Þjóðviljinn - 25.11.1971, Blaðsíða 1

tt j tn'jíiaíanii^nnWtS
hatft samþvkkt tti
Iwftttti ttllu ftttkftWttflu ft yiftttyvtftftvm
!.''-t.jtt*t!;í\<!ti vit'fttt !tft nw) tu.ft.
vtk.tdftjitHtttt ~>i ftftvttn.hftt yp.'t k't. H
tt wtiíftsfcrti etj:(ttt| tit ftttnuí vvvíiu*
ttkvftíÖJ.
ft.'ttit t.tkvftnist Wv mfttS .'ttum mvA.
ttmum urtjitftitftfttl fftírtfft.
IÍ**.I.f'ití‘itlv.tf*'ít*v í*:.**t.«''
í.*í.'*:;.'!i i..'.''tt<?tv:t‘!''f.*,f
íH't'.ftírif-ííttít-.'t.rtftft f,v|tt*tíJ<
IVftttittt v.'i'fit 'íttttJ.'í.'Uftá i'íttmit
Fimmtudagur 25. nóvember 1971 — 36. árgangur — 269. tölublað.
Öldungadeild Bandaríkjaþings:
Ekki fækkaí s Evrépuher USA
aukin vopnasala til ísraels
WASHINGTON 24/11. Öld-
unigadeild Bandaríkjaþings
Bretar semja um
stiiu Ródesíu
SALISBURY 24/11 — Stjórn Bretlands og hvít'a
minnihlutastjórnin í Ródesíu hafa komizt að sam-
komulagi, sem talið er að binda muni endi á á-
greining um réttarstöðu landsins.
Ródesía var brezík nýlenda, en
hvít minnihlutastjóm lýsti land-
ið sjálfstætt ríki fyrir se;x áruim
oz tók upp kyniþáttalkúguinar-
steBnu í suður-afrískum anda.
Fyrir safeir þrýstings frá sáin-
veldislöndum í þriðja heimihum
neitaði brezka stjórniin að fall-
ast á þá lausn mála, og ’hefur
síðan beitt Ródesíustjóm efnia-
hagslegum refsiaðgeirðum.
Elkiki er enn vitað í smáatrið-
um um hvað hefur verið samdð,
en svo er látið heita, að bæði
brezka þingið og svo hvítir og
þeldöklkir íbúar Ródesíu verði eð
lýsa stuðningi við samkomuiagið
Fraimihald á 9. síðu.
felldi í nótt með knöppum
meirihluta tillögu um að
fækka í bandarísku herliði
í Evrópu. Um leið var sa’.n-
þykkt að veita ísrael 500
n.'iljón dollara lán með góð-
jm kjörum til kaupa á or-
rstuþotum og öðrum banda-
rískum hergögnum.
Tillaga, sem Hike Mansfieild,
talsmaður Demókirata í öidunga-
áeildinni, bar fram, um aðfækika
um 50 þúsund manns í banda-
i-ísku herlið'i í Evrópu, var felld
neð naumum meirihiluta — 54
atkvaeði geign 39. Stjórn Nixons
bryiggöi sér siigur í þessu máli,
með þvi að brýna það mjög fyr-
tr þinigmönnum, aö fækikun nú
?æti spillt fyrir^samnimgum við
Varsjárbandala'gið um .gagnkvæm-
an niðurskurð herafla. Sagt er
aö margir þingmefnn telji, að
Natóríki í Evrópu beri ekki nægi-
legan hluta af herkostnaði í álf-
unini, en hafj failizt á þaðsjón-
armið, að ekki sé rétt að skera
niður fjárveitingar vegna banda-
rísks herliðs þar meðan samn-
ingar standa yfir við Sovétríkin.
Þá féllst Öldungadeildin á
aulcnar vopnasendinigar til Isra-
els með þvi að samþykkja 500
miljón dollara lán tll Israels tV.
hergaignakaupa, og fer helming-
urinn af því til að greiða Phant-
om-þotur þeer, sem stjóm ísnar-
els telur sig þurfa á að halda.
Afgangurimn mun fara til kaupa
á öðrum hergögnuim. Samt er
talið víst, aö þegar Golda Meir
forsætisráðherra Israels, heim-
sækir Nixon um helgina, muni
hún fara fram á sfhendingu enn
fleiri Phantom-þota.
Fundi deildarinnar laiulfe á því
að hún samþyfekti útgjöld til
varrianmála sem nemia 70.84S
miljónum dollara með yfirgriæf-
andi meirihluta atkwæða. Frum-
varp Nixons gerði ráð fyrir
73.543 miljón dollaira útgjöldum
í herfeostnað.
Úhræddur vií að
sfna félki Skaupið
BV
Nú þykir fullvíst að það verð-
ur ekki Flosi Ólafsson sem
skemmtir sjónvarpsáliorflendum
á gamlárskvöid. Sjónvarpið mun
komið í gang með eigin dagskrá,
og sú saga flýgur um bæinn, að
hraðskeyti hafi verið sent til
Róberts Arnfinnssonar í Þýzka-
landi að skreppa heim til að
punta upp á þáttinn.
Flosi lék við hvem sinn fing-
ur í gærkvöld þegar við spurð
um um vígstöðuna. „Ætli éj
haldi ebki blaðaimjanniafund. <
naastunni til að kynna „skiaup
ið“ ég er alveg óhræddiur vii
að sýna fólki ^etta. Svo vcai'i
ég að þetta verði sýnt í beih
laigi í _Laugardailsihöllinni; é|
heid að" Laugardalsvöllurim
komi viart til greina, þar sen
nú er allra veðra von.
40 félög hafa boðað
verkföll 2. desember
Verkfallsbcðunum adildarfé-! félag Reykjavíkur, Sjómannafé-
; iaga ASl heldur áfram að rigna j lag Reykjavítour, Sveinafélag
j yfir Vinnuveitendasamband Is- j skipasmiða, Félag bifreiðasmiöa,
j iands og Vinnumálasamband j Félag bifvélavirkja, öll rafvirkja-
j samvinnufélaganna og boða þessi j felög í landinu. Iðnsveinafélag
í'élög verkföll frá og meö 2. des- Mýrarsýslu, járn. og byggingar
Spariskírteinin:
10 þúsund kr. '64
verða38.4 þús.nú
Kvísker í Öræfum (myndin tekin 1955) — þar sem brotnaði
vindhraðamælir og var varla stætt í gær ,
ember.
1 gær höfðu iboðaö verkföll Fé-
lag j'ámiðnaðarmanna, Trósmiða-
23ja
Furðulegt veðurfar í gær:
stiga hiti samfara
fjórtán vindstigum!
„Óútreiknanlegt eins og
veðrið“ segir máltækið og
svo sannarlega er veðrið á ís-
landi óútreiknanlegt. Hver
hefði trúað því að á sama
tíma og geisar frost og kuldi
víðast hvar í Evrópu væri
hitinn norður á íslandi 23
stig, eins og var á Kvískerj-
um í gær. En það fylgdi
böggull skammrifi, fárviðri
geisaði Um leið. og var 12-14
vindstig á Kvískerjum sam-
fara hitanum.
„Það er ekki sivo óalgengt
hiér hjá okkur að hitinn kom-
ist upp undir 20 stig á þess-
um árstíma“, sagði Hiálfdán
Bjömsson á Kvísikerjum í
viðtali við Þjóðviljann í gær.
— „Hinsvegar man ég ekki
eftir því að hann færi yfir
20 stig svona seint“, sagði
Hálfdián.
— Svo það er Mallorka-
veður hjá ykkur núna?
— Nei, ætli þeim þætti
þetita ekki full hvasist á Maill-
orka, það geisar nefnilega 12
til 14 sitiga vindur hjá okkur
samcEara þessu og það er á
mörkunum að hægt sé að
komiast útúr hiúsi, en hann
er Mýr þessi vindur.
— Og þú segir að þetta sé
algengt hjá ykkur. Hálfdán?
— Já, þetta gerisit oft á
haiustin. Þá steypist Mýtt loft
hér niðtur af jöklinum og hit-
inn fer kannsiki úr frostmarki
og uppí 15 til 20 stig á ein-
utm til tveimur klukikustund-
um og þessi hiti helzt í hálf-
an eða heilan dag. Þetta er
svo algengt hjá okkur að
maður segir ekki nærri. því
alltaf frá þessu, en þegar hit-
inn er kominn vel uppfyrir
20 stig fer þetta nú að verða
fréttnæmt. En það gerist
alltaf þegar þetta heita loft
siteypir sér niður, að því fylg-
ir mi'kið hvassviðri.
— Hefur þetta rok valdið
nokkrum skaða hjá ykkur?
— Nei, þegar það er jafn
algengt og raun ber vitni að
hann rjúki svonia upp. þá eru
menn alltaf viðbúnir þessu
'Framihaild á 9. síðu.
deild, Vertoakvennafélagið Fram-
sókn. Verkalýðsfélagið Baldur á
ísafirði, Skjöldur á Flateyri, Tré-
smiðafél'aig Aferaness, Verkalýðs-
félag Vestmannaeyja og Snót á
sama stað, Verkalýðsfélag Rauf-
airhafnair og Fuamtíðin í Haflnar-
firði.
Svonefnd 18 manna nefnd á
vegum ASl tekiur átovörðun um
Framhald á 9. síðu.
Fram hefur verið lagt á al-
þingi frumvarp til laga um nýj-
an sparlskírteinaflokk. Að þessu
sinni er ætlunin að gefa út
spaöskírteini fyrir 200 miljónir
króna. Spariskírteinin eru vísi-
tölutryggð og meö vöxtum, þann-
ig að hér er um að ræða mjög
óhagstæð lán fyrír ríkissjóð auk
þess sem spariskírteinin gefa
fjármálamönnum kost á því að
fela fé, því skírteinin eru ekki
framtalsskyld.
Þjóðviljiinn hefur kannað þetía
mál lauslegla. Kemur í ljóis við
þá könnun að spariskírteiini voru
fyr'st gefin út 1964, þá fýrir saim-
| tals 75 miljtónir króna. Síðarn.
hafla spariskírteinafloklkar verið
geflnir út af og til og nemrar
útgátfa spariskírteim'a nú samtals
um 780 mdljónum fer.
Þau spariskírteini sem vonu
gelffln út 1964 hafa nú maingfaild-
azt í verði. Þau voiru ekki geffln
út á nafn, þannig að þetta var
greiðfær ieið fyrir menn til að
koma fe sííEu fyrir í þessum
sikírteinuim, sem eru ekki heldur
framitaisskyld og þvi skattfrjáls.
Nafnverð skírteinis kr. 10.000
Vextir kr. 4.380
Vísitala kr. 19.870
Samtals
kr. 34.250
10.000 króna bréf frá 1964
stendur nú 10. janúar 1972 í
38.356 kr. Um þessar mundir
er 10 þúsund kr. bréfið 34.250,
en liæikkar um áramótin. Upp-
hæðin eins og hiín er i dag
skiptist þannig:
Spariskírteinin eru gefin út til
10 ára. I»au liggja í þrju ár, en
síðan getur eigandi þeirra íeyst
skírteinin út hvenær sem er.
Reynslan hefur sýnt að þeir sem
kaupa þessi skírteini cru ekki
bráðir í að leysa þau út. Þannig
hafa aðeins 17 miljónir verið
innieystar í Scðlabankanum af
spariskírteinum árslns 1964, sem
voru samtals 75 milj. kr., sem
fyrr segir.
Spariskírtednin, hafa hækicað í
verði um 30-40% á ári, þartnig
að í rauii og veru hefur ríkis-
sijóður verið að taka lán með allt
að 40% vöxtum oig verði það
laigafrumivairp siamþykfct, sem nú
Iiggur fyrir alþin-gi nernur heild-
arútgáfa þessara skírteina um
980 mdljónum króna — það er
980 milj. fer. alit á 40% vöxtumi.
Ef erlend lán eru tefein til
samamlburðar sézt að þrátt fjrru-
kollsiteypunniar í efnaha'gsmálum
1967 og 1968 hefðu erlend lán
verið hagstæðairi fyrir ríkissjóð.
10 þúsund kr. í erl. peningum
1964 eru að vísu orðnar yfir 20
þúsumd kr. í dag, en það ersamt
miklu hagtovæmara en spariskír-
teimalénin.
Fáuni við heimsmeistara'
einvígið í skák hingað ?
Friðrik hlerar eftir skilyrðum úti í Moskvu
Friðrik Ólafsson, stórmeistari
í skák, tekur þátt í svonefndu
Aljekín-skákmóti í Moskvu, sem
hefst í dag. Frá þessu var skýrt
í Þjóðviljanum í gær og frá því
sagt, að margt frægra stórmeist-
ara tæki þátt í þessu móti og
má þar nefna heimsmeistarann
Boris Spasskí.
Við heyrðum þvi fleyigt, að
Sfeákisiam'band ísliands hefði beð-
rð Friðrik Ólafsson a'ð buga að
mögulei'kum á því, að flá beims-
meistaraeinvígi þeirra Spaisiskís
Oig Fiseheris hingað til landsins
og af því tileíni sneri blaðið sér
til fonmanns Sk'áksambandsins,
Guðmundar Þórarinssonar og
spurði hvað hæft væri í þessum
orðrómi.
Guðmundur sagði, að það væri
rétt, a® Friðrik hefði verið fal-
ið ag hlera eftir því hvaða skii-
yrði, eða kröifiur væru settar
af hólflu sovétmanna varðandd
eínvígið Hinsvegar hefði hann
ekki verið beðinn að eiga form-
legar viðræöur varðandi þetta
miál. Guðmundur sagði. að mörg
lönd hefðu sýnt áhuga á að fá
að haida einvígið og væri því
hörð samkeppni í tilboð-om. Út-
boðsifrestur rynni út 1. janú-
ar n,k. og mundi Skáksamband
íslands draga það 1 lengstu löig
að senda tilboð til þess að hafa
tíma til að afla sem mestra upp-
lýsinga um skiiyrði og tilboð.
Gu’ðmundur sagði, að sovét-
menn hefðu rétt á að haldia
helming einvígisins í Sovétrikj-
Fbaimhald á 9. síða.