Þjóðviljinn - 01.05.1963, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 01.05.1963, Blaðsíða 6
g SlÐA ÞIÓÐVILIINN Miðvikudagur 1. maí 1963 »>J ,Það dundi á okkur mold, grjót og skít- ur, sérstaklega þá sem voru með rauða borða á handleggnum Það var aðallega verzlunarlýðurinn sem skítnum og grjótinu henti. Þessi lýður, fólk með sama hugsunarhætti, þykist nú vilja tileinka sér 1. maí! Nei, hugsunarháttur fjandmanna verka- lýðsins hefur ekkert breytzt. Eina breyt- ingin sem orðið hefur — og hún er lær- dómsrik — er sú, að nú er það Alþýðu- flokkurinn sem hefur tekið að sér forustu um kröfu íhaldsins að banna að rödd verkalýðssamtakanna heyrist í útvarpinu Gunnar Jéhannsson alþingism. fyrrverandi formaðnr Þrótfar á Siglufirði: Afnám vinnuþrælkunar næsta verkefnið — Ný sókn fyrir betri afkomu og auknum stjórn- málaáhrifum Mjölnir á Siglufirði skýrði frá því í vetur að Gnnnar Jóhanns- son alþm. ætlaði nú að taka sér verðskuldaða hvíld að loknu löngu starfi og hefði valið ung- an ágætismann til að taka sinn stað í stjjómmálabaráttunni. Gunnar var þegar tekinn að ferðbúast þegar ég hitti hann, skömmu eftir að Alþingi lauk störfum. — Þú sleppur ekki. við það Gunnar. að svara nokkrum spumingum, þótt þú sért að ferðbúast. Þú varst í Dagsbrún „í gamla daga?“ — Já, ég gekk í Dagsbrún 1921 og var í henni þangað til / ég flutti norður. — Varstu þá ekki í fyrstu kröfugöngunni hér í Reykjavík? — Jú, við Steinþóra vomm bæði £ fyrstu kröfugöngunni fyrir 40 árum. Það urðu víst nokkrar deilur um það hvort gangan skyldi farin, en kröfu- göngumenn vom í meirihluta, og gangan var farin. Það var gengið um allmargar götur, en síðan var útifundur á grjóta- hrúgunni sem þá var þar sem Alþýðuhúsið er nú við Hverf- isgötuna. Hallgrímur Jónsson skólastj. var fyrsti ræðumað- urinn, en svo töluðú Héðinn Valdimarsson, Ólafur Friðriks- son og Einar Jóhannsson. — Hvemig var brugðist við þessari fyrstu kröfugöngu á landinu? — Það dundi á okkur mold, skitur og grjót, sérstaklega á þá sem voru með rauða borða á handleggnum. Það var að- allega verzlunarlýðurirln sem skítnum og grjótinn henfci. Þessi lýður, fólk með sama hugsun- arhátt og það sem forðum henti f okkur skítmun og grjðt- inu þykist nú vilja tileinka sér 1. maf! — Finnst . þér það ekkert haía breytzt? — Nei, þessi hugsunarháttur hefur ekkert breytzt .Það kem- ur bezt fram I afstöðu mann- Gunnar Jóhannsson, alþm. fyrrum formaður Þróttar. anna sem koma í veg fyrir að verkalýðssamtökin sjái sjálf um kvölddagskrá í útvarpinu 1. maí. — Það er ekki til svo fámennt né dáðlaust átthagafé- lag að það fái ekki dagskrá f útvarpinu aðeins ef það hefur sinnu á að óska þess. En Al- þýðusambandi Islands, heildar- samtökum verkalýðsins í land- inu, með yfir 30 þús. félags- menn, er meinað að hafa kvöld- stund í útvarpinu á alþjóðadegi verkalýðsins. Nei, hugsunarháttur fjand- manna verkalýðssamtakanna hefur ekkert breytzt. Eina breytingin — og hún er lær- dómsrík — er sú að nú er það Alþýðuflokkurinn, rdt- stjóri Alþýððublaðsins, sem hefur tekið að sér forustu fyrir kröfu íhaldsins um að banna að rödd verkalýðsins heyrist. Þessi afstaða ætti að opna augu enn fleiri fyrir því, að alþýða Iandsins getur ekki lengur falið þeim mönnum forsjá mála sinna sem undir yfirskini alþýðuvináttu hafa tekið að sér hið gamla hlut- verk íhaldsins i baráttunni gegn verkalýðnum. — Þú hefur verið formaður Þróttar lengstaf síðan þú flutt- ir til Siglufjarðar? — Já. ég hef verið í stjóm Þróttar í 30 ár, en um síðustu áramót baðst ég undan endur- kosningu, þvl ég tel að yngri menn með óslitnari starfskrafta eigi að taka við. — Ég frétti af því að aðal- fundur Þróttar hefði sent þér skeyti, má ég sjá það? Skeytið frá Þrótti er svohljóð- andi: Mcgi hugsjónir ykkar um fram- tíð verkalýðsins rætast sem fyrst, megi starf okkar alira verða árangursrikt og giftu- drjúgt. Lifið heil, kæru vinir. Verkamannafélagið Þróttur, Siglufirði". Gunnar Jóhannsson er heið- ursfélagi í Þrótti. — Segðu mér Gunnar, við þessi tímamót þegar þú lætur óþreyttari menn taka við, hvað telur þú þýðingarmesta hags- munamál verkalýðsins? — Brýnasta hagsmunamá) verkalýðsins nú tel ég vera að stytta vinnutímann sem fólk þarf til þess að hafa fyrir sér og sínum. Vinnu- þrældómur er að eyðilcggja Iíf fólksins, heilsu þess, fjöiskyldu- og félagslif og alla menningarstarfsemi þess. Verkalýðurinn hlífist ekki við að vinna lengi þeg- ar svo stendur á að bjarga þarf verðmætum frá eyði- leggingu, en þegar það er orðin föst regla að menn verða að vinna 10—12 stund- ir og þaðan af lengur á hverjum degi til þess að geta framfleytt sér og sínum þá er það orðið þrælahald. Og það er ekki aðeins að svo lengi sé unnið á virkum dög- um. Ég hef gengið um hér við höfnina á sunnudögum f vetur og þá hefur verið unnið sem virkur dagur væri. — Hvað segir þú um kröf- umar sem Alþýðusamband Norðurlands var að samþykkja? — Mér líst vel á þær. Það eru kröfur sem hægt er að standa á með fullum rétti. Höf- uðatriðið er að um þetta náist almenn samtök verkalýðsfélag- anna á Norðurland; það þarf að vera átak allra að knýja þetta í gegn. Atvinnuvegimir geta vel bor- ið hærra dagkaup. Undanfarin ár hafa söltunarstöðvar og sér- staklega Síldarverksmiðjur rík- isins rakað saman ofsagróða — einn úr stjómarliðinu nefndi 35 milljónir á sl. ári. Það hefur líka sýnt sig að atvinnurekendur horfa ekki • að láta vinna eftir- og heigi- dagavinnu hvenær sem það fellur þeim, og hafa þarmcð sjálfir lagt fram sannanir fyrir því að atvinnureksturinn þoli hærra kaup en nú er greitt, — að atvinnureksturinn þolir hærra dagkaup fyrir eðlilegan vlnnutíma. Kaup hafnarverkamanna hér er 26,45 kr. — Var það ekki rétt að síð- asta dag þinn á Alþingi værir þú að berjast fyrir Strákaveg- inum? — Jú. Siglufjarðarvegurinn nýi hefur alltaf verið mikið á- hugamál Siglfirðinga. Ríkis- stjómin svaraði því að vegur- inn yrði gerður á næstu 2—3 árum. Samt tel ég öruggast að taka þá fullyrðingu hennar með fullri varúð, meðan hún hefur ekkert fé tryggt til vegarins, En hvaða' ríkisstjóm sem kemur verður að taka tillit til þess að vegur þessi hefur úr- slitaþýðingu fyrir það hvort Siglufjörður smáeyðist sem byggð. öðruvísi en sem sumar- verstöð braskara af öðrum landshomum, eða þar á ný að blómgast byggð. Þegar tekið er tiliit til þess að Siglufjörður er mesta útflutningshöfn lands- ins, miðað við íbúatölu má öll- um ljóst vera að þetta cru ekki hagsmunir Siglfirðinga einna heldur alþjóðar. Nú vofir einnig yfir auðn i Fljótum ef þessi vegur kemur ekki. Fljótin eru, brátt fyrir snjóþyngsli á vetrum, mörgum góðum kostum búin. og bar er ágætt ræktunarland. þar gæti verið stórmjólkurbú með örugg- an markað á Siglufirði — og Siglfirðingar þyrftu þá ekki að búa við það að fá ekki mjólk nema á þriggja daga fresti. Annað aðalskilyrði þess að fólk haldi áfram að búa á Siglufirði er stóraukin þorsk- útgerð. Bæjarstjóm Siglufjarð- ar hefur búið ákaflega illa að þeirri Iitlu útgerð sem verið hefur. Þá er það hneyksli með nið- urlagningarverksmiiðjuna — sem hefði i senn getað margfaldað útflutningsverðmæti síldarinnar og jafnframt tryggt vetrarvinnu — að síldin sem hún átti að vinna úr skuli hafa verið seld úr landi, til Svíþjóðar og Sví- ar látnir leggja hana niður, af þvi yfirstjóm verksmiðjunnar vanrækti gersamlega að sinna nokkuð um sölu framlciðslunn- En svona hefur verið með allar tilraunir til úrvinnslu síld- arinnar, allt frá því stjóm Stefáns Jóhanns stöðvaði bygg- ingu niðursuðuverksmiðjunnar. Egill Stefánsson á Siglufirði hefur reykt mikið af sfld og vill nú sjóða niður síld og hef- ur sótt um styrk til síldarút- vegsnefndar en nefndin vísar frá sér til ríkisstjómarinnar — af því ekki sé um saltsíld að ræða! Meðan slíkur skilningur er fyrir nauðsjm aukinnar og fjölbreyttari framleiðslu er ekki við góðu að búast. — En hvað um atvinnu í öðr- um þorpum nyrðra? — Á Skagaströnd er fast at- vinnuleysi á hverjum vetri frá þvi í jan. og til vors. I vetur flutti ég þingsályktunartillögi;. um að láta athuga hvort hag- kvæmt væri að byggja þar tunftuverksmiðju, sú tillaga fékkst ekki rædd! Á Hofsósi eru um 300 manns sem verða annaðhvort að vera atvinnulausir allan veturinn og reyna að tóra á sumarkaupinu eða fara burt í atvinnuleit. Það hefur ákaflcga lítið ver- ið gert undanfarið til að auka atvinnu í þorpunum norðan- Iands. og hefur tilviljun ein verið látin ráða þvi hvort þar væri atvinna eða ekki. Stuðn- ingur hins opinbera hcfur eng- inn verið. — Og hvemig leggjast kosn- ingamar f þig? — Það hefur kannski sjaldan fremur en nú verið ástaeða til bess að ætla að fólk hafi átt- að sig á hinni raunverulegu stefnu núverandi ríkisstjómar vegna bess hve biösnalega og grímulaust hún hefur bjarm- að að albýðunni f landinu. Fóik ætti að hafa séð hvers bað má vænta ef auðmannaöflin halda áfram að stjóma land- inu og láti því ekki blekkjast af fagurgala auðmannstéttar- innar og útsendara hennar fyrir kosningar. — En nú ætlar þú að hætta bingmennsku? —Já. nú gef ég ekki kost á mér til slíks lengur. Þegar menn eru senn orðnir s.iötugir eiga þeir að láta yngri og 6- þreyttari menn taka við. — Þú hefur verið nokkuð lengi á þingi. — Ég hef verið á Alþingi 10 ár. Ég er mjög ánægður með bann unga og efnilega mann, RAGNAR ARNALDS sem val- izt hefur í minn stað. Það er sannfærine min að hann muni standa mjög vel fyrir máli sinu og verða skeleggur f baráttu fyrir hagsmunamálum aiþýð- unnar í kjördæminu, enda er ég fullviss um að þcir sem hafa stutt mig munu standa saman um kosningu hans með fultri einingu og reisn. J.B. Samtíð Grimmur er tíðarandinn harðneskjuleg er viðreisn fátæktarinnar lítið um ferskan söng fólk á sér ekki ills von gengur því um í grunleysi unz vegandinn kemur aftan að því vopnaður dollurum grimmur er tíðarandinn fólk á sér ekki ills von því er það að dollarinn bítur Jón frá Pálmholíi. „Kæri félagi Gunnar. Aðalfundur verkamannafé- lagsins Þróttar haldinn 27. jan. 1963 samþykkir að senda þér eftirfarandi kveðju: Verkamannafélagtið Þróttur sendir þér, nú þegar þú hættir formennsku í félaginu. innileg- ar þakkir fyrir frábært starf um 30 ára skeið í þágu sigl- firzkrar alþýðu, — brautryðj- anda- og baráttustarf sem skip- að hefur siglfirzkum verkalýðs- samtökum háan virðingarsess innan fslenzku verkalýðshreyf- Ingarinnar. Sérstaklega vill verkamannafélagið Þróttur þakka þér giftusamlegt for- ustustarf fyrir félagið um 23ja ára tímabii, þar sem málum hefur ávalt verið þokað fram á leið til aukins vaxtar og við- gangs félagsins. Félagið þakkar kveðju þína og árnaðaróskir því til handa. Það sendir þér og þinni ágætu eiginkonu hug- heilar óskír nm góða HOan og velfarnað á ókomnum árum. A. S. Bf hvetur félaga sína til að talca þátt í k'röfu- göngu og útifundi verkalýðsfélaganna við Miðbæ j arskólann. Gleðilega hátíB! Stjórnin.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.