Þjóðviljinn - 21.10.1969, Blaðsíða 1

4’
Þriðjudagur 21. október 1969 — 34. árgangur — 230. tölublað.
Dr. Bjarni til Bandaríkjanna
1 gæir barst Þjóðviljanum eft-
irfaramdi fréttatilkynning frá
forsaetisráðuney tinu:
Dr. Bjarni Benediktsson, for-
sætisráðherra. fór í dag til
Bandaríkjanna, þair sem hann
mun dveljast til mánaðamóta í
opinberum erindum.
Þaðan heldur hann til Sví-
þjóðar, þar sem hann mun sitja
fund forsætisráðherra Norður-
landa og stjórnarnefndar Norð-
uirlandaráðs o.fl. 3. og 4. nóv-
ember n.k.
Forsætisráðherra er væntan-
legur heim 5. nóvemlber.
Að því er Þjóðviljinn fregnaði
í gær mun þetta ferðalag dr.
Bjarna standa í sambandi við
frekari hátíðahöld í tilefni af 20
ára afmæli NATO, en sem kunn-
ugt er var Bjami heiðursgestur
við afmælishátíðahöldin er fram
fóru í Bandaríkjunum sl- vetur.

Eitt stórfelldasta fjármálahneyksli sem gerzt hefur hér á landi:
STÓRTAP Á RAFORKUSÖLU
TIL ÁLVERKSMIÐJUNNAR
MeSgjöf fyrsta áriS 120
miliónir króna — Varanleg
meSgjöf 45 milj. kr. á ári
□ Kostnaður við Búrfellsvirkjun hefur farið
25% fram úr áætlun miðað við erlendan gjald-
eyri og er nú kominn upp í 3.770 miljónir króna.
Framleiðslukostnaður á kílóvattstund er nú 45
aurar. Alúmínbræðslan í Straumsvík greiðir hins
vegar aðeins 22 aura fyrir kílóvattstund — helm-
ing af kostnaðarverði. Hallinn á raforkusÖlu til
aiúmínbræðslunnar verður ái næsta ári um 120
miljónir króna.
□ Þegar Búrfellsvirkjun tekur til starfa á
fullúm afköstnm lækkar kostnaðarverð rafork-
unnar niður í 26 aura á kílóvattstund. Það verður
samt fjórum aurum hærra en greiðsla alúmín-
bræðslunnar. Þegar salan til bræðslunnar verður
komin upp í hámark verður varanlegur halli af
raforkusölunni á ári um 45 miljónir króna.
□ Þessar furðulegu staðreyndir rakti Magn-
ús Kjartansson í gær í ræðu sinni við fyrstu um-
ræðu um fjárlagafrumvarp stjórnarinnar. Sá kafli
ræðunnar sem fjallaði um þetta efni fer hér á
effir:
„Hverjar eni staðreyndirnar um
viðskipti íslendinga við alúmín-
bræðsluna í Straumsvik? Ég veitti
því athygli að þegar Búrfells-
virkjun tók til starfa í haust og
samningarnir við alúmínbræðsl-
una tóku grldi kom ekki til þeirra
hátíðahalda sem tíðkazt hafa á
íslandi við slík tímamót. Það voru
ekki lögð fram nein gögn um
kostnað við virkjunarfram-
Pramibald á 9. síðu.
Hernámsfyrirtæki gefnar 12 milj.
□ Á síÖasta ári var íslenzkum aðalverktökum
falið — án útboðs — að leggja vegarspotta
fyrir ofan Elliðaár, og var verkið greitt
samkvæmt reikningi með a.m.k. 30 miljón-
um króna. Nýlega var hliðstætt verk boðið
út. Lægsta tilboðið reyndis't imeira en þriðj-
ungi lægra en áætlunarverð Vegagerðar-
innar, og bendir sú staðreynd til þess að
, íslenzkum aðalverktökum hafi í fyrra ver-
ið gefnar 12-13 milj. króna af almannafé.
í fjárlagaumræðunum í
gærkvöld komst Magnús
Kjartansson m.a. svo að orði
um þetta atriði:
„Fyrir nokkrum dögum var
skýrt firá því í fréttum að opn-
uð hefðu verið tilboð í umdir-
byggingu Vestunlandsvegar um
Elliðaár og Ártúnsbreklku. Á-
ætlun Vegagerðar ríkisins um
kostnað af þessari framkvæmd
nam 25 miljónum króna, en
lægsta tilboð frá Lof torku h.f.
var hvorki meira né minna en
10 miljónum króna lægra eða
tæpar 15 miiUjónir. Þetta eru
fróðlegar staðreyndir ma.
vegna þess að á s.l. ári var
samið um lagningu á öðrum
hluita af þessum vegi. Það verk
’var hins vegar ekki boðið út,
heldur' fékk hernámsfyrirtæk-
ið, Islenzikir aðalverktakar, það
’án samkeppni við aðra, og var
sú aðferð réttlætt með því að
aðalverktakamir hefðu getað
lánað ríkissjóði fé. Islenzkir
aðalverktakar fengu fram-
kvæmd sína greidda með svip-
uðum reikningsaðferðum og
Vegagerð ríkisins notar og
námu heildargreiðslur a-rn.k.
30 miljónuim króna. Þær stað-
reyndir sem nú eru komnar
fram í dagsljósið bera með sér
að ef þetta verk hefði verið
boðið út hefði það trúlega
fengizt unnið fyrir l1}—18
miljónir króna. íslenzkir aðal-
verktakar fengu hins vegar
cinokunaraðstöðu og gátu hag-
nýtt hana til þess að ná auka-
Iega í greiðslur sem Iikur
benda til að nemi 12—13 milj-
ónum króna af almannafé.
Fróðlegt væri ef fjármála-
ráðherra vildi skýra þetta
dæmi um meðférð á fjármun-
um almennings.
Dæmin um hliðstæða óreiðu
í fjánmálum eru þvi miður
fleiri en svo að ég geti minnzt
á þau hér á takmörkuðúm
tíma- Það hefur til að mynda
lengi verið tímabært að fjár-
málaráðherra gerði opinbera
grein fyrir stuðningi ríkisins
við verksmiðjuna Álafoss og
ölgerðina Sana á Akureyri. Á
þessum sviðum er um að ræéa
mjög óvenjulega fyrirgreiðslu
sem tímabært er að rakin sé
opinlberlega, svo að Ijóst verði
hvort þær getsakir eru réttar
að hér sé verið að nota al-
mannafé til óeðlilegrar póli-
tískrar fyrirgreiðslu".