Þjóðviljinn - 25.01.1955, Blaðsíða 2

2) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 25. janúar 1955
★ I dagr er þriðjudagurinn 25.
janúar — 25. janúar — Páls-
messa — 25. dagur ársins. -
Tungl í hásuðri kl. 13:50 — Ar-
degisháflœði kl. 6:16 — Síðdegls-
háfheði 1U. 18:81.
Vetrardagskrá Búkarest
útvarpsins á ensku
Hér er um að ræða Greenwich
meðaltíma en hann er einni klst.
á undan íslenzkum vetrartíma:
Til NorðursAmeríku: kl. 3:00-3:30,
31,35;48,3m og kl. 4:30-5:00, 31,35;
48 3m; til Bretlands kl. 19:30-20:00,
31,35 ;32,4;48,3;50,17m og kl. 22,30-
23:30, 31,35;48,3;1935m. Ennfremur
e'r útvarpað daglega frá Búkarest
frá kl. 23:15-23:45 á 48,3m og frá
kl. 3:30-4:00 á 3135m og 48,3m,
dagskrá á rúmensku til N-Amer-
íku. Auk þessa. útvarpár Búkar-
eststöðin hljómlist á þessum tím-
um: 4:00-4:30 á 31,35;48,3m, 16:00-
17:00 á 31,35;48,3m, 21:30-22:00 á
31,35;48,3m. 22:30-23:00 á 32,4;'50,17;•
397m, 23:45-24:00 á 48 3rn. — Svar-
að er bréfum frá hlustendum er-
lendis í þættinum „Bréf frá hlust-
endum" sem fluttur er á hverjum
mánudegi frá kl. 3:00-3:30 á 31,35
og 48,3m, og á sunnudögum kl.
19:30-20,00 S • 31,35;324;48,3 og
50,7m.
Gengisskráning:
Kaupgengl
1 sterlingspund .... 46,55 kr
1 Bandaríkjadollar .. 16,23. —
1 Kanadadollar ..... 16,26 —
100 danskar krónur .... 235,50 —
100 norskar krónur .... 227,75 —
100 sænskar krónur .... 314,45 —
100 finnsk mörk ......
lOOp franskir frankar .. 46,48—
100 belgískir frankar .. 32,65 —
100 svissneskir frankar 373,30 —
100 gyllini ......... 429,70 —
100 tékkneskar krónur . 225,72 —
100 vestur-þýzk mörk .. 387,40 —
1000 lírur ............ 26,04 —
• ÚTBREIÐIÐ
• ÞJÓÐVILJANN
Ki. 8:00 Morgunút-
varp. 9:10 Veður-
fregnir. 12:00 Há-
degjsútvarp. 15:30
Miðdegisútvarp. —
16:30 Veðurfregnir.
18:00 lslenzkukennsla II. fl. 18:25
Veðurfregnir. 18:30 Þýzkukennsla
I. fi. 18:55 Iþróttir (Atli Steinars-
son). 19:15 Tónleikar: Óperulög
(pl). 19:40 Augiýsingar. — 20:00
Fréttir. 20:30 Óskaerindi: Sann-
fræði og uppruni Landnámubók-
ar (Jón Jóhannesson prófessor).
21:00 Óskastund (Bened. Gröndal
ritstjóri). 22:00 Fréttir og veður-
fregnir. 22:10 Upplestur: Kvæði
eftir Gunnar Dal (Valdimar Lár-
usson leikari). 22:30 Harmonikan
hljómar. Karl Jónatansson kynn-
ir harmonikulög (pl).
Æfing
í kvöld
kl. 8:30
Söfnin eru opin
Bæjarbókasafnlð
Útlán virka daga kl. 2-10 síðdegis.
Laugardaga kl. 2-7. Sunnudaga kl.
5-7. Lesstofan er opin virka dgga
kl. 10-12 fh. og 1-10 eh. Laugar-
daga kl. 10-12 og 1-7. Sunnudaga
kl. 2-7.
Landsbókasafnið
kl. 10-12, 13-19 og 20-22 alla virka
daga nema laugardaga kl 10-12
og. 13-19.
Náttúrugripasafnið
kl. 13:30-15 á sunnudögum, 14-15 á
þriðjudögum og fimmtudögum.
Þjóðminjasafnið
kl. 13-16 á sunnudögum, kl. 13-15
á þriðjudögum, fimmtudögum og
laugardögum.
Þjóðskjalasafnið
á virkum dögum kl. 10-12 og
14-19.
Nætunvörðiir
er í læknavarðstofunni Austur-
bæjarskólanum, sími 5030.
Næturvarzla
■er í Reykjavíkurápóteki, sími
1760.
Framkværad og kirkjugarður
Þá reis úr sæti sínu Stefáu frá Hvítadal og flutti ísmeygi-
Iega smellna ræðu fyrir minni Páis Borgfjörðs. Lagði
hann einkum út af framkvæmdum Páls og atorkusemi.
Komst hann þár svo að orði, að alls staðar þar sem
Páll hefði verið, þar hefði landið orðið einn rísandi
kirkjugarður. I»á guliu við voðalegii- hlemmihlátrar frá
áheyrendaskaranum með fótasparki og hnippingum, svo
að allt Iauslegt lék á reiðiskjálfi. Svo settist Stefán, en
Páll stóð upp eitt sólskinsbros út undir eyru og þakkaði
háttvirtum ræðumanni fyrir þann mikla heiður, sem
hann hefði sýnt sér.
Þessi saíhlíking Stefáns milli framkvæmda Páls og rís-
andi kirkjugarðs fannst okkur afhjúpa svo stórírum-
lega skáldgáfu, svo djúpa innsýn inn í hið ómótmælan-
Iega, að við, sem töldumst Vera skáldin i hópuum, misst-
um í bili allt áiit á sjálfum okkur ...
Þégar samsætinu lauk, stóð gljáhærður eldishestur utan
við hóteidyrnar, spenntur fyrir skrautlegan skemmti-
vagn. Og hjá hestinum beið kurtéis ökumaðnr, eilítið
ölvaður. Hann vísaði höfuðsnillingum dagsins, Stefáni
og mér, til sætis í vagninum. Svo ókum við þrir eitt-
hvað inn í -EyjafjÖrð, lentum í dúhmjúkum sandbleyt-
um í Eyjafjarðará og höfðum nærri hvoift innihaldi
vagnsins niður í ána. Um kvöWið siógumst við á Hótel
Oddeyri út af skáldskap Sigurðar á Heliuvaði. Svo fór-
um við að gráta. <Islenzkur aðall).
Almennur launþegafundur
verður haldinn í Verziunarmahna-
félagri Reykjavikur í fundarsal fé-
lagsins í Vonarstræti 4 III. hæð
fimmtudaginn 27. þm kt. 20:30.
Fundarefni: Eamningarnir.
MæSrafélagið
heldur fund í kvöid kl. 8:30 í
Grófin 1. Frú Sigríður Eiríks-
dóttir hjúkrunarkona segir frá
ýmsu úr ferð til Sovétríkjanna.
ífá verður spurningaþáttur og
fleira. Konur, takið með ykkur
gesti og fjölSækið.
Visir talar um þaS
í Ieiðara í gær að
nú sé tími til kom-
iiui áð „koma vit-
inu fyrir ménn“,
én þar á harni við
myndlistarmenn og
deilu þeirra út af Rómarsýning-
unni. Þetta þykir oss vel til fxmd-
ið, ekki sízt þegar þess er gætt
að s.á sem hlaðið leggur til að
komi téðu vlti fyrir mennlna er
Bjarni Benediktsson ráðheiTa. Vér
styðjum því tillöguna.
Sl. sunnudag voru
gefin saman í
hjónahand af séra
Jóni M. Guðjóns-
syni Aki-ánési ung-
frú Þorbjörg Jó-
hannesdóttir frá Gunnarsstöðum
í Þistilfirði og Kristinn Stefáns-
son frá Drangshlíð undir Eyja-
fjöllum.
Sólfaxi er væntan-
legur til Reykja-
víkuf frá Lundún-
um og Frestvik kl.
16:45 í dag.
Edda er væntanleg til Reykjavík-
ur kl. 7 í fyrramálið frá New
York. Flugvélin fer til Stafangurs,
Kaupmannahafnar og Hamborgar
kl. 8:30.
1 dag er ráðgert að fljúga til Ak-
ureyrar, B'önduóss, Egilsstaða,
Flateyrar, Sauðárkróks, Vest-
mannaeyja og Þingeyrar; á morg-
un til Akureyrar, Isafjarðar,
Sands, Siglufjarðar og Vestmanna-
eyja.
F rá KvÖldskóla alþýðu
Þá er nú aftur kominn þriðju-
dagur, og þar með kemur röðin
að félagsmálum á nýjan leik.
Kennslan hefst kl. 8:30 að venjn,
kennari er Ingi R. Heigason.
Flofcknriim
Fiokksgjöld.
1. ársfjórðungur féll í gjald-
daga við áramót. Komið og
greiðið flokksgjöld ykkar skil-
^íslega. Skrifstöfan er opin alla
virka daga frá klukkan 10—
12 og 1—7 eftir hádegi.
Orðsénding til skrifstofnfólks
Að gefnu tilefni • lýstir stjórn og
launakjaranefnd Verzlunarmanna-
félags Reykjavíkur því yfir, að
skv. launakjarasamnlngi VR dags.
31. okt. 1954 skai skrifstofum
lokað ki. 5 síðdegis alla virka
daga nema ’augardaga en þá skal
lokað kl. 13 frá 1. janúar til 30;
apríl.
Borizt hefur nýtt
hefti. búnaðarblaðs-
ins Freys, 1, hefti
þessa árgangs. Þar :
er fremst'Ávarp til-1
bænda. er Stéin-1
grímur Steinþórsson fiutti í út-
varpið á nýársdag. Jón H Þor-
bergsson ritar um árferðið í
fyrra- Páll Zóphóníasson skrifar
greinina ÓUk sjónarmið. Sagt er
frá ráðstefnu héraðkráðunauta er
haldin var i Reykjavik í desem-
ber. H. J. Hólmjárn skrifar um
Landsmót hestamanna í Eyjafirði
í fyrrasumar, og fylgja nokkrar
myndir og skrár um verðlaun.
Sitthvað fleira er í heftinu, sem
er hið myndarlegasta sem fyrr.
Þá hefur einnig borizt janúarblað
Spegilsins, og er á forsíðu mynd
er nefnist Byltingin, en ekki
verður hér greint fi-á því hvers-
konar byltingu þar er um að ræða.
Við rokjum ekki efni þessa
blaðs fremur en fyrri daginn, en
tökum í staðinn eina klausu úr
Ruslakistunni. Hún er svona:
„Jólablað Skattstofunnar varð eitt-
hvað síðbúið um þessi áramót, og
kenna sumir aukinni fjölbreytni
blaðsins, en aðrir því að engin
niðurjöfnunarskrá köm út á sl.
ári. Höfum vér verið beðnir að
hugga lesendur vora með því, að
blaðið komi út þótt siðar verði.
Lesendur vorir ha.fa beðið að skila
til baka, að það myndi alveg fyr-
irgefið þó að blaðið tæki sér lal-
gjöra hvíld í þetta sinn og telja
sig sumir geta búið að hinum
glæpatímaritunum í bili".
Maðurinn frá Aran
Um síðustu helgi sýndi Filmía
ensku kvikmyndina Maðurinn
frá Aran. Enda þótt sýningar
Filmíu nái aðeins til tiltölulega
þröngs hóps og utanfélagsmenn
fái þar ekki aðgang, get' ég ekki
látið hjá líða að minnast þessar-
ar afburða góðu myndar, ekki
hvað sízt þegar þess er gætt að
hún er orðin nær 22 ára gömul
og gerð af einum manni, Robert
Flaherty.
Myndin er tekin á Aran, hrjóst-
ugri klettaeyju undan vestur-
strönd írlands, og greinir á ein-
faldan en áhrifamikinn hátt frá
lífsbaráttu eyjarskeggja, sjósókn
þeirra á' veigalitlum bátskrílum
og frumstæðri jarðrækt. Þó að
söguþráður sé ekki mikill í
myndinni eða atburðarásin hröð
verður hún aldrei langdregin, því
að myndskiptingarnar eru snögg-
ar og tíðar, t. d. í 'síðasta þætti
myndarinnar um landtöku þre-
menninganna, þar sem sífellt
skiptast á myndir af bátnum í
hafrótinu, konunni og drengnum
sem bíða í landi og brimlöðrinu
við klettana. Myndatakan er víða
stórglæsileg og hefur þó Robei't
Flahertý ekki haft yfir að ráða
eiris frillkomnum tækjum og kvik-
mýndatökumennirnir í dag. En
hann hefur sýnilega kunnað að
fara með mýndavélina sína. f
myndinni er talað lítilsháttar og
skilst þó minnst af því, en það
kemur ekki að sök: það sem
sést á tjáldinu talar skýrustu
máli.
Áður eri. sýning á Manninum
frá Arari hófst var sýnd önnur
heimildarkvikmynd (dócument-
ary fiffi) en miklu yngri. Sú
mynd nefnist Hinir óbuguðu og
: fjallar um það starf, sem unnið
j er í Englandi fyrir fatlaða menn,
j öryrkja. Mjög vel gerð mynd og
, fræðandi. — ÍHJ.
Carla del Poggio leikur aðalhlutverkið í ítölsku
kvikmyndinni Vanþakklátt hjarta, sem Bœjarbíó í
Hafnarfirði hefur nú sýnt á annan mánuö. Er það
konan eða myndin sem lokkar og laðar — eða gera
þœr það báöar í sameiningu?
»Trá hóíninni
Skipaútgerð ríkisins.
Hekla, Esja, Herðubreið, Skjald-
breið eru í Reykjavik; Skaftfell-
ingur fér ffá Reykjavík í kvöld
til Vestmannaeyja.
Eimskip
Brúarfoss fór frá Keflavík i gjer
til Newcastle, Déttifoss fór frá
Kotka í gær til Hamborgrar og
Reykjavíkur. Fjallfoss fór frá
Antverpen í gær til Rotterdam,
Hull og Reykjavíkur. Goðafoss
fór frá Reykjavík 19. þra til
New York. Guilfóss er í Kaup-
mannahöfn. Lagarfoss fór frá
Reykjavik 15. þm til New York.
Reykjafoss, Tröllafoss og Tungu-
foss eru i Reykjavík- Selfoss fer
frá Rotterdam í dag til Aust-
fjarða. Katla fór frá Rostock
i gær til Gautaborgar og. Kiisti-
xxnsand. ^ ^ ^^ ^ ■
Bæjar toírai-ar n i r
Enginn togara Bæjarútgerðarinn-
ar er nú í höfninni. Efu þeir
lallír á veiðum nema Þorkell máni,
sem er á leið til landsins frá
Þýzkalandi þar sem hann seldi
afla sinn. — Egill Skanagrímsson
er nýkominn af veiðum; en af
Vilborgu, Aski og Gyili er það
að segja að þau eru hér öll
ennþá og bíða viðgerðarloka,
nema Vilborg sem veit ekki al-
mennilega hvað hún á af sér
að gera. Það er pólitísk saga.
Skipadeild S.Í.S.
Hvassafeli fer frá Grangemouth í
dag áleiðis til Árhus. Arnarfell
er væntanlegt til Recife 28. þm.
Jökulfell fór frá Hamborg í gær
til Ventspils. Dísarfell íestar og
losar á Austfjörðum. Litlafell er í
olíuflutningum til Norðurlandsins.
Helgafell fór frá Ncw York 21.
þm til Reykjavíkur.
Eyfirðingafélagið
biður félagsmenn sína að taka
féla,gsskírteini í bókabúð MFA í
Alþýðuhúsinu hið allra fyrsta,
vegna aðgöngumiðasölunnar að
þorrablótinu.
Gátan
Fór ég eitt sinn farinn vég,
fann ég grip á sandi,
með landi berandi..
Haukakletta hafði hann tvo,
hélt hann þeim upp báðum
með ráðum og dáðum;
með öðrum sló hann undir sig
orm úr marar munni,
sá klunni, á grunni;
át og reif og að æti sveif,
•af því sig hann fyllti
að ei sylti eða spillti.
Eftir það hann bana boið
af Bæsings skógax'tröili ,
á velli, sá sörli.
CRáðning síðustu gátu: Sólbráð.
Iírossgáta nr. 562
Lárétt: 1 blómsveigur 7 kyrrð 8
jurt 9 hestur 11 áburður 12 fæddi
14 menntaskóli 15- borðar 17 ekki
18 hrós 20 hristist
Lóðrétt: 1 mer 2 blóm 3 skst 4
hryggð 5 tónskáld 6 skipar niður
10 reykur 13 hægur gangur 15
tré 16 ofanafskuiður 17 dúr 19
fangamark
Lausn á nr. 561
Lárétt: 1 teiti 4 leit 5 nú 7 áll 9
a.!l 10 enn 11 SOS 13 ló 15 es 16
maður
Lóðrétt: 1 tá 2 ill 3 in 4 .skall
6 útnes 7 áls 8 les 12 orð 14 ón*
15 er