Þjóðviljinn - 10.10.1971, Blaðsíða 1

:........................:

■
j}m

Verkalýðshreyfingin
þarf samt að berjast
— rætt við Hermann Guðmundsson, formann Hlífar
Hafnfirzkar verkakonur í frystihúsi
timavinnufólk er krafa verkakvenna.
B.H. Kauptrygging fyrir
□ V erkalýftshreyf ingin fagnar
þeim sáttmála, sem gerðurvar
við myntixin núverandi ríkis-
stjómar, Jxar sem hcitið er
kjarabótum til handa verka-
fólki. Á ég þar við 20%
kaupmáttaraukningu á næstu
2 árum, styttingu vinnuvik-
unnar og aukiö orlof og J»ó
er kannski veigamest sú
trygging frá hendi ríkisvalds-
ins, að samningar komi til
með að standa við verkafölk
og umsamdar kjarabætur séu
ckki teknar af því aftur eins
og oft henti í tíð viðreisnar-
stjórnarinnar, sagði Hermann
Guðmundsson, foi-maður Hlif-
ar í viðtali við f>jóðviljann í
-<s> gær.
□ Tíðum varð verkalýðshreyf-
ingin að sæta því í tíð fyrr-
verandi ríkisstjómar, að rík-
isvald og AlJjingi rifu k.jara-
bæturnar ut xir höndunum á
verkafóíki eftir nýgerða samn-
inga, svo að það stóð jafnvel
verr sett en áður. Við viljurn
ekki halda áfram á þessari
braut og við teljum okkur
hafa fengið fyrirheit frá rík-
isstjóminni, að sJík samnings-
rof endurtaki sig ekki, sagði
Hermann.
□ Vitur ntaður sagði líka ný-
lega, að þessi rfkisstjórn stæði
ekki lengi ef hxín gengi í ber-
högg við verkalýðshreyfing-
una og réðist aftan að henni
eftir gerða samninga.
□ Ég hefi heyrt þá skoðun, að
þær krívfur er verkalýðshreyf-
ingin setur fram núna séu yf-
irleitt talin fyrirheit í stjórn-
arsáttmála. I»etta. er vitaskuld
rangt, sagði Hérmann. Verka-
lýðshreyfingin hefur sett
fram fleiri kröfur í míverandi
samningsgerð en gefin eru
fyrirheit um í sáttmálanum.
Svo á líka afí vera að mínu
mati. Verkalýðshreyfingin á
sjálf að móta sína stefnu og
setja frarn kröfur í samræmi
við þarfir verkafólks hverju
sinni og hlýtur sjálf að ráða.
ferð sinni. Henni á ekki að
stjórna af ríkjandi valdhöfum,
hverjir sem þeir em, jafnvel
Jvótt þeir séu henni vinveittir
cins og ég tel nxíverandi vald-
hafa vera, sagði Hermann.
Mörgum finnst núverandi saimrn-
ingsgerð ganga hægt. l>að er
rétt, sagði Hermiann. Samninga-
gerð er lflta umfangsmeii'i en oft
áður og því verður ek’ki neitað,
að kröfur verkalýðshreyfingar-
innar em nú meiri en oft áður.
<S>—------------------------------
□ Helgarauki blaðsins í dag
fjallar um húsnæðismálin.
Þar kemur m.a. fram að
fjölbýlishúsalóðir hér á
höfuðborgarsvæðinu eni
ekki fyrir hendi og verða
varla fyrr en næsta vor.
Þá er rætt við Skúla Norð-
dahl arkitekt um samræm-
ingu skipulags og fram-
kvæmda, og rætt við
nokkra aðila sem erti
Þoð er þess vegna ekiki óeðli-
legt, að samningar gangi hae-gar
en við höfum átt að venjast.
Hins vegar spyrja menn, hvað
rétt sé að láta þessa sammngs-
gerð draigast ó langinn. I>aö er
kannsiki erfitt fyrir mig að svara
þeirri spumin.gu. Þó get ég svar-
að því til, að verkailýðshreyfiing-
in hefur ekki efmi á því að bíða
lengi eftir samnmigsniðurstö^um.
Ef atvinniurekendiur tækju þá
stefnru að neita þeim fcröfum,
sem verkalýðshreyfingin hefur
se tt firam, þó er efcfci um ainnað
að ræða fyrir verfcálýðshreyf-
inguima- en beita heim ga.gnráð-
stöfunum æm . duga í hvaða
myn.d sem þaer verða. Annars
■i.ggja sumar kröfumar á borð-
inu eins og aukið orlof og stytt-
ing vinnuvikunnar, sem verða
lögfestar á nœsta Alþingi
Mér sýnist stefna atvininurek-
enda vera núna að fá áfcveðin
svor oig vilyröi frá ríkisstjóm-
inni um stuðnimg við ýmsar at-
vinmugreinair í landimu. Atvinnu-
re-fcendur em að bíða eftir þessu
svari og fcannski veldur það
þeirri tregðu þeirra að svara-
nofckru áfcv'eðnu þeim fcröfu.m
sem hafa verið settar fram af
hálfu verkafólfcs.
Ein ástæðan fyrir því, hvað
sammingar hafa dregizt á lang-
inn er líikax hversu seint gefck að
móta fcröfur hinna óliku starfs-
g.reina innan Aliþýðusambands-
ins. Bn það tiólkst og er að mínu
áliti merfcur áfangi í sameigin-
legri kröfugerð alþýðusamtak-
anna. Þessi samstaða heiflurekfci
verið fyrir hendi á undanförn-
um árum, Þannig stendur verka-
lýðshreyfin.gin í heiid. að baiíi
þefrri kröfu, að k.aup hinna lægst
launuð.u h.æk!fci að hundraðshluta
meira en kaup hærra. launaðra
meðílima innan samtakanna. Nú
fylgir efcki sú ^tirkrafa, að’ kaup
hinina hæri’a lauaiuðu hækki um
sömu prósentu eins og tíðkað
hefur verið undanfarin ár. Þetta
tel ég dýrmætan ávmning í sam-
eiginlegri kröfugérð og raumar
mertkan söguilegan áfanga hjá
alþýðusamtökiumum.
Þegar við sömduim um lægsta
taxta Hiífar í síðustu samning-
um, þá vair reiknað með' af oldc-
ar hálfu, að hann yrði ekki not-
eöur nemia í fáum tilvikum af
atviinnuirekenduim. Raunin vairð
hins vegar sú að þessi lægsti
taxti hefur verið m.iklu meira
notaður en sanngjamt mó telj-
ast. og noitaður yfir vinmu, sem
ekki er tilgreind í öðrum töxt-
um. Þessir lægstu taxtar verka-
lýðsfélaga eru oft misnotaöir af
atvinnxirekendum og þörf á þvi
að setja það ákvæði innísamn-
inga, að samið veiði sérstaMega
um þá vinmu eftir þvi sem hún
fellur, ef hún fýnirfinnst ekki í
þeim töxtum, sem eru í gild,-
andi samindngum.
Krafan um styttingu -vinnu-
vikunnar vegur misjafnlega
þungt hjá launafólki og hef ég
þá ekki sízt í hu.ga, að mörg
iðnaðarmannafélög hafa þegar
náð 40 stunda vinnuvifcu í á-
föngum, en hér er verið að
framkvæma langþráða ósk
verkafólks og get ég ekki, betur
séð en hún verði að veruleika
með setningu löggjafar, sagði
Hermaim.
Pramihald á 16. síðu.
Gáfu 500 þúsund
AF TIL.EFNI 25 ára afmaelis Ol-
íufélagsins hf. ákvað aðalfund-
ur þess eftir tillögu stjórnar
að gefa 500,000 krónur Land-
græðslu- og náttúruvcmdar-
samtökum Islands.
STJÓRNARFORMAÐUR Olíu-
félagsins hf., Hjörtur Hjartar
og forstjóri þess, Vilhjálmur
Jónsson boðuðu formann og
framkvæmdastjóra Landvernd-
ar á fund sinn sl. fimmtudag
og tiifcynntu þeim þessa á-
kvörðun. Um leið og Hjörtur
Hjartar afhenti gjöfina, gat
hann þess, að þegar það var
rætt hvernig afmælisins skyldS
minnzt, hefði þessi hugmynd
fljótlega komið fram.
„Olíufélagið verzlar með vöru,
sern hefur mikil áhrif á um-
hverfið ekki sízt aflgjafi bdf-
reiða og annarra gagnlegra
tækja, sem þó þarf að sýna
varúð við notfcun á. Það þóttí
þyí vel til faliið að leggja
nokkuð af mörkum til þeirra
samtaka, sem beita sér fyrir
góðri meðferð gróðurs og ann-
arrar náttúru, ásamt vömum
gegm hverskonar mengun.“
sagði Hjörtur Hjartar meðal
annars er hann afhenti gjöfina.
HÁKON GUÐMUNDSSON. yflir-
borgardómari, formaður Land-
verndar þakkaði fyrir hönd
samtakanna og kvaðst vona
að þau mættu sýna þann styrfk
i starfi, að gefendum þætti
fénu vel varið.
Athugað hvort vestfirzkir
sjémenn geti séð sjónvarp
Guömundur Gíslason, skip-
stjóri á ísafirði, kom að máli
við blaðið og bað um að kanna
hvort ckki væri hægt að koma
því þannig fyrir, að sjómenn
sem cru á vciðum undan Vest-
fj. geti séð ísl. sjónvarp.
Blaðið hafði samband við
verkfrasðing hjá Landssímanum
og sagði hanm, að þetta mál yrði
kannað alveg á næstunni. Á
svæðinu frá Hötfn í Homafirði
og allt að Látrabjargi geta sjó-
menn yfirleitt séð íslenzka sjón-
varpið, þótt einhverjar gloppur
kunni að .vera á þessu svæði.
Það verður seinsagt athugað
hvaða möguleikar em á þvi að
sinna þessum óskum og livað
það muni kosta.
tengdir byggingariðnaðin-
um á einn eða annan
hátt.
□ í leiðara er spurt: Hvað
er að i Washington? og
birt er greinin: Gamalt
erindi og gleymt, eftir
Svcrri Kristjánsson.
□ Þá er að gera grein fyrir
myndinni hér til hliðar.
Hún sýnir volduga bygg-
ingarkrana sem eru not-
aðir við byggingu húsa
Framkvæmclanefndar bygg-
ingaráætlunar í Breið-
holti. Hátt í lofti svífur
steypusíló, en að þessa
sinni geymdi það ekki
steypu, heldur mann.scm
átti að lagfæra krana-
bóniuna sem vísar niður,
sem sagt ckki áhættulaus
vinna.
230. tölublað
Sunnudagur 10. október 1971
36. argangur
136 atviimukusir / sept.
Félagsmálaráðuneytið kannar
atvinnuleysi á landinu frá mán-
uði til mánaðar og birtir skýrslu
um hver mánaðampt. Nú er
komin skýrsla frá ráðuneytinu
tekin saman um síðustu mán-
aðamót. Eru þar skráðir 136
atvinnulausir á öllu landinu.
I fyrra mánuði voru skráðir
215 atvinnulausir á öllu landinu,
einkum í kauptúnurr. á Norð-
ves'turlandi.
í kaupstöðum eru Ó5 ski’áðir
atvinnulausir og 41 í kauptún-
um. Þannig eru 35 menn skráð-
ir atvinnulausir í Reykjavík, 29
a Siglufirði og 15 á Akureyri.
Þá er 21 skráður atvinnulaus
á Hofsósi, 7 á Skagaströnd og
10 á Vopnafirði.