Þjóðviljinn - 13.03.1955, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 13. marz 1955
Mynd þessi var tekin af fundi stúkunnar s.l. sunnuda[g.
í dag kl. 2 heldur stúkan sérstakan afmœlisfund í Góð-
templarahúsinu, en annaðkvöld verður afmœlisins
minnzt með fjölbreyttri skemmtun.
Unglingastúkan Unnur 50 ára
1. desember 1904 var stofn-
uð hér í Reykjayík sjómanna-
stúkan Víkingur, aðalhvata-
maður að stofnun þeirrar
stúku var Sigurður heitinn
Eiríksson regluboði. Nokkru
eftir stofnun Víkings vann
stúkan að því ásamt stúkunni
Skjaldbreið að stofna ung-
lingastúku og var hún stofnuð
1, hiarz 1905 og gefið nafnið
Unnur. Stofnendur Unnar
voru fyrst og fremst börn þess
fólks er voru meðlimir Víkings
og Skjaldbreiðar svo og all-
mörg börn er þá stunduðu nám
í skóla Ásgríms heitins Magn-
ússonar, en Ásgrímur heitinn
var fyrsti gæzlumaður (for-
stöðumaður) stúkunnar.
Ýmsum mun finnast lítið til
um, þótt barnafélagsskapur
sem þessi hafi starfað í 50 ár.
Það rná kannski segja að ekki
beri mikið á þeim árangri sem
af starfinu hefur orðið, en um
þann árangur geta þeir bezt
dæmt, sem verið hafa með-
limir stúkunnar og hafa notið
þess starfs er þar hefur verið
unnið á hverjum tíma. Starf-
semin í Unni þessi 50 ár hef-
ur verið margvísleg, en hér
verður aðeins fátt eitt nefnt.
Börnin hafa æft og leikið mörg
leikrit og hefur leikstarfsemin
oft verið snar þáttur í starf-
. seminni. Æfðir hafa verið upp-
' lestrar og félagarnir siðan
. komið fram á fundum og lesið
þar upp. Um eitt sinn var
starfandi talkór í stúkunni og
þótti sú starfsemi takast á-
gætlega. Ferðalög fóru félag-
arnir á hverju sumri í mörg
. ár, en sú starfsemi hefur á
seinni árum lagzt niður og er
■ ástæðan fyrst og fremst sú,
■ að nú er meira um það en áður
. að börn séu í sveit á sumrin.
Margskonar útbreiðslustarf
• hefur verið unnið af meðlim-
um stúkunnar og má í því
■ sambandi nefna það að fyrir
■ forgöngu unglingastúkunnar
. Unnar var stofnuð unglinga-
. stúka í Hafnarfirði árið 1922
og nokkru síðar örrnur í
. Grindavík.
Af framangreindu má sjá að
[ starfsemin hefur verið marg-
vísleg og er þó í þessari upp-
• talningu mörgu sleppt. En það
. að þessi starfsemi og önnur
. var framkvæmd var sú undir-
staða sem meðlimir stúkunn-
. ar fengu í félagsstarfinu. í
unglingastúkunum byggist (
etarfið fyrst og fremst á því,
hvað snertir starf gæzlu-
manns, að fá meðlimina, börn-
in, til þess að vera virkir þátt-
takendur í starfinu. Fundum
stúkunnar stjórna börnin
sjálf, undir leiðsögn og eftir-
liti gæzlumannsins. Á þann
hátt skapast hjá baminu
sjálfstraust til að koma fram
og flytja sitt mál, lesa upp,
taka þátt í leikstarfsemi, og
þegar meiri þroski og aldur
færist yfir að taka þátt í
margvislegri félagsstarfsemi.
Höfuð tilgangur með starfi
unglingastúknanna er sá að
vinna gegn neyzlu tóbaks og
áfengis, í því sambandi er
unnið víðtækt fræðslustarf um
skaðsemi þess eiturs, sem felst
í tóbaki og áfengi.
Það sem sérstaklega hefur
einkennt unglingastúkuna
Unni er það að þegar farið er
yfir meðlimaskrá hennar eft-
ir þessi fimmtíu ár, sést að
mikill meirihluti meðlimanna
hafa verið börn fólks í verka-
lýðsstétt. Og þegar maður
hefur kornizt að þessuuverður
manni ósjálfrátt að íhuga
hver muni Vera ástæðan. En
hún er- vissulega augljós, þeg-
ar þess er gætt að það voru
m.a. fyrst og fremst meðlimir
stúkunnar Víkings, sjómenn-
irnir, sem unnu að stofnun
hennar, og meðal stofnenda
hennar voru m.a. þrír af for-
ustumönnum Bárufélagsins,
þeir Ottó N. Þorláksson, Jón
Jónsson og Jón Guðriason.
Þegar nokkrum árum eftir
stofnun stúkunnar tók Jónina
heitin Jónatansdóttir að sér
gæzlumannsstarfið, en hún
var eins og allir vita helzta
forustukona verkakvenna hér
í Reykjavík. Er Jónína heitin
lét af af gæzlumannsstörfum
tók við þeim Magnús V. Jó-
hannesson, en hann var einn
af stofnendum stúkunnar,
einnig hann var um nokkurt
skeið forustumaður í verka-
lýðshreyfingunni og m.a. for-
maður Verkamannafélagsins
Dagsbrúnar á árunum 1922 til
1924. Magnús var gæzlumaður
Unnar í yfir 30 ár. Hann er því
sá maður sem starf stúkunn-
ar hefur mest mætt á og veit
ég að við sem átt höfum því
láni að fagna að starfa með
honum í Unni berum til hans
þakklæti í huga fyrir þá miklu
alúð sem hann alltaf sýndi í
öllum störfum sínum fyrir
okkur í Unni.
Núverandi gæzlumaður er
Ágúst Jóhannesson og var
hann um mörg ár varagæzlu-
maður, en tók við gæzlumanns-
starfinu er Magnús lét af því
starfi. Nú munu vera um 200
börn í stúkunni og starfið með
miklum ágætum, eins og öll
þau ár- sem stúkan hefur verið
starfandi.
Þessar fáu línur um ung-
lingastúkuna Unni eru skrif-
aðar til þeSs að minna á 50
ára starf þessa félagsskapar,
til að minna ekki hvað sízt
gamla Unnar-félaga, sem nú
eru orðnir fulltíðamenn, á að
minnast hinna mörgu ánægju-
stunda sem við áttum innan
stúkunnar er við vorum börn
og þá ánægju og það gagn
sem við höfum haft af veru
okkar þar, en það þökkum
við bezt með því að hvetja
okkar börn til þess að gerast
félagar í Unni og tryggja á
þann hátt að þau gerist félag-
ar í góðum og hollum félags-
skap. — Að lokum vil ég í
nafni gömlu Unnar-félaganna
senda stúkunni beztu árnaðar-
óskir á þessum tímamótum og
þakka okkar ágætu gæzlu-
mönnum þeirra starf.
Gamail Unnar-félagi.
Mál og menning
Ný félagsbók
Peíer Fretichen:
ÆVlNTyRlN HETLU
í þýðingu Halldórs Stefánssonar
Peter Freuchen hætti ungur læknisnámi og
geröist landkönnuöur og landnámsmaöur á
Grænlandi. Hann hefur ritað margar bækur
um ævintýri sín í noröurheimskautslöndun-
um og víðar þar sem hann hefur feröazt.
Hann er mikill mannúðarmaöur og eignaðist
óteljandi vini meðal Eskimóa sem hann jafnan
kom fram viö eins og jafningja sína. Bækur
hans eru fullar af fróöleik og skemmtilegum
frásögum.
Tímarit Máls
1. hefti 1955
g menmngar
E F N I
Til lesenda: Tímarit Máls og menningar 15 ára
Jóhannes úr Kötlum: Davíö Stefánsson frá Fagraskógi
Halldór Kiljan Laxness: Minniskompa úr Bæheimi og
Slóvakíu
Þorsteinn Valdimarsson: í val (kvæöi)
Christopher Fry: Ætlar konan aö deyja?
Rögnvaldur Finnbogason: Séra Eiríkur Helgason
Helgi Hálfdanarson: Ég er að blaða í bók
Sverrir Kristjánsson: Tíu ára kalt stríð
Félagsmenn vitji
békannnar og Tímarifsins
sem allra fyrst
í bókabúð félagsins að
SKðLAVÖRÐUSTÍG 21
Sími 5055.
Mál og men
Skóiavörðustíg 21
nxng