Þjóðviljinn - 23.12.1964, Blaðsíða 34

Þjóðviljinn - 23.12.1964, Blaðsíða 34
HONORÉ DAUMIER SÁ MAÐUR SEM NEFNDUR HEFUR VERIÐ MICHELANGELO SKOPMYNDARINNAR — HANN VAR ALLA ÆFI SNAUÐUR MAÐUR. EN TALDI SIG AUÐUGAN — VEGNA LISTAR SINN- AR. OG GLEYMDI SAMT ALDREI ÞEIM ER SNAUÐARI VORU EN HANN SJÁLFUR — ÁTTU HVORKI LIST NÉ ANNAÐ. »>En hvað allt er leiöinlcgt". voruð mikill maður og þér urðuð stórkostlegur maður. Þér urðuð Michelang- elo skopmyndarinnar og sú nafnbót verður ekki af yður tekin“. Þessi orð skrifaði franski sagnfræðingurinn Michelet árið 1869. Hann skrifaði þau til listamannsins Daumier. Daumier fæddist í einu verkamannahverfa Marseille árið 1808. Faðir hans var glerskeri sem gekk með 34—JÓLABLAÐ skáldagrillur. Léttúðugt hrós hinna málugu sunnlendinga gerði föður hans ruglaðan í kollinum og hann fjutti til Parísar í leit að skáldfrægð. Þegar eonurinn hafði lokið skólanámi gerði faðirinn hann að sendli há lögfræðingi og þar átti hann illa ævi. Honoré reyndi eftir föngum að kom- ast hjá óþarfa tímaeyðslu í þetta starf, og sat löngum stundum á Louvresafni. Faðir hans setti honum tölur fyrir iðjuleysi en sonurinn svaraði honum fullum hálsi og sagð- ist vilja teikna. Þrjózka stráksins sigraði að lokum og skáldið og gler- skerinn kom honum fyrir í læri hjá einum aðdáanda sín- um, listmálara og lárviðar- manni frá Akademíunni, Le- noir að nafni. En brátt sótti í sama horfið, og faðirinn brigzlaði syninum um leti: aftur flækist þú um iðjulaus, bölvaður letinginn — þú, sem þóttist vilja teikna. Já, svar- aði Honoré, en hjá Lenoir teikna menn ekki, þeir líkja eftir. Tíu sinnum eftir nefi á styttu, tuttugu sinnum eftir eyra. SVARTLIST Kunningjar hans, byrjandi listamenn, vekja athygli Daumiers á svartlistinni. De- lacroix, Gericault og fleiri góðir menn eru þá að glíma við þennan leik í svörtu og hvítu. Hópur listamanna sem andvígur er „ráðandi skipu- Iagi“ kemur saman í vinnu- stofu, heldur en ekkf hrörlegri, og þar vinnur hinn tvítugi Daumier sér inn fyrstu lista- mannslaunin fimmtíu franka fyrir auglýsingaskilti handa ljósmóður einni. Og ritstjóri dagblaðs nokk- urs hrópar upp yfir sig þeg- ar hann sér teikningu ^ftir Daumier: „Þér finnið að minnsta kosti hreyfingu". Þetta var öll viðurkenning- in sem hann gat þá fengið eftir margra ára athuganir — en þær þýddu um leið, að hann hafði dregið saman í fjárhirzl- ur síns „guðdómlega minnis" mikil auðæfi, sem áttu síðar eftir að bera ríkulegan ávöxt. „Frægðardagarnir þrír“ — þ. e. júlíbyltingin 1830 var undirbúin m. a. af steinprent- unum Traviers, Grandville og Decan. Þetta var blómaskeið skopmyndarinnar. Gatan varð uppáhaldsviðfangsefni Daumi' ers, og óþekkt alþýðufólk varð ekki aðeins fyrirmyndir hans heldur og vinir. Hann finnur sig i sama báti og hinir snauðu — og hann er með lýðveldi, gegn konungum- „Frægðardagana þrjá“ er hann á götunni. Og á eftir erU vonbrigði lýðveldismanna, sena höfðu gert byltingu og ekki hreppt annað í staðinn eJl borgarakónginn Lúðvík FiliP' pus, — það eru einnig von- brigði Daumiers, listamannS götunnar. Teikningar hans sýna aiþýðuna: „Byltingunn gerðum við — en ávaxta hennar njóta — þeir“. Og beizkja vonbrigðanna verður brátt að harmleik. Hér höfun1 við teikningu sem heitir „Hetja júlídaganna" — e*n' fættur maður kastar sér * Signu við Búrbónahöllina með stein um hálsinn. i
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.