því að
ferðast í flugvél að landió
sém flogið er yfir sýnist oft
miklu flatara og svipminna
en það er í raun og veru.
Við flugum yfir borg meS
torgum, beinum götum og
vegum, sem kvíslast í allar
áttir, og bílar og fólk, sem
er þar á ferð, en eins og
maurar, sem keppast við að
komast hver fram fyrir ann-
an, þarna sáum við leikvang
með knattspyrnuvelli og
nokkrir menn voru þar á
hlaupum, sennilega á æfingu,
þótt við sæjum ekki boitann.
Við nálguðumst nú borgina
Karkoff, en þar var ákveðið
að lenda, því auk okkar Is-
lendinganna og fjögurm
Rússa, sem 'voru í fylgd með
okkur, voru tveir farþegar
sem ætluðu ekki lengra. Allt
í einu lækkar flugmaðurinn
flugið og við fáum hellu fyr-
ir eyrun. Flugmaðurinn hnit-
ar nokkra hringi yfir borg-
inni, svo okkur gafst gott
tækifæri, að virða hana fyrir
okkur með bein og breið
stræti, lystigarða og stórar
og tilkomumiklar byggingar.
Öll hefur hún verið endur-
byggð síðan styrjöldinni lauk,
því Þjóðverjarnir lögðu borg-
ina svo að segja í rust á
stríðsárunum, og sáupi við>
þess nokkur merki í gapandi
húsarústum í nágrenni flug-
vallarins.
Flugvælin rennur eftir flug-
brautinni og hoppaði lítils-
háttar er hún snertir jörð„
síðan fer hún hægt upp aó
flugafgreiðslunui. Við stig'um
út úr vélinni og gengum ina
í flugstöðina, þar sem okkur
var boðið að drekka bjór
eða hvað helzt við viklum,
jafnvel vodka, ásamt brauði,
ávöxtum og öðru góðgæti,
Við vorum fegin að fá sval-
andi drykk, því veðrið var
heitt og mollulegt. Sumir nota
tækifærið og skrifa kort til'
að senda heim.
Þegar við kærðum okkur
ekki um meira af drykkjar-
föngum, gengum við út og
settumst á bekki undir sól-
hlífum í trjálundi rétt við
-húsið, en það var ekki til
setu boðið, því varla höfðum
við sezt þegar við vorum
kölluð í flugvélina aftur. Það
var haldið áfram í suðurátt,,
áfram í meiri hita og sterkari
sól.
Enn horfðum við niður og
virtum fyrir okkur þetta frjó-
sama land, með endalausa
breiðu akra, túna og þorpa,
Þegar klukkan er 12:45 flug-
um við yfir hina miklu stíflu.
í Dnépurf'jótinu, raforkustöð-
ina frægu og borgina Dnépro-
petrofsk. Allt var þetta nýtt
Framhald á 8. síðu.