Þjóðviljinn - 14.04.1960, Blaðsíða 10
20) — ÞJÖÐVIUINN — Fimmtudagur 14. apríl 1960
Virðing íslands og óvirðing
Símahleranir lögreglustjóra
Fravnhald af 7. síðu.
hvorki hönd né iót, heldur
horfði á glottandi þegar hinn
fóstbróðir okkar óð á okkur
grenjandi og hótaði að drepa
okkur, ef við ekki létum hann
óáreittan við að stela frá okkur
fiskinum. — Þetta er mikil
sorgarsaga um ágætt hernaðar-
bandalag.
Og enn heldur leikurinn á-
fram. Suður í löndum situr
nú á rökstólum alþjóðleg ráð-
stefna, þar sem reynt skal að
komast að samkomulagi og gera
samþykktir um landhelgi og
fiskveiðilögsögu almennt í
heiminum. því hjá fleirum en
okkur er þetta aðkailatidi
vandamál. Þó er ekki gengið
til þeirrar ráðstefnu af meiri
heilindum, af sumum aðilum,
en svo, eftir því sem fréttir
herma, að hafist þar í gegn
samþykktir er gangi okkur í
vil, þá eru þeir ráðnir í að
hafa þær að engu. Og þegar
málsvari íslands fyrir örfáum
dögum gerði ráðstefnunni grein
fyrir okkar viðhorfum og af-
stöðu, þá voru það íulltrúar
Breta og Bandaríkjanna sem
sýndu honum og þar með okk-
ur öllum er þetta land byggj-
um, þá fullkomnustu óvirðingu
sem hægt er að sýna: Þeir
hlustuðu ekki á hann. Þeir létu
sér ekker.t koma við hvað hann
væri að buldra, lítill karl lítill-
ar þjóðar. — Er næsta furðu-
legt að heyra íslenzk blöð
hampa fagnandi þeirri fjar-
stæðu að mennirnir hafi ekki
getað fengið réttar upplýsingar
um það hvenær sá málflutn-
ingur færi fram.
Margt af því sem hér hefur
verið að framan talið, eru,
vægast sagt mörgum okkar
(ekki öllum) óvæntir hlutir, og
við neyðumst til að spyrja okk-
ur sjálf í fullri alvöru: hvern-
ig stendur á því að víð höfum,
sem raun ber vitni, svo gjör-
samlega glatað virðingu okkar
í augum þessara tveggja þjóða,
sem við höfum annars átt svo
margt saman við að sælda að
undaníörnu.
Svarið getur varla leikið á
tveim tungum. Þegar á þeirri
stundu er það var ákveðið af
stofnendum Atlanzhafsbanda-
lagsins, að bjóða íslendingum
þátttöku þar, með gömlum og
fjölmennum hernaðarþjóðum,
hijóta þeir menn, er þar áttu
uppástungu, að hafa hlegið að
hugsun sinni og fundið í henni
það háð, er við sjálfir seint
skildum. Síðar, er við höfðum
ginið við flugunni og þótzt
vaxa af, mætt til dæmis á ut-
anríkisráðherrafundum banda-
lagsins eins og málsmetandi
menn, og svo kannski í næsta
skipti étið þar ofaní okkur
eins og sneyptir krakkar til-
burði okkar til viðnáms, þá
hlýtur þeim vissulega að hafa
orðið ennþá meira skemmt við
ÖIl hin barnalegu mannalæti
hínna skrítnu útsendara kot-
þjóðarinnar. Og þegar utan-
ríkisráðherra þeirrar sömu
þjóðar gekk svo fram fyrir
skjöldu í þjónustusemi við
bandalagið, á einum hátíðis-
degi þess, að hann mátti á
eftir þola vítur fyrir ódiplom-
atiska framkomu af hendi
ágætrar viðskiptaþjóðar okkar,
þá hljóta þeir að hafa hlegið
bæði hátt og lengi. — Nei.
þegar allt fer saman, vanmátt-
urinn og mikillætið, sýndar-
mennskan og flaðrið, betlið og
eyðslusemin, flottræfilsháttur-
inn og fátæktin, og engu er í
hóf stillt, þá er virðingunni
ekki lengur boðið heim, heldur
aðhlátri, ekki aðeins þeirra
mikilhæfu þjóða Breta og
Bandaríkjamanna, heldur alls
heimsins.
Það er leitt til þess að hugsa
hve mjög við höfum misskilið
aðstöðu okkar meðal þeirra
ríkja sem þó teljast öðrum
óháð um meðferð sinna mála,
en því er, verr að hið sama má
segja um flest hin minni ríki.
En þeim mundi þó mikil nauð-
syn að fylkja saman á alþjóð-
legum ráðstefnum og meðal
Sameinuðu þjóðanna, til þess
að halda rétti sínum gagnvart
stórveldum. Einstaka sinnum
heyrir maður þó örla, beint eða
óbeint, á réttum skilningi okk-
ar á meðal, á því hvers við
megum vænta í kapphlaupi
okkar um hylli hernaðarþjóða,
og hvar helzt sé í raun og
sannleika að leita skilnings og
stuðnings í málefnabaráttu
lítils þjóðfélags. Mér eru í því
sambandi minnisstæð nokkur
erindi, sem Júlíus Havsteen.
fyrrv. sýslumaður hefur flutt i
útvarp, þar sem saman fór
glögg, söguleg yfirsýn um
r.eynslu okkar í þessum efnum
og hófsamlegar ábendingar um
það hvar í röðum okkur mundi
hollast að standa. Kom þetta
hvað Ijósast fram í seinasta
erindi hans: Þrenn vinmæli til
íslands. Er gott til þess að vita
hvað orð þessa gamla, göfuga
manns hlýjuðu þá mörgum um
hjartarætur.
Því fyrr sem við komum for-
ráðamönnum okkar, hverjir
sem það eru og á hvaða tíma
sem það verður, i skilning um
það að við erum ósvinnir orðn-
ir og hver.s manns athlægi, fyr-
ir að láta lokkast, alls ómegn-
ugir, inn í stríðssamsæri stór-
velda, því fyrr megum við eiga
þess nokkrar vonir að endur-
heimta þá virðingu sem við nú
höfum glatað. Fyrsta og sjálf-
sagðasta sporið í þá átt er að
ísland segi sig úr Atlanzhafs-
bandalaginu, þar sem það
stendur eins og spétittur, og
biðji Bandarikjamenn að verða
á burt með sinn her, sem heíur
reynzt okkur til engra þarfa.
og til þjóðþrifa líkrar ættar
og minkur og karakúlpest.
Guðm. Biiðvarsson.
Leiðir allra sem ætla að
kaupa eða selja
BlL
liggja til okkar.
BILASALaN
Klapparstíg 37.
Sími 1-90-32.
Framhald af 1. síðu
hinni rökstuddu kröfu Þjóðvilj-
ans um rannsókn á ástandinu
innan lögreglunnar. Ættu ])ó
lögreglus'íjórinn og verndarar
hans að fagna slíkri rannsókn
ef þeir teldu málstað sinn þola
það.
Pólitískur lögreglustjóri
1 staðinn beitir Morgunblað ■
ið fúkyrðum einum, talar um
„ritsóða 'kommúnista“ og segir
að með kröfunni um heilbrigt
ástand innan lögreglunar sé
verið að ,,grafa undan trú þjóð-
arinnar á lög og réttaröryggi'*!
Jafnframt er Morgunblaðið svo
seinheppið að tala um ,,póli-
tíska ofsókn kommúnista gegn
lögreglustjóranum‘t I frásögn
Þjóðviljans af ástandinu innan
lögreglunnar hefur ekki verið
vikið einu orði að^'stjórnmál-
um.
Þessi ummæli gefa hins veg-
ar tilefni til að rifja upp að
Sigurjón Sigurðsson var gerð-
ur lögreglustjóri án nokkurra
verðleika o.g eingöngu af póli-
tískurn ástæðum. Þetta var á
því tímabili þegar Bjarni Bene-
diksson kappkostaði að troða
leiðtogum nazistaflokksins í
sem flest störf á íslandi, en
Sigurjón Sigurðsson var einn
af framámönnum þess flokks.
Allir vita að hann er enn
sama sinnis og hefur enn hið
nánasta samband við félaga
sína í gamla nazistaflokknum.
Einmitt sú staðreynd og full-
komið getuleysi hans í staríi
munu öllu öðru fremur
„grafa undan trú þjóðarinnar
á lög og réttaröryggi", ekki
sízt ef hann á nú að njóta
pólitískrar verndar eftir að
sannazt hefur á eftirminnileg-
asta hátt að hann ræður ekk-
ert við verkefni sín.
Gagnrýnin aðalatriðið
Lögreglustjóri lætur Morg-
unblaðið einnig birta viðtal við
sig í gær. Þar víkur hann ekk-
ert að ástandinu innan lögregl-
nnnar almennt, heldur fjallar
eingöngu um hinar furðulegu
og sjúklegu útistöður sínar við
Magnús Guðmundsson lögreglu-
■mann. Staðfestir hann öll meg-
inatriðin í frásögn Þjóðviljans,
játar þannig að hann hafi
fengið „vísbendingu um það
frá lögreglumanni" í fehrúar-
mánuði að Magnúg Guðmunds-
son sé höfundur hótanabréf-
anna, en kærir elcki til dóms-
málaráðuneytisins fyrr en
rúinuin niánuði síðar, og þá
í formi gagnkæru vegna þess að
Magnús Guðmundsson hafði
kært yfirboðara sinn Magnús
Sigurðsson varðstjóra fvrir al-
varleg brot! Og í þessari gagn-
kæru eru skrif sem bir?*!: haia
í ýmsum blöðum um embættis
stiirf lögreglustjóra talin aðal-
atriðið!
Obnlandi fyrir lög-
realuirpnn
Þó tekur í hnúkana þegar
lögreglustjóri dirfist í viðtali
sínu að fela sig hak við lög-
reglumenn, talar um „rógburð
um lögregluna" og segist harma
það að reynt hafi verið „að
sverta lögreglulið bæjarins, sem
vinnur hin þýðingarmiklu störf
sín af samvizkusemi og dugn-
■aði.“ Getuleysi lögreglustjóra
er engum meira áhyggjuefni
en lögreglumönnum; í þeirra
hópi er margt samvizkusamra
og dugandi manna sem ekkí
mega vamm sitt vita. Lögreglu-
stjóri hefur hins vegar búið
mjög illa að þeim, og það
herfilega ástand sem nú er
komið upp hefur torveldað þeim
öll störf til mikilla muna. Þeir
hafa einnig fylgzt með því með
áhyggju hvernig haldið hefur
verið verndarhendi yfir hrein-
um misindismönnum í lögregl-
unni jafnvel þótt þeir brjóti
lög, ef þeir hafa tekið að sér
að vera njósnarar og agentar
lögreglustjóra, fulltrúa hans
og sumra varðstjóranna. Sú
manngerð hefur alltaf verið
tekin fram yfir þá lögreglu-
þjóna sem gegna störfum sín-
um af kostgæfni og heiðarleik
en leyfa sér að hafa sjálfstæð-
ar skoðanir. Afleiðingin hefur
orðið sú, að fjölmar.gir lög-
regluþjónar eiga nú þá ósk
lieitasta að losna úr starfi
sínu og hefur það m.a. birzt
í fjöldaumsóknum þeirra um
önnur s'iörf,
Engum er l.jósara en lög-
reglumönnum að ástandið inn-
an lögreglunnar í Keykjavík
er óþolandi og stórhættulegt.
Allur þorri þeirra er sammála
þeirri kröfu að framkvæmd
verði rannsókn á allri yfir-
s'tjórn lögreglunnar svo að þar
megi á ný skapast eðlilegt
ástand og heilbrigt andrúms-
loft.
Er þetta stefna Sjálf-
stæðisflokkksins?
Vísir, sem áður hafði í for-
ustugrein talið ástandið innan
lögreglunnar mjög alvarlegt,
hleypur í gser upp til varnar
lögreglustjóra með hinum
furðulegasta munnsöfnuði. M.
a. segir blaðið að Magnús Guð-
mundsson lögreglumaður sé
,,kommúnisti“, en ekki er ann-
að vitað en hann hafi alla tíð
verið tryggur Sjálfstæðismað-
ur . En þessi einróma skrif
íhaldsblaðanna gefa tifefni til.
spurninga:
Er það stefnumál Sjálf-
s'tæðisflokksins að ástandið
innaii lögreglunnar skuli
vera eins og það hefur birzt
að undanförnu? Er það
s'tefna S jálfstæðisfíokksins
að þar skuli fljúga um borð
hótanir og .gagnhótamr um
niorð, ákærur um sinygl,
geðveiki og valdníðsln, að
njósnir, yfirheyrslur og
símahleranir skuli vera jiar
daglegir viðburðir? Telur
S jálf t 'tæðisf Iokkurinn þetta
ástand heilbrigt og eðlilegt?
Vill hann stuðla að því að
það haldi áfram að þróasfe
í þessa át*i?
Helgitónleikar í
Laugarneskirkjii
Helgitónleikar verða í Laug-
arneskirkju annan páskadag kl.
9 síðdegis. Verða þar fiuttar tóii-
smíðar og raddsetningar eftir
dr. Hallgrím Helgason.
Flytjendur eru Alþýðukórinn,
SVÍR, stjórnandi er höfundur,
sem jainframt leikur á fiðlu.
Einleik og undirleik á orgel: Páll
Kr. Pálsson. I upphafi og við lok
tónleikanna flytur. séra Garðar
Svavarsson bæn og les úr ritn-
ingunni.
Skíðamót Islands
Framh. af 12. síðu
ir: Ólafur Nilson (108,4), Guðni
Sigfússon (130,7 seþ.), Svan-
berg Þórðarson (106,9) og Ey-
steinn Þórðarson (107,0 sek.).
Bezta brautartíma í 1. umferð
hafði Kristinn Benediktsson, ísa-
firði, 50,5 sek, og í annarri um-
ferð Árni Sigurðsson, ísafirði
52,8 sek. Árni hafði líka bezta
samanlagða brautartimann 104,1
sek. Annar varð Jóhann Vil-
bergsson, Siglufirði 105,7 sek. og
þriðji Hákon Ólafsson, Siglufirði
106.3 sek.
í dag á að keppa í bruni og
stökki í öllum flokkum. Spáð
er batnandi veðri. Á morgun
verður ekki keppt. en síðan held-
ur mótið áfr.am og lýkur á ann-
an í páskum.
Fermingar
Framhald af 5. síðu.
Yngvi H. Ma.gnúss., Framnesv. 58.
Stúlkur:
Alda S. Sigurmarfd.. Bræðrab. 13.
Anna SveinscL. Rauða.rárst. 38i
Gu.Lbj. Jónrdóttir. Þórsgötu 19.
Guðrún Þorsteinsd., E.götu 4 við
Brciðholtsveg.
Hanna B. HeVbertsd., Freyjug. 4.
Kristin Á. Eggertsd:, Lauga.v. 91A.
Nína Gautadóttir. Ásvallagötu 64.
Rósa M. Guðbjörnsd., Sólva'lag. 37
Svanh.' B. Friðriksd., Skúla.götu 68
Svanhv. E. Ing.ialdsd., Grettisg. 40
■Una B. Haröard,. Kleppsvegi 38.
Til sölu
Allar tegundir BÚVÉLA.
Mikið úrval af öllum tei-
undum BIFREIÐA.
Bíla- og
Búvélasalan